binnenhof

De formatie sleept zich voort. En terwijl de tijd verstrijkt, zitten de bewindspersonen van het demissionaire kabinet-Rutte IV er nog altijd. Zij blijven aan totdat er een nieuw kabinet is aangetreden, en dat kan nog heel lang duren. Ze zijn demissionair, maar in de praktijk regeert Rutte IV opvallend genoeg gewoon door.

In deze Haagse Zaken hoor je van Eppo König, Philip de Witt Wijnen en Petra de Koning hoe dat in de praktijk gaat. Is er nog ruimte voor ministers om met nieuwe plannen te komen? Hoe gaan bewindspersonen en partijen om met hun dubbele petten? En waar is premier Mark Rutte?

Gasten: Eppo König, Philip de Witt Wijnen en Petra de Koning

Presentatie: Guus Valk 

Redactie & productie: Ignace Schoot 

Montage: Pieter Bakker

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

‘Het kan morgen weer gebeuren’, dat is de inktzwarte boodschap van de Parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening, die onderzocht hoe het fraudebeleid van de overheid zo kon ontsporen. In haar rapport richt de commissie haar pijlen niet alleen op de Tweede Kamer, kabinetten en ambtenarij, maar spaart zij ook de rechtspraak en de media niet.

In deze Haagse Zaken richten we ons op die vaak onderbelichte rol van recht en media. Juridisch redacteur Folkert Jensma en mediaredacteur Bart Hinke vertellen over de kritiek van de commissie? Is die terecht? En hoe kan het beter?

Gasten: Bart Hinke en Folkert Jensma

Presentatie: Guus Valk 

Redactie & productie: Ignace Schoot 

Montage: Pieter Bakker

Foto: Laurens van Putten / ANP

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Verder luisteren

De rode draad van de Parlementaire enquête Fraudebeleid

De Raad van State, het juridisch geweten van de regering

Verder lezen

Hard rapport over fraudebeleid en Toeslagenaffaire: ‘Het kan morgen weer gebeuren’

‘Wij hebben in ons rapport niets of niemand gespaard’, zegt fraude-onderzoeker Van Nispen

‘Buitensporige media-aandacht voor fraudezaken droeg bij aan Toeslagenaffaire’

Toeslagenrapport is te cynisch over gewicht eigen aanbevelingen

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Nu 150 jaar geleden nam het parlement een wet aan die in de Canon van de Geschiedenis kwam. Het Kinderwetje van Van Houten. De linksliberaal Sam van Houten was een begaafd en doeltreffend politicus. En hij maakte veel ruzie, polariseerde, agendeerde en schuurde. Coen Brummer schreef de eerste volwaardige biografie van deze dwarsdenker die met 85 nog een keer een Kamerzetel won. Jaap en PG duiken met hem in dat lange leven tussen 1837 en 1930.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u op

Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier

***

De jonge Sam liet al direct een brandende ambitie zien. Als wetenschapper, publicist en als politicus. Zijn doelwitten waren geen kleintjes: Adam Smith en Johan Rudolph Thorbecke. Hij vond hun liberalisme belegen en een rem op verdere maatschappelijke vernieuwing. De oude ‘Thor’ liet dat niet op zich zitten en poogde vergeefs de eigenwijze jonge geestverwant af te remmen.

Van Houten zou in onze tijd een zeer actieve sociale media en podcast politicus zijn geweest. Net als tijdgenoot Abraham Kuyper was hij onstuitbaar als publicist in alle media van die tijd, inclusief nieuwe, door hem zelf in leven geroepen tijdschriften en reeksen essays. En daarin pookte hij vele controverses op. Zowel binnen de eigen liberale kring als bij de bestrijding van socialisten en confessionelen. Van vrouwenemancipatie, geboortebeperking tot 'lijkverbranding' - op alle hypergevoelige onderwerpen van die tijd was hij een radicale secularist.

Desondanks wist hij op cruciale momenten verrassend pragmatisch te werk te gaan. Hoe hij zijn 'Kinderwetje' en de belangrijke doorbraak in het kiesrecht voor elkaar kreeg doet denken aan zowel Jan de Koning als aan de latere geestverwant Hans van Mierlo: “De revolutie maken voordat die uitbreekt.” Van Houtens lange politieke leven is vol verrassingen en leert ons hoe het Binnenhof destijds functioneerde. Het districtenstelsel speelde daarbij een essentiële rol. En wie wil snappen hoe 'extraparlementaire’ kabinetten in de praktijk echt werken, kan hier fraaie verhalen en voorbeelden vinden.

Veel latere politici hadden wel iets van Van Houten. Frits Bolkestein bijvoorbeeld. Of Ronald Plasterk. Omdat hij als liberaal de massademocratie verwierp schoof hij op zijn oude dag steeds verder naar rechts. Hij zag zelfs heel even wel wat in de reactionaire gedachten van Mussolini. Een polariserend individualist bleef hij zijn hele leven.

***

Verder lezen

Coen Brummer - Sam van Houten tegen de rest

Tip van PG aan het einde van de aflevering: Sybrand Buma - Wiardus Willem Buma en het geheugen van Friesland

***

Verder luisteren

60 - Coen Brummer & Daniël Boomsma: De canon van het sociaal-liberalisme

07 - Coen Brummer over de koers van Rob Jetten

48 - Adam Smith en de welvaart van landen

274 - Thorbecke, denker en doener

50 - De politieke strijd om de vrijheid van onderwijs

339 - De negentiende eeuw van Bismarck

303 - Bijzondere Britse premiers (oa Disraeli)

161 - Hans van Mierlo, een politieke popster

32 - Gesprek met Frits Bolkestein

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:31:35 – Deel 2

01:01:42 – Deel 3

01:38:11 – Einde 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Afgelopen woensdag debatteerde de Tweede Kamer over het verslag van informateur Ronald Plasterk. Veel helderheid bood dit niet. Het ging vooral veel over de vorm van een mogelijk nieuw kabinet. Wat we wél weten: Plasterks werk zit erop. Opvolger en partijgenoot Kim Putters gaat als nieuwe informateur aan de slag.

