toeslagenaffaire

Deze week: advocaat en schrijver Ellen Pasman. Directeur van De Balie en programmamaker Yoeri Albrecht gaat met haar in gesprek over haar boek Kafka in de Rechtsstaat. Met dit boek over het toeslagenschandaal toont ze aan dat de wereld van Frans Kafka geen nachtmerrie of fictie is, maar vaak gewoon een beschrijving van de realiteit in een bureaucratische samenleving.

In deze tweewekelijkse talkshow van De Balie interviewen programmamakers de makers die hen inspireren. Van cabaretiers tot schrijvers en van wetenschappers tot activisten.

De podcast wordt geïntroduceerd door programmamaker Sophie Rutenfrans.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De afgelopen vijf weken luisterde de Parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening naar 43 verhoren. De commissieleden spraken vooral met politici en ambtenaren, maar ook gedupeerden en andere betrokkenen kwamen aan het woord. De commissie probeerde erachter te komen waar het rigide fraudebeleid van de overheid is ontstaan, wie er verantwoordelijk was, en waar het toe geleid heeft. 

Nu de verhoren achter de rug zijn, is het tijd om de balans op te maken. In deze aflevering van Haagse Zaken bespreken we deze parlementaire enquête. Aan de hand van cruciale verhoren vertelt Rik Rutten over de rode draad van de enquête.

Gast: Rik Rutten

Presentatie: Guus Valk 

Redactie & productie: Iris Verhulsdonk

Montage: Pieter Bakker

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Verder lezen en luisteren

Dossier Parlementaire enquête fraudebeleid

Waarom de problemen bij de Belastingdienst en toeslagen blijven terugkomen

Haagse Zaken in de zomer: waarom het zo vaak fout gaat bij de overheid

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het kan niemand zijn ontgaan: de toeslagenaffaire. Samen met journalist Jan Kleinnijenhuis onthulde Pieter Klein dat vele duizenden ouders die kinderopvangtoeslag kregen, door de Belastingdienst onterecht werden bestempeld als fraudeur. Toeslagen werden stopgezet, moesten terugbetaald worden en er kwamen boetes. De gedupeerde ouders raakten diep in de schulden, met ingrijpende gevolgen. 

Pieter liet ook zien hoe de Belastingdienst belangrijke informatie bewust achterhield voor gedupeerde ouders, Tweede Kamerleden én de rechter. Hoe is het na al die jaren onderzoek met Pieter’s eigen vertrouwen in de overheid gesteld? 

De bewuste column van Pieter:

https://www.rtlnieuws.nl/columns/column/4716696/discriminatie-belastingdienst-financien-toeslagen-etnischprofileren

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Van strenge en zuinige bijstandsregels naar een persoonlijker en soepeler aanpak. In de politiek klinkt de roep om het terugbrengen van ‘de menselijke maat’ luid. Verslaggever Christiaan Pelgrim ging kijken in Enschede waar ze de afgelopen jaren de omslag al maakten. ‘De menselijke maat’ klinkt mooi, maar is in de praktijk nog niet zo eenvoudig.

Gast: Christiaan Pelgrim

Presentatie: Egbert Kalse

Redactie: Ignace Schoot & Claire Verplanke

Montage: Bas van Win

Coördinatie: Henk Ruigrok van der Werven 

Lees ook het stuk van Christiaan Pelgrim: Enschede is minder streng geworden met uitkeringen. Wat levert dat op?

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Premier Rutte beloofde gedupeerden van de Toeslagenaffaire snel te compenseren, maar duizenden ouders wachten nog altijd op hun geld. Redacteur Stefan Vermeulen deed onderzoek naar de verantwoordelijke afdeling binnen de Belastingdienst en ziet waarom het daar maar blijft misgaan.

Gast: Stefan Vermeulen 

Presentatie: Gabriella Adèr

Redactie: Iris Verhulsdonk & Mila-Marie Bleeksma

Montage: Bas van Win

Coördinatie: Henk Ruigrok van der Werven 

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl

Lees ook het artikel van Stefan Vermeulen en Derk Stokmans: Herstel toeslagenschandaal loopt vast door angstcultuur en interne chaos.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Om een eind te maken aan de eindeloze reeks problemen bij de Belastingdienst, besloot Wopke Hoekstra in 2020 de dienst in drieën te knippen. De kostbare operatie maakte de problemen bij de fiscus alleen maar groter, merkte verslaggever Derk Stokmans. En dat is precies waar medewerkers Hoekstra al voor gewaarschuwd hadden.

