Bizim Bedenimiz

Cinsellik eğitimi serimizin dördüncü ve son bölümünde konuğumuz yine kapsamlı ve kapsayıcı cinsellik eğitmeni Efsun Sertoğlu. Kapsamlı cinsellik eğitimi [KCE] bağlamında bu sefer güvenli cinsellik ve güvenli ilişki kavramlarına kafa uzattık; güvenli cinsellik, olmazsa olmazları ve güvenli cinselliğin çocuklarla, gençlerle ne zamandan itibaren ve nasıl ele alındığı; cinsel yolla aktarılan enfeksiyonlardan korunma yöntemlerinin çocuklara ve gençlere hangi yaş gruplarından başlayarak ve nasıl aktarıldığı; HPV aşısının KCE bağlamında nasıl ele alındığı; güvenli ilişki, güvensiz ilişki ve şiddet içeren ilişkilerin biçimleri ve bu bağlamda flört şiddetinin genel bir tanımı ve tüm bunların ne olduğuna dair bilgi sahibi olmanın çocuk, genç, yetişkin fark etmeksizin bireylere daha doğrusu topluma kazandırdıkları üzerine sohbet ettik. 

Link'ler:
Önce çocuklar ve kadınlar

Onay Broşürü (CŞMD)
Gençler Arası İlişkilerde Flört Şiddeti: Eğitimciler İçin Bilgilendirici Broşür (CŞMD)
İlişkim Güvenli Mi? (Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı)

Kapsamlı ve kapsayıcı cinsellik eğitmeni ve danışmanı Efsun Sertoğlu’nun katılımıyla sürdürdüğümüz cinsellik eğitimi serimizde bu hafta okul öncesi, ön ergenlik ve ergenlikte cinsellik eğitimi üzerine konuştuk. Bu sefer de, Türkiye’de, yetişkinlerin mevcut cinsellik algısına dair yaygın duygu ve inanışlara ve neden cinselliği konuşamadığımıza; KCE'nin neden doğumdan itibaren başlaması gerektiğine ve yetişkinlerin eğitiminin bu bağlamda nasıl bir önem arz ettiğine; cinsellik ve seksin birbirinden ayrı ele alınamasının ve eğitimde davranış odaklı olmanın sakıncalarına; öğrenirken veya eğitim verirken sık karşılaşılan “büyüyünce öğrenir”, çok bilgi yükleme, bilgi kaynağı eksikliği, ayrımcılık, cinsiyetçilik, ahlakçılık, ikili cinsiyet sistemini dayatma, “biz cinsellik eğitimi mi aldık?!” gibi yanlışlara, handikaplara; okul öncesi, ön ergenlik dönemindeki çocukların cinsel uyanışlarında onlara eşlik ederken kendi bedenleriyle ilişkilerine ket vurmamak, “güvenilir doğru kaynak olabilmek” için nasıl bir üslup izlenmesi ve nasıl bir iletişim kurulması gerektiğine dair sohbet ettik.

Linkler:
Mino'nun Şarkısı
Gençlerle Güvenli İlişkiler Üzerine Çalışmak’ Uygulama El Kitabı

LGBTİ+ Öğrencilerin Haklarını Nasıl Korumalı?” kılavuzu

Cinseller

Cinsellik eğitimi serimizde bu hafta konuğumuz kapsamlı ve kapsayıcı cinsellik eğitmeni ve danışmanı Efsun Sertoğlu'yla Türkiye'nin mevcut cinsellik eğitimi karnesi üzerine; eğitim politikalarında kapsamlı cinsellik eğitiminin kendine bir yer edinmesinin mümkün olup olmadığı ve "Türkiye"nin cinselliği nereden öğrendiği üzerine konuştuk.

