Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ποιες ήταν οι πρώτες προσλαμβάνουσες του Κωνσταντίνου Δοξιάδη; Ποιες ήταν οι σπουδές του;

Ήδη πριν από το Β’ΠΠ, το 1937, ο Δοξιάδης διορίζεται μηχανικός της Πολεοδομικής Υπηρεσίας της Διοικήσεως Πρωτευούσης, και κατά τη διάρκεια του Β’ΠΠ αναλαμβάνει χρέη Προϊσταμένου της Πολεοδομικής Υπηρεσίας και Προϊσταμένου του Γραφείου Χωροταξικών και Πολεοδομικών Ερευνών και Μελετών – πόσο τον καθορίζουν αυτές οι αρμοδιότητες;

Ο Δοξιάδης έγινε Αρχηγός της αντιστασιακής ομάδας «Ήφαιστος» την περίοδο της Κατοχής και μάλιστα εξέδιδε και ένα περιοδικό αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, το «Χωροταξία – Πολεοδομία –Αρχιτεκτονική». Τι άλλα γνωρίζουμε για αυτή την περίοδο της ζωής του;

Περνώντας στην Απελευθέρωση, και στο όραμα της ανοικοδόμησης, στο οποίο πρωτοστάτησε: κατά τη λεγόμενη “ανασυγκρότηση”, ο Δοξιάδης αναλαμβάνει Υπουργός Υφυπουργός Ανοικοδόμησης, Γενικός Διευθυντής Ανοικοδομήσεως και Συντονιστής Ανασυγκρότησης, αλλά και διεθνείς θέσεις. Τι είχε τότε στο νου του;

Πότε ιδρύεται το γραφείο Δοξιάδη και πώς αναπτύσσεται; Ποια τα σημαντικότερα ή και γνωστότερα έργα του διεθνώς, αλλά κυρίως στην Αθήνα; Και ποια είναι τελικά η παρακαταθήκη του Κωνσταντίνου Δοξιάδη στην Αθήνα;

Η Μαριάννα Χαριτωνίδου είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών και επιστημονική υπεύθυνη του έργου Το όραμα ανοικοδόμησης του Κωνσταντίου Α. Δοξιάδη και του Adriano Olivetti στην Ελλάδα και στην Ιταλία: μεταξύ συγκεντρωτικής και μη συγκεντρωτικής πολιτικής. Έχει παρουσιάσει πλήθος εισηγήσεων σε συνέδρια και πραγματοποιήσει πλήθος δημοσιεύσεων. Ανάμεσα σε αυτές: «Αρχιτεκτονική, Φωτογραφία και τα κινούμενα μάτια των αρχιτεκτόνων: Η θέα από το αυτοκίνητο» (Routledge, 2024), «Επανεφεύρεση της σύγχρονης αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα: Από τη συναισθηματική τοπογραφία στην τοπογραφική ευαισθησία» (Routledge, 2024), «Αρχιτεκτονικά σχέδια ως διερευνητικές συσκευές: Το πεδίο εφαρμογής της αρχιτεκτονικής στον 20ο αιώνα» (Routledge, 2023), «Σχέδιο και εμπειρία της αρχιτεκτονικής: Η εξελισσόμενη σημασία των κατοίκων της πόλης στον 20ο αιώνα» (Transcript Publishing, 2022).

Έχει εργασθεί ως Λέκτορας στο ETH της Ζυρίχης, όπου εκπόνησε τη μεταδιδακτορική έρευνα The Travelling Architect’s Eye: Photography and Automobile Vision και επιμελήθηκε την έκθεση The View from the Car: Autopia as a New Perceptual Regime, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, και στις Ανωτάτη Εθνική Σχολή Αρχιτεκτονικής Paris-Malaquais, Paris-la-Villette και de Versailles. Είναι διδάκτωρ μηχανικός του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, και στην Architectural Association, και αρχιτέκτων μηχανικός του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Διδάσκει αρχιτεκτονική σε πανεπιστημιακό επίπεδο από το Δεκέμβριο του 2012.

