pommern

Pomorze Zachodnie to szczególne miejsce, opisywane współcześnie przez badaczy i etnomuzykologów jako obszar, gdzie miejscowe tradycje muzyczne są trudne do sklasyfikowania jako zjawiska typowe dla całego regionu i odnoszące się do wspólnych źródeł miejscowej kultury. Jest to związane z historią regionu po 1945 roku, jego stopniowym zasiedlaniem przez osadników z terenów dawnych Kresów Rzeczpospolitej i przybyszy z różnych regionów Polski. Ważnym elementem narracji o regionie jest także temat obecności dziedzictwa kulturowego wysiedlonych z Pomorza Zachodniego Niemców w pamięci i praktykach kulturowych obecnych mieszkańców. Rozmowę z Katarzyną Janiszewską,skrzypaczką, pracującą z tradycjami muzycznymi na Pomorzu Zachodnim przeprowadziła Ewa Grochowska, wykonawczyni i badaczka muzyki tradycyjnej. ♦ Wykorzystano nagrania: – „Quadrille” – melodia ze zbioru „Notenbuch des Onkel Ewert”, Bartelshagen na Pomorzu (Niemcy, ok. 1870) i „Polka radomska” – melodia z tradycji ustnej. Wykonanie: PoMore TanzOrkiestra (Ewa Grochowska, Katarzyna Janiszewska, Małgorzata Müller, Vivien Zeller, Krzysztof Janiszewski, Maciej Marcinkowski, Wolfgang Meyering, Ernst Poets). Nagranie: Janusz Bąbkiewicz (2020). – „Française” – melodia taneczna z Pomorza Zachodniego, ze zbiorów Pommersches Volksliedarchiv w Greifswaldzie (Niemcy). Wykonanie: Kapela Janiszewskich. Nagranie: Krzysztof Janiszewski (2023). – “Polka pomorska” ze zbioru przedwojennych melodii pomorskich dr Kittlera (1935). Wykonanie: Kapela Janiszewskich. Nagranie: Krzysztof Janiszewski (2023). ♦ Polecamy: – Melodie pomorskie ze zbioru „Notenbuch des Onkel Ewert”, Bartelshagen na Pomorzu (Niemcy, ok. 1870), na kanale YT TradTanzMusik: https://www.youtube.com/watch?v=n9oYpjbNFQc&list=PL8T34eFsvHmJISmwgFms7DaX5N3teyAVu https://www.youtube.com/watch?v=Adx2Z6HWNFg&list=PL8T34eFsvHmJISmwgFms7DaX5N3teyAVu&index=1 https://www.youtube.com/watch?v=_AVnRs97smw&list=PL8T34eFsvHmJISmwgFms7DaX5N3teyAVu&index=3 – strona internetowa Pommersches Volksliedarchiv przy Archiwum Uniwersyteckim w Greifswaldzie (Niemcy). Jest to obszerny zbiór (obecnie w procesie digitalizacji i udostępniania) pieśni, melodii i tańców zebranych na Pomorzu Zachodnim przed II Wojną Światową: https://pommersches-volksliedarchiv.de/ – Zachodniopomorski „Mały Kolberg” – materiały opracowane przez Kapelę Janiszewskich: https://www.youtube.com/watch?v=pIBj7C9WqzE https://www.youtube.com/watch?v=pk4Q8nFt93c https://www.youtube.com/watch?v=64SpW6fcXjM https://www.youtube.com/watch?v=As8B_W3VRBo – O tradycjach na Pomorzu Zachodnim po II Wojnie Światowej: https://culture.pl/pl/artykul/ewa-grochowska-tradycja-jest-w-ludziach-wywiad https://muzykatradycyjna.pl/do-czytania/pomorze-zachodnie-muzyczny-archipelag/ https://soundcloud.com/tutejsi ♦ Realizacja: Ewa Grochowska Mastering: Adam Mart ♦ Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki tradycyjnej w ramach zadania „Muzyka tradycyjna. Podaj dalej!” w 2023 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Paula findet in einer Küchenschublade das Tagebuch ihrer verstorbenen Mutter. Nie hatte Anna von ihrer Flucht mit Baby Paula aus Pommern nach Kriegsende 1945 erzählt. Doch beim Lesen offenbart sich Paula eine Wahrheit, die sie vollkommen aus der Bahn wirft. Ergreifend berichtet Anna von ihrem monatelangen Verstecken mit dem Säugling auf einem Dachboden, von ihrer Verzweiflung, immer den Tod vor Augen, und von dem Deserteur Karl, der Anna und die kleine Tochter in letzter Sekunde rettet. Als Paula von ihrer wahren Identität erfährt, bricht für sie eine Welt zusammen, und sie macht sich auf, um ihre Spuren zu finden. Über die Autorin: Hera Lind studierte Germanistik, Musik und Theologie und war Sängerin, bevor sie mit zahlreichen Romanen sensationellen Erfolg hatte. Seit einigen Jahren schreibt sie ausschließlich Tatsachenromane, ein Genre, das zu ihrem Markenzeichen geworden ist. Mit diesen Romanen erobert sie immer wieder die SPIEGEL-Bestsellerliste. Zuletzt stieg »Die Hölle war der Preis« direkt auf Platz 1 ein, gefolgt von »Die Frau zwischen den Welten« und »Grenzgängerin aus Liebe« jeweils auf Platz 2. Hera Lind lebt mit ihrer Familie in Salzburg.