Lees ook de uitgebreide reconstructie die Derk Stokmans en Stefan Vermeulen schreven.

Gast: Derk Stokmans

Presentatie: Egbert Kalse

Redactie: Mila-Marie Bleeksma, Ignace Schoot & Iddo Havinga

Montage: Jennifer Pettersson

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het bestuursrecht is het ondergeschoven kindje in de rechtspraak. En dat terwijl na de toeslagenaffaire juist duidelijk is geworden hoe belangrijk deze tak van rechtspraak voor burgers kan zijn. Rechtbankverslaggever Folkert Jensma liep mee bij de rechtbank in Utrecht om te zien of de menselijke maat is teruggekeerd in het bestuursrecht.

Gast: Folkert Jensma

Presentatie: Egbert Kalse

Redactie: Esmee Dirks

Montage: Jeroen Jaspers

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tijdens zijn premierschap heeft Mark Rutte vaak ‘sorry’ moeten zeggen. Voor de Toeslagenaffaire, het Groningse gasdossier, over het te vroeg versoepelen van coronamaatregelen. Al die excuses kwamen niet uit de lucht vallen, vaak volgden ze na falend overheidsbeleid. 

In deze tweede zomeraflevering van Haagse Zaken nemen we de tijd om te onderzoeken waarom het zo vaak misgaat bij de overheid. Je hoort van Derk Stokmans, onderzoeksjournalist met een focus op de overheid, welke patronen er te ontwaren zijn die problemen eerder in stand houden dan oplossen.

Het is reces in Den Haag, het Tweede Kamergebouw is uitgestorven, het kabinet werkt met zomerroosters en wij bieden je de komende weken zomerafleveringen. Over onderwerpen die vaak zijdelings in Haagse Zaken worden besproken, maar waar we nu eens goed de tijd voor willen nemen.

@LamyaeA // @DerkStokmans

Luister hier de aflevering die we eerder maakten over de parlementaire enquete naar het Groningse gasdossier.

Luister hier de aflevering die we eerder maakten over de Algemene Bestuursdienst.

Luister hier de aflevering die we eerder maakten over de Toeslagenaffaire.

Lees hier het artikel van Derk Stokmans en Merijn Rengers uit 2015.

Presentatie: Lamyae Aharouay

Gast: Derk Stokmans

Redactie & productie: Iris Verhulsdonk 

Montage: Pieter Bakker

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Belastingdienst ligt wéér onder vuur: burgers werden niet alleen gedupeerd via het toeslagenstelsel, maar ook via de inkomstenbelasting. Politiek redacteur Rik Rutten bekeek nieuwe onderzoeken, waaruit blijkt dat mensen op een zwarte lijst terechtkwamen op basis van uiterlijk en nationaliteit. Hoe kon dit gebeuren? En waarom lukt het de Belastingdienst maar niet om deze problemen op te lossen?

Gast: Rik Rutten

Host: Floor Boon

Productie: Weike van Koolwijk

Montage: Ruben Pest

Meer lezen over wat het betekent als je op een fraudelijst komt te staan? https://www.nrc.nl/nieuws/2021/11/28/stond-je-eenmaal-op-de-zwarte-lijst-van-de-belastingdienst-dan-kon-het-snel-gaan-a4067156 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Een jaar na de ophef over een vrouw uit Wijdemeren, die als bijstandsgerechtigde duizenden euro’s terug moet betalen nadat ze simpele boodschappen van haar moeder kreeg, doken onderzoeksjournalisten Karlijn Kuijpers en Marieke Rotman in de Participatiewet. Ze hoopten dat er sindsdien van alles veranderd zou zijn, maar dat viel tegen. Voor een oplossing wijzen politiek, gemeenten en rechters vooralsnog naar elkaar. In de podcast van deze week vertellen Karlijn en Marieke hoe ze hun onderzoek hebben aangepakt en gaan ze in op de beklemmende hoek waarin bijstandsgerechtigden gedreven worden door de extreme controle van sociaal rechercheurs.  