Τι ήταν και πού βρισκόταν το Ανάκτορο των Γιγάντων; Ποια η λειτουργία αυτού του συγκροτήματος και ποιος ήταν ο χρήστης του; Τι γνωρίζουμε για τον διάκοσμο του ανακτόρου; Και τι απέγινε το ανάκτορο μετά την εγκατάλειψή του;

Ο Γιάννης Θεοχάρης έχει ολοκληρώσει σπουδές - πτυχίο, μεταπτυχιακό και διδακτορική διατριβή - στην Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αποκτώντας ειδίκευση στη Βυζαντινή Αρχαιολογία.

Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα είναι αρχαιογνωστικά και περιλαμβάνουν πτυχές της βυζαντινής εποχής, όπως το ερώτημα της μετάβασης από την Αρχαιότητα στον Μεσαίωνα, την ιστορία της βυζαντινής γλυπτικής, τοπογραφικά ζητήματα της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και άλλων περιοχών, εικονογραφικά και επιγραφικά ζητήματα.

Υπήρξε ερευνητής-υπότροφος στην Ιταλία, την Τουρκία και τις ΗΠΑ. Από το 2005 υπηρετεί στο υπουργείο Πολιτισμού. Είναι αντιπρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων. Το 2022 κυκλοφόρησε το βιβλίο του από τις εκδόσεις Καρδαμίτσα με τίτλο: «Η Αθήνα μετά το τέλος του αρχαίου κόσμου. Αρχιτεκτονική γλυπτική 8ος-11ος αι.». Σήμερα εργάζεται ως αρχαιολόγος στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.

Από πού μαθαίνουμε για την ΠΕΑΝ; Ποιες είναι οι πηγές μας; Πότε και υπό ποιες συνθήκες ιδρύεται η ΠΕΑΝ και από ποιους; Πώς είναι οργανωμένη η ΠΕΑΝ; Η δομή της; Τα βασικά της στελέχη; Ποιοι είναι οι στόχοι της; Ποια η σχέση της με τον ΕΑΜ; Είχε κάποια οικονομική υποστήριξη η οργάνωση αυτή;

Ποιες περιοχές της Αθήνας ήταν πυρήνες της δράσης της; Τι ήταν ο «ουλαμός καταστροφών»; Ποια είναι τα πιο εμβληματικά επεισόδια στα οποία εμπλέκεται η ΠΕΑΝ; Ποιος ο αντίκτυπος του σαμποτάζ της ΕΣΠΟ στην Κατοχή και στην ΠΕΑΝ; Πότε και για ποιους λόγους διαλύεται η ΠΕΑΝ;

Ο Ευάνθης Χατζηβασιλείου απέκτησε πτυχίο Νομικής από το Τμήμα Νομικής του ΑΠΘ, και μεταπτυχιακό και διδακτορικό τίτλο στη Διεθνή Ιστορία από το London School of Economics and Political Science. Σήμερα είναι καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο οποίο υπηρετεί από το 2000. Τα κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την Ιστορία Διεθνών Σχέσεων, τις προσλήψεις στη μεταπολεμική διεθνή ιστορία, την ελληνική πολιτική ιστορία, και το Κυπριακό ζήτημα. Διευθύνει τη σειρά «Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία» των Εκδόσεων Πατάκη και επιμελείται την ιστορική σελίδα της κυριακάτικης Καθημερινής. Από τον Οκτώβριο του 2020 είναι ο Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία.

Ποια ήταν η κατάσταση στον ελλαδικό χώρο πριν το 338 π.Χ.; Η Αθήνα σε ποια φάση της Ιστορίας της βρίσκεται; Τι συμβαίνει στις 2 Αυγούστου του 338; Η έκβαση της μάχης τι σηματοδοτεί για τους Μακεδόνες; Και τι συμβαίνει στην Αθήνα; Πώς «μεταβολίζουν» οι Αθηναίοι την ήττα;

ίγο νωρίτερα, τη δεκαετία του 1920, η Ελλάδα βρίσκεται στην 6η θέση των οπιοπαραγωγικών χωρών παγκοσμίως. Μάλιστα λέγεται ότι η ετήσια παραγωγή ήταν πάνω από τριάντα τόνους και ότι επεξεργασία του οπίου γινόταν στα εργοστάσια της ΧΡΩΠΕΙ και του Δαμβέργη στον Πειραιά.