In deze Haagse Zaken proberen Petra de Koning en Pim van den Dool te achterhalen waar de formatie nu staat. Zijn ze weer terug bij af? Je hoort over alle mogelijke constructies voor een nieuw kabinet en wat de positie van de hoofdrolspelers was in het debat.

Gasten:  Pim van den Dool en Petra de Koning

Presentatie: Guus Valk 

Redactie & productie: Iris Verhulsdonk

Montage: Pieter Bakker

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Verder lezen en luisteren

Gedogen met een of meer partners, of toch extraparlementair? Opties voor de formatie

Moedig of besluiteloos? Nu Omtzigt uit de formatie is gestapt, blijft de NSC-achterban verdeeld achter

Wilders wil een ‘tussenfase’ in de formatie; de oppositie vindt het ‘relatietherapie’

Podcast - Wat er achter de schermen gebeurde bij de mislukte formatie

Podcast - Hoe de formatie doorwerkt in de nieuwe Tweede Kamer

Podcast - Geld: het verborgen probleem in de formatie

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Soms kan verwarring helderheid bieden. Dat was de onverwachte uitkomst van het debat in de Tweede Kamer over het eindverslag van informateur Ronald Plasterk. Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren wat er in dat document staat, wat in het debat gebeurde en wat het nu eigenlijk betekende.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u op

Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier

***

Erwin Schrödinger, een Weense Nobelprijswinnaar en natuurkundige kwam met een gedachtenexperiment over de raadselen van de kwantummechanica. Dat gaat over een doos met daarin een kat. "Zolang de doos dicht is, kan de kat tegelijkertijd zowel in leven zijn als dood. Zolang er geen observatie mogelijk is, is het niet anders te zeggen." Bèta Henri Bontenbal (CDA) kwam met de observatie dat medebèta Plasterk zo'n experiment was gaan doen.

Die vrolijk-verfijnde analogie was een van de weinige lichte toetsen in het Kamerdebat van 14 februari 2024. Het eindverslag van de informateur bevatte ten diepste maar één mededeling: hij was niet geslaagd overeenstemming te bereiken. Geert Wilders (PVV) liet meteen blijken dat zijn instemming met de 'basislijn' rond de grondrechten ook inhield dat hij zijn haatdragende uitlatingen over de Islam nu nóg meer gelegitimeerd zag.

De PVV-leider, Dilan Yesilgöz (VVD), Caroline van er Plas (BBB) en de oud-informateur maakten NSC-aanvoerder Pieter Omtzigt scherpe en buitengewoon harde verwijten. Zelf liet hij zich evenmin onbetuigd. Dit leidde tot een ongekend felle woordenstrijd met D66-chef Rob Jetten die als lid van het kabinet de eer verdedigde van zijn ambtelijke staf en de collega's in de ministerraad.

De verwarring groeide doordat elke fractie een andere interpretatie ontwikkelde van het type kabinet dat nu nog haalbaar kan zijn. Wilders stelde dat Plasterk had verboden over nu juist dát thema te onderhandelen en daardoor ontstond de impasse.

Een knappe interruptie van DENK-fractieleider Stephan van Baarle die Omtzigt deed onthullen wat in zijn ‘ideale wereld’ de uitkomst zou zijn: een positie voor hemzelf en NSC die nog het meest doet denken aan die van Sybrand Buma en zijn CDA-fractie tijdens Rutte II (waar Omtzigt in zat).

Wilders' voorstel om SER-voorzitter Kim Putters nu als informateur aan te stellen kon niet verhullen dat ook hij geen idee had hoe nu verder. De reacties van Plasterk boden weinig verheldering. Zijn verwijten naar Omtzigt en leutig bedoelde stekeligheden naar de PvdA en Frans Timmermans lieten zien dat hij zijn rol als columnist alweer opgepakt had.

Kim Putters is nu belast met wat Helmut Kohl ‘ein Himmelfahrtskommando’ zou noemen, zegt PG. Hij is geen 'tweede verkenner' à la de geflopte PVV-senator Gom van Strien. Daarvoor is er sinds diens sneven teveel narigheid bovengekomen. 'Relatietherapie lijkt gewenst' spotte Rob Jetten.

Gelukkig kan Putters teruggrijpen op zijn eigen verfijnde analyse van het maken van een regeerakkoord. Die gaf hij in Betrouwbare Bronnen aflevering 25, nu vijf jaar geleden.

***

Verder kijken

Het debat over het eindverslag van informateur Ronald Plasterk

***

Verder lezen

De brief van Buma

***

Verder luisteren

398 - Kabinetsformatie 2024: de lege stoel van Pieter Omtzigt

396 – Waarom kabinetsformaties vaak zo tergend lang en stroperig zijn

393 - Op naar een extraparlementair kabinet!

