εμφύλιος

Ο Σωτήρης Ριζάς, διευθυντής ερευνών στην Ακαδημία Αθηνών, αναλύει τα γεγονότα της 3ης Δεκεμβρίου του 1944 και όλα όσα ακολούθησαν.

Ένας από τους πιο διάσημους συγγραφείς της Σουηδίας εδώ και πολλά χρόνια είναι Έλληνας. Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης μιλά για τα χρόνια της σκληρής περιόδου του Εμφυλίου, για τα δύσκολα πρώτα χρόνια της μετανάστευσης στη Σουηδία, για την απόφασή του να κάνει τη χώρα αυτή πατρίδα του και να σπουδάσει φιλοσοφία, για τον αγώνα και για την καταξίωση στο χώρο της λογοτεχνίας που του έδωσε μεγάλα διεθνή βραβεία, ώστε να είναι σήμερα ένας από τους πιο πολυμεταφρασμένους συγγραφείς. Σε μια μοναδική διήγηση αφηγείται την ζωή και το έργο του μακριά από τη χώρα που γεννήθηκε, αλλά ποτέ δεν την είδε και σαν «τουρίστας».

Η Ιστορία όπως θα θέλαμε να την ακούσουμε. Η Μαρία Ευθυμίου με την πολύχρονη πείρα διδασκαλίας οργανώνει τη διήγηση της παγκόσμιας ιστορίας από την αρχή μέχρι τις μέρες μας, σε ένα ηχητικό ταξίδι που θα θέλαμε όλοι να ακούσουμε και όχι μόνο τα παιδιά μας.

Ο κόσμος και η Ελλάδα, η εξέλιξη του ανθρώπου και το θαυμαστό του ταξίδι στον χρόνο ξετυλίγεται μέσα από τις ερωτήσεις του δημοσιογράφου και συγγραφέα Μάκη Πρoβατά και τη μαγευτική διήγηση της Μαρίας Ευθυμίου. 

Ακούστε το 12ο επεισόδιο του Podcast «Μιλώντας για την Ιστορία στην εγγονή μου Δάφνη» για τον Ελληνικό εμφύλιο πόλεμο (1946-1949).

Η Ιστορία όπως θα θέλαμε να την ακούσουμε. Η Μαρία Ευθυμίου με την πολύχρονη πείρα διδασκαλίας οργανώνει τη διήγηση της παγκόσμιας ιστορίας από την αρχή μέχρι τις μέρες μας, σε ένα ηχητικό ταξίδι που θα θέλαμε όλοι να ακούσουμε και όχι μόνο τα παιδιά μας.

Ο κόσμος και η Ελλάδα, η εξέλιξη του ανθρώπου και το θαυμαστό του ταξίδι στον χρόνο ξετυλίγεται μέσα από τις ερωτήσεις του δημοσιογράφου και συγγραφέα Μάκη Πρoβατά και τη μαγευτική διήγηση της Μαρίας Ευθυμίου. 

Ακούστε το 12ο επεισόδιο του Podcast «Μιλώντας για την Ιστορία στην εγγονή μου Δάφνη» για τον Ελληνικό εμφύλιο πόλεμο (1946-1949).

Υπό την πίεση των πιο ακραίων στρατιωτικών, με επικεφαλής τον Θεόδωρο Πάγκαλο, η λεγόμενη «Επανάσταση του 1922» προχώρησε στη δίκη και εκτέλεση των Έξι που κρίθηκαν υπεύθυνοι για τη Μικρασιατική Καταστροφή, μολονότι η ανεπανόρθωτη βλάβη («προδοσία») των εθνικών συμφερόντων δεν έγινε «εκ προθέσεως», αλλά από βαρύτατη και ασυγχώρητη αμέλεια ή το πολύ από «ενδεχόμενο δόλο». Ανεξάρτητα από το όποιο άμεσο θετικό αποτέλεσμα, η εκτέλεση των Έξι είχε μακροπρόθεσμα εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις. Όπως και στη Γερμανία νωρίτερα, η απαλλαγή των στρατιωτικών και η ενοχοποίηση των πολιτικών για την ήττα υπονόμευσε καίρια τη δημοκρατία. Επιπλέον, παρατάθηκε ο Εθνικός Διχασμός ως εμφύλιος πόλεμος.

Από το 1944 το Κυπριακό συνδέθηκε ξανά με εσωτερικές πολιτικές διαμάχες, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο, όπου ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος πρώτα ένωσε και ύστερα δίχασε, όταν φάνηκε να προτιμά την ανεξαρτησία από την Ένωση. Σε καμία άλλη φάση της διαδικασίας εθνικής ολοκλήρωσης δεν έγινε τόσο φανερή όχι μόνο η νομοτελειακή γένεση εμφυλίων συγκρούσεων, αλλά και οι ενδεχόμενες αυτοκαταστροφικές συνέπειές τους, όπως απέδειξε τελειωτικά το προδοτικό πραξικόπημα του 1974.

Η εθνική ολοκλήρωση δεν περιέλαβε τελικά τη Βόρεια Ήπειρο, μολονότι την κατέλαβε τρεις φορές ο ελληνικός στρατός. Τη διεκδίκησή της έβλαψε πρώτα ο Εθνικός Διχασμός το 1915-16 και ύστερα η εμφύλια σύγκρουση του 1944, επειδή οι αντίπαλοι του ΚΚΕ βρέθηκαν εντελώς εξαρτημένοι από τους Βρετανούς και τους Αμερικανούς και υποχρεώθηκαν να αποσύρουν το ζήτημα από τη Συνδιάσκεψη της Ειρήνης το 1946. Μόνο για αντικομμουνιστική προπαγάνδα χρησίμεψε για είκοσι ακόμη χρόνια.

Ο Εμφύλιος Πόλεμος 1946-49 είχε σχέση με την εθνική ολοκλήρωση επειδή αφορούσε την ελληνική Μακεδονία και τη διατήρησή της από το ελληνικό κράτος. Γι’ αυτό πολέμησε η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Το ΚΚΕ βρέθηκε απόλυτα εξαρτημένο από τα «αδελφά» κόμματα, τους Γιουγκοσλάβους και ειδικά τους Σλαβομακεδόνες, που αποτελούσαν στο τέλος την πλειονότητα του λεγόμενου ΔΣΕ. Σ’ αυτούς υποσχέθηκε τελικά «πλήρη εθνική αποκατάσταση», που ισοδυναμούσε με απόσπαση μέρους της ελληνικής επικράτειας.