wereld

In de allerlaatste Ver van je bed Show praten we met filosoof Haroon Sheikh over grootmacht China. Het land speelt een steeds crucialere rol in de wereldpolitiek en is de tweede grootste economie ter wereld. Op dit moment zijn en grote demonstraties gaande tegen president Xi Jinping door de strenge covid lockdownmaatregelen. Eerder werd Xi op het partijcongres van de Communistische partij herkozen voor een derde termijn. Wat is de langetermijnvisie van China op de wereldpolitiek? En hoe moeten het westen zich hiertoe verhouden? 

Shownotes:

Het opiniestuk van Haroon in NRC

Haroon haalt het boek Oriëntalisme aan van Edward W. Said

De tip van de week is de film The Wandering Earth

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Lorian Pleij & Timo Harmelink

🧑‍💻 Suzan Yücel

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Op 8 december staat de Duitse bondskanselier Olaf Scholz een jaar aan het roer van Europa's grootste economie. Direct stond hij voor grote uitdagingen. Na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne werd pijnlijk duidelijk hoe afhankelijk de Duitsers zijn van het Russische gas dat Poetin inzet als geopolitiek wapen. Scholz verhoogde het defensiebudget met honderd miljard. Een flinke ommezwaai in het Duitse defensiebeleid. En met een recent bezoek die hij in z'n eentje aflegde naar handelspartner China, haalde hij de woede van de Franse president Emmanuel Macron op de hals. Hoe doet Olaf Scholz het eigenlijk tot nu toe, en wat is zijn politiek beleid? Daarover praten we met Duitslandkenner en journalist Sophie Derkzen.

Shownotes:

Sophie tipt de voorstelling De Jaren van Het Nationale Theater

Voor de Duitssprekenden onder ons tipt Sophie de podcast Machtwechsel & Das Politikteil

Het Marathoninterview met Mathieu Segers geïnterviewd door Sophie

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Lorian Pleij & Timo Harmelink

🧑‍💻 Suzan Yücel

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze aflevering zoomen we in op vrouwenrechten wereldwijd. Die staan onder druk met het toenemen van autoritaire leiders en regimes. Uit een stuk van Foreign Affairs blijkt dat dat het verloren gaan van de verworven vrouwenrechten hand in hand gaat met hoe democratieën onder druk staan. We praten erover met oud-PvdA politica Lilianne Ploumen. Zij vertelt hoe we vergaarde vrouwenrechten kunnen waarborgen en blikt terug op hoe dat was in haar tijd als minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

Shownotes:

Lilianne tipt het boek Vrij van Lea Ypi

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Lorian Pleij

🧑‍💻 Suzan Yücel

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Amerikanen gaan vandaag naar de stembus voor de midterms. Een tussentijdse verkiezing die er elke twee jaar zijn. Altijd spannend, want kiezers zien het vaak als een afrekening met het beleid van de zittende president, nu Joe Biden. Met de hoge inflatie, stijgende brandstofprijzen, de abortuswetgeving op statenniveau en de democratie in het achterhoofd staat voor Amerikanen veel op het spel. Gaan de Democraten hun meerderheid bewaren in het Huis van Afgevaardigden en het Senaat? Waarom blijft de geest van oud-president Donald Trump rondwaren? En gaat de Amerikaanse democratie deze stresstest overleven? We praten erover met Amerikajournalist Laila Frank.

Shownotes:

De podcast Welkom in Washington van Laila waarmee ze de Professor Herman Wekkerprijs won.

Laila tipt deze heerlijke National Anthem door Marvin Gaye

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Lorian Pleij

🧑‍💻 Suzan Yücel

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Aankomende zondag start de klimaattop van de VN in Egypte, oftewel de COP27. Eén van de belangrijkste onderwerpen op de agenda zijn de zogeheten herstelbetalingen: een schadevergoeding van rijke aan arme landen die de grootste klappen vangen van de klimaatcrisis, terwijl deze landen het minst uitstoten. Wie kunnen we eigenlijk verantwoordelijk houden en doen rijke landen wel voldoende? Klimaatjournalist Jaap Tielbeke schrijft hierover in De Groene Amsterdammer en vertelt waarom dit een lastig thema blijkt.