Τι συμβαίνει στην πρωτεύουσα; Ποιοι τα καταναλώνουν; Είναι άνδρες ή γυναίκες, νέοι ή ηλικιωμένοι, πλούσιοι ή φτωχοί, εργάτες, δημόσιοι υπάλληλοι, γιατροί ή άνεργοι; Ποιο το κοινωνικό αποτύπωμα στην Αθήνα της εποχής; Πώς σχετίστηκαν τα ναρκωτικά με το ρεμπέτικο; Υπήρχε νομοθετικό πλαίσιο ή κάποιες σχετικές ρυθμίσεις γύρω από τη χρήση και την εμπορία;

Ο Κωστής Γκοτσίνας είναι ιστορικός, εντεταλμένος ερευνητής στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Αποφοίτησε από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και πήρε το μεταπτυχιακό και το διδακτορικό του δίπλωμα από την Ανώτατη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών (EHESS) στο Παρίσι. Ασχολείται με ζητήματα που στρέφονται γύρω από την ιστορία των ναρκωτικών, του αλκοόλ, του ελεύθερου χρόνου, της παραβατικότητας, της ιατρικής, του φύλου και του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Το βιβλίο του Επί της Ουσίας: Ιστορία των ναρκωτικών στην Ελλάδα, 1875-1950 κυκλοφορεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, ενώ η γαλλική του μετάφραση κυκλοφόρησε το 2022.

Ο Αλέξανδρος Νικολούδης υπήρξε πολύπλευρη προσωπικότητα: αρχιτέκτονας, συμβούλος του κράτους, αλλά και καθηγητής.

Ποια ήταν η καταγωγή του και οι πρώτες του προσλαμβάνουσες; Με ποιον τρόπο τον επηρέασαν οι σπουδές του και η διαμονή του στο Παρίσι; Πότε επέστρεψε στην Αθήνα; Πώς προκύπτει, πώς εξελίσσεται και πώς τον επηρεάζει η σχέση του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο;

Ποια είναι η αρχιτεκτονική συμβολή του Νικολούδη στην περιοχή του Ψυχικού; Και ποια είναι τελικά η παρακαταθήκη του στην Αθήνα;

πό πού αντλούν την καταγωγή τους οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης και πότε εμφανίζονται στην πόλη; Σε ποιες περιοχές κατοικούν και πώς βιοπορίζονται;

Τι γνωρίζουμε για τη Συναγωγή της Θεσσαλονίκης, για το εβραϊκό νεκροταφείο και για τις τυχόν ιδιαίτερες εβραϊκές παραδόσεις στην πόλη;

Στις 11 Ιουλίου του 1942, το περίφημο Μαύρο Σάββατο, περίπου 9.000 Εβραίοι συγκεντρώνονται στην Πλατεία Ελευθερίας προκειμένου να καταγραφούν και να εκτοπισθούν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τι συμβαίνει εκεί ακριβώς; Ισχύει ότι τότε Εβραίοι κατέδιδαν Εβραίους; Πόσοι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης χάθηκαν κατά το Ολοκαύτωμα και τι απέγιναν οι περιουσίες τους; Τι συμβαίνει με την εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης σήμερα;

Ο Λεόν Σαλτιέλ είναι διδάκτορας Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, με επίκεντρο το Ολοκαύτωμα της Θεσσαλονίκης και έχει εκπονήσει μεταδιδακτορική έρευνα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Graduate Institute of International and Development Studies στη Γενεύη.

Είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και μέλος της Ελληνικής Αντιπροσωπίας στη Διεθνή Συμμαχία για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος. Έχει μεγάλη διεθνή εμπειρία πάνω στην καταπολέμηση του αντισημιτισμού και τη διαφύλαξη της μνήμης του Ολοκαυτώματος και τα τελευταία χρόνια εργάζεται ως εκπρόσωπος του Παγκοσμίου Εβραϊκού Συνεδρίου στα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη και την UNESCO στο Παρίσι.

Οι Δυτικοί Λόφοι των αρχαίων Αθηνών, Πνυκός, Μουσών, Νυμφών, είναι ένας βραχώδης σχηματισμός στα δυτικά του ιερού βράχου της Ακρόπολης που λόγω της γεωφυσικής τους θέσης, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του αστικού ιστού της πόλης αλλά και στη ζωή των κατοίκων της. Πώς αναπτύσσεται η Αθήνα πάνω και γύρω από τους Δυτικούς Λόφους και τι μαθαίνουμε γι αυτούς μέσα από τις μαρτυρίες αρχαιολόγων του 19ου αιώνα;

Πώς εξελίσσεται η δόμηση και η ανθρώπινη παρουσία και χρήση στους δυτικούς λόφους κατά το 19ο και 20ο αιώνα και ποια η χρήση σήμερα;

Η Λήδα Κωστάκη είναι αρχαιολόγος και εργάζεται στα Αρχεία της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Έχει πτυχίο
Αρχαιολογίας από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΜΑ και διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο. Το θέμα της διδακτορικής της διατριβής ήταν το εντός των τειχών οδικό δίκτυο της αρχαίας Αθήνας. H ακαδημαϊκή της έρευνα εστιάζει στην τοπογραφία της αρχαίας Αθήνας, την αστική αρχαιολογία και την ιστορία της αρχαιολογίας. Υπήρξε τακτικό μέλος και υπότροφος της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών. Συμμετέχει σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια με ανακοινώσεις και μελέτες της έχουν δημοσιευθεί σε συλλογικά έργα. Έχει συμμετάσχει σε ανασκαφές στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και σε εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους. Είναι μία από τις τέσσερις ιδρύτριες της ΑΜΚΕ «Δίπυλον» για τη μελέτη της αρχαίας τοπογραφίας.

Ο Μάρκος Κατσιάνης είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Έχει πτυχίο Ιστορίας και
Αρχαιολογίας από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και μεταπτυχιακό δίπλωμα στα Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών και τη Χωρική Ανάλυση στην Αρχαιολογία από το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας του University College London. Η διδακτορική του διατριβή πραγματοποιήθηκε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Η ερευνητική του δραστηριότητα σχετίζεται με την εφαρμογή της ψηφιακής τεχνολογίας στην Αρχαιολογία με έμφαση στα Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών, την Τρισδιάστατη (3D) απεικόνιση, τη μακροπρόθεσμη διατήρηση και επανάχρηση δεδομένων. Έχει εργαστεί στην Διεύθυνση Εθνικού Αρχείου Μνημείων, την Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης και την ΑΜΚΕ «Δίπυλον» για τη μελέτη της αρχαίας τοπογραφίας. Το βιβλίο του «Ανασκαφική μεθοδολογία και σχεδιασμός πληροφοριακού συστήματος για τη διαχείριση αρχαιολογικών τεκμηρίων» έλαβε το βραβείο Λυσίμαχου Καυτανζόγλου από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ποιες είναι οι πηγές μας για τον Τσίλλερ; Ποιες ήταν οι σπουδές του και πώς έγινε η συνάντησή του με τον Θεόφιλο Χάνσεν;

Όταν έφτασε στην Αθήνα, με τον Χάνσεν το 1861, πού βρισκόταν ιστορικά η πόλη τότε; Πώς προκύτει και πώς διαμορφώνεται η σχέση του Τσίλλερ με το Γεώργιο τον Α’ και με το Χαρίλαο Τρικούπη;

