De Technoloog | BNR

Nvidia is hét bedrijf van 2024. De Amerikanen surfen als belangrijkste partij mee op de AI-hype en breken record na record met hun AI-chips. Te gast is Tomas Hochstenbach, chip-expert en redacteur componenten bij Tweakers. Hij gaat met Herbert Blankesteijn en Ben van der Burg in gesprek over de ontstaansgeschiendenis van het bedrijf. Want Nvidia bestaat al even, maar is zeker geen 'oudje' zoals we dat van Intel of ARM wel kunnen zeggen.

Het bedrijf staat sinds het prille begin al onder leiding van Jensen Huang. De Taiwanese-Amerikaan greep al snel de leiding op de markt van PC-componenten voor games. Met de GeForce-lijn is Nvidia nog altijd marktleider, ondanks verwoede pogingen van onder meer AMD. Toch broedde het bedrijf al die tijd op een nieuwe slag. Die rond AI. Nvidia en Huang zouden veel hebben ingezet om ook op deze markt een leidende positie te veroveren. De kennis was immers al min of meer in huis. De GPU's die nu de berekeningen in AI-datacenters doen, zijn uit de kluiten gewassen gamingchips. 

Daarmee doen we Nvidia wel wat tekort. Want ook op software gebied lopen de Amerikanen voorop. Bijvoorbeeld door softwareplatform CUDA, waarmee de GPU's van Nvidia het werk van processoren (of CPU's)  kunnen doen. De GPU's van Nvidia zijn doorgaans veel krachtiger, dus doen dat ook beter. En oja: CUDA werkt alleen met spullen van Nvidia. Er is ook op dit gebied concurrentie, maar CUDA is wel het beste platform, dat ook al een track record van jaren heeft. Wil je flink gaan rekenen met je datacenter vol GPU's, dan kom je al snel bij Nvidia uit. 

De toekomst van het bedrijf is misschien minder zeker. De volgende ontwikkeling binnen de AI dient zich namelijk al aan: edge AI. Kort weg: de complexe AI-berekeningen op je eigen device doen, in plaats van contact zoeken met een datacenter (cloud) vol GPU's. Is dit een bedreiging voor Nvidia? De tijd zal het leren.

Gast

Tomas Hochstenbach

Links

Video

Geen video deze week, helaas

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ruimtevaart is eindelijk weer hip. Na het 'tijdperk' van de ruimtevaart in de jaren 60 en 70 lijken de innovaties zich nu weer snel op te volgen. En daadwerkelijk geïnnoveerd is er. Tussen de Saturnus V-raket die het Apollo programma van de grond hielp en -bijvoorbeeld- de Falcon 9 van Elon Musk zit een gigantische technologiesprong. Ben van der Burg en Herbert Blankesteijn beschouwen in deze nieuwe Technoloog de wereld van de raket. Dat doen ze met Space Cowboy Michel van Baal.

Gast

Michel van Baal

Links

Meer raketten en ruimtevaart? Luister dan eens naar Space Cowboys van BNR

Video

Geen video deze week, helaas

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het idee van het internet dat we allemaal gebruiken is decentraal. Iedereen kan zonder toestemming meedoen, er is geen single point of failure en 'accounts' zijn in principe niet nodig. Hoe anders is dat in 2024. De belangrijkste infrastructuur van ons internet is in handen van een klein groepje techreuzen. Open-source alternatieven zijn er wel, maar krijgen heel zelden daadwerkelijk tractie en hebben dus ook weinig impact. Het voornaamste voorbeeld van deze centralisatie is de cloud, waar drie van de grootste techreuzen de dienst uitmaken. Bovendien zijn dat allemaal Amerikaanse partijen. Robert Jan Lamers sleutelt met zijn bedrijf aan een decentrale cloud, om het internet terug naar zijn roots te brengen. Hij is deze week te gast bij Ben van der Burg en Herbert Blankesteijn.  

Gast

Robert Jan Lamers

Links

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Geavanceerde techniek en technologie voelt inmiddels als vanzelfsprekend. Internet, mobiele telefonie en andere vitale infrastructuur 'werkt' gewoon. Toch gaat er een wereld schuil achter het werkend houden van al onze complexe systemen. Dat is de wereld van de onderhoudskunde. Want onderhoud is een vak. Tiedo Tinga is hoogleraar onderhoud aan de Universiteit Twente en ook werkzaam voor Defensie. De Technoloog vraagt hem het hemd van het lijf over onderhoud. Hoe voorspel je wanneer iets stukgaat? Waarom niet wachten tot iets stuk is? En hoe draagt AI nou bij aan dit vak? Hoe werken sensoren die dit soort voorspellingen moeten doen? En werken we al massaal met digital twins? Genoeg om over te praten in deze Technoloog over de techniek achter onze techniek: onderhoud.

Gast

Tiedo Tinga

Links

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ooit waren Facebook (Meta) en Google de absolute koningen van de digitale advertenties. Maar sinds een tijdje is daar een derde speler bijgekomen: Amazon. En dat is inderdaad een ander soort bedrijf: een webwinkel. Steeds meer consumenten gaan direct naar Amazon als ze op zoek zijn naar een product. En dat brengt een verandering teweeg, want bedrijven als Amazon, maar ook Albert Heijn, hebben unieke data over klanten en hun koopgedrag. Inmiddels gaan de helft van de zoekopdrachten naar producten in de VS direct via Amazon. Deze 'derde golf' (of 'Third Wave') in retail media kenmerkt zich dus door de verschuiving gebruikersdata. Met de eerste golf kwam Google op als dominante zoekmachine, in de tweede golf werd het gebruik van social media (lees: Facebook) steeds prominenter. 

Langzaam maar zeker beginnen bedrijven als Amazon en Ahold Delhaize zich dit ook te realiseren, maar de volle potentie wordt nog niet benut. Albert Heijn maakt bijvoorbeeld nog geen koppeling met ahold-webshop Bol. Dit klantprofiel zou fundamenteel verschillen van de informatie die Google en Meta in bezit hebben. Koop je spullen voor een babykamer op Bol.com? Dan is het slim om een maand later pampers in de aanbieding te doen bij de Albert Heijn. 

Om over dit fenomeen te praten gaat De Technoloog in gesprek met Bart Zoetmulder, expert verdienmodellen van digitale media. Bart heeft een verleden bij DPG Media en Amazon en is inmiddels zelfstandig ondernemer. Hij legt ons uit wat de waarde van deze data is en hoe bedrijven ermee omgaan. Dat is nog niet optimaal, want met een beetje fantaseren zou alles onder de paraplu van Ahold Delhaize aan elkaar kunnen koppelen.

Gast

Bart Zoetmulder

Links

Video

Geen video, deze week!

Hosts

Mark Beekhuis & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Europa heeft het moeilijk. En dan doelen we niet op de oorlog op ons continent. Nee, Europa heeft de strijd een tijd geleden al verloren en wel op het gebied van de technologie. Kijk eens naar de markt van cloudaanbieders, bijvoorbeeld. (Lokale) overheden zijn gedwongen om te gaan shoppen bij Microsoft Azure, Amazon Web Services of Google Cloud. Een serieus Europees alternatief is er niet. En die 'even' uit de grond stampen is lastig, betoogt onze gast van vandaag, zelfstandig internet-ondernemer Bert Hubert in De Technoloog. Want om een cloud te ontwikkelen die werkt als Ikea, moet je heel veel werk verrichten. En die tijd ligt simpelweg achter ons. Ikea heeft vrijwel alle producten die je nodig hebt voor het inrichten van een woning. Zoek je alleen een goedkoop voetenbankje? Dan kan je bij Ikea terecht. Zoek je een relatief dure nieuwe inrichting van je woonkamer? Ook dan ben je welkom bij de Zweden. En dat op meerdere plekken in Nederland. Van de Microsoft Azures en AWS'en van deze wereld kunnen we hetzelfde zeggen. 

Aan Ben van der Burg en Mark Beekhuis legt hij uit waarom Europa structureel achterblijft op dit gebied. Grote bedrijven genoeg, maar ook zij hebben nog geen serieuze vervanger uit de grond weten te stampen en maken een deel van hun omzet braaf naar de VS over. De situatie rond cloud kan je ook doortrekken naar andere domeinen binnen de tech. Met uitzondering van ASML en diep-technologische beloften (Quantum of fotonica, bijvoorbeeld) is de EU namelijk op vrijwel ieder gebied afhankelijk van Amerikaanse of Chinese producten. 

We bellen dat probleem van top tot teen af. Hoe zijn we hier gekomen? Hoe blijft dit probleem nu in stand? En wáárom is dit nu eigenlijk een probleem? 

Gast

Bert Hubert

Links

Bert over de 'Ikea-Cloud'

Bert over Europese innovatie

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Live vanuit Papendal, op het evenement van OneXillium, spreekt De Technoloog met Lotte Lintmeijer, freelance data-wetenschapper op het gebied van sport. Met Lotte kijken we hoe je als atleet nu nóg beter kunnen worden door het inzetten van data. Gebruiken we technologie genoeg in onze sport? En heeft dat het gewenste effect? En inderdaad... Ook hier kunnen we niet meer om kunstmatige intelligentie heen. 