Productie: Kees van den Bosch & Jitka Marks

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

2021 loopt op zijn einde. In NRC Vandaag blikken we terug én vooruit. Met onze correspondenten kijken we naar belangrijke ontwikkelingen in hun regio, verhalen die de voorpagina’s haalden of juist ondergesneeuwd raakten onder andere nieuwsgebeurtenissen. En die ook in 2022 nog bepalend zullen zijn. 

Vandaag: Nederland.

2021 begon met het aftreden van Rutte III en dat was het startschot voor een breuk in vertrouwen in politiek Nederland. Naast de pandemie kreeg Nederland te maken met een vertrouwenscrisis, zegt hoofdredacteur René Moerland. Op welke manier gaat die crisis ook 2022 bepalen?

Gast: René Moerland

Presentatie: Misha Melita

Productie: Nina van Hattum

Montage: Bas van Win

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Traditiegetrouw kijkt de politieke redactie van NRC met kerst terug op het afgelopen jaar. In deze extra lange aflevering hoor je van dertien redacteuren wat hen is bijgebleven van 2021. Je hoort onder andere over de val van Rutte III, de Tweede Kamerverkiezingen, linkse samenwerking (of wat daarvan over is), de nacht van Rutte, de Duitse verkiezingen - ja, de Dúitse verkiezingen - over de evacuatie in Kabul, het ontslag van Mona Keijzer, de invoering van de avondklok en, natuurlijk, corona.

Luister ook naar de aflevering over het Nationaal Kiezersonderzoek

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/11/26/11-drie-paradoxen-uit-het-nationaal-kiezersonderzoek-a4066969

Luister ook naar de aflevering over de Duitse verkiezingen

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/09/18/2-drie-correspondenten-over-de-duitse-verkiezingen-a4058802

@LamyaeA // @ffeboon // @petradekoning // @WLoon // @Markla94 // @pimvandendool // @claudiakammer // @AlonsoNRC // @StevenDerix // @philipdeWW // @rik_rutten // @MStellinga // @apjvalk // @JosVerlaan

Presentatie: Lamyae Aharouay

Redactie & productie: Iris Verhulsdonk

Montage: Pieter Bakker

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sjoemelende belastingadviseurs, die door de Belastingdienst op de hielen worden gezeten: aan dit beeld houdt de Dienst graag vast. Uit diepgravend onderzoek van journalist Marco de Vries blijken de rollen echter omgedraaid. Niet de belastingadviseurs sjoemelden maar het fraudeteam van de Belastingdienst ging ook hier, net als bij de toeslagenaffaire,  over de schreef. De adviseurs  werden door het FIOD opgespoord en onterecht voor fraude aangeklaagd en zelfs veroordeeld. In de podcast van De Groene Amsterdammer vertelt Marco hoe hij achter het persoonlijke verhaal van adviseur Ahmed Abdi kwam en ontdekte dat er nog velen zoals hem blijken te zijn. Abdi’s verhaal is het topje van de ijsberg van een nieuwe toeslagenaffaire. Hoe lang houdt het beeld van een betrouwbare Belastingdienst nog stand?

Productie: Kees van den Bosch, Roza Ybema & Jitka Marks

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Bij het aftreden van Kabinet Rutte III deed Mark Rutte een belofte aan de door de toeslagen affaire gedupeerde ouders: een snelle en zorgvuldige afhandeling van de affaire. En ook verantwoordelijk staatssecretaris Alexandra van Huffelen sprak keer op keer over die snelle afhandeling.

In deze Haagse Zaken hoor je van Derk Stokmans en Rik Rutten wat er in de afgelopen negen maanden wel, maar vooral ook niet gebeurde. Je hoort waarom de hersteloperatie zo moeizaam verloopt én we onderzoeken wat het onderliggende probleem is en wat de mechanismen zijn bij overheidsinstanties op het moment dat er een probleem wordt ontdekt.