390 - Kabinetsformatie 2023: Het ethos van de haai

388 - Kabinetsformatie 2023: de lucht is geklaard, vier partijen kunnen met elkaar verder

386 – Ronald Plasterk, een verkenner met passie

384 - De overrompelende overwinning van Geert Wilders. Opnieuw slaat Nederland een onbekende weg in

330 – Politieke paradoxen. Lessen uit de kabinetsformatie van 2021

224 - Kabinetsformatie 2021: Het ongeduld van Mariëtte Hamer

210 - Kabinetsformatie 2021: Herman Tjeenk Willink over het verval van de democratische rechtsorde

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:26:50 – Deel 2

00:44:42 – Deel 3

01:03:17 – Einde 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Terwijl er in NL voorlopig nog geen kabinet is, hebben ze in Duitsland sinds ruim 2 jaar een coalitie van sociaaldemocraten, groenen en liberalen: SPD, Bundnis ‘90/Die Grünen en FDP. Maar het gaat niet goed met de Duitse economie. Die krimpt. Burgers zijn ontevreden. De oppositie groeit in de peilingen en de steun voor de drie coalitiepartijen neemt fors af – helemaal voor de FDP van minister van Financiën Christian Lindner: zijn partij, die in 2021 nog 12 procent haalde - dreigt onder de kiesdrempel van 5 procent te komen. Als dat gebeurt, verdwijnt de partij uit de Bondsdag.

Als ze in Duitsland hoesten, worden wij verkouden. Wat in Duitsland gebeurt, is ook van levensbelang voor Europa. Want in de EU is Duitsland samen met Frankrijk de motor. Als die stilstaat, stopt alles. Voor Jaap Jansen en PG Kroeger alle reden om te praten met Otto Fricke, gezaghebbend lid van de Duitse Bondsdag. Voor de liberale FDP is hij woordvoerder begroting en financiën. Als groot kenner en vriend van Nederland draait hij er niet omheen als het gaat over de Nederlandse kabinetsformatie, VVD-leider Dilan Yesligöz, de toekomst van premier Mark Rutte en uiteraard de grote spanningen in de coalitie van bondskanselier Olaf Scholz.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u op

Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier

***

Fricke benadrukt dat Europa zich nu al bewust moet zijn wat het te wachten staat als de Amerikanen Donald Trump opnieuw kiezen. "Dan hebben wij ander leiderschap nodig" dan de moeizame communicatie waarmee Scholz opvalt.

Kern van het probleem in Duitsland is volgens Fricke het feit dat de oorlog en de daaraan verbonden energiecrisis het intelligente compromis van de driepartijencoalitie onderuithaalde. Het evenwicht is zoek. Hierdoor is ook energie-intensieve Duitse metaalindustrie zwaar getroffen. Energie en investeringen werden beiden schaars en duur. De energietransitie in Nederland ziet hij als voorbeeld hoe het beter kan. Nederland begon vrij traag, maar heeft met zijn diversificatie-aanpak een grote inhaalslag gemaakt richting Co2-reductie.

Van de moeilijkheden in de Duitse coalitie profiteert niet alleen de oppostie van CDU/CSU, maar ook de radicaal-rechtse Alternative für Deutschland. Ook Fricke demonstreerde tegen de AfD en voor democratie en rechtsstaat. Hij verwijt de AfD – en ook de christendemocraten die vorige week met een twaalfpuntenplan kwamen - ‘Frei Bier für Alle'.

Geen wonder dat Fricke buitengewoon meeleeft met zijn liberale vrienden in ons land. Over de politieke koers van Dilan Yesilgöz is hij vlijmscherp. Nee, hij zou geen kandidaat willen zijn als zijn partij de deur zou openzetten naar een PVV of AfD. Maar nu - na de verkiezingen - vindt hij dat de PVV dan ook maar uitgedaagd moet worden te leveren'. "Het gaat om wat er in het regeerakkoord staat. Maar zodra zo'n partij de grondrechten aantast, moet je meteen stoppen met de coalitie."

Een kabinet onder leiding van Geert Wilders en de zijnen zal in het begin heel schadelijk zijn voor Nederland in Europa en wereldwijd. Maar Fricke wijst er ook op hoe de Italiaanse premier Giorgia Meloni inmiddels binnen de EU opereert. Haar regering kan anders niets uitrichten.

Over Mark Rutte vertelt Otto Fricke vanuit een jarenlange vriendschap. Hij zou niet verast zijn als Rutte zijn ambitie voor de NAVO toch nog inruilt voor leiderschap in de EU. Fricke waardeert Europese-Commissiepresident Ursula von der Leyen, maar gunt haar geen tweede termijn.

***

Verder kijken

Scholz: "Rechtsextremisten greifen unsere Demokratie an"

Website Otto Fricke

***

Verder luisteren

366 - De zieke man van Europa: hoe komt Duitsland uit de economische verlamming?

331 – De Groenen 40 jaar in de Bondsdag: van ‘narrenschip’ naar solide regeringspartij

321 - Umwertung aller Werte - Parijs en Berlijn van elkaar vervreemd op hun eigen feest

304 - Waarom Nederland een Wet op de politieke partijen nodig heeft en wat we hierbij kunnen leren van Duitsland

302 - De Frans-Duitse motor hapert. Gesprek met Bondsdaglid Otto Fricke

290 - Bondskanselier Olaf Scholz en de razendsnelle ontwikkeling van de EU

260 - De toesprakentournee van Volodimir Zelenski en de worsteling van de SPD met de erfenis van Brandt en Schröder

248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland

233 - Kabinetsformatie 2021: Otto Fricke over de Europese ambities van de nieuwe Duitse regering

218 - Angela Merkel, een bijzondere bondskanselier - gesprek met biograaf Ralph Bollmann

205 – Bondsdagverkiezingen 2021: invloedrijke liberaal Otto Fricke blikt vooruit

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:35:29 - Deel 2

01:05:56 - Deel 3

01:49:12 - Einde

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De formatie is weer terug bij af nu Pieter Omtzigt van NSC heeft aangegeven niet verder te gaan met de formatiegesprekken. Het liep mis op financiën, en op stukken die niet op tijd geleverd werden, maar duidelijk werd al snel dat de spanning aan de formatietafel zo groot was geworden, dat Omtzigt al langer geen heil meer zag in samenwerking. 