Gast

Lotte Lintmeijer

Links

Sport Data Valley

Video

Geen video, deze week!

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Cybertruck is een opvallende nieuwkomer in het autolandschap. Het prestigeproject van Elon Musk is een polariserende auto: je hebt fans en haters. Maar hoe zit dat ding nu eigenlijk in elkaar? En welke innovaties (die er zeker zijn) zijn nu echt de moeite waard? De Technoloog gaat deze week in gesprek met Maarten Steinbuch, hoogleraar aan de TU Eindhoven en voor het eerst te gast in Technoloog aflevering 6 (ZES!)

Gast

Maarten Steinbuch

Links

Maarten in de zesde Technoloog ooit

Marques Brownlee over de Cybertruck

De complete handleiding van de Cybertruck

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zo nu en dan maken we een met De Technoloog een uitstapje naar de toekomst. Dit is zo'n aflevering, al is deze toekomst helemaal niet ver weg. Met Amir Zadpoor, hoogleraar biomaterialen aan de TU Delft praten we over het printen van pezen, botten en ander weefsel. De techniek is er al, en kan weleens heel belangrijk gaan worden. 

Gast

Amir Zadpoor

Links

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

In het eindejaarsinterview van Herbert Blankesteijn kijken we terug op zijn verleden als computer- en internetjournalist. Herbert werd opgeleid als natuurkundige en kwam op de universiteit in Utrecht zijn eerste computer tegen. Dat was zeker geen liefde op het eerste gezicht. Pas later, als journalist, begon Herbert met het gebruiken van computers. Op internet werd hij pas echt verliefd. En hoe dat ging, hoor je in deze speciale aflevering van De Technoloog. Over de internet-zeepbel, de eerste computer van Herbert, zijn eerste radio-uitzendingen en meer.  

Gast

Herbert Blankesteijn

Daniël Mol

Links

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

In het eindejaarsinterview van Ben van der Burg kijken we terug op zijn verleden in de telecom. Na zijn carrière als topsporter raakte Ben gefascineerd door nieuwe technologie. De cutting edge bevond zich op dat moment in de mobiele telefonie. Met Ben spreken we over de opkomst van het mobiele internet, over wat hij in Japan meemaakte en hoe hij grote mediapartijen aan boord wist te krijgen voor de nieuwe technologie, die toen nog niet helemaal goed werkte. 

Gast

Ben van der Burg

Daniël Mol

Links

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoe zou het zijn als niet langer grote internetbedrijven data over ons verzamelden? Als iedereen de data die over hem- of haarzelf ging, zelf kon beheren? Martijn van Dam is medeoprichter van de Stichting Datakluis Nederland, die dit probeert te realiseren. Vijf grote mediabedrijven (NPO, DPG, Mediahuis, Talpa en RTL), die samen vrijwel de hele Nederlandse bevolking bestrijken, staan erachter. Het idee is dat je straks per sector of per bedrijf zelf kunt bepalen welke data je prijsgeeft en voor welk doel. In deze Technoloog alle details over dit sympathieke plan.

Gast

Martijn van Dam

Links

Stichting Nederlandse Datakluis

Video

(later)

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol / Bram van Eijndhoven

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Communicatie-apps met ingebouwde scanner, die al het materiaal in je berichtenapps scannen op ongewenste zaken. Met Bert Hubert bespreken we deze Technoloog de plannen vanuit Europa om 'client side scanning' te implementeren. Het doel, de verspreiding van CSAM voorkomen, is nobel, maar is het middel wel proportioneel? En hoe zou dat technisch moeten worden vormgegeven? 

Gast

Bert Hubert

Links

Bert legt het allemaal uit op zijn eigen website

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Na het interne conflict bij OpenAI is de discussie over AGI, de afkorting voor artificial general intelligence, relevanter dan ooit. Bij het bedrijf van Sam Altman zou die vorm van AI, met algemene en allround kennis 'bereikt' zijn onder de naam Q-star. Hoog tijd voor De Technoloog om een kijkje te nemen in deze wereld. Dat doen we met Tijmen Blankevoort, director of deep learning engineering bij Qualcomm. 

Gast

Tijmen Blankevoort

Links

Het verhaal rond Q-star

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zonne-energie is, samen met wind, het belangrijkste wapen in de energietransitie. Maar hoe werken die zonnepanelen eigenlijk, die je op steeds meer daken in Nederland ziet liggen? René Janssen, hoogleraar Moleculaire Materialen en Nanosystemen aan de TU Eindhoven geeft ons in deze Technoloog een uur college. Hoe werken zonnepanelen en hoeveel beter kunnen ze nog? 

