ASEAN บ่มีไกด์

เข้าสู่ปีสุดท้ายของโจโก วิโดโด (Joko Widodo) หรือ โจโกวี (Jokowi) ในตำแหน่งประธานาธิบดีของอินโดนีเซียก่อนจะมีการเลือกตั้งผู้นำคนใหม่มาแทนเขาในปีนี้ แต่ดูเหมือนว่าแม้เขาจะครองอำนาจมาแล้วติดกันยาวนานถึง 10 ปี คะแนนนิยมก็ลอยอยู่ที่ 70-80% อย่างแทบไม่เคยมีตก 
.

อะไรที่ทำให้คนอินโดนีเซียยังชื่นชอบประธานาธิบดีโจโกวีอย่างไม่เสื่อมคลายกระทั่งปีสุดท้ายของการดำรงตำแหน่ง และนอกจากเสียงชื่นชมแล้ว โจโกวีต้องเผชิญข้อครหาวิพากษ์วิจารณ์อะไรบ้าง? ASEAN บ่มีไกด์ พาไปย้อนมองตัวตนและผลงานของชายชื่อโจโกวีตลอดทศวรรษที่ผ่านมา จากมุมมองของ อรอนงค์ ทิพย์พิมล อาจารย์ประจำสาขาประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
.

ดำเนินรายการโดย เบน-วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา

‘ศร’ หนุ่มชาวไทใหญ่ที่หนีทหารจากกองทัพรัฐฉานเข้ามาในไทยอย่างผิดกฎหมาย ก่อนเข้าทำงานค้าบริการทางเพศในบาร์เกย์ที่จังหวัดเชียงใหม่ คือตัวละครที่กำลังเป็นที่พูดถึงจากผู้ชมภาพยนตร์ ‘ดอยบอย’ (Doi Boy)
.

แต่เรื่องราวของศรไม่ได้เป็นแค่จินตนาการของผู้สร้างภาพยนตร์เสียทีเดียว เพราะมันอิงจากเค้าโครงชีวิตจริงของผู้ชายชาวไทใหญ่หลายคนที่ลงเอยต้องเข้าสู่แวดวงค้าบริการทางเพศในประเทศไทย
.

ชีวิตของคนกลุ่มนี้เป็นอย่างไร มีอะไรที่หนังยังไม่ได้เล่าถึง? ASEAN บ่มีไกด์ ตอนนี้ ชวน อัมพร จิรัฐติกร รองศาสตราจารย์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ผู้มีผลงานศึกษาวิจัยชีวิตของหนุ่มค้าบริการทางเพศชาวไทใหญ่ในประเทศไทย มาเล่าเรื่องนี้ให้ฟังแบบเจาะลึก
.

ดำเนินรายการโดย เบน – วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา
.

สามารถอ่านงานวิจัยของอาจารย์แบบเต็มได้ที่
.

Masculinity for Sale: Shan Migrant Sex Worker Men in Thailand and Questions of Identity
https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1097184X221119793
.

Shan Male Migrants’ Engagement with Sex Work in Chiang Mai, Thailand, Pre- and Post-Pandemic
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14672715.2023.2221679

"ท่องเที่ยวเวียดนามกำลังจะแซงไทย!" กลายเป็นข้อความไวรัลบนโซเชียลมีเดียของไทยช่วงเดือนที่ผ่านมา หลังพบข้อมูลว่าการท่องเที่ยวของเวียดนามเป็นดาวรุ่งพุ่งแรงของภูมิภาค และกำลังแย่งนักท่องเที่ยวไปจากประเทศไทย!?
.

การท่องเที่ยวของเวียดนามจะแซงไทยได้จริงไหม และทำไมอยู่ๆ เวียดนามถึงเนื้อหอมสำหรับนักท่องเที่ยวขึ้นมา? ASEAN บ่มีไกด์ ชวน มรกตวงศ์ ภูมิพลับ อาจารย์คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มาคุยกันในเรื่องนี้
.