@LamyaeA // @rik_rutten // @DerkStokmans

Redactie en productie: Iris Verhulsdonk

Montage: Pieter Bakker

Bekijk hier de vacature voor het traineeprogramma van NRC

https://www.nrc.nl/vacatures/779843/nrc-media-zoekt-journalistiek-talent-amsterdam/

Koop hier je kaarten voor de Nacht van NRC

https://www.dedoelen.nl/en/agenda/19048/met_journalisten_columnisten_en_vele_bekenden_van_de_krant/de_11e_Nacht_van_NRC

Lees hier het artikel van Rik en Derk

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/10/11/vijandige-sfeer-maakt-het-melden-en-voorkomen-van-misstanden-bij-de-belastingdienst-erg-moeilijk-a4061494

Luister hier onze vorige aflevering over de verhoren over de toeslagenaffaire

https://www.nrc.nl/nieuws/2020/11/27/wat-je-moet-onthouden-van-de-verhoren-over-de-toeslagenaffaire-a4021727

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Iedereen in Den Haag is het erover eens: er is een nieuwe ‘bestuurscultuur’ nodig. De kloof tussen politiek en burger wordt steeds groter, en de affaires stapelen zich op. Die zijn vaak het gevolg van wetten, die in de praktijk onuitvoerbaar blijken, ziet redacteur Wafa Al Ali. En toch blijven die wetten door het parlement gemaakt worden. Wat gaat er mis?

Presentatie: Misha Melita

Productie: Felicia Alberding

Montage: Jeroen Jaspers

Gast: Wafa Al Ali

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Claudia Kloppenbörg was een van de dertigduizend ouders die gedupeerd werd in de Toeslagenaffaire. Ruim tien jaar strijdt ze tegen de Belastingdienst. Het afgelopen jaar beloofde de dienst de gedupeerde ouders te compenseren, maar volgens Claudia heeft ze nog altijd niet het geld gekregen waar ze recht op heeft. Parlementair verslaggever Philip de Witt Wijnen, die Claudia al anderhalf jaar volgt, ging opnieuw bij haar langs. Waarom duurt het zolang?

Gast: Philip de Witt Wijnen

Host: Geertje Tuenter

Productie: Misha Melita

Montage: Jeroen Jaspers

Dit is aflevering vier van Follow Up, een serie van NRC Vandaag. Iedere aflevering bekijken we een eerdere Vandaag-aflevering opnieuw. Luister hier de eerdere aflevering over Claudia Kloppenbörg en de Toeslagenaffaire terug.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De kiem voor de toeslagenaffaire werd al gelegd voor de Belastingdienst computers gebruikte, vertelt Roy (die er stage liep) in deze aflevering over corruptie en criminele trucs in de ministerraad. Gekleurde elastiekjes waren er in de jaren '80 alleen niet voor discriminatie, maar om échte fraudeurs te pakken, of om immigranten te ondersteunen bij hun aangifte. Nederland is intussen het slechtste jongetje van de EU bij het aanpakken van corruptie in de politieke top: we doen uit de doeken wat het kabinet met de aanbevelingen hierover van GRECO deed. 
High time dus voor een ode aan de WOB en de beste WOBbers van het jaar.
Vooral dankzij D66 in het Europees Parlement moeten Google en Facebook al jouw berichten straks preventief scannen op schandelijke zaken. Nogal brisant: want waarom verschijnt minister Ollongren van die partij dan niet aan de start bij de speciale tijdrit-tegen-liegen in de Tour van Angst? Is ze bang voor Renske Leijten?

Fragmenten: Lena Orsa en Joshua Empyre (ccnc): de tunes; voorts -onder verwijzing naar art. 15 Auteurswet- fragmenten uit NOS Radio Tour de France en Madness  van Muse (wob-stress)

laat ons sterretjes zien, en kijk eens rond in ons hoofdkantoor.

Of subscribe, dat kan natuurlijk ook.
Het is gratis en vrijblijvend.

Afgelopen zaterdag barstte de bom: Pieter Omtzigt heeft zijn lidmaatschap opgezegd bij het CDA. Al maanden zit het Kamerlid overspannen thuis, maar nooit viel zijn naam vaker dan nu. Politiek verslaggever Philip de Witt Wijnen volgt Omtzigt al jaren, en ziet een politicus die op het Binnenhof zelfs in afwezigheid het debat bepaalt.

Gast: Philip de Witt Wijnen

Presentatie: Thomas Rueb

Productie: Weike van Koolwijk, Felicia Alberding & Misha Melita

Montage: Jan Paul de Bondt

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.