Shownotes:

Jaap's tip is om in actie te komen voor het klimaat als burger in jouw eigen vakgebied.

Suzan tipt de podcast Het mysterie van de Diriyah Star Night.

Jos tipt een aflevering van Frontlinie over Groenland en de impact van klimaatverandering op het land.

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Timo Harmelink & Lorian Pleij

🧑‍💻 Suzan Yücel

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het Verenigd Koninkrijk heeft voor de vijfde keer in slechts zes jaar tijd een nieuwe premier: Rishi Sunak. Sinds Brexit rommelt het in de Britse politiek. Hoe kan het dat er in het land zoveel politieke wissels zijn? En lukt het Sunak om de politiek en de economie te stabiliseren? We praten erover met oud NOS-correspondent Tim de Wit.

Shownotes:

Tim's boek Wankel Koninkrijk

Tim raadt de artikelen aan van politiek journalist Tim Shipman die iedere zondag verschijnen in The Sunday Times

Hoe Rishi Sunak tankt en pint zie je hier

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Timo Harmelink & Lorian Pleij

🧑‍💻 Suzan Yücel

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De oorlog in Oekraïne lijkt een nieuwe fase in te gaan nu een bommenregen neerdaalt op Kyiv, de Oekraïense hoofdstad. De Navo en de EU gaan onverminderd door met het bewapenen van het Oekraïnse leger, terwijl het Russische leger steeds verder wordt teruggeduwd. Poetin lijkt te willen onderhandelen, maar wat zit daarachter? En wat leeft er in Rusland? We praten erover met historicus en journalist Hubert Smeets en NOS-correspondent Iris de Graaf.

Shownotes:

Hubert Smeets tipt de HBO serie Chernobyl nu te zien op HBO Max

En de boeken van Serhii Plokhy waar de serie op is gebaseerd

Jos tipte de College Tour met CNN-journalist Clarissa Ward, vanaf deze zondag te zien op NPO start

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Suzan Yücel & Lorian Pleij

🧑‍💻 Suzan Yücel

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

We spreken in deze speciale bonusaflevering met ex-Guantánamo Bay gevangene Mohamedou Ould Slahi. Hij zat daar 14 jaar lang onterecht vast en schreef het boek Guantánamo Diaries. Dat boek werd een Hollywoodfilm genaamd The Mauritanian. Mohamedou woont en werkt tegenwoordig in Nederland, en won recentelijk met zijn oproep tot vrede de Pax Vredeprijs.

Deze aflevering is een special live opgenomen vanaf de Dutch Media Week tijdens de recordpoging podcast maken.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Al wekenlang vinden er protesten plaats in Iran naar aanleiding van de dood van de 22-jarige Jina Mahsa Amini. Vrouwen verbranden hun hoofddoek en knippen hun haren af. We hebben vaker protesten gezien in Iran, maar dit keer lijkt en voelt het alsof de dood van Mahsa Amini Iran voorgoed kan veranderen. Is het einde van de ayatollah’s en de islamitische republiek in zicht? We praten erover met regisseur en filmmaker Beri Shalmashi. Zij heeft familie en vrienden in Iran en houdt de situatie nauwlettend in de gaten.

Shownotes:

Beri tipt de film Holy Spider

Ze maakte zelf de interactieve documentaire Big Village

Je kan Jos als geopoltieke expert van Westeros horen in de podcast Skip Intro

De film The Mauritanian over het leven van Mohamedou Ould Slahi kun je kijken op Netflix

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Timo Harmelink & Lorian Pleij

🧑‍💻 Suzan Yücel

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De spanning in Brazilië is om te snijden nu de ultrarechtse Jair Bolsonaro, de huidige president, tegenover de linkse oud-president Lula da Silva staat. Na een eerste verkiezingsronde afgelopen weekend staan de twee mannen op 30 oktober wederom op het stembiljet. Oud NOS-correspondent Marc Bessems heeft tien jaar in Brazilie gezeten en vertelt ons hoe sinds Bolsonaro de verdeeldheid in het land is toegenomen. En waarom het cruciaal is dat we dit land volgen.