ดำเนินรายการโดย เบน-วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา

การสู้รบระหว่างอิสราเอลกับกลุ่มฮามาสในฝั่งปาเลสไตน์ที่เพิ่งปะทุขึ้นมาอีกครั้ง ทำให้ชาติอาเซียนเกิดปฏิกริยาหลากหลาย โดยมีกลุ่มหนึ่ง ได้แก่ มาเลเซีย อินโดนีเซีย และบรูไน ที่แสดงตัวยืนเคียงข้างปาเลสไตน์อย่างชัดเจน
.

ไม่ใช่แค่ในเหตุการณ์นี้เท่านั้น แต่ชาติอาเซียนเหล่านี้ยืนฝั่งตรงข้ามอิสราเอลมาโดยตลอด ไม่ว่าจะในระดับรัฐหรือระดับประชาชน และสำหรับประชาชนจำนวนไม่น้อย การต่อต้านอิสราเอลนี้ยังพัฒนาไปเป็นกระแสต่อต้านคนยิว
.

อย่างไรก็ตาม ความรู้สึกต่อต้านคนยิวในกลุ่มชาติเหล่านี้ไม่ได้เกิดขึ้นจากประเด็นความขัดแย้งในอิสราเอลเท่านั้น แต่ยังมีรากความเป็นมาจากประวัติศาสตร์ยุคอาณานิคม ที่ค่อยๆ บ่มเพาะความเกลียดชังยิว จนลุกลามไปสู่ความเกลียดชังคนจีน ผู้ถูกเรียกว่า ‘ยิวแห่งบูรพาทิศ’ อีกด้วย
.

ASEAN บ่มีไกด์ ตอนนี้ ชวยคุยถึงประวัติศาสตร์ความเป็นมาของกระแสต่อต้านยิวและยิวแห่งบูรพาทิศในชาติอาเซียน นับตั้งแต่ยุคอาณานิคม จนถึงยุคแห่งความขัดแย้งระหว่างอิสราเอล-ปาเลสไตน์ในปัจจุบัน
.

ดำเนินรายการโดย เบน – วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา

ตามแนวชายแดนไทยมีสวรรค์สำหรับนักเสี่ยงโชคอย่าง ‘คาสิโน’ ตั้งอยู่แทบตลอดทาง ไม่ว่าจะที่ปอยเปต ประเทศกัมพูชา, เมียวดี และท่าขี้เหล็ก ในประเทศพม่า, สะหวันนะเขต สปป.ลาว หรือโซนสามเหลี่ยมทองคำ และอีกมากมายหลายแห่ง
.
คาสิโนเหล่านี้เติบโตขึ้นมาได้อย่างไร มีพัฒนาการอย่างไร นักพนันเป็นคนกลุ่มไหน และข้างในนั้นมีอะไรบ้าง ASEAN บ่มีไกด์ตอนนี้ชวน ณัฐกร วิทิตานนท์ อาจารย์คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ที่เคยไปเยี่ยมเยือนและศึกษาคาสิโนชายแดนมาแล้วหลายแห่ง มาเล่าเรื่องราวให้ฟัง
.
ดำเนินรายการโดย เบน-วงศ์พันธ์ อมรินทร์เท 

เมื่อวานนี้ (22 ส.ค. 2023) ขณะที่ไทยได้นายกฯ คนใหม่ ที่กัมพูชาก็มีการส่งผ่านเก้าอี้ผู้นำจาก ฮุน เซน สู่ลูกชายคนโต ฮุน มาเนต อย่างสมบูรณ์ ปิดฉากการครองตำแหน่งผู้นำของฮุน เซน ที่ต่อเนื่องยาวนานถึง 38 ปี
.
การที่ฮุน เซนอยู่ในอำนาจได้ยาวนานขนาดนี้ หลายคนอาจมองว่าเป็นเพราะเขาคือเผด็จการที่ทำทุกวิถีทางเพื่อรักษาอำนาจ แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าอีกส่วนหนึ่งเป็นเพราะคนกัมพูชาที่รักและเทิดทูนเขามีอยู่มากมาย
.
ตลอดเวลาเกือบ 4 ทศวรรษที่ผ่านมา ฮุน เซน ถูกมองแบบไหนกันแน่ในสายตาคนกัมพูชา คนที่รักเขา รักเพราะอะไร และคนที่เกลียดเขา เกลียดเพราะอะไร ASEAN บ่มีไกด์ ตอนนี้ชวนไปรู้จักชายที่ชื่อฮุน เซน และมรดกที่เขาทิ้งไว้ให้กับกัมพูชา
.
ดำเนินรายการโดย เบน – วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา

#ฮุนเซน #ฮุนมาเนต #การเมืองกัมพูชา

หลายปีมานี้ กระแสของภาพยนตร์และละครไทยจัดว่ามาแรงในกลุ่มประเทศเพื่อนบ้านอาเซียน แต่เมื่อไล่ดูแต่ละประเทศ แนวของหนังและละครที่ผู้คนชอบก็มีความแตกต่างกันออกไป ด้วยเหตุผลทางค่านิยมและโครงสร้างของสังคมที่แตกต่างกัน
.
แต่ละประเทศอาเซียนชื่นชอบหนังและละครไทยแนวไหนกันบ้าง? มาหาคำตอบกับแขกรับเชิญพิเศษ เจษฎา ศาลาทอง อาจารย์ประจำภาควิชาการสื่อสารมวลชน คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาฯ
.
ดำเนินรายการโดย เบน-วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา

สิบประเทศอาเซียนล้วนมีมุมมองต่อกลุ่มคนผู้มีความหลากหลายทางเพศหรือ LGBTQ+ ที่แตกต่างกัน บ้างปิดกั้น บ้างเริ่มยอมรับ บ้างก็ยังคลุมเครือ แต่ถามว่าแล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่าประเทศไหนคิดอย่างไรต่อความหลากหลายทางเพศ สิ่งหนึ่งที่จะบ่งบอกได้อย่างดีก็คือหลักสูตรการศึกษาของแต่ละประเทศพูดถึงเรื่องนี้กันแบบไหน?
.

ในเดือนแห่งการเฉลิมฉลองความหลากหลายทางเพศ (Pride Month) ASEAN บ่มีไกด์ ชวนสำรวจว่าหลักสูตรการศึกษาในแต่ละประเทศอาเซียนมองความหลากหลายทางเพศกันอย่างไร
.

ดำเนินรายการโดย เบน – วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา

การประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียนที่อินโดนีเซียเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมาได้ต้อนรับผู้นำจาก ‘ติมอร์ตะวันออก’ หรือ ‘ติมอร์เลสเต’ ที่มาร่วมประชุมในฐานะผู้สังเกตการณ์เป็นครั้งแรก หลังจากที่ประเทศกลุ่มอาเซียนลงมติอนุมัติในหลักการ รับติมอร์ตะวันออกเป็นสมาชิกใหม่ เมื่อปลายปีที่แล้ว
.

ถ้าไม่มีอะไรติดขัด ติมอร์ตะวันออกจะกลายเป็นสมาชิกน้องใหม่ของอาเซียนอย่างเต็มตัวในอนาคตอันใกล้ ASEAN บ่มีไกด์ตอนนี้เลยเปิดคลาส ‘ติมอร์ตะวันออก 101’ ชวนทำความรู้จักว่าที่ประเทศสมาชิกลำดับที่ 11 ของอาเซียน ว่ามีประวัติศาสตร์ความเป็นมาอย่างไร มีอะไรน่าสนใจ มีตรงไหนน่าเที่ยว และอีกนานแค่ไหนกว่าจะได้เป็นสมาชิกเต็มตัว กับแขกรับเชิญพิเศษ กฤษฎ์เลิศ สัมพันธารักษ์
.

