Εκλογές '81: Όταν οι πολιτικοί μαλώνανε για τους υπολογιστές

Στη Σκανδιναβία και στη Γερμανία έχουν υπάρξει ελάχιστες μονοκομματικές κυβερνήσεις μεταπολεμικά. Στη Σουηδία, συγκυβερνούν το 2ο και το 3ο κόμμα. Γιατί όμως πετυχαίνουν οι κυβερνήσεις συνεργασίας στην υπόλοιπη Ευρώπη; Και γιατί στην Ελλάδα «συνεργασία» σημαίνει για τους περισσότερους «ακυβερνησία». Ο καθηγητής εκλογικής συμπεριφοράς του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Γιάννης Κωνσταντινίδης, δίνει τις απαντήσεις στο podcast «Απορίες».

Οι εκλογές της 21ης Μαΐου δεν θα είναι οι πρώτες με απλή αναλογική στη χώρα μας. Την τελευταία φορά που ψηφίσαμε με αυτό το σύστημα, η χώρα οδηγήθηκε σε τριπλές διαδοχικές εκλογές από τον Ιούνιο του 89΄έως τον Απρίλιο του 90΄. Στο podcast «Απορίες», ο ειδικός αναλυτής εκλογών, Ανδρέας Δρυμιώτης, πηγαίνει πίσω το χρόνο, εξηγώντας γιατί η χώρα οδηγήθηκε τότε στην ακυβερνησία και γιατί κατά την γνώμη του η απλή αναλογική δεν ταιριάζει στην Ελλάδα. 

«Οι διαφορές μεταξύ των κομμάτων στην Ελλάδα είναι ελάχιστες», εκτιμά ο Νίκος Αλιβιζάτος. Παρόλα αυτά τα κόμματα αρνούνται να συνεργαστούν σε αντίθεση με την Ευρώπη που η συναίνεση είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Μια ώθηση στις συνεργασίες θα έδινε ένα εκλογικό σύστημα σαν το γερμανικό, λέει ο διακεκριμένος συνταγματολόγος στον Σταύρο Θεοδωράκη. Η διπλή ψήφος δηλαδή, η μία σε ψηφοδέλτιο επικρατείας του κόμματος που προτιμάς και η άλλη στον υποψήφιο ανεξαρτήτως κόμματος που μπορεί να εκπροσωπήσει καλύτερα την περιοχή σου.

Το 1977 ο Καραμανλής δεν μπορούσε να ορκίσει κυβέρνηση γιατί τα αποτελέσματα της σταυροδοσίας αργούσαν. Και το 1981 «διέταξε» η συγκέντρωση των αποτελεσμάτων να γίνει με ηλεκτρονικό υπολογιστή! Προσοχή! Βρισκόμαστε 42 χρόνια πίσω και οι υπολογιστές ήταν ακόμη του «διαβόλου». Ο άνθρωπος που ηγήθηκε εκείνης της προσπάθειας, ο Ανδρέας Δρυμιώτης, αφηγείται στον Σταύρο Θεοδωράκη απίστευτες ιστορίες από εκείνη την «προϊστορική» εποχή.

Ισχύει ότι η αυτοδυναμία συνεπάγεται σταθερότητα ενώ οι κυβερνήσεις συνεργασίας ισούνται με ακυβερνησία; Τι έχει δείξει η πρόσφατη ελληνική ιστορία για την αποτελεσματικότητα των κυβερνήσεων συνασπισμού; Η τοξική ρητορική των κομμάτων δεν εμποδίζει τις συνεργασίες; Αυτές είναι μόνο μερικές από τις "Απορίες ενός ζαλισμένου ψηφοφόρου" όπως τις διατυπώνει σε αυτό το podcast ο Σταύρος Θεοδωράκης. Και ο Εύαγγελος Βενιζέλος παίρνει θέση. Ναι! Υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας!  

Τον Ανδρέα Δρυμιώτη τον αναφέρουν συχνά ως τον «δεινόσαυρο της πληροφορικής». Είναι αυτός που το 1981, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, συγκέντρωσε και μετέδωσε τα εκλογικά αποτελέσματα με υπολογιστή. Και το πάθος του βέβαια είναι τα μαθηματικά. Συχνά στα άρθρα του στην Κυριακάτικη Καθημερινή αναφέρεται στην «αριθμητική των εκλογών». Σε αυτό το podcast παρουσιάζει και σχολιάζει στον Σταύρο Θεοδωράκη όλες τις εκδοχές των εκλογικών αποτελεσμάτων. Γιατί είναι αδύνατον να έχουμε κυβέρνηση με την απλή αναλογική και γιατί προβλέπει αυτοδυναμία με την ενισχυμένη;

Αν τελικά δεν «δώσουν» κυβέρνηση οι εκλογές της 21ης Μαίου, πόσο εύκολο είναι να έχουμε αυτοδύναμη κυβέρνηση στις εκλογές του Ιουνίου; Ποιο ποσοστό κυνηγά το πρώτο κόμμα και πόσο καθοριστικό είναι το ποσοστό των μικρών κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής; Ο Σταύρος Θεοδωράκης φιλοξενεί για άλλη μια φορά στο podcast «Απορίες» τον καθηγητή εκλογικής συμπεριφοράς Γιάννη Κωνσταντινίδη. Γιατί στα ερωτήματα των «ζαλισμένων» ψηφοφόρων απαντούν καλύτερα οι επαΐοντες και όχι οι «κομματικοί».  

Πόσους σελέμπριτι (!) χωράει επιτέλους η Ευρωβουλή; Και μήπως μετά τα όσα έχουν συμβεί τους τελευταίους μήνες με τους Έλληνες Ευρωβουλευτές, πρέπει να καταργηθεί η σταυροδοσία που βοηθά στην ανάδειξη ηθοποιών, τραγουδιστών, ποδοσφαιριστών και τηλεοπτικών δημοσιογράφων; Ο Ευάγγελος Βενιζέλος που το 2014 κατήργησε την λίστα και επανέφερε τον σταυρό προτίμησης για τις ευρωεκλογές, απαντά στις «Απορίες ενός ζαλισμένου ψηφοφόρου», το νέο podcast του Σταύρου Θεοδωράκη.  

Τις επόμενες ώρες ο Άρειος Πάγος αποφασίζει ποιά κόμματα μπορούν να κατέβουν στις εκλογές της 21ης Μαΐου. Θα είναι μέσα σε αυτά το «κόμμα Κασιδιάρη» ή το «ΕΑΝ» του κ.Κανελλόπουλου; Ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Νίκος Αλιβιζάτος εξηγεί στον Σταύρο Θεοδωράκη τι πρέπει να προσέξουν οι Αρεοπαγίτες. Επίσης, απαντά στο ερώτημα τι θα κάνουν τα Ευρωπαϊκά δικαστήρια εάν υπάρξουν προσφυγές εναντίον της Ελλάδας, επειδή απαγόρευσε την κάθοδο στις εκλογές κομμάτων που σχετίζονται με εγκληματικές οργανώσεις.  

Μπορεί η απλή αναλογική των εκλογών της 21ης Μαΐου να δώσει αυτοδύναμη κυβέρνηση; Και με τι ποσοστό; Ποιον βοηθούν τα κόμματα που ΔΕΝ θα μπουν στην Βουλή; Το podcast «Απορίες» του Σταύρου Θεοδωράκη προσπαθεί να απαντήσει σε όλα αυτά που έχουν στο μυαλό τους οι «ζαλισμένοι» ψηφοφόροι των εκλογών που έρχονται.  Ο καθηγητής εκλογικής συμπεριφοράς του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Γιάννης Κωνσταντινίδης ξεδιαλύνει το τοπίο της απλής αναλογικής, που πολλοί παρουσιάζουν ως θολό.