In Haagse Zaken reconstrueren Philip de Witt Wijnen en Lamyae Aharouay het mislopen van de formatie. Je hoort wat er voorafging aan het besluit van Omtzigt om niet verder te willen praten over zijn (mogelijke) redenen voor die beslissing, en over de rol van informateur Ronald Plasterk. En we bespreken hoe het nu verdergaat, nu deze fase in de formatie definitief is afgerond. 

Gasten: Lamyae Aharouay en Philip de Witt Wijnen 

Presentatie: Guus Valk 

Redactie & productie: Iris Verhulsdonk en Ignace Schoot 

Montage: Jeroen Jaspers 

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Verder lezen en luisteren

De formatie moest transparanter en veel sneller, vonden NSC en BBB. Voorlopig lukt dat nog niet

Lange discussies, weinig sturing van de informateur: de formatiegesprekken waren langzaam verzand

Podcast - De vastgelopen formatie

Podcast - Hoe de formatie doorwerkt in de nieuwe Tweede Kamer

Podcast - Geld: het verborgen probleem in de formatie

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Pieter Omtzigt (NSC) ziet er geen heil meer in met PVV, VVD en BBB onder leiding van informateur Ronald Plasterk formatiegesprekken te voeren. Zoiets is in de historie van Nederlandse formaties bepaald niet ongewoon. De wijze waarop het gebeurt is eigenlijk altijd uniek, zoals nu met de symbolische lege stoel. Jaap Jansen en PG Kroeger verbinden in deze aflevering de actuele perikelen rond de tafel van Plasterk met eerdere herkenbare en leerzame formatiebreuken.

***

Betrouwbare Bronnen is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Deze aflevering bevat een advertentie van voor Eneco. Ga naar eneco.nl/test om te zien of Eneco Dynamisch bij jou past.

Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u op

Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier

***

Het begon met Gom, maar die lijm hechtte niet erg. Het is eigenlijk verbluffend hoe de PVV vanaf dag 1 na Wilders’ electorale triomf faalt in de rol van leidende partij in het proces van coalitievorming en opbouw van politiek vertrouwen. Ook VVD, NSC en BBB blijken vanaf de start te worstelen met hun rollen. Dit laat nog eens zien hoe wezenlijk en zeldzaam het vernuft is van ervaren informateurs als Jan de Koning, Herman Tjeenk Willink, Mariëtte Hamer en Johan Remkes.

Na het kerstreces begon de fase van 'het proeven van elkaars nieren'. Hoewel Telegraaf-columnist Plasterk stelde dat deze formatie appeltje eitje zou moeten zijn, ging het hier al direct mis. De cruciale discipline van radiostilte in combinatie met heldere focus op inhoudelijke thema's en empathie voor elkaars drijfveren ontbrak.

Onhelderheid over de financiële omstandigheden speelde vanaf het begin parten. Het leidde tot het hijsen van de stormbal op het VVD-congres en de eis vanuit NSC meer cijfers en stukken te zien.

We vertellen hoe zulke stukken voor de formatietafel tot stand komen en wat hun aard en bedoeling is. Het duidt erop dat de schrikreacties bij NSC wellicht meer een uitvlucht dan een nuchtere inhoudelijke analyse inhielden. Opmerkelijk, want dat was in het CDA twintig jaar het specialisme van Kamerlid Omtzigt.

In een sfeer van groeiend wantrouwen gebeurde iets heel klassieks. Shit happens - in dit geval de mest van Farmers Defence Force. Het is eigenaardig hoe een Duitse bezuiniging leidde tot oproer op Nederlandse snelwegen. De schade raakte ook de tafel van Plasterk. In de onderlinge communicatie van de vier partijen ontplofte het zo broze vertrouwen. Mark van den Oever werd de Piet Reckman van 2024. 1977 kwam weer eens langs in Den Haag.

Wat nu? Het eindverslag van Plasterk wordt historisch. Want hij zal moeten noteren dat er geen akkoord is als er geen akkoord over het geheel is. PVV, VVD en BBB zullen met NSC geen gedoog-constructie meer aandurven. Omtzigts wens van een brede coalitie op afstand van de Kamer zal de anderen nu nog minder aanspreken.

Er zit maar één ding op. Omtzigt moet zélf informateur worden en zijn coalitiewens helder definiëren in gesprekken met alle fractieleiders. Net als PvdA’er Wim Kok in 1994 zou hij aan de hand daarvan een regeerakkoord moeten schrijven dat een brede groep constructieve partijen aanspreekt.

***

Verder lezen

Brief aan de leden van NSC, 6 februari 2024

Website kabinetsformatie

***

Verder luisteren

396 – Waarom kabinetsformaties vaak zo tergend lang en stroperig zijn

393 - Op naar een extraparlementair kabinet!

390 - Kabinetsformatie 2023: Het ethos van de haai

388 - Kabinetsformatie 2023: de lucht is geklaard, vier partijen kunnen met elkaar verder

386 – Ronald Plasterk, een verkenner met passie

384 - De overrompelende overwinning van Geert Wilders. Opnieuw slaat Nederland een onbekende weg in

357 – Kabinetsformatie 2021: House of Cards aan het Binnenhof. Annemarie Jorritsma en de obsessie met Pieter Omtzigt

330 – Politieke paradoxen. Lessen uit de kabinetsformatie van 2021

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:39:51 – Deel 2

01:03:08 – Deel 3

01:35:35 – Einde 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Hoe de formatie doorwerkt in de nieuwe Tweede Kamer

Sinds 6 december heeft Nederland een nieuwe Tweede Kamer waarin de politieke verhoudingen totaal anders zijn. Er is een grote rechtse en radicaal-rechtse meerderheid, de VVD is niet langer de grootste partij, er is een nieuwe voorzitter − Martin Bosma van de PVV − én er zijn maar liefst 67 nieuwe Kamerleden.

