Efsun Sertoğlu: Çok mayınlı bölgede akil bir sohbet: Cinsellik
Bu bölümde konuğum Efsun Sertoğlu, cinsellik eğitmeni ve danışmanı. Bir sürü çalışmasının yanı sıra 20 senedir okullarda cinsellik eğitimi veriyor. Sadece çocuk, ergen ve gençlerle çalışmıyor; öğretmenlere, rehberlik servislerine ve yetişkinlere de danışmanlık yapıyor.
Lisans eğitimini Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Eğitimi Bölümü’nde tamamlayan Sertoğlu, mezuniyetinden bu yana cinsel haklar, cinsel sağlık ve üreme sağlığı, kapsamlı cinsellik eğitimi, toplumsal cinsiyet eşitliği, ihmal, istismar ve şiddet biçimlerine karşı koruyucu-önleyici yaklaşım gibi konular odağında çalışmalar yürütüyor. Yani özetle, bu konuyu konuşmak için daha iyi bir isim gelmiyor aklıma.
Bu bölümde dinleyecekleriniz kendi içimize bakmamıza da sebep olacak (umarım). Zira çocukların cinselliğe bakışını büyük oranda ailelerin tavrı belirliyor. Korku, utanç, ayıp, yasak, yanlış, suçluluk gibi kavramların havada uçuştuğu Türkiye’de işler pek de kolay değil tahmin edersiniz. Ha bu arada “cinsellik” derken cinsel ilişki değil kast edilen. Flört, öpüşmek, istek, onay kültürü… hepsi bu başlığın önemli bileşenleri. Sağlıklı ilişki nedir, doğal olan ve olmayanlar, etik olan nedir, çocuklarımıza nasıl iyi örnek oluruz, nasıl anlatacağız, neden konuşmaktan kaçınmamalıyız?..
Ve şu iki şeyi unutmadan: 1) Biz çocuğumuzun arkadaşı değiliz! 2) Her çocuk biricik ve bu konuların standart bir yaklaşımı veya yol haritası yok!
Diğerlerine göre biraz daha uzun bir bölümle karşılaştığınızın farkındayım ama valla sohbetimiz su gibi aktı! Ortalardan itibaren çocuk ve ergenlerin porno ile istemli veya istemsiz tanışmaları ve sonuçlarını da konuştuğumuz bir kısım var ki, bunu tüm anne babalar, hatta çocuklarla, ergenlerle teması olan herkes dinlemeli! Çünkü çocuklarımıza ne kadar hakim olduğumuzu düşünsek bile inanın hemen hepsi bir şekilde pornoya maruz kalıyor. Okulda, okul yolunda, serviste, arkadaş buluşmasında… İsteyerek veya zorla izletilerek! Bazısı ebeveyni ile paylaşıyor, bazısı korkuyor, susuyor. Onlaraa kızmadan, yargılamadan davranmanın önemini kavrayacaksınız burada, aslında diğer her konuda olduğu gibi!
Efsun Sertoğlu’na iki sebeple çok teşekkür ediyorum. Birincisi, bu kadar magazinleşmeye ve cıvımaya meyilli bir konuyu hiçbir yanlış anlama ihtimaline fırsat vermeden, ciddiyetle ve sükunetle anlattığı için. Diğeri ise listesini aşağıda bulacağınız kaynaklar için. Web sitelerinden videolara, sosyal medya hesaplarına uzanan müthiş bir kaynakça paylaştı dinleyenler için. Cinsel yönelimlerden çocuk haklarına, çocuklarına regl olmayı anlatmakta zorlananlara kadar çok geniş bir yelpazede bilgi alabilirsiniz.
Sohbette bahsi geçen, Billie Eilish’in pornoya dair röportajını ise bu linkte bulabilirsiniz: https://www.theguardian.com/music/2021/dec/15/billie-eilish-says-watching-porn-gave-her-nightmares-and-destroyed-my-brain
Efsun Sertoğlu’nunkilere ek olarak benden de İngilizce iki kaynak: www.amaze.org ve https://parents.culturereframed.org/
Web sayfaları
Çocukla Barış: https://cocuklabaris.blogspot.com/
Dijital Medya ve Çocuk: https://dijitalmedyavecocuk.bilgi.edu.tr/
Çocukla Sinema: https://www.cocuklasinema.com/
Mino’nun Şarkısı: https://www.minonunsarkisi.org/
Ergen Gelişimi: https://ergengelisimi.org/
Zorbalığı Engelle: https://www.zorbaligiengelle.org/
Odeobank, Eşit Masallar: