κ.π. καβάφης

H λέξη «προσωπείο» παραπέμπει στην υποκριτική και στο δράμα. Η καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας Κατερίνα Κωστίου, με το βιβλίο της "...ως όνομα ψιλόν, Η συγκρότηση και η λειτουργία του προσωπείου στην ποίηση του Κ.Π.Καβάφη», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Νεφέλη, προτείνει μια «συμπεριληπτική» και πιο αντικομφορμιστική ανάγνωση και οργάνωση της ποίησης του Αλεξανδρινού ποιητή γύρω από τρία προσωπεία: τα ερωτικά προσωπεία, τα προσωπεία της τέχνης και τα ιστορικά προσωπεία. Συγκροτεί έτσι μια οργανωμένη επικράτεια, με την δική της ηθική, ιδεολογία και συμπεριφορά που κατοικείται από τους «καβαφικούς πολίτες». Στο podacst ακούγονται τέσσερα ποιήματα του ποιητή.

Ανιχνεύοντας τις εντυπώσεις και την επίδραση που μπορεί να έχει η καβαφική ποίηση στους σημερινούς νέους, φτάνουμε να συνδέουμε τη «Μονοτονία» με το «No surprises» των Radiohead, τις εικόνες από την Αλεξάνδρεια του τότε με την Αθήνα του τώρα, τον Καβάφη με τον ΛΕΞ.

Δυο νέοι καλλιτέχνες, ο Φοίβης Οικονομίδης και ο Ιώκο, με διαφορετικές αφορμές και επιρροές ανιχνεύουν τις δικές τους καβαφικές επιρροές, συνδέουν στίχους με προσωπικές τους μνήμες και εικόνες και μιλάνε για τον δικό τους Καβάφη σε ελεύθερη σύνδεση, πέρα από τις κυρίαρχες αναγνώσεις, με το σήμερα.

Μελετώντας τις αναγνωστικές συνήθειες του Καβάφη, μπορούμε να ανασυνθέσουμε τη φυσιογνωμία του Καβάφη ως αναγνώστη λογοτεχνίας αλλά και ανθρώπου των γραμμάτων ή λογίου. Ταυτόχρονα, όμως, η βιβλιοθήκη του εμπεριέχει και βιβλία που μας προκαλούν έκπληξη και αποκαλύπτουν πολλά για τον ίδιο τον ποιητή, την εποχή του και τις διασυνδέσεις του. Μελετώντας τις αναγνωστικές συνήθειες του Αλεξανδρινού ποιητή, από τα βιβλία που διάβαζε έως αυτά που εσκεμμένα προτίμησε να κρατήσει ανέπαφα ο Αλέξανδρος Κατσιγιάννης και η Σοφία Ζησιμοπούλου, επιμελητές του έργου της Ψηφιοποίησης και Τεκμηρίωσης της Βιβλιοθήκη και μέλη της ομάδας τεκμηρίωσης του αρχείου Καβάφη, αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές της προσωπικότητας και του βίου του αλλά και της εποχής του ποιητή πάντα μέσα από τα βιβλία που συνιστούν τεκμήρια του αρχείου Καβάφη με τη σφραγίδα του Ιδρύματος Ωνάση.

Τι είδε ο Καβάφης όταν ήρθε στην Αθήνα, πού έμεινε, ποιους συνάντησε; Οι διαδρομές του Καβάφη σε διαφορετικά σημεία της Αθήνας, από το Παλαιό Φάληρο έως το κέντρο και την Κηφισιά, οι εντυπώσεις του και οι άνθρωποι με τους οποίους ήρθε σε επαφή, με οδηγό την καθηγήτρια Θεωρίας και Πράξης της Μετάφρασης στο Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ, κριτικό λογοτεχνίας και μεταφράστρια Τιτίκα Δημητρούλια, μέσα από τα τεκμήρια του αρχείου του, πάντα με τη σφραγίδα του Ιδρύματος Ωνάση.

Τι αντίκριζε ο Καβάφης από το μπαλκόνι του και κατά πόσο το σπίτι στην Αλεξάνδρεια καθόρισε μέρος από τον κόσμο του, ολόκληρες εικόνες που ενυπάρχουν στην ποίησή του; Τι ακριβώς θα συναντάει πλέον ο επισκέπτης της Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια ο οποίος, θα μπορεί με τη βοήθεια της τεχνολογίας να εισέρχεται σε παροντικό χρόνο στο καβαφικό σύμπαν; Πως ακριβώς θα εκτίθενται τα χειρόγραφα αλλά και τα αντικείμενα που περιλαμβάνονται στο αρχείο Καβάφη στο χώρο του Αρχείου Καβάφη στην Αθήνα;

Με τον πλέον εναργή και μοντέρνο τρόπο η Εύα Μανιδάκη αναλαμβάνει να γίνει ο οδηγός στην περιήγηση στον κόσμο του ποιητή που θα διανοίγεται πια με διαφορετικούς τρόπους τόσο με την πλήρη ανακαίνιση της Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια, όσο και με τη λειτουργία του Αρχείου Καβάφη στην Αθήνα πάντα με τη σφραγίδα του Ιδρύματος Ωνάση.

Ο κόσμος του ποιητή ανασυστήνεται με τον πλέον μοντέρνο τρόπο τόσο στο σπίτι του Καβάφη στην Αλεξάνδρεια στη Rue Lapsius (πλέον Rue C. P. Cavafy) όσο και στο Αρχείο Καβάφη στην Αθήνα με άξονα την τεχνολογία αλλά και μέσα από τα φυσικά, απτά χειρόγραφα του αρχείου που θα είναι διαθέσιμα στον επισκέπτη του Αρχείου Καβάφη στην Αθήνα. Την αρχιτεκτονική μελέτη της αποκατάστασης της Οικίας Καβάφη αλλά και της επικείμενης λειτουργίας του Αρχείου Καβάφη στην Αθήνα έχει αναλάβει το flux office του Θανάση Δεμίρη και της Εύας Μανιδάκη η οποία μας κάνει μια πρώτη αποκάλυψη των κεντρικών αξόνων που ορίζουν την ανασύσταση του καβαφικού κόσμου.