In deze Haagse Zaken hoor je van Lamyae Aharouay en Eppo König wat nu al te merken is van deze nieuwe politieke werkelijkheid. We bespreken de onwennigheid van nieuwe Kamerleden en hoe ze op cursus werden gestuurd. Wat er nu al te merken is van de rechtse en radicaal-rechtse meerderheid en hoe de formatie doorwerkt in de debatten bij de winnaars van de verkiezingen: BBB, NSC en de PVV. 

Gasten:  Lamyae Aharouay en Eppo König 

Presentatie: Guus Valk 

Redactie & productie: Iris Verhulsdonk/Ignace Schoot 

Montage: Pieter Bakker

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Verder lezen en luisteren

Niet de Grondwet, maar de financiën leiden tot verdeeldheid in de kabinetsformatie

Twee PVV-verlaters over Wilders en zijn partij: ‘Ze hebben geen idee wie er voor hun partij actief zijn’

De Grondwet is nog niet afgehandeld

Het formatieblog

Podcast - Geld: het verborgen probleem in de formatie

Podcast - Over de spreidingswet en de draai van de VVD

Podcast - Over de PVV en de grenzen van de rechtsstaat

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Als het over de formatie gaat hebben we het, ook in Haagse Zaken, vaak over de Grondwet, de democratische rechtsstaat en over de spanning die er tussen de ideeën van de PVV en andere partijen aan de formatietafel. Maar de spanning is ook op een ander vlak voelbaar: geld. De verschillen tussen de partijen zijn immens als je naar de verkiezingsprogramma's kijkt, drie van de vier partijen hebben hun programma niet laten doorrekenen en de tijd van politieke verschillen afkopen met geld lijkt nu toch echt voorbij.

In deze Haagse Zaken hoor je van Marike Stellinga en Rik Rutten over die onderlinge verschillen en hoe het denken over geld uitgeven in Den Haag niet alleen afhankelijk is van de economische situatie, maar vooral ook van de politieke werkelijkheid.

Gasten: Marike Stellinga en Rik Rutten

Presentatie: Guus Valk 

Redactie & productie: Iris Verhulsdonk

Montage: Pieter Bakker

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Verder lezen en luisteren

Rechtsstaat is niet het enige struikelblok in de formatie

‘Groene’ VVD’ers, onder een boom, over de formatie met de PVV

Welke struikelblokken zijn er op weg naar een rechtse coalitie?

Over de PVV en de grenzen van de rechtsstaat

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De spreidingswet komt er, de formatie is in een ‘heel moeilijke’ fase beland en bij de VVD weet niemand het meer. Dat is het resultaat van een politiek spannende week in Den Haag. Tegen de verwachting van bijna iedereen zei senator Marian Kaljouw van de VVD dinsdagavond dat haar fractie unaniem vóór de spreidingswet zal stemmen. En dat terwijl VVD-leider Dilan Yesilgöz juist probeert zoveel mogelijk afstand van de wet te nemen. Ze probeerde onlangs behandeling in de Eerste Kamer tegen te houden, tevergeefs.

In deze Haagse Zaken reconstrueren Wafa Al Ali en Petra de Koning wat er aan dit moment voorafging. We duiken in de rol van de VVD in dit dossier en bekijken de wet van dichtbij. Hoe zit die in elkaar? Welke juridische bezwaren had de Raad van State? En hoe gaat het nu verder met de wet én de formatie, waarin de verhoudingen door de beslissing van de VVD nog verder op scherp zijn komen te staan.

Gasten: Wafa Al Ali & Petra de Koning 

Presentatie: Guus Valk 

Redactie & productie: Iris Verhulsdonk

Montage: Pieter Bakker

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Verder lezen en luisteren

De twee vleugels binnen de VVD roeren zich, en niet één daarvan is echt blij met Yesilgöz

Schippers stuurt VVD-leden brief over steun spreidingswet in poging onrust te sussen

Dilan Yesilgöz blíjft doen alsof er niets aan de hand is

Wilders getuigt van broos vertrouwen tussen de formerende partijen

Podcast NRC Vandaag - Hoe het demissionaire kabinet doormoddert tijdens de formatie

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Haagse Zaken is even met kerstreces. Maar, niet getreurd. We hebben drie eerdere afleveringen voor je uitgekozen, waarin we drie grote thema’s behandelen die op het bordje van een volgend kabinet zullen terechtkomen, en die een grote rol gaan spelen in de formatie. Zodat je goed voorbereid het nieuwe politieke jaar ingaat.

Over minder dan vier weken gaat Nederland naar de stembus. En één van de onderwerpen die voor veel kiezers bovenaan de prioriteitenlijst staat, is de woningmarkt − of volkshuisvesting, zoals tegenwoordig weer in zwang is. Hoog tijd dus, om uitgebreid aandacht te besteden aan het woondossier.

In deze Haagse Zaken hoor je van Mirjam Remie en Rik Rutten over de problemen in dit dossier − van de lange wachtlijsten voor sociale huur tot torenhoge huizenprijzen. Welke politieke keuzes zijn nodig om de woningnood tegen te gaan? En is de overheid wel in staat om de wooncrisis op te lossen?

Gasten: Mirjam Remie & Rik Rutten

Presentatie: Iris Verhulsdonk

Redactie & productie: Ignace Schoot

Montage: Pieter Bakker

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Luister ook naar deze eerdere Haagse Zaken over de puzzel die de inrichting van Nederland heet.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Haagse Zaken is even met kerstreces. Maar, niet getreurd. We hebben drie eerdere afleveringen voor je uitgekozen, waarin we drie grote thema’s behandelen die op het bordje van een volgend kabinet zullen terechtkomen, en die een grote rol gaan spelen in de formatie. Zodat je goed voorbereid het nieuwe politieke jaar ingaat.

Journalist en zorgdeskundige Jeroen Wester regelde jarenlang de zorg voor zijn oom Cees. En dat ging niet zonder slag of stoot. Zelfs voor hem was het zorglandschap een bureaucratisch doolhof vol diensten die elkaar tegenwerken en regels die elkaar tegenspreken. Als de weg vinden voor hem al moeilijk was, hoe is dat dan voor andere burgers?

In deze Haagse Zaken hebben we het over oom Cees en waar zijn verhaal voor staat. Je hoort van Jeroen Wester en onderzoeksjournalist Derk Stokmans over bureaucratische uitvoeringsorganisaties, een afstandelijke overheid en wantrouwen in de burger. En hoe die problemen opgelost kunnen worden.

Presentatie: Guus Valk

Gasten: Derk Stokmans & Jeroen Wester

Redactie & Productie: Ignace Schoot & Vita van Lennep 

Montage: Pieter Bakker

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Verder luisteren

#41 Haagse Zaken in de zomer: waarom het zo vaak fout gaat bij de overheid

Verder lezen

Hoe redacteur Jeroen Wester verdwaalde in het zorgstelsel, toen hij zijn oude, alleenstaande oom hielp bij een zorgaanvraag

Twee keer zoveel mensen in armoede door overheidsfout

De 10 pgb-missers van staatssecretaris Martin van Rijn

Zonder DigiD lukt zorgen bijna niet

Staatssecretaris Van Rij: nieuwe spaartaks pas haalbaar vanaf 2027

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Gelukkig Nieuwjaar, en excuus voor het lange wachten! In Deel II van Waanzinnig Jaar, een narratatieve politieke true crime audiodoc (laten we dit de geboorte van een nieuw genre noemen) kijken we terug naar de weg die op het Binnenhof is afgelegd tot het perspectief van premier Wilders. In Deel I - Wachten op de Exitpoll - volgden we de hoofdpersonen op de uitslagenavond. In Deel II gaan we terug in de tijd, naar 2021 om precies te zijn. Premier Rutte had net overtuigend zijn vierde verkiezingen op rij gewonnen en niets leek een snelle formatie in de weg te staan. Maar politiek bestaat uit toevalligheden. Toevalligheden met grote gevolgen. En soms is een positieve coronatest het begin van een politieke aardverschuiving.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Geen monoloog en geen kopje koffie, even geen links gelul, nee: als eindejaarsspecial een ware narratieve audiodoc waarin we terugblikken op hoogspel op het Binnenhof met grote gevolgen.. Waanzinnig Land wordt Waanzinnig Jaar.

In deze verhalende thriller maken we een zinderende reconstructie van de politieke gebeurtenissen die leidden tot een politieke aardverschuiving bij de verkiezingen van 22 november. Van Functie Elders tot Functie Wilders. En Johan zou Johan niet zijn als hij er dan geen - zoals de CEO van Podimo dat altijd noemt - 'Hele Noord Zuid Lijn van maakt.' Het zou een tweeluik worden, maar is een vierluik geworden. Want de regels van de truecrime - en in zekere zin voelt dit jaar toch wel als iets dat een true crime House Of Cards meets Borgen in de polder verdient - bepalen dat afleveringen van een halfuur perfect zijn. Perfect voor bij het draaien van de oliebollen of juist bij het uitbrakken van alle champagnes.

Wees voorzichtig met vuurwerk. Fijne jaarwisseling en op 1 januari staat deel II (van de vier delen dus) voor je klaar: De Functie Elders Foto.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Haagse Zaken is even met kerstreces. Maar, niet getreurd. We hebben drie eerdere afleveringen voor je uitgekozen, waarin we drie grote thema’s behandelen die op het bordje van een volgend kabinet zullen terechtkomen, en die een grote rol gaan spelen in de formatie. Zodat je goed voorbereid het nieuwe politieke jaar ingaat.

In Nederland leven ruim 800.000 mensen in armoede. Tegelijk is armoedebestrijding een van de speerpunten van kabinet Rutte-IV, dat de eerste minister voor armoede ooit aanstelde én in het coalitieakkoord de ambitie stelde om het aantal kinderen dat in armoede opgroeit in vier jaar te halveren. Maar hoe maak je zo’n grote ambitie waar? 

In deze Haagse Zaken praten we over armoede. Waar hebben we het precies over als we het hebben over ‘armoede’? Hoe is het denken hierover verschoven door de jaren heen? En wat kan de overheid doen om burgers te helpen? Je hoort van Christiaan Pelgrim hoe de politieke wil en (politieke) werkelijkheid nog ver uit elkaar liggen. 

