Aflevering 1: Constitutioneel eczeem

Luister nu naar de speciaal voor huisarts ontwikkelde podcast over shared decision making bij COPD-patiënten en de impact van verschillende inhalatoren op het milieu, met hoogleraar huisartsengeneeskunde en oprichter van het NeLL (National EHealth Living Lab) Niels Chavannes, en docent-onderzoeker en manager onderwijs (met een achtergrond als praktijkverpleegkundige) Cynthia Hallensleben. Beiden zijn werkzaam in het Leiden Universitair Medisch Centrum.

Samen beslissen

Deze podcast gaat over het belang van gedeelde besluitvorming tussen patiënten en behandelaren, bij het bepalen van de meest geschikte behandeling voor COPD-patiënten. Het is in eerste instantie van essentieel belang om goed naar de situatie van de patiënt te kijken, voordat er besloten kan worden welke inhalator het meest geschikt is.

Daarbij benadrukt Cynthia Hallensleben dat patiënten niet alleen de ontvangers van zorg zijn, maar actief kunnen deelnemen aan het behandelproces. Samen met hun behandelaar kunnen patiënten beslissingen nemen die niet alleen medisch verantwoord zijn, maar  ook rekening houden met persoonlijke voorkeuren en levensstijlen.

Overzichtskaart

Om behandelaren en COPD-patiënten te ondersteunen, zijn er verschillende websites en overzichtskaarten ontwikkeld. Zo heeft de NHG een overzichtskaart van de beschikbare inhalatoren ontwikkeld1, en is de website inhalatorgebruik.nl ontwikkeld door Long Alliantie Nederland  (gekoppeld aan thuisarts).2

De overzichtskaarten en platformen zijn ontworpen om een uitgebreid en objectief overzicht te bieden van de tientallen beschikbare inhalatiemedicijnen. Deze tools stellen behandelaren in staat, samen met hun patiënten zorgvuldig te overwegen welke inhalator het meest geschikt is voor de specifieke situatie van de patiënt. Hierdoor kan er makkelijker gepersonaliseerd behandeld worden.

Milieu

Naast het bereiken van het behandeldoel voor COPD-patiënten de hoogste prioriteit heeft, wordt in de podcast ook een ander belangrijk onderwerp aangesneden: de impact van verschillende beschikbare behandelopties op het milieu. In een tijd waarin milieubewustzijn een cruciale rol speelt, dienen medische professionals ook rekening te houden met de ecologische voetafdruk van de behandelingen die zij voorschrijven. Niels Chavannes benadrukt bijvoorbeeld dat een dosisaerosol, een veelgebruikt type medicament bij COPD-patiënten, 25 keer schadelijker is voor het milieu dan droogpoederinhalatoren.

Een recent NIVEL-onderzoek toonde aan dat zowel patiënten met astma en/of COPD als zorgverleners om open staan voor het meenemen van de duurzaamheidsaspecten bij het maken van behandelkeuzes, mits de effectiviteit van de behandeling gewaarborgd blijft.3 Vanuit de CAHAG (COPD & Astma Huisartsen Advies Groep) wordt dan ook het volgende advies gegeven voor de dagelijkse praktijkvoering met betrekking tot dit onderwerp:

Een poederinhalator als het kan; een dosisaerosol als het moet!4

Referenties

1. https://www.nhg.org/documenten/overzichtstabel-copd/
2. https://www.longalliantie.nl/
3. https://www.nivel.nl/sites/default/files/bestanden/1004277.pdf
4. https://www.cahag.nl/sites/default/files/2023-03/230222_Cahag-bulletin-1.pdf

Dit artikel is financieel mogelijk gemaakt door GSK. De hierin besproken meningen en ervaringen zijn afkomstig van de geïnterviewde personen, GSK heeft geen invloed op de inhoud gehad.