Link'ler:
Gençlerle Güvenli İlişkiler Üzerine Çalışmak’ Uygulama El Kitabı

LGBTİ+ Öğrencilerin Haklarını Nasıl Korumalı?” kılavuzu

Cinseller

23. bölümde yeni bir seriye başladık: Cinsellik eğitimi. Konuğumuz kapsamlı ve kapsayıcı cinsellik eğitmeni ve danışmanı Efsun Sertoğlu'yla cinselliklerini ve cinselliği tanımayan bireylerden oluşan bir toplumda nasıl, ne tip sağlık problemleri meydana gelebileceği, cinsellik eğitimi almamanın neden bir halk sağlığı sorunu olduğu; cinsellik eğitimi, kapsamlı cinsellik eğitimi [KCE] ve cinsellik iletişimi arasındaki kavramsal ve yöntem farklılıkları; bir hak olan KCE'nin temel kavramları ve bunların neden sadece cinsel hayatlarımızla ilgili olmadığı; KCE'nin temel ilkeleri, özneleri, uygulama alanları; halk sağlığı perspektifinden baktığımızda KCE'nin nelerin önüne geçebileceği ve kazanımları üzerine sohbet ettik.

Jinekolojik Muayene [JM] serimizin bu son bölümünde konuğumuz yine Aslı Alpar. Editör, hayvan hakları savunucusu ve feminist karikatürist Alpar'la birlikte üç yıl önce aldığı erken menopoz teşhisi ve sonrasında bununla ilgili yaşadığı süreç; JM’lerin gerekli zamanlarda yapılmadığı taktirde ağır hastalıklara hatta bazen de ölümlere yol açtığı; JM bağlamında mizojinik, homofobik, bifobik, transfobik ya da ahlakçı zihniyetle baş etme sanatları üzerine konuştuk.

Linkler:
Jinekolog Muhabbetleri
KAOS GL Jinekolog Muhabbetleri Yazı Dizisi
"Rahim ağzı kanseri nedeniyle hayatını kaybeden trans aktivist Aligül Arıkan"

Jinekolojik muayene [JM] serimizin sonlarına yaklaşıyoruz. Sondan bir önceki bu bölümünde konuğumuz editör, hayvan hakları savunucu, feminist karikatürist Aslı Alpar'dı. Kendisiyle hem KAOS GL'de yayınlanan "Jinekolog Muhabbetleri" yazı dizisinin ve kitabının üzerine sohbet ettik hem de birlikte JM konusunun genel bir değerlendirmesini yaptık. Alpar'la “Jinekolog Muhabbetleri”nin çıkış öyküsünü, tam muhteviyatını ve bu muhabbetlerin nasıl kitaplaştığı üzerine konuştuk. Ayrıca eksik tıp eğitimi, bozuk sağlık sistemi, doktor ve sağlık görevlilerinin rahatsız eden soruları, tavırları vs. gibi yanlış bir JM’nin yollarını döşeyen unsurların bir özetini yapmaya çalıştık.

Linkler:
Jinekolog Muhabbetleri
KAOS GL Jinekolog Muhabbetleri Yazı Dizisi

Jinekolojik muayene serimizin bu bölümünü trans+'lara ayırdık. Konuğumuz Kapsama Alanı ekibinden Ecmel Deniz'le birlikte, trans erkek, trans maskülen ve non-binary'lerin cinsiyet uyum süreçleri, rutin jinekolojik muayene ihtiyaçları, rutin tarama ve test ihtiyaçları üzerine ve Kapsama Alanı ekibinin yürüttüğü "Trans erkekler, trans maskülenler ve non-binaryler erişilemeyen Cinsel Sağlık Bilgisinin ve Jinekoloji Kontrollerinin Neresinde" araştırmasının amacı, kapsamı, yöntemi, temel çıkarımları ve Şubat-Mart içinde yayınlanacak raporuyla ilgili konuştuk.

Link'ler:
Kapsama Alanı
Jinekologlar trans+’ları muayene edemez mi? https://kaosgl.org/haber/jinekologlar-trans-lari-muayene-edemez-mi

Jinekolojik muayene serisinin bu bölümünü engellilere ayırdık. Konuğumuz Engelli Kadın Derneği gönüllüsü Benay Gözkaman Özgün'le birlikte hem bu bağlamda kendi deneyimleri üzerine hem de engelli kadınların sağlık hizmetlerinden yararlanamamalarının temel nedenleri; kadın oldukları için ayrıca ne tip ayrımcılıklara maruz kaldıkları; cinsel sağlıkları ve doğum sonrasına dair nasıl ihtiyaçları oldukları; engellilerin cinsel sağlık eğitimlerinin sağlıkları, cinsel sağlıkları ve güvenlikleri bağlamında işlev ve önemi; engelli derneklerinin onların cinsel sağlıklarına ne ölçüde duyarlı olduğu ve kendi deneyimleri üzerine konuştuk.