Presentatie: Guus Valk

Gast: Christiaan Pelgrim

Redactie & Productie: Iris Verhulsdonk & Vita van Lennep 

Montage: Pieter Bakker

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Verder luisteren

Hoe duizenden mensen door een fout van de overheid in armoede leven

Het Uur met politicoloog Tim 'S Jongers

Verder lezen

‘We hebben 27 verschillende vormen van inkomensondersteuning - daar komt de burger niet uit’

Twee keer zoveel mensen in armoede door overheidsfout

Al jaren in armoede, door een fout van de overheid

In het Nederlandse klassenstelsel doen ook je naam en uiterlijk ertoe

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Jaap en PG wensen de luisteraars van Betrouwbare Bronnen alle goeds, veel inspiratie en geluk in het nieuwe jaar. Om hier meteen een kleine bijdrage aan te geven duiken we in deze laatste aflevering van 2023 alvast in dát verleden dat nu juist 2024 van bijzondere betekenis maakt. Voor de zesde maal sinds de start van Betrouwbare Bronnen kijken we naar momenten en mensen die in het nieuwe jaar herdacht en herinnerd zullen worden.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u op

Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier

***

Met de Europese parlementsverkiezingen in aantocht komt allereerst het jaar 2004 in beeld. Toen immers traden liefst tien nieuwe landen toe tot de EU. Het is de moeite waard hun ontwikkeling en rol sindsdien te beschouwen. De drie Baltische staten, de Tsjechen, Slovenen, Slowaken en Polen werden groeibriljanten die soms zelfs in hoog tempo klaar waren om mee te doen in de Eurozone. Buitenbeentje blijkt Hongarije, dat zich economisch en politiek ging isoleren. 2024 wordt dan ook extra spannend als Viktor Orbán in de tweede helft van 2024 EU-voorzitter wordt na de Belgen! In 2004 was één Europeaan nog vol goede moed. Otto, de hoogbejaarde, laatste Habsburgse kroonprins, was dankbaar en geroerd bij de triomf waardoor zijn Hongaarse vaderland ging meedoen in een vrij Europa.

1824 is voor Europa eens te meer een jaar om nu te vieren. Toen klonk op 7 mei in Wenen voor het eerst de Negende van Beethoven! Dat had nog heel wat voeten in de aarde, vertelt PG.

In Amerika zijn er twee historische momenten die juist nu actueel en relevant zijn. Ten eerste een tragedie. Wie kan vergeten hoe in 1974 Richard Nixon ten onder ging? Het 'Smoking Gun' bandje van zijn gesprekken deed hem finaal de das om. En juist waar het in de Watergate-affaire om ging, gaat het nu ook in de vele zaken tegen Donald Trump om: 'cover ups', 'obstruction of justice', knoeien en verdoezelen.

De triomf bij de presidentsverkiezing van 1984 zal ook volop in beeld zijn. De toen oudste president ooit zegevierde als bijna niemand eerder. Met argumenten waarmee Joe Biden nu ook wil pronken. Lukt het hem Ronald Reagans 'morning again in America' te evenaren?

Voor Nederland is 2024 een waarin we terugkijken naar grote momenten in onze historie. Bovenal naar 1949. 75 jaar geleden kwam een einde aan het land zoals we dit sinds 1648 hadden gekend. Het koloniaal imperium werd opgedoekt en de toetreding tot de NAVO eindigde de politiek van neutraliteit en 'nationale soevereiniteit' die eeuwenlang domineerde. Nederland werd ingebed in een Europees en geopolitiek geheel, als waardengemeenschap en als verdedigingsalliantie tegen tirannie. Nu actueler dan ooit.

In 1994 begon ook een nieuw tijdperk. Dat van de paarse jaren met Wim Kok als premier. Nu zien we scherper dat toen ook de opmars van versplintering en populisme zich aandiende. En met dit begin kreeg ook de loopbaan van Geert Wilders een opmerkelijke impuls. Hij bleek toen al een consistente politiek te volgen - als een Orbán voordat Orbán zelf dat pad insloeg!

Ook Europees kijken we terug naar momenten van tragedie en triomf. In 1974 dumpte het Kremlin Nobelprijswinnaar Aleksandr Solzjenitsyn door hem in een vliegtuig naar Frankfurt te zeten. De Sovjetleiding hoopte van zijn verzet en inspiratie af te zijn, een fatale denkfout. Ook dit is nu weer hoogst actueel. Waarom Frankfurt? Dat was te danken aan bondskanselier Willy Brandt. Een gul gebaar naar de grote schrijver was zijn laatste mooie moment in 1974. Brandts politieke ondergang was een ongekende tragedie.

2024 is in kunst en cultuur zonder twijfel een groot herdenkingsjaar. Op 3 juni 1924 stierf Franz Kafka. En heel recent kwam weer een uniek aspect van zijn werk aan het licht. De schrijver blijkt ook een fascinerend tekenaar. En zijn leven wordt nu zelfs een filmserie!

1824 is het geboortejaar van Anton Bruckner. Het Concertgebouworkest zal daarom uitpakken met een cyclus van zijn grootse negen symfonieën onder een reeks bijzondere dirigenten. Bruckners werk is immers het hart van het repertoire van dit orkest en zijn traditie.

En natuurlijk 1724! 300 jaar geleden klonk in Londen de première van een van de meest flitsende en politieke opera's: 'Giulio Cesare in Egitto' van Georg Friedrich Händel. Een vilein, sexy, wreed, machtsbelust en moorddadig stuk in het Midden-Oosten met een verliefde veroveraar en heerser en een meedogenloze prinses die zélf de Farao wil zijn. Krijgen we de historie nóg actueler in 2024?

***

Verder kijken

Nixon: the smoking gun tape

De complete film Im Schatten der Macht (over het politieke einde van Willy Brandt)

Handel: Giulio Cesare in Egitto, opera in three acts, HWV 17 | Andrea Marcon & La Cetra

***

Verder luisteren (hier in de volgorde zoals ze in aflevering 392 genoemd worden)

63 - Judit Varga, minister van Justitie van Hongarije: lessen uit de geschiedenis

346 - Alle Menschen werden Brüder!

