བུད་མེད། - ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་།

བུད་མེད་ལས་རིམ་ནང་དུ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་སུ་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ་དང་ལམ་སྟོན་འོག་ནང་ཆོས་སློབ་གཉེར་ལ་སྐྱ་སེར་ཕོ་མོ་དབྱེར་མེད་དང་སློབ་གཉེར་ལ་གཟེངས་སུ་ཐོན་པའི་བུད་མེད་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐོར། བལ་ཡུལ་ཀོ་པན་དགོན་གྱི་མཁའ་སྤྱོད་དགའ་སྐྱིད་གླིང་བཙུན་དགོན་གྱི་དགེ་བཤེས་མ་རྣམ་གྲོལ་ཕུན་ཚོགས་ལགས་སུ་བགྲོ་གླེང་ཞུས་པ་ཞིག་གསན་རོགས་གནང་།།

ནོར་གླིང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་ཁང་གི་ཐོན་སྐྱེད་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་དང་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་ཉི་མ་འཚོས་འདས་པའི་ལོ་༢༠་ཙམ་ལ་ལས་ཞོར་དུ་སྒྲུང་རྩོམ་གང་མང་བྲིས་ཤིང་། ལོ་ཤས་སྔོན་དུ་ཁོ་མོ་ཨ་མར་གྱུར་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་རང་གི་བུ་ཕྲུག་ལ་བོད་སྐད་ཀྱི་ལམ་ནས་སློབ་གསོ་སྤྲོད་རྒྱུའི་གོ་སྟབས་རིམ་སྤོ་བྱས་ཀྱང་བོད་ཡིག་ལ་བྱིས་སྒྲུང་ཉུང་ཉུང་ཡིན་པ་དངོས་སུ་མཐོང་སྟེ། ད་ལྟ་ཁོ་མོས་བྱིས་སྒྲུང་༣༠་ལྷག་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་ཟིན་ཡོད་ཅིང་།

སྤྱིར་འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་གྲུ་མང་པོར་ཕོ་མོ་དབྱེ་འབྱེད་དང་རིགས་རུས་ཀྱི་ཁྱད་པར། འཇོན་ཐང་སོགས་ཀྱི་དབང་གིས་དབྱེ་འབྱེད་མང་དུ་མཆིས་ཤིང་། འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་སུ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁག་དང་འཛིན་སྐྱོང་ལས་དོན་ཁག་ལ་བུད་མེད་ཀྱི་བྱས་རྗེས་བཞག་པ་མཐོང་ཐོས་དཀོན། འདི་ནི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་བུད་མེད་ལ་ཐོབ་ཐང་དང་གོ་སྐབས་གཅིག་མཚུངས་མེད་པ་དེ་ལས་བྱུང་ཡོད་པ་སྟེ། དུས་རབས་༡༨་དང་༡༩་པའི་ནང་དུ་བུད་མེད་ལ་ཐོབ་ཐང་གཅིག་མཚུངས་ཤིག་འཐོབ་རྒྱུའི་དོན་དུ་ཕུགས་བསམ་ཅན་དང་

རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཏུ་བྱུང་བའི་བུད་མེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཁག་ནི་ཉེ་བའི་དུས་རབས་ཀྱི་ནང་དུ་ད་གཟོད་འགོ་ཚུགས་པ་ཞིག་མིན་པར་དུས་རབས་མང་པོའི་སྔོན་ནས་འགོ་ཚུགས་ཏེ་རིམ་བཞིན་དེའི་དམིགས་ཡུལ་དང་ངོ་བོ་བཅས་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཡོད་ཅིང་། དུས་རབས་༡༧་དང་༡༨་པར་ཡུ་རོབ་གླིང་དུ་སྲིད་གཞུང་གིས་ཟས་རིགས་ཀྱི་དཔྱ་ཁྲལ་སྤར་བར་བུད་མེད་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་རིམ་པ་ཞིག་བྱུང་ཡོད། དེ་ནས་རིམ་པས་ཨ་མི་རི་ཀ་དང་དཀྱིལ་ཤར་ཡུལ་གྲུ། ཨེ་ཤི་ཡ་དང་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་སོགས་འཛམ་གླིང་

སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་ལྟར་ཕྱི་ལོ་༡༩༨༧་ལོར་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་སུ་བོད་ཀྱི་བཙུན་མའི་ལས་འཆར་ཐོག་མར་དབུ་ཚུགས། ལས་འཆར་དེའི་དམིགས་ཡུལ་དང་ལས་དོན། དེ་བཞིན་བཙུན་མ་རྣམས་ལའང་དགེ་འདུན་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་ལྟར་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔ་ལ་སྦྱང་བརྩོན་བྱ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཆ་ཚང་གནང་སྟེ། ཕྱི་ལོ་༢༠༡༦་ལོ་ནས་བཟུང་སྟེ་ལོ་ལྟར་དགེ་བཤེས་མའི་བསླབ་པ་ཐར་སོན་དང་དགེ་བཤེས་མའི་མཚན་བཏགས་བཞེས་པའི་སྲོལ་ཞིག་ཚུགས་ཡོད་ཅིང་།

༄༅།། གཟའ་འཁོར་འདིའི་བུ་མེད་ལེ་ཚན་ནང་དུ་ལེ་ཚན་གཙོ་སྐྱོང་བ་པདྨ་བདེ་ཆེན་གྱིས་ཕ་ཡིས་བུ་མོར་གདམས་པ་ཞེས་པའི་དེབ་ཕྲེང་གསུམ་གྱི་རྩོམ་པ་པོ་སྟེ། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་དྲུང་ཆེ་ཟུར་པ་རྣམ་འཕེལ་ཚང་བློ་བཟང་སྦྱིན་པར་དེབ་ཕྲེང་དེ་དག་ལ་འཁོད་པའི་བསླབ་བྱ་དང་དེ་བཞིན་བུད་མེད་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད། བཙུན་དགོན་གྱི་ལས་འཆར་བཅས་ལ་གླེང་མོལ་ཞུས་པ་ཞིག་གསན་རོགས་གནང་།།

༄༅།། ད་ལན་གྱི་ལེ་ཚན་འདིའི་ནང་དུ་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་ཕོ་མོའི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་ནས་དབྱེ་འབྱེད་ཡོད་མུས་ཡིན་པ་རྣམས་མེད་པར་གཏོང་བར་ད་དུང་ཡང་ལོ་༢༠༠་ལྷག་འགོར་སྲིད་པའི་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ་གསར་པ་ཞིག་ཐོན་ཡོད་ཅིང་། དེར་བརྟེན་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཕོ་མོའི་ཁྱད་པར་སོགས་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་ལ་སྦྱར་ནས་བྱང་ཨ་རིའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཕྱག་མཛོད་ཚང་པདྨ་ལགས་སུ་འཕྲིན་ལས་ཆོས་སྒྲོན་གྱིས་བཅར་འདྲི་ཞུས་པ་དེ་གསན་རོགས་གནང་།།

གཟའ་འཁོར་འདིའི་བུད་མེད་ལེ་ཚན་ནང་དུ་བོད་ཀྱི་མཛངས་མའི་འགྲན་སྡུར་གྱི་ལས་འཆར་གོ་སྒྲིག་པ་བློ་བཟང་དབང་རྒྱལ་དང་། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པའི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ཟུར་པ་དང་གྲོགས་མོ་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་བསྟན་འཛིན་སྐལ་བཟང་གཉིས་ལ་མཛེས་མའི་འགྲན་སྡུར་གྱི་ལས་འཆར་འདིས་བུད་མེད་ན་གཞོན་མ་ཚོར་ཤུགས་རྐྱེན་ཅི་ཙམ་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་མེད་དང་བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་གོང་འཕེལ་གཏོང་ཐབས་སུ་དགེ་མཚན་ཅི་ཙམ་ཡོད་མེད་ལ་གླེང་མོལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།།

༡༩༦༩ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༣་པ་ནས་འགོ་ཚུགས་ཏེ་ལྷ་སའི་ཉེ་འགྲམ་གྱི་རྫོང་ཁག་དང་ཆབ་མདོའི་ས་ཁུལ་ཁག གཞི་ཀ་རྩེ་དེ་བཞིན་ནག་ཆུའི་ཁུལ་ཁག་བཅས་སུ་བོད་པ་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་དབང་སྒྱུར་ལ་ངོ་རྒོལ་འཐབ་རྩོད་གཞི་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་རྣོ་ངར་ལྡན་པ་ཞིག་བྱས་པའི་གྲས་ཀྱི་སྐད་གྲགས་ཆེ་ཤོས་སུ་གྱུར་པ་ནི་སྙེ་མོ་རྫོང་གི་ངོ་ལོག་ལས་འགུལ་དང་དེའི་འགོ་ཁྲིད་སྙེ་མོའི་ཨ་ནེ་འཕྲིན་ལས་ཆོས་སྒྲོན་ཡིན་ཞིང་། བུད་མེད་ལས་རིམ་བརྒྱུད་ནས་མཐའ་མཇུག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྲོག་ཐོག་ཏུ་བཏང་བ།

བདུན་ཕྲག་འདིའི་བུད་མེད་ལེ་ཚན་ནང་དུ་འཕྲུལ་ཆས་འཆར་འགོད་པ་ཞིག་གི་ཆེད་ལས་དང་སློབ་གཉེར་གྱི་རྒྱབ་ལྗོངས། དེ་བཞིན་མ་འོངས་པའི་སྲི་ཞུའི་དམིགས་ཡུལ་བཅས་ལ་བུད་མེད་ཆེད་ལས་པ་དེར་བསོད་ནམས་དབྱངས་འཛོམས་ལགས་ཀྱིས་བཅར་འདྲི་ཞུས་པ་ཞིག་གསན་རོགས་གནང་།

ཨ་མི་རི་ཀའི་བུད་མེད་ཚོ་དེང་སང་ཆབ་སྲིད་དང་སྤྱི་དམངས་ལས་དོན། ནོར་སྲིད་དཔལ་འབྱོར་སོགས་ཀྱི་ལས་རིགས་མཐའ་དག་གི་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོར་ཞུགས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་གྱིན་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་སྐོར། ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་ཨ་མི་རི་ཀའི་ཡུ་ཊཱ་མངའ་སྡེར་ལོ་མང་རིང་བཞུགས་མྱོང་མཁན་བོད་མི་མང་གི་སྤྱི་འཐུས་ཕྱག་མཛོད་ཚང་ཁང་པདྨ་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཏེ་གནས་ཚུལ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་བྱས་པ་དེ་གསན་རོགས་གནང་།།

དེང་དུས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ཕྲུ་གུའི་ཕ་མ་གཉིས་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཨ་མས་ཕྲུ་གུ་གསོ་སྐྱོང་དང་འགན་ཁུར་ལེན་སྟངས། དེ་བཞིན་དཀའ་ངལ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་སྟངས་བཅས་ལ་དཔལ་མོ་མཁས་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ཨ་མི་རི་ཀར་གནས་འཁོད་ཀུན་བཟང་ཆོས་ཉིད་ལགས་སུ་གླེང་མོལ་ཞུས་ཡོད་ཅིང་། ཀུན་བཟང་