Link'ler:

• Engelli Kadın Derneği: EnKad
• ENGELLİ KADINLAR ve KIZ ÇOCUKLARI İÇİN CİNSEL SAĞLIK, ÜREME SAĞLIĞI VE TOPLUMSAL CİNSİYETE DAYALI ŞİDDETLE MÜCADELE, Şubat 2020
• Kadın Mıyım Engelli Mi? / Gülcay Altun, Eşit Erişilebilir Engelsiz Hayat Dergisi, 2022
• Kemdime Düşünceler [Podcast] - Konuşacak Konu mu kalmadı?,  Hazırlayan ve sunanlar: Benay Gözkaman Özgün, Merter Zorkirişçi Konuk: Beyza Önal
• Benay Gözkaman Özgün: https://www.benayozgun.com/ 

Jinekolojik muayene serimizin bu haftaki bölümünü intersekslere ayırdık. Konuğumuz, aktivist, hak savunucusu, İnter Dayanışma kurucularından ve 17 Mayıs Derneği İnterseks Çalışmaları Koordinatörü Belgin Günay'la birlikte; interseks bir çocuğu doğumdan itibaren "muhtemelen" nelerin beklediği; intersekslerin uğradığı hak ihlalleri; onlara yapılan "gereksiz" ve onamsız tıbbi müdahaleler; sağlık hizmetlerine erişememelerinin önündeki görünen ve görünmeyen sebepler; ihtiyaç duymalarına rağmen jinekolojik muayeneden kaçınma sebepleri; bir interseksin bedeniyle/kendiyle barışık, olduğu gibi olabildiği ve sağlıklı bir yaşam sürebilmesi için tıp dünyasına, devlete ve biz yurttaşlara nelerin düştüğü üzerine konuştuk. 

Link:
#BenimİnterseksHikayem / Avrupa’da yaşayan interseks bireylerin kişisel tanıklıkları - Organisation Intersex International Europe – Oii Europe, Çev. Belgin Günay
İnter Dayanışma
17 Mayıs Derneği

Jinekolojik muayene [JM] konulu serimizin ikinci bölümünde, JM'nin ne sıklıkta yapılması gerektiğini; halk sağlığı penceresinden JM'yi; JM'nin yapılamayacağı durumları; anadilde JM'nin gerekliliğini; hükümlü ve tutukluların JM koşullarının nasıl olması gerektiğini; jinekolojik ve obstetrik şiddeti konuştuk.

Linkler:
İğneyi kendimize batırabilmek: Jinekolojik şiddet - Irmak Saraç, BirGün 2019

Jinekolojik Şiddet Nedir? - Genç Mültecileri Destekleme Programı, 2021

Genital muayene suçu (özet)
Prof. Dr. Gürcan Altun bir kez daha beraat etti 

Bizim Bedenimizin yeni serisi "jinekolojik muayene". İlk bölümde jinekolojik muayene [JM] nedir, hangi durumlarda gereklidir, nasıl olmalıdır, araçları nelerdir; JM'de hasta mahremiyeti nasıl sağlanır; kadınlar neden JM'den çekinirler gibi soru ve sorunların üzerine konuştuk.

Hasta Hakları Yönetmeliği için burayı tıklayınız.

Psikiyatrist Dr. Seven Kaptan'la başladığımız kadının cinselliği konulu serimizin üçüncü ve son bölümünde; kadınlarda cinsel işlev bozukluklukları, bunların fiziksel, biyolojik, sosyal ve psikolojik sebepleri; vajinismusun kökenindeki sosyal/toplumsal ve psikolojik olguları; cinsel isteksizlik; yaşlanmanın kadın cinselliği üzerine etkisi; doğru bilgiye erişimin kadınların cinsel hayatlarına -aslında tüm hayatlarına- etkileri; sağlıklı bir cinsel yaşam için gerekli koşullar üzerine konuştuk. 