Prod. Feb 2024 NP-NL-RS-WCNT-240001

Luister nu naar de podcast over het belang van het herkennen van de symptomen bij maculadegeneratie met oogarts Niels Crama van het Radboudumc en voorzitter van de Maculavereniging, tevens maculadegeneratiepatiënt, Heleen Schoots.

Maculadegeneratie is de belangrijkste oorzaak van slechtziendheid in de westerse wereld. In Nederland zijn er ongeveer 135.000 patiënten bij wie de diagnose maculadegeneratie is gesteld. Desondanks blijkt dat de aandacht voor het ziektebeeld in de huisartspraktijk soms tekort schiet. Dit geeft aan dat er een aanzienlijke onbalans is tussen de prevalentie van de ziekte en het aantal patiënten dat daadwerkelijk wordt gediagnosticeerd.

Symptomen en het belang van een snelle diagnose

Bij deze oogziekte zijn er twee meest voorkomende varianten: natte maculadegeneratie en droge maculadegeneratie. De symptomen van maculadegeneratie omvatten onder andere vervormingen en zichtverlies. De snelheid van het zichtverlies verschilt echter per variant. De droge variant vertoont meestal een langzaam progressief karakter met betrekking tot zichtverlies, terwijl het bij de natte variant juist sneller verloopt.

Het is echter belangrijk op te merken dat alle zichtschade die wordt opgelopen, niet meer te herstellen is. Een snelle en adequate diagnose en doorverwijzing is daarom van groot belang. Niels Crama benadrukt in de podcast dat hoewel huisartsen wellicht niet altijd de specifieke middelen hebben om een patiënt te onderzoeken die klaagt over visuele problemen, zij toch met gerichte vragen tot de beste waarschijnlijkheidsdiagnose moeten kunnen komen.

Het Amslerraster

Bij de meeste oogaandoeningen is het vanaf de buitenkant niet zichtbaar wat er precies aan de hand is en dit geldt ook voor maculadegeneratie. Desondanks zijn er diagnostische hulpmiddelen beschikbaar die kunnen bijdragen aan het stellen van een diagnose.

Een van de belangrijke diagnostische hulpmiddelen bij maculadegeneratie is het Amslerraster. Dit raster is een gestandaardiseerde kaart met zwarte lijnen en een centrale stip. Het stelt artsen in staat om veranderingen in het centrale zicht van een patiënt te evalueren en specifieke gebieden van het gezichtsveld te identificeren, die mogelijk zijn aangetast door maculadegeneratie. Door patiënten te vragen om naar het Amslerraster te kijken en eventuele vervormingen of ontbrekende delen te benoemen, kunnen artsen waardevolle informatie verkrijgen over de ernst en het type van de aandoening. Het gebruik van het Amslerraster draagt bij aan een meer gerichte benadering van behandelingen en ondersteunt het belang van een vroege diagnose om verdere progressie van de ziekte te beperken. Heleen Schoots verteld in de podcast hoe het Amslerraster voor haar diagnose heeft gezorgd.

Luister hier de podcast over het belang van vroegdiagnostiek bij prostaatkanker waarin Maarten Le Fevre van Deci Medical partners in gesprek gaat met Kees Vos (voormalig huisarts en huidig bestuurslid van de prostaatkankerstichting) en Roger Lam (vrijwilliger bij de prostaatkankerstichting).

Het is van groot belang dat mannen vanaf 50 jaar, mannen waarbij prostaatkanker of het genetische BRCA 2-gen in de familie voorkomt, of mannen van Afrikaanse afkomst zich bewust zijn van het feit dat zij extra risico lopen op prostaatkanker. 

Jaarlijst overlijden er 3.000 Nederlandse mannen aan prostaatkanker, wat voor een groot deel voorkomen kan worden als de diagnose op tijd wordt gesteld. 

Wil je meer weten over vroegdiagnostiek bij prostaatkanker, hoe het diagnose traject eruit hoort te zien en hoe je het gesprek met je huisarts aan kan gaan? Luister dan nu deze podcast. 