Shownotes:

Tip van Marc: het boek Brazil, a biography

En Tropical Brasil op de Kinkermarkt in Amsterdam

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Timo Harmelink & Lorian Pleij

🧑‍💻 Suzan Yücel

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Bij de Italiaanse maffia denk je al gauw aan The Godfather, sterke familiebanden en veel geweld. Maar wat is de invloed van deze maffia op het Italië van nu? Dat vraagt Jos in deze aflevering aan podcastmaker en journalist Gabriella Adèr. Zij heeft o.a. de podcast Leven met de Maffia gemaakt en doet veel onderzoek naar de Ndrangheta maffiagroep, die tot op de dag van vandaag nog steeds veel te zeggen heeft in Italië.

Tips van Gabriella, Jos en Timo

The Godfather via Amazon Prime

Gomorra op Pathe Thuis

A Chiara op Picl

Sons of Honour op Picl

Credits

🎙 Jos de Groot & Timo Harmelink

🖊 Suzan Yücel & Myrthe van Munster

🧑‍💻 Jeroen Sturing & Timo Harmelink

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

China is hard op weg de grootste economie ter wereld te worden. Wanneer westerse regeringsleiders afreizen naar China, moet het onderwerp ‘mensenrechten’ altijd ter sprake komen. Maar wat betekent de enorme macht van China voor dat gesprek? Haroon Sheikh, bijzonder hoogleraar Strategic Governance of Global Technologies aan de VU, over het toenemende ongemak tussen China en het westen als het gaat mensenrechten. 

Shownotes:

Zhang Weiwei's boek China Wave

Tip van Haroon: All Under Heaven van Zhao Tingyang.

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Timo Harmelink & Myrthe van Munster

🧑‍💻 Jeroen Sturing

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het was decennialang ondenkbaar, maar voor het eerst in haar geschiedenis heeft Colombia een linkse president: Gustavo Petro. Bij Colombia denk je al snel aan cocaïne en guerrilla, maar de nieuwe president belooft veel om dat beeld te doen kantelen. Volkskrant-journalist Robert-Jan Friele houdt van het Zuid-Amerikaanse land, en weet er alles van. Hij werkte er als correspondent, schreef het vuistdikke boek “De Pizarro’s” over een prominente Colombiaanse familie, en volgt het land nog altijd op de voet. Hij vertelt ons waarom het zo bijzonder is dat er voor het eerst een linkse president aan het roer staat.

Shownotes:

📕 Het boek van Robert-Jan is De Pizzaro's 

📕 Het boek dat Robert-Jan tipt is Het geluid van vallende dingen van Juan Gabriel Vásquez

🎬 De serie Narcos over cocaïnebaas Pablo Escobar is te zien op Netflix

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Timo Harmelink & Myrthe van Munster

🧑‍💻 Suzan Yücel

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sinds Poetin Oekraïne binnenviel zijn protesten in Rusland tegen de oorlog hard neergeslagen. Veel mensen werden opgepakt en veroordeeld door nieuwe wetten. Zo mag je in Rusland niet van een oorlog spreken, maar alleen van een 'militaire operatie', anders riskeer je een hoge geldboete of een gevangenisstraf. Activist en Russische Nederlander Vera Ande werd even het gezicht van het Russisch protest in Nederland na een tv optreden. Zij vertelt ons hoe dat protest eruit ziet in Rusland, maar ook daarbuiten.

Shownotes:

🎬 De documentaire die Vera tipt heet vrij vertaald Verbroken Verbinding

🎬 Jos tipt The Free Press Show van Tegenlicht

🎬 Suzan tipt de bloedstollende documentaire Navalny die geproduceerd is door HBO

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Timo Harmelink & Myrthe van Munster

🧑‍💻 Suzan Yücel

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De hoofdstad van Libanon, Beirut, stond lang bekend als het Parijs van het Midden Oosten. Maar wat is daar nog van over nu het land kampt met hyperinflatie, een vluchtelingencrisis en corruptie. Twee jaar terug stond het land internationaal op de kaart na een enorme explosie in de haven. NRC journalist Wafa Al Ali kwam op haar derde vanuit Libanon naar Nederland met haar ouders. Ze volgt het land op de voet en vertelt hoe de bevolking gebukt gaat onder alles wat zich afspeelt. Is er nog hoop voor de toekomst?