Öneriler:

Kadın Cinselliği - CETAD
"Yatak Odasındaki Kalabalık - Türkiye’de Kadınların Vajinismus Deneyimleri" - Yeliz Turan Yunusoğlu / Metis Yayınları, 2021

Psikiyatrist Dr. Seven Kaptan'la başladığımız kadının cinselliği konulu serimizin ikinci bölümüyle karşınızdayız. Bu haftaki sohbetimizde orgazmı tüm boyutlarıyla ele almaya çalıştık; orgazmın evreleri, kadın orgazmının klitoris temelli olduğu ve vajinal orgazm miti, orgazm olma beklentisinin veya kaygısının cinsel ilişkiden haz almanın önünde bir engel teşkil ettiği, heteroseksüel ilişki bağlamında "orgasm gap" yani orgazm boşluğu, orgazm taklidinin sebepleri, kadın cinselliğine dair diğer bazı mitler üzerine konuştuk.

Öneriler:

Kadın Cinselliği - CETAD

Mangaia topluluğu örneği

Vajinal Orgazm Miti - Anne Koedt Çev. Güler Toker - Amargi Dergi 2011

Orgazm - Aslı Davas - Feminist Bellek

Feminist Mekânda Cuma Buluşmaları: Irmak Saraç & Seven Kaptan

Orgasm Gap araştırması

Psikiyatrist, psikoterapist ve cinsel terapist Seven Kaptan'ın katılımıyla kadının cinselliğini konuşacağımız üç bölümlük serimizin ilkinde cinselliğin ne olduğu; öğrenilen bir eylem olduğu; kadınların cinselliklerini yaşama biçimi ve kalitesi; kadın -ve erkeklerin de- cinselliklerini yaşayışlarında toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin belirleyiciliği; ikili cinsiyet sisteminde erkeklerin ve kadınların cinselliklerini yaşayışlarındaki temel farklılıklar; LGBTİ bireylerin cinsellikleriyle tanışmalarının önündeki engelleri ve kadınlarınkiyle benzeşleri; kadınların kendi cinsellikleriyle ilişkisi üzerine konuştuk. 

Kadınların cinsel anatomisini konuştuğumuz serinin son bölümünde tıbbi adıyla himene, yani kızlık zarına yer verdik. Bu bölümde, Amerikalı araştırmacı, tarihçi, yazar Hanne Blank'in Bekâretin “El Değmemiş” Tarihi adlı kitabını Türkçeye çeviren Dr. Emek Ergün konuğumuz oldu. Öncelikle kitaba genel bir bakış attık. Ayrıca çeviri sürecini, feminist çevirinin ne olduğunu konuştuk.

“Neyle ölçerseniz ölçün bekâret aslında yoktur.” Hanne Blank

Genel çerçevemiz, himenin ne olduğu, bir işlevi olmadığı, bedenden bedene farklılık gösterdiği; etimolojik kökeni; diğer memeli canlılarda himenin varlığı; himen’le kızlık zarı, bekâretle namus arasındaki aslen anlamsız ve gerçek dışı ilişkinin nasıl örüldüğü; "kızlık zarı” tabirinin köklerinin nereye uzandığı ve neden dilimizden çıkartmamız gerektiği; bekâret ve namusun ataerki ve mülkiyetle ilişkisi; bekâret muayenesinin Türkiye'deki tarihi; toplumsal bir yargı/olgu olarak bekâretin tıbbileştirilmesi; kızlık zarı onarımı/dikimi, kapalı himen operasyonu üzerine kuruluydu.

öneri metinler:
Erkeklik Zarı - Irmak Saraç / BirGün 2019

Bekâretin “El Değmemiş” Tarihi - Emek Ergün’le Aksu Bora’nın söyleşisi / Amargi Dergi 2011

Kızlık Zarı (Hymen) Nedir? Neden Evrimleşmiştir ve Kadınlarda Neden Bulunur? - Çağrı Mert Bakırcı / Evrim Ağacı 2011

Kadının cinsel anatomisini konuştuğumuz serinin 2. bölümünde, başta klitoris ve vulva detaylı olmak üzere kadının dış genital ve üreme organlarını konuştuk. Her ne kadar anatomi konuşuyor da olsak, konuları bilimsel olduğu kadar olgusal, tarihsel ve toplumsal açılardan ele almaya çalıştık. Ayrıca kadınların dış genital organlarının nasıl olması gerektiğine dair dayatılan estetik algının temellerine bakmaya davet ettik. 