51 - Nixon, Clinton, Trump - PG en de historie van het fenomeen 'Impeachment'

345 - Leiders op leeftijd. Krasse knar Joe Biden is niet de enige

361 - Vilnius, juli 2023: NAVO-top in het oog van de storm

359 - Nederland en de slavernij, 150 jaar na de afschaffing

64 - Wim Kok, een leven op eigen kracht - gesprek met biograaf Marnix Krop

09 - Special: leven en werk van Wim Kok. Met Jeltje van Nieuwenhoven, Joop van den Berg, Gijs van Dijk en PG Kroeger

161 - Hans van Mierlo, een politieke popster

169 - Vijftien jaar Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders

260 - De toesprakentournee van Volodimir Zelenski en de worsteling van de SPD met de erfenis van Brandt en Schröder

70 - 'Voorzitter, het is Kafka!' - PG Kroeger over leven en werk van Franz Kafka

387 - Niets is zó politiek als opera - 100 jaar Maria Callas

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:27:05 – Deel 2

01:05:37 – Deel 3

01:31:16 – Einde 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Traditiegetrouw kijkt de politieke redactie van NRC met kerst terug op het afgelopen jaar. In deze extra lange aflevering hoor je van zestien redacteuren wat hen opviel in 2023. Iedereen kreeg dezelfde vraag: wat is jou het meest bijgebleven van dit jaar? Soms is dat een specifiek moment, soms iets wat ze typerend vinden voor dit jaar of wat symbool staat voor een langere ontwikkeling.

Je hoort natuurlijk veel over de verkiezingen van dit jaar en hoe die nog altijd doordreunen in Den Haag. Over emoties in de Tweede Kamer, boze ambtenaren en politici die een stapje terug doen. Over haperend klimaatbeleid, onderhandelen over de rechtsstaat en nog veel meer.

Gasten: Pim van den Dool, Wafa Al Ali, Titia Ketelaar, Philip de Witt Wijnen, Sophia van Lil, Oscar Vermeer, Marko de Haan, Marike Stellinga, Rik Rutten, Christiaan Pelgrim, Folkert Jensma, Petra de Koning, Steven Derix, Eppo König & Lamyae Aharouay.

Presentatie: Guus Valk 

Redactie & productie: Ignace Schoot 

Montage: Pieter Bakker

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Verder luisteren

Tien jaar koning Willem-Alexander: de eeuwige spanning tussen politiek en monarchie

Haagse Zaken telt af: de verkiezingsnacht

De rode draad van de Parlementaire enquête Fraudebeleid

Bestaanszekerheid: het buzzword van de verkiezingen ontleed

Over de PVV en de grenzen van de rechtsstaat

Verder lezen

Hoe Buitenlandse Zaken worstelt met het Israël-standpunt

Mark Rutte: de wendbare overlever die aan talloze zijden draadjes hing

Internationaal wordt goed naar Rutte geluisterd

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De formatie van een nieuw kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB kan verder. De onderhandelaars gaan met informateur Ronald Plasterk als eerste praten over de democratische rechtsstaat en de Grondwet. Wat betekent de formatie voor de rechtsstaat? Zijn de normen in Den Haag na de verkiezingszege van de PVV al aan het verschuiven?

In deze Haagse Zaken hoor je van politiek redacteur Lamyae Aharouay en columnist en juridisch redacteur Folkert Jensma wat de nieuwe politieke verhoudingen betekenen voor de democratische rechtsstaat. Is die onderhandelbaar? En: als er aan de rechtsstaat gemorreld wordt, wie doet dat dan? De PVV of de partijen die met haar aan de onderhandelingstafel zitten?

Gasten: Lamyae Aharouay en Folkert Jensma

Presentatie: Guus Valk 

Redactie & productie: Ignace Schoot 

Montage: Pieter Bakker

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl

Lees verder

Deze Haagse week was vast een voorproefje van de kabinetsformatie

Zoeken naar de grenzen van de Grondwet: over ‘onaantastbaar’ gedachtengoed en ‘de koelkast’ van Wilders

De mogelijke coalitiepartners van Wilders I trekken al als een gesloten front op

Wilders biedt nergens excuses voor aan, wil wel premier ‘voor alle Nederlanders’ worden

Hoever kun je gaan met ijzervreter Wilders?

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Verkenner Ronald 'Ome Roon' Plasterk heeft het voor elkaar: Geert, Dilan, Caroline en Pieter gaan met elkaar om de tafel. Dat betekent eerst 1,5 maand praten over de Grondwet. Gaaf! Een soort autotheorie-cursus. Maar dan met grondrechten. Dat belooft nog wat te worden! We laten de formatieperikelen grotendeels links liggen. Letterlijk, want vandaag hebben we Bob aka Left Laser aka de linkse rwina van het Binnenhof te gast. De jonge verslaggever groeide in korte tijd uit tot een ware internetsensatie, en zoals dat gaat met online helden: hij wordt zowel geprezen als gehaat. Sommigen zien in hem 'de linkse Rutger Castricum', maar daarmee doen ze Left Laser wat Johan betreft echt tekort. Veel meer dan dat ziet Johan hoe een nieuwe generatie, die niet anders weet dan dat rechts aan de macht is, onbevreesd de rol oppakt van provocatieve uitdager van de macht. Wat je ooit eind jaren '90 zag gebeuren bij de linkse '68 generatie die gaandeweg volgevreten en zelfvoldaan was geraakt, niet meer gewend om te worden tegengesproken en in een hevige staat van verwarring in het tijdperk waarin GeenStijl opkwam, dat zie je nu exact andersom gebeuren: voor rechts is het even wennen, maar zeker na 22 november kunnen ze er niet meer om heen: zij zijn de macht, zij zijn het establishment en een nieuwe generatie links legt ze zonder enige gene het vuur aan de schenen. Hoe ziet Bob zijn eigen rol in het journalistieke veld, wat heeft hij de afgelopen maanden geleerd over ons politieke landschap en waarom moeten we wat hem betreft op links allemaal veel en veel harder werken?

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.