Shownotes:

🎬 Het euvre van regisseur en actrice Nadine Labaki

🎤 De podcast Reality Check

Credits:

🎙 Suzan Yücel

🖊 Timo Harmelink & Myrthe van Munster

🧑‍💻 Jeroen Sturing

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De laatste dictator van Europa. Zo wordt Aleksandr Loekasjenko, de president van Belarus, ook wel genoemd. Journalist Franka Hummels legt ons uit waarom het land van groot belang is voor Rusland in de oorlog tegen Oekraïne. Én waarom het volk van Belarus absoluut niet achter hun president staat.

Shownotes:

🎬 College Tour met Svetlana Tichanovskaja

🎬 De speelfilm Viva Belarus is te zien op Netflix en Youtube

📕 Dagen in Minsk - Dagboek van een opstand van Julia Cimafiejeva 

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Myrthe van Munster

🧑‍💻 Jeroen Sturing

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het is al meer dan tien jaar geleden dat de burgeroorlog in Syrië begon. Met Sinan Can, die er meerdere indrukwekkende documentaires over maakte, bespreken we de geopolitieke gevolgen van wat begon als een vreedzame burgeropstand. En we zoomen in op de mogelijke militaire operatie van Turkije aan de grens met Syrië. Die is relevanter dan ooit om in de gaten te houden nu Turkije een sleutelrol speelt in de NAVO.

Shownotes:

🎤 Retour Kalifaat van Sinan Can 

🎤 De BBC podcast The Briefing Room aflevering Turkey, Syria and the Kurds 

🎬 The French Dispatch van Wes Anderson

🎬 De documentaire For Sama

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Myrthe van Munster

🧑‍💻 Jeroen Sturing

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De democratie in Amerika wankelt. Daar praten we over met Amerikajournalist Laila Frank. Een deel van de Republikeinen gelooft, aangevoerd door Donald Trump, dat de afgelopen presidentsverkiezingen gestolen zijn door de huidige president Joe Biden. Er loopt een onderzoek naar de Capitoolbestorming van vorig jaar om aan te tonen dat dat niet zo is. En er komen in november nieuwe tussenverkiezingen aan. Laila legt uit waarom we daar juist nu goed op moeten letten.

Shownotes:

🎤 De podcast Welkom in Washington kun je hier luisteren

📕 Laila tipte het boek The Unwinding van George Packer en de podcast 9/12 van Wondery

🎬 Four hours at the Capitol kun je kijken op 2doc

📚 Dit is het boek Eigen Welzijn Eerst van Roxane van Iperen

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Timo Harmelink & Myrthe van Munster

🧑‍💻 Jeroen Sturing

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De oorlog in Oekraïne duurt nu ruim 100 dagen. Oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen is voor heel even terug in Nederland. Hij vertelt over de meest indrukwekkende plekken die hij bezocht, die ook een sleutelrol speelden in de oorlog - van Kyiv, tot Bucha en Zaporizja, vlakbij het hevig bevochten Marioepol. Ook vertelt Hans Jaap waarom het ook voor een oorlogscorrespondent belangrijk is om af en toe de oorlog ‘uit’ te gaan.

Shownotes:

📒 Hans Jaap's dagboek van zijn tijd in Oekraine is hier te lezen 

📕 Hans Jaap tipte het boek Making History van Stephen Fry

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Timo Harmelink

🧑‍💻 Jeroen Sturing

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Wat doen Russische soldaten middenin Afrika? Oud-correspondent Bram Vermeulen is te gast. Hij reisde naar de Centraal Afrikaanse Republiek en zag met eigen ogen hoe groot de invloed van Rusland is op het Afrikaans continent.

Shownotes:

📺 De aflevering van Frontlinie over de Russische invloed in de Centraal Afrikaanse Republiek.

📕 Bram tipte het boek van Louisa Lombard - State of rebellion

Credits:

🎙 Suzan Yücel & Jos de Groot

🖊 Timo Harmelink

🧑‍💻 Jeroen Sturing

🎵 Lucas de Gier

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.