öneriler:
"Klitoris nedir, nasıl bulunur, nasıl uyarılır?" - Rayka Kumru 2022 

"Klitoris nedir? Kocaman bir buzdağı" - +90, 2021 

"Klitoris" - Aslı Davas - Feminist Bellek, 2022 

"CLITERACY" - Sophia Wallace 

"Clitorosity" - Laura Kinglsey 

"Le Clitoris" - Lori Malépart, 2016 

"Vajina Kitabı'nın yazarına sordum - Vajina Buhar banyosu ve Vulva Ameliyatları" - Rayka Kumru, 2021 

"The Vulva Gallery" - Sam Hil Atalanta 

"The Great Wall of Vagina" - Jamie McCartney 

"Vajina Kitabı: Vulva ve Vajina - Mitleri Tıptan Ayırmak" - Dr. Jen Gunter, çev. Belgin Selen Haktanır / Martı Yayınları 2020

Kadının cinsel anatomisini konuşacağımız özel serimizin bu ilk bölümde, kadının cinsel anatomisinin bedenini ve yaşamsal süreçlerini nasıl etkilediğini; kadının bedenine dair ne kadar farkında olduğunu, bedeninin döngüsel ritmini, hormonal değişkenliklerini tanımasının ona kazandırabileceklerini konuştuk. Ayrıca kadının cinsel anatomisini ve cinselliğini -bir sonraki seride- konuşmaya başlamadan önce konuları  bağlamlarıyla ve bütünlüklü bir şekilde ele alabilmek için biyolojik cinsiyet, "cisgender" [cisseksüel], cis kadın [cinsiyeti atanmış kadın], cinsel yönelim, LGBTİQ+, trans, interseks gibi kimi temel kavramları açıklamaya çalıştık.  

öneri metinler:
Cis-normativite / Arya Zencefil / Feminist Bellek 2022
LGBTİ+ Temel Kavramlar - Kolaylaştırıcı Kılavuzu / KAOS GL 2021

Avukat Aslı Karataş'la toplumsal cinsiyet temelli şiddet konulu kaydımızın ikinci ve son bölümünde; onay [rıza] kavramı, reşit olmayanla cinsel ilişki, çocuğun cinsel istismarı, resmi nikâh olmaksızın dini nikâh yapılmasını suç sayan yasanın iptali, şiddete maruz kalan kişinin hukuki hakları ve ne yapması gerektiği, şiddet sonrası hukuki süreç, şiddete maruz kalanların duygu durumlarının yargı sürecine etkileri, şiddetin adını koyabilme ve dolayısıyla güçlenme, Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesine taraf olmasının önemi, 6284 sayılı kanununun uygulanma biçimi ve Türkiye'de kadın cinayetleri üzerine konuştuk.

Kadına yönelik toplumsal cinsiyet temelli şiddetin hukuksal boyutunu konuşmak üzere Avukat Aslı Karataş konuğumuz oldu. Kendisiyle bu bölümde T.C. hukuk sisteminde aile-ev içi şiddetin tanımı, şiddetin türleri, toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve erkek şiddetinin göbek bağı, şiddet sonrası hukuki süreç ve "kadının beyanı esastır" tabirinin hukuksal karşılığı üzerine sohbet ettik. Ayrıca bir sonraki bölümde daha detaylı konuşacağımız İstanbul Sözleşmesi ve 6284 sayılı kanun konularına da girizgâh yaptık.
 
,

6. bölüm, kadına yönelik toplumsal cinsiyet temelli şiddetin ruhsal boyutunu konuştuğumuz bölümün ikinci yarısı. Doç. Dr. Münevver Hacıoğlu Yıldırım'la şiddet sonrası duygusal ilk yardım, şiddet sürecinde ve sonrasında duygu durumları, şiddet önleyici tedbirler ve şiddetin en uç noktası olan cinayet, kadın cinayetleri üzerine konuştuk.