Ο Τσίλλερ αναλαμβάνει πολύ υψηλά αξιώματα, όπως η έδρα της Αρχιτεκτονικής του σημερινού Πολυτεχνείου, αλλά και διευθυντική θέση στο υπουργείο εσωτερικών. Πώς ανταποκρίνεται και γιατί χάνει την κάθε μία από αυτές;

Ποιο είναι το έργο του στην Αθήνα, το ορατό και το αόρατο, σήμερα στην πολη; Τι ήταν τελικά ο Τσίλλερ για την Αθήνα και τι η Αθήνα για τον Τσίλλερ;

Η Μαριλένα Κασιμάτη είναι Ιστορικός της Τέχνης με βασικές σπουδές και διδακτορικό δίπλωμα στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μονάχου. Από το 1984 έως το 2017 εργάστηκε ως επιμελήτρια στην Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλ. Σούτζου. Έχει διδάξει Ιστορία της Τέχνης στα Πανεπιστήμια Κρήτης και Αθήνας, και συνέγραψε τον Α΄ τόμο για τις Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό (ΕΑΠ, 2008). Διετέλεσε εκπρόσωπος του Υπουργείου Πολιτισμού στην Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδος στην UNESCO. Υπήρξε η πρώτη καλλιτεχνική και οργανωτική διευθύντρια της Δημοτικής Πινακοθήκης Χανίων. Έχει πλούσιο επιμελητικό και συγγραφικό έργο στην Ελλάδα και το εξωτερικό και συμμετοχές σε διεθνή συνέδρια και προγράμματα διαλέξεων. Είχε ενεργή συμμετοχή στη μουσειολογική μελέτη της νέας Εθνικής Πινακοθήκης (2016). Μελέτησε και εξέδωσε το έργο του Τσίλλερ (Αρχείο Εθνικής Πινακοθήκης, αναδρομική έκθεση 2009, δίγλωσση έκδοση του χειρογράφου των «Αναμνήσεων») και του Θεόφιλου Χάνσεν (μονογραφική έκθεση, δίγλωσσος κατάλογος, 2014). Είναι μέλος της διεθνούς ερευνητικής ομάδας «Εθνικές Ταυτότητες - Διεθνείς Πρωτοπορίες» (υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης), της Association International des Critiques d'Art – AICA-ΕΛΛΑΣ και ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης.

Από πού προκύπτει το όνομα Μαρούσι; Τι γνωρίζουμε για τον αρχαίο δήμο που υπήρχε στη θέση του; Τι συμβαίνει στο Μεσαίωνα; Τι γράφουν για την περιοχή οι περιηγητές; Ποιοι είναι οι κάτοικοί του; Πώς ζούσαν και τι εμπορεύονταν;

Πότε αρχίζει η παραγωγή κεραμικών; Τι σχέση είχε με τον αθλητισμό πριν από το Ολυμπιακό Στάδιο; Τι βλέπει κανείς σήμερα στο Μαρούσι που να αντιπροσωπεύει τη διαχρονική ζωή του;

Ο Γιώργος Πάλλης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Η έρευνα του επικεντρώνεται στην αρχιτεκτονική γλυπτική, την επιγραφική και την τοπογραφία των μεσαιωνικών χρόνων και της οθωμανικής περιόδου, με έμφαση στην Αττική, τη Στερεά Ελλάδα και τα νησιά των Κυκλάδων. Έχει δημοσιεύσει μονογραφίες και άρθρα σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων. Είναι γενικός γραμματέας της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας και ενεργό μέλος άλλων επιστημονικών σωματείων. Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Αμαρυσία το βιβλίο του, «Η Κηφισιά στα Χρόνια της Επανάστασης: Τα Πριν, Τα Γεγονότα, Τα Μετά». Το ενδιαφέρον του για την περιοχή του Αμαρουσίου οφείλεται στο γεγονός ότι είναι γηγενής Μαρουσιώτης και οικογένειά του ζει εκεί από τη δεκαετία του 1830.