Gast

Rene Janssen

Links

Flexibele zonnecellen leveren Eindhovense professor René Janssen prestigieuze Spinozapremie op

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Mark Beekhuis

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nederland gaat naar de stembus. Inmiddels stemmen we al een tijdje niet meer digitaal en dat heeft zo zijn redenen. Ethisch hacker Sijmen Ruwhof zet zich al jaren in voor veiligere en transparantere verkiezingen. Dat heeft niet alleen te maken met het weer afschaffen van de stemcomputer. Het werk van Sijmen gaat verder en heeft al verschillende verbeteringen aan ons stemproces opgeleverd.

Gast

Sijmen Ruwhof

Links

Het webblog van Sijmen, met veel van zijn projecten

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Social media veranderen razendsnel. Neem maar eens het verschil tussen Facebook en nieuwere platforms als TikTok of Instagram. De Technoloog vroeg zich af welke impact dit nu heeft op traditionele media, zoals kranten en (jawel) radiostations. Vanuit de VS komen voorzichtig de geluiden dat het bereik via social media flink is gedaald. Wat zijn nu de trends in deze wereld? Zijn traditionele online media nu overgeleverd aan de grillen van de grote technologiebedrijven? En ben je, in een ideale wereld, helemaal niet afhankelijk van dit soort extern bereik? We vragen het aan Jaap van Zessen, zelfstandig digitaal strateeg en voormalig chef digitaal bij het AD. 

Gast

Jaap van Zessen

Links

De nieuwsbrief van Jaap

Het artikel van Axios

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoe zit het nu met de wisselwerking tussen regulering en innovatie? Dat komt bij uitstek samen in de techwereld. Met ICT-jurist Arnoud Engelfriet kijken we terug in de tijd van het ICT-recht. Welke impact heeft wet- en regelgeving gehad op de ontwikkeling van onze technologie? We komen langs het uploadfilter, sectie 230, de DSA en meer.  

Gast

Arnoud Engelfriet

Links

De trailer van het boek van Arnoud

Het boek van Arnoud

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De hype van 2023 is zonder twijfel die van de kunstmatige intelligentie, maar hoe terecht is dat? Te gast is Ilyaz Nasrullah, informaticus en maker van de podcast 'Welkom in de AI-fabriek'. Met hem bespreken we de feiten en fabels rond AI. Kan je verliefd worden op een chatbot? Hoe zit het met het energievraagstuk rond AI?  En zijn we terecht onder de indruk van 'woordenspuger' ChatGPT? 

Gast

Ilyaz Nasrullah

Links

Welkom in de AI-fabriek

Ilyaz Nasrullah: ‘Mensen zijn een stuk efficiënter dan AI’

Video

Youtube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Sinds de komst van ChatGPT lijkt de hele wereld in de ban van kunstmatige intelligentie. Het is om gek van te worden. Big Tech-bedrijven waarschuwen dat de mensheid uitgeroeid kan worden door AI, terwijl zij zelf rond AI een heftige concurrentiestrijd met elkaar uitvechten. Dezelfde bedrijven zeggen namelijk ook dat AI de mensheid een glorieuze toekomst kan brengen.

Beide visies slaan nergens op. Kunstmatige intelligentie is indrukwekkend, maar ook een heel stuk dommer dan jij denkt.

Mijn naam is Ilyaz Nasrullah. Ik ben een informaticus met een achtergrond in data science. Ik adviseer bedrijven, onderwijs- en onderzoeksinstellingen en overheden over digitale technologie in het algemeen, en kunstmatige intelligentie in het bijzonder.

In deze podcast neem ik je mee in de wereld achter het chatvenster. In zes gesprekken met zes andere experts hoor je alles wat Big Tech niet vertelt, maar jij wél moet weten over kunstmatige intelligentie.

Van de werking van ChatGPT tot het wereldbeeld van de makers van AI. Hoe ziet de toekomst van ons werk eruit, waarom worden mensen verliefd op chatbots, en wat zijn écht de kansen en bedreigingen van deze technologie? Laat je niet langer misleiden door domme software die zich slim voordoet. Welkom, in de AI-fabriek.

Welkom in de AI-Fabriek is een podcast van BNR Nieuwsradio en Trouw. Gemaakt door Ilyaz Nasrullah, met de onmisbare hulp van Connor Clerx.

De muziek en audiovormgeving is gemaakt door Gijs Friesen. Het grafisch ontwerp is van Danusia Schenke. Eindredactie: Wendy Beenakker bij BNR en Wendelmoet Boersema bij Trouw.

See omnystudio.com/listener for privacy information.