Luister nu de podcast over pseudoxanthoma elasticum, ook wel PXE genoemd, waar internist-vasculair geneeskundige Wilko Spiering en oogarts in opleiding Sara Risseeuw uit het Universitair Medisch Centrum Utrecht in gesprek gaan met PXE patiënte Truus Cohen. 

PXE is een zeldzame, erfelijke aandoening die zich kenmerkt door de ongewone opstapeling van calcium en andere mineralen in de elastische vezels van diverse lichaamsweefsels, waaronder de huid, ogen en bloedvaten. PXE is een onderbelichte ziekte in Nederland. Het is daarom belangrijk dat deze ziekte besproken wordt en dat er meer awareness gecreëerd wordt onder Nederlandse behandelaren en het Nederlands publiek. In de podcast bespreken dr. Wilko Spiering en Sara Risseeuw uitgebreid wat de aandoening inhoudt, hoe deze zich ontwikkelt, welke symptomen er optreden, welke onderzoeken er lopen en hoe het diagnostische proces verloopt. 

Ook vertelt Truus Cohen in deze podcast over het lastige diagnosetraject dat zei doorlopen heeft. In de podcast wordt gesproken over de impact op de kwaliteit van leven voor een patiënt met PXE, de beperkingen maar ook welke mogelijkheden er voor patienten in de toekomst zijn. Daarnaast worden er waardevolle tips en adviezen gegeven met betrekking tot een bezoek aan het ziekenhuis of huisarts.

Meer weten over PXE? Beluister dan nu de podcast. 

Luister nu de podcast over het belang van gepersonaliseerd behandelen bij de ziekte van von Willebrand, met internist-hematoloog Britta Laros-van Gorkom en internist-hematoloog Saskia Schols van het Radboud Universitair Medisch Centrum.

Gepersonaliseerd behandelen
Bij de keuze van een behandeling voor de ziekte van von Willebrand, wordt er binnen het Radboudumc gekeken naar de uitgangswaardes van het von Willebrand eiwit en factor VIII van de individuele patiënt. Zo worden patiënten met een normaal FVIII behandeld met producten die enkel het von Willebrand eiwit bevatten. Dit terwijl bij patiënten met zowel een verlaagde FVIII als een verlaagde Von Willebrand eiwit, een combinatieproduct wordt ingezet. In de podcast wordt uitgelegd waarom deze gepersonaliseerde manier van behandelen belangrijk is en welke afwegingen hierin worden meegenomen. 

Het blijven monitoren van de activiteit van de von Willebrand eiwit en factor VIII bij de patiënt is van belang, ook gedurende het postoperatieve beloop. Voor patiënten die gedurende deze fase met een combinatiepreparaat behandeld worden en uitschieters ondervinden met betrekking tot de bloedwaardes, wordt een gepaste oplossing gezocht. In deze podcast bespreken we hoe de behandelaren in het Radboudumc te werk gaan.

Ook de patiënt heeft invloed op de keuze van de behandeling. In het Radboudumc worden patiënten geïnformeerd over verschillende behandelopties, waardoor ze inspraak kunnen hebben in een behandelplan. We bespreken in deze podcast op welke momenten patiënten inspraak krijgen.

Samenwerking
Binnen het Radboudumc werken de hematoloog, de verpleegkundig specialist en physician assistent zeer nauw met elkaar samen. Zo voeren deze zorgverleners mogelijkerwijs elkaars taak uit en zijn zij alternerend met de patiënt bezig. In deze podcast bespreken we hoe de verschillende zorgverleners met elkaar samenwerken en wat de voordelen hiervan zijn. 

Wil je meer weten over gepersonaliseerd behandelen bij de ziekte van von Willebrand en hoe behandelaren in het Radboudumc samenwerken? Beluister dan hier de podcast!