ดำเนินรายการโดย เบน-วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา

'โกลเดนไมล์คอมเพล็กซ์ ' (Golden Mile Complex) หากเป็นคนไทยที่ใช้ชีวิตในสิงคโปร์ คงมีน้อยคนนักที่จะไม่รู้จักสถานที่แห่งนี้ที่บอกได้ว่าเป็นทุกอย่างให้คนไทย ทั้งเป็นแหล่งจับจ่ายซื้อสินค้าไทยตั้งแต่สากกะเบือยันเรือรบ แหล่งรวมร้านอาหารไทยที่มียันอาหารพื้นถิ่น และยังเป็นแหล่งพบปะสังสรรค์ของพี่น้องแรงงานไทยหลังเหน็ดเหนื่อยจากการทำงาน จนใครๆ ก็ให้ชื่อเล่นที่นี่ว่า 'ลิตเติลไทยแลนด์'

แต่เดือนพฤษภาคมนี้ ลิตเติลไทยแลนด์ที่เป็นเหมือนบ้านหลังที่สองของคนไทยในสิงคโปร์มายาวนานเกือบ 50 ปี กำลังจะกลายเป็นอดีต เมื่ออาคารถูกปิดดีลขายต่อให้เจ้าของรายใหม่ บีบให้ร้านค้าต้องปิดตัวแยกย้ายกันออกไปในที่สุด

ASEAN บ่มีไกด์ ตอนนี้ ชวนสำรวจอาคารโกลเด้นไมล์คอมเพล็กซ์ พาย้อนตำนานตั้งแต่เริ่มต้น พัฒนาขึ้นเป็นลิตเติลไทยแลนด์ ไปถึงจนถึงวาระสุดท้ายก่อนหมดลมหายใจ พร้อมชวนคุยถึงอนาคตชุมชนคนไทยในสิงคโปร์หลังต้องลาจากพื้นที่อันเป็นศูนย์รวมใจนี้

ร่วมพูดคุยกับแขกรับเชิญคนแรกของรายการ สุเจน กรรพฤทธิ์ และยังพบกันเช่นเคยกับ เบน-วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา

“เธอคือความภาคภูมิใจของชาวมาเลเซีย” คือประโยคที่คนมาเลเซียพากันยกย่อง มิเชล โหย่ว (Michelle Yeoh) หลังปรากฏชื่อเธอเป็นชาวมาเลเซียคนแรกในประวัติศาสตร์ที่เข้าชิงรางวัลออสการ์สาขานักแสดงนำหญิงยอดเยี่ยม จากเรื่อง Everything Everywhere All at Once ที่จะประกาศผล 12 มีนาคมนี้
.

ก่อนจะเข้าชิงออสการ์ มิเชล โหย่ว ยังกวาดรางวัลใหญ่มาแล้วหลายเวที จนเป็นที่ปรื้มปริ่มของชาวมาเลเซีย เช่นเดียวกับผู้นำ ประมุข และบรรดาหน่วยงานรัฐ ที่ต่างก็ส่งข้อความแสดงความยินดี พร้อมยกย่องเธอว่าคือผู้นำพามาเลเซียไปเฉิดฉายบนเวทีโลก
.

แต่ท่ามกลางเสียงยินดี คำถามก็ดังขึ้นมาจากคนมาเลเซียบางส่วนว่า ความสำเร็จของเธอใช่ความสำเร็จของมาเลเซียหรือไม่ รัฐบาลมาเลเซียเอาเธอมาเคลมได้หรือ ในเมื่อเธอเติบโตจากวงการหนังฮ่องกงและฮอลลีวูดล้วนๆ โดยไม่เคยผ่านมือแวดวงหนังมาเลเซียเลย
.

ASEAN บ่มีไกด์ ตอนนี้ ชวนคุยกันว่า คนมาเลเซีย โดยเฉพาะคนในแวดวงหนัง คิดเรื่องนี้ยังไง แล้วทำไมวงการภาพยนตร์มาเลเซียเองถึงแทบปั้นคนให้ไปไกลระดับโลกด้วยตัวเองไม่ได้
.