Herman Lindqvist som har skrivit en ny bok om Erik av Pommern besöker oss och förklarar varför så många tyckte illa om denne mångårige kung.

Lyssna på alla avsnitt i Sveriges Radio Play.

Sjöröveriet på Östersjön

Vi har också med oss Lars Kruthof från Gotlands museum, som berättar om sjöröveriet på Östersjön och varför Erik av Pommern i princip gav bort Gotland till danskarna.

Minnet av Gunilla Bergström och Alfons Åberg

I dag kom beskedet att författaren till böckerna om Alfons Åberg, Gunilla Bergström, har gått ur tiden 79 år gammal. Böckerna och filmerna om Alfons och hans snälla ensamstående piprökande pappa har präglat miljontals barn och vuxna - vi analyserar varför.

Comeback för sedelförfalskning?

Vi ska också tala om uppsvinget för det gamla hantverket sedelförfalskning. Vi använder så lite sedlar nu för tiden att vi har svårt att känna igen förfalskade 500-lappar. Gäst: Mårten Gomer, Riksbanken.

Programledare: Thomas Nordegren
Bisittare: Louise Epstein
Producent: Olle Björkman

Die Mosel ist für mich eines der schönsten Anbaugebiete. In Pommern gibt es ein Weingut, da können die Flaschen sprechen. Deshalb gibts auch keine Onlineweinproben, weil die Flaschen alles zu ihrem aktuellen Inhalt sagen. Freut euch auf Kathrin und Ulrich Fuchs vom Weingut Leo Fuchs.

I Svenska Pommern uppstod en kulturell smältdegel som kan lära oss om vad begreppet "svensk" en gång var. Och vid Agincourt vann England sin blodigaste seger för 600 år sen, hyllad av Shakespeare.

Lyssna på alla avsnitt i Sveriges Radio Play.

I Svenska Pommern uppstod en svensk-tysk blandkultur som präglade den svenska historien under nära 200 år. Men när området förlorades 1815 dog också insikten om att svenskhet inte behöver handla om språk eller etnicitet, menar idéhistorikern Andreas Önnerfors.

– Här uppstod en hybridkultur som krossades för 200 år sedan, när Sverige förlorade sin sista besittning i Tyskland.

Vetenskapsradion Historia berättar Pommerns historia, men också hur det kommer sig att pomrare idag minns svensktiden med ett romantiskt skimmer, medan svenskarna inte bryr sig alls.

Dessutom förklarar historieprofessorn Dick Harrison hur ett 600 år gammalt slag i Frankrike fortfarande kan slå an en sträng i engelska hjärtan. Slaget vid Agincourt var ett av medeltidens blodigaste, förevigat genom Shakespeares ”Henrik V”, och långbågarnas kamp mot plåtriddarna har fascinerat omvärlden i hundratals år.

Programledare är Tobias Svanelid.