Disclaimer: In de podcast wordt verteld dat de DDAVP-neusspray niet beschikbaar is, maar momenteel is deze weer in beperkte hoeveelheden verkrijgbaar in de hemofiliebehandelcentra.

C-ANPROM/NL/Vey/0003

Luister nu de podcast over het beperken van risico’s rondom bilaterale cataractchirurgie met dr. Nic Reus en OK coördinator Renske Michielsen uit het Amphia Ziekenhuis.

Gevaren van besmetting

Bij bilaterale cataractchirurgie, waarbij beide ogen achtereenvolgens worden behandeld, is het belangrijk om bewust te zijn van de potentiële gevaren van besmetting. Aangezien beide ingrepen kort na elkaar tijdens 1 bezoek van de patiënt aan de operatiekamer plaatsvinden, bestaat er een verhoogd risico op kruisbesmetting tussen de twee ogen. Dit kan optreden als gevolg van contaminatie van chirurgische instrumenten, operatiekleding, of zelfs vanuit de omgeving. (minuut 03:50) Het risico op infectie in het tweede oog kan verhoogd worden als de juiste sterilisatie- en hygiëneprotocollen niet strikt worden gevolgd. Een zorgvuldige naleving van steriele procedures en grondige desinfectie van apparatuur is van belang om de veiligheid van de patiënt te waarborgen tijdens bilaterale cataractchirurgie.

Het belang van risicospreiding

Met het oog op het minimaliseren van risico's in een operatiekamer worden zorgvuldige protocollen nauwgezet gevolgd. Het operatieteam benadert de operatie van het tweede oog de benadering alsof er een nieuwe patiënt de operatiekamer binnenkomt. (Minuut 07:40) Dit impliceert dat voor elke oogprocedure het proces volledig wordt herstart. Binnen deze aanpak is het van cruciaal belang om steriele apparatuur te gebruiken afkomstig van verschillende badges, waarbij de apparatuur grondig wordt gecontroleerd. In de podcast wordt gedeeld hoe het Amphia Ziekenhuis er zorg voor draagt dat de benodigde apparatuur nauwkeurig wordt gecontroleerd en klaarstaat voor aanvang van elke operatie.

In deel 1 van de podcastserie Inzicht wordt er meer verteld over het belang van deze gescheiden badges, en het logistieke proces rondom de badges binnen het MUMC. Beluister hier deel 1 van de podcastserie !

Opslag van apparatuur

De stijging in het aantal uitgevoerde bilaterale cataractoperaties heeft geleid tot een aanpassing van het logistieke opslagproces binnen het Amphia Ziekenhuis. Voorheen werd voor elke operatie een andere badge met verschillende sterilisatiedata gebruikt. Gezien de toenemende vraag naar de ingreep, was het niet langer haalbaar om vast te houden aan deze methode vanwege beperkingen in de voorraad. Het  Amphia heeft een systeem met stickers ontwikkeld en geïmplementeerd. In de podcast wordt uitgelegd hoe dit stickersysteem functioneert en hoe het de veiligheid van de operaties op een doeltreffende wijze waarborgt.(18:17)

Meer weten over wat belangrijk is rondom bilaterale cataractchirurgie, en hoe een ziekenhuis deze manier van opereren aan kan bieden? Beluister dan nu de podcast!

1.        https://oogfonds.nl/oogziekte/staar/wat-is-staar/ 

2.        https://oogheelkunde.mumc.nl/tweezijdig-staar-beide-ogen-dezelfde-dag-opereren 

3.        Spekreijse LS, Nuijts RMMA. An update on immediate sequential bilateral cataract surgery. Curr Opin Ophthalmol. 2023 Jan 1;34(1):21-26. doi: 10.1097/ICU.0000000000000907. Epub 2022 Oct 20. PMID: 36206058; PMCID: PMC9835660.

4.        Spekreijse LS, Simons RWP, Winkens B, van den Biggelaar FJHM, Dirksen CD, Nuijts RMMA. Cost-effectiveness of immediate versus delayed sequential bilateral cataract surgery in the Netherlands (the BICAT-NL study): study design of a prospective multicenter randomised controlled trial. BMC Ophthalmol. 2020 Jun 29;20(1):257. doi: 10.1186/s12886-020-01521-x. PMID: 32600295; PMCID: PMC7323372.

 
©2023 Alcon Inc.   09/2023            NL-SG-2300013  

De podcastserie ‘’Inzicht’’ gaat in op de laatste ontwikkelingen binnen de oogheelkundig zorg in Nederland. In deze podcastserie spreekt Maarten le Fevre van Deci Medical Partners met verschillende specialisten in het veld. 

Bilaterale cataractchirurgie

Door een aanpassing in de Nederlandse richtlijn is bilaterale cataractchirurgie nu mogelijk voor de behandeling van staar. Deze aanpassing in de richtlijn creëert een extra behandeloptie voor patiënten met staar waarbij beide ogen in 1 operatie behandeld worden. In de eerste aflevering van de podcastserie is Maarten le Fevre te gast in het Maastricht Universitair Medisch Centrum en gaat hij in gesprek met oogarts in opleiding en promovendus Lindsay Spereijse en hoofd OK Shanna Honing over bilaterale cataractchirurgie.

                                            
©2023 Alcon Inc.   01/2023            NL-SG-2300002 

Uitgezaaide longkanker heeft een enorme impact op het leven van de patiënt en zijn of haar omgeving. Het is daarom belangrijk dat er mentale ondersteuning beschikbaar is om deze patiënten te begeleiden in het dagelijks leven. Vandaag gaat Maarten le Fevre op het kantoor van Longkanker Nederland in gesprek met Renée Dubois en Marloes Loeff. Beide dames gaan door het leven met een specifieke vorm van longkanker dat ook wel de ALK mutatie wordt genoemd. In de podcast spreken de dames over het diagnosetraject, de begeleiding op psychosociaal vlak, de verdere impact op het leven en spreken ze uit welke ambities en dromen ze nog hebben in het leven.

De diagnose

Voor zowel Marloes als Renée kwam de diagnose longkanker onverwachts. Beide dames bezochten het ziekenhuis voor symptomen die zij zelf nooit gelinkt zouden hebben aan longkanker. De diagnose kwam dan ook hard aan. In deze podcast vertellen Marloes en Renée over het zware diagnosetraject dat zij hebben doorlopen. Daarnaast vertellen ze over de lange weg, belemmeringen en obstakels die zij hebben ervaren om uiteindelijk een gepersonaliseerde behandeling te mogen krijgen.

Psychosociale hulp

Voor zowel de patiënt als de omgeving heeft de diagnose longkanker met een ALK mutatie veel invloed op de psychosociale gesteldheid van deze persoon. Het daarom van belang dat het duidelijk is voor patiënten dat er hulp beschikbaar is op psychosociaal vlak, zowel binnen als buiten het ziekenhuis. . Renée verteld over de complexe zorgen die bij de diagnose komen kijken, en hoe zij het toch een plekje heeft kunnen geven en samen met haar gezin vooruit kijkt.

Verandering in het leven

Marloes verteld in de podcast dat haar leven in alle opzichten veranderd is door de ziekte. Belangrijke factoren in  het leven zoals een carrière, het nemen van een hypotheek en een grote kinderwens nemen een andere wending. Ook verteld Marloes op welke manier haar man en zoontje deel uitmaken van haar ziekte en hoe zij hier met elkaar mee omgaan.

Kijk voor meer informatie op de website van Longkanker Nederland

Om patiënten betere behandelopties te geven in de toekomst is het van belang dat er wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan naar verschillende mutaties van longkanker. Echter is het zo dat in Nederland de participatie met betrekking tot wetenschappelijk onderzoek in vergelijking met andere landen  laag is. In deze podcast spreken longarts Dr. Idris Bahce en directeur van patiëntenvereniging Longkanker Nederland Lidia Barberio vanuit het Amsterdam UMC over wat wetenschappelijk onderzoek en samenwerkingsverbanden tussen behandelcentra bij kunnen dragen aan het steeds verder verbeteren van behandelopties voor patiënten met longkanker.

De behandeling van verschillende soorten longkanker

Het is van belang dat patiënten weten dat er voor de verschillende soorten longkanker ook verschillende behandelingen beschikbaar zijn. Om tot de juiste en beste behandeling te komen moet  eerst het weefsel van de tumor onderzocht worden. Het onderzoeken van dit weefsel kan wat tijd kosten, dit terwijl patiënten met de diagnose longkanker graag zo snel mogelijk behandeld willen worden. Lidia Barberio gaat in deze podcast dieper in op dit onderwerp en verteld welke vragen je als patiënt kan stellen aan je behandelaar met betrekking over verschillende behandelopties. .  

Belang van wetenschappelijk onderzoek

In deze podcast gaat Dr. Idris Bahce dieper in op de vraag waarom deelname aan wetenschappelijk onderzoek zo belangrijk is. Zo komen eventuele nieuwe diagnosetrajecten en behandelmogelijkheden door wetenschappelijk onderzoek bij longkanker naar voren. Ook verteld Idris over de mogelijke kans om behandeld te worden met de meest recente behandelingen mocht dit aansluiten op het ziektebeeld van de patiënten.

Kijk voor meer informatie op Longkanker Nederland

Directeur Osteoporose Vereniging: “Een serieuze ziekte die jong en oud kan treffen en impact heeft op je leven”

In deze podcast spreken verpleegkundig specialist Agnes Offenberg (Zaans Medisch Centrum), osteoporose patiënt Barbara Wendt en directeur van de Osteoporose Vereniging Hendrien Witte over de aandoening osteoporose.

Wat is osteoporose

Osteoporose is een chronische aandoening waarbij de botsterkte afneemt en daardoor een risico op botbreuken ontstaat. De aandoening wordt vaak pas herkend bij een eerste botbreuk. Daarom is het uitsluiten van osteoporose bij een eerste botbreuk van belang om verder schade te voorkomen en eventueel tijdig een geschikte behandeling te starten. Mensen die familieleden hebben met osteoporose moeten extra alert zijn en zich laten screenen indien er een vermoede is van zwakkere botten.

Ook jonge patiënten

Osteoporose wordt door veel mensen gezien als een ziekte voor ouderen. Dit is niet het geval. Ook mensen op jongere leeftijd worden gediagnosticeerd met osteoporose, bijvoorbeeld als gevolg van een andere aandoening of een aangeboren afwijking. Tijdens deze podcast vertelt Agnes wat osteoporose met het lichaam doet en op welke manier de ziekte het leven van zowel jongeren als ouderen kan beïnvloeden.

Samen beslissen

Op het moment dat er een verdenking is van osteoporose is het van belang dat de patiënt zich op de juiste manier voorbereid voor het consult. Samen beslissen is een starterset voor osteoporose patiënten die helpt om het heft in eigen hand te nemen. Barbara vertelt in de podcast dat het voor patiënten belangrijk om (i) te bewegen (bijv. wandelen), (ii) goede voeding tot je te nemen en (iii) een geschikte behandeling te starten.

Osteoporose Vereniging

Hendrien vertelt in de podcast over de creatieve manieren hoe de Osteoporose Vereniging nuttige informatie overbrengt naar patiënten. Ook komen andere doelen van de vereniging naar voren zoals het verbeteren van de kwaliteit van zorg en belangenbehartiging. Ook jongeren zijn betrokken bij de vereniging, dit is een belangrijke doelgroep.

Meer informatie

Kijk voor meer informatie op de website van de Osteoporose Vereniging