ดำเนินรายการโดย เบน – วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา
.

(ภาพประกอบ: Frederic J. Brown / AFP)

เสียงเฮดังลั่นในประเทศไทย เมื่อร่าง พ.ร.บ. สมรสเท่าเทียม ผ่านสภาในวาระแรก ท่ามกลางเดือนแห่งการเฉลิมฉลองความหลากหลายทางเพศ (Pride Month) เมื่อ 15 มิถุนายนที่ผ่านมา แต่นี่ก็เป็นแค่วาระแรกเท่านั้น หนทางยังอีกยาวไกล และเต็มไปด้วยอุปสรรคมากมาย ความหวังที่จะเป็นชาติแรกในอาเซียนที่มีกฎหมายสมรสเท่าเทียมจึงไม่ใช่เรื่องง่ายอย่างที่คิด
.

แต่ที่จริงแล้ว ไทยไม่ใช่ชาติแรกในอาเซียนที่ต่อสู้ผลักดันสิทธิสมรสเท่าเทียม เพราะมีประเทศอื่นที่พยายามต่อสู้มาก่อนหรือพร้อมๆ กับเรา คือเวียดนาม ฟิลิปปินส์ และกัมพูชา
.
แม้ความฝันจะขยับเข้ามาใกล้อยู่รอมร่อ แต่ประเทศเหล่านี้ก็ไม่เคยไปถึงสิทธิสมรสเท่าเทียมได้จริงเสียที ทำไมถึงเป็นอย่างนั้น? ไปฟังเรื่องราวการต่อสู้ผลักดันสิทธิสมรสเท่าเทียมในเวียดนาม ฟิลิปปินส์ และกัมพูชา กันได้ใน ASEAN บ่มีไกด์ ตอนล่าสุด
.
ดำเนินรายการโดย เบน – วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา

“คุณมีพัสดุค้างที่ยังไม่ได้รับ”

“คุณมีใบสั่งจราจรที่ยังค้างชำระ”

“เบอร์ของคุณกำลังถูกระงับภายใน 2 ชั่วโมง”

นี่อาจเป็นประโยคที่คุ้นหูคนใช้โทรศัพท์มือถือหลายคนในช่วงเวลานี้หลังรับสายเบอร์แปลกๆ ที่โทรเข้ามา แม้หลายคนจะรู้เท่าทันกลโกงของ ‘แก๊งคอลเซนเตอร์’ ทั้งหลายเหล่านี้ แต่จำนวนไม่น้อยก็หลงกลจนถูกหลอกโอนเงินไปเป็นแสนเป็นล้านบาท

การแพร่ระบาดของกลุ่มมิจฉาชีพแก๊งคอลเซนเตอร์ไม่ได้กำลังเกิดขึ้นแค่ในประเทศไทยเท่านั้น แต่ยังเป็นปัญหาใหญ่ของอีกหลายประเทศอาเซียน เพราะการตามล่ากวาดจับแก๊งเหล่านี้ไม่ใช่งานหมูๆ ด้วยเหตุว่ามิจฉาชีพปลายสายที่เราคุยด้วย แท้จริงแล้วไม่ได้อยู่ประเทศเดียวกับเรา แต่จำนวนไม่น้อยถูกพบที่ประเทศกัมพูชา ณ เมืองริมชายหาดนาม ‘สีหนุวิลล์’

เพราะอะไรสีหนุวิลล์ถึงกลายเป็นแหล่งซ่องสุมของแก๊งมิจฉาชีพออนไลน์ เล่ห์ร้ายกลโกงอะไรที่กลุ่มแก๊งพวกนี้ใช้จนเป็นเหตุให้โตวันโตคืน…ASEAN บ่มีไกด์ ตอนนี้พาไปส่องมุมมืดของเมืองสีหนุวิลล์ หาคำตอบด้วยกันในเรื่องนี้  

ดำเนินรายการโดย เบน – วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา