απλή αναλογική

Ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται απέναντι στη μεγαλύτερη κρίση της πολιτικής του πορείας. Ποια θα είναι η επόμενη μέρα. 

Ποιος έκλεισε τον Αλέξη Τσίπρα στη «χρονοκάψουλα των αγανακτισμένων», αναρωτιέται σε αυτό το podcast ο Σταύρος Θεοδωράκης. Και ο Κατρούγκαλος είναι αθώος ή ένοχος; Ο Πολάκης; Τα τρολ; Όλοι αυτοί τι ρόλο έπαιξαν στην πτώση του ΣΥΡΙΖΑ; «Τα κομματικά ραντάρ έχασαν την κοινωνία», παραδέχονται τώρα τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, αυτά τα ίδια που τόσους μήνες προσπαθούσαν να μας πείσουν ότι η Ελλάδα είναι «μια κόλαση γεμάτη γκρινιάρηδες».

Ιδού ένα σπέσιαλ εκλογικό επεισόδιο: Ο Ίταλο Καλβίνο ξεκίνησε να γράφει αυτή τη νουβέλα το 1953, αλλά δεν κατάφερε να την ολοκληρώσει παρά δέκα χρόνια αργότερα. Αφορμή, οι εκλογές του 1953 στην Ιταλία οι οποίες είχαν ως βασικό διακύβευμα την επαναφορά της απλής αναλογικής, που είχε μόλις καταργηθεί. Ο ήρωας, ο Αμερίγκο, έχει ως αποστολή να μεταβεί στο εκλογικό κέντρο του Κοτολέγκο, στο Άσυλο Ανιάτων της πόλης, όπου σε κάθε εκλογική διαδικασία συμβαίνει κάτι ευτράπελο: Με την πιεστική παρουσία ιερέων της καθολικής εκκλησίας, εξασφαλίζεται ότι οι τρόφιμοι του Ασύλου θα ψηφίσουν «σωστά». Δηλαδή, τους Χριστιανοδημοκράτες. Αποσπάσματα διαβάζει ο Στέλιος Μάινας. 

Στη Σκανδιναβία και στη Γερμανία έχουν υπάρξει ελάχιστες μονοκομματικές κυβερνήσεις μεταπολεμικά. Στη Σουηδία, συγκυβερνούν το 2ο και το 3ο κόμμα. Γιατί όμως πετυχαίνουν οι κυβερνήσεις συνεργασίας στην υπόλοιπη Ευρώπη; Και γιατί στην Ελλάδα «συνεργασία» σημαίνει για τους περισσότερους «ακυβερνησία». Ο καθηγητής εκλογικής συμπεριφοράς του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Γιάννης Κωνσταντινίδης, δίνει τις απαντήσεις στο podcast «Απορίες».

Οι εκλογές της 21ης Μαΐου δεν θα είναι οι πρώτες με απλή αναλογική στη χώρα μας. Την τελευταία φορά που ψηφίσαμε με αυτό το σύστημα, η χώρα οδηγήθηκε σε τριπλές διαδοχικές εκλογές από τον Ιούνιο του 89΄έως τον Απρίλιο του 90΄. Στο podcast «Απορίες», ο ειδικός αναλυτής εκλογών, Ανδρέας Δρυμιώτης, πηγαίνει πίσω το χρόνο, εξηγώντας γιατί η χώρα οδηγήθηκε τότε στην ακυβερνησία και γιατί κατά την γνώμη του η απλή αναλογική δεν ταιριάζει στην Ελλάδα. 

«Οι διαφορές μεταξύ των κομμάτων στην Ελλάδα είναι ελάχιστες», εκτιμά ο Νίκος Αλιβιζάτος. Παρόλα αυτά τα κόμματα αρνούνται να συνεργαστούν σε αντίθεση με την Ευρώπη που η συναίνεση είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Μια ώθηση στις συνεργασίες θα έδινε ένα εκλογικό σύστημα σαν το γερμανικό, λέει ο διακεκριμένος συνταγματολόγος στον Σταύρο Θεοδωράκη. Η διπλή ψήφος δηλαδή, η μία σε ψηφοδέλτιο επικρατείας του κόμματος που προτιμάς και η άλλη στον υποψήφιο ανεξαρτήτως κόμματος που μπορεί να εκπροσωπήσει καλύτερα την περιοχή σου.

Το 1977 ο Καραμανλής δεν μπορούσε να ορκίσει κυβέρνηση γιατί τα αποτελέσματα της σταυροδοσίας αργούσαν. Και το 1981 «διέταξε» η συγκέντρωση των αποτελεσμάτων να γίνει με ηλεκτρονικό υπολογιστή! Προσοχή! Βρισκόμαστε 42 χρόνια πίσω και οι υπολογιστές ήταν ακόμη του «διαβόλου». Ο άνθρωπος που ηγήθηκε εκείνης της προσπάθειας, ο Ανδρέας Δρυμιώτης, αφηγείται στον Σταύρο Θεοδωράκη απίστευτες ιστορίες από εκείνη την «προϊστορική» εποχή.

Ισχύει ότι η αυτοδυναμία συνεπάγεται σταθερότητα ενώ οι κυβερνήσεις συνεργασίας ισούνται με ακυβερνησία; Τι έχει δείξει η πρόσφατη ελληνική ιστορία για την αποτελεσματικότητα των κυβερνήσεων συνασπισμού; Η τοξική ρητορική των κομμάτων δεν εμποδίζει τις συνεργασίες; Αυτές είναι μόνο μερικές από τις "Απορίες ενός ζαλισμένου ψηφοφόρου" όπως τις διατυπώνει σε αυτό το podcast ο Σταύρος Θεοδωράκης. Και ο Εύαγγελος Βενιζέλος παίρνει θέση. Ναι! Υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας!  

Τον Ανδρέα Δρυμιώτη τον αναφέρουν συχνά ως τον «δεινόσαυρο της πληροφορικής». Είναι αυτός που το 1981, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, συγκέντρωσε και μετέδωσε τα εκλογικά αποτελέσματα με υπολογιστή. Και το πάθος του βέβαια είναι τα μαθηματικά. Συχνά στα άρθρα του στην Κυριακάτικη Καθημερινή αναφέρεται στην «αριθμητική των εκλογών». Σε αυτό το podcast παρουσιάζει και σχολιάζει στον Σταύρο Θεοδωράκη όλες τις εκδοχές των εκλογικών αποτελεσμάτων. Γιατί είναι αδύνατον να έχουμε κυβέρνηση με την απλή αναλογική και γιατί προβλέπει αυτοδυναμία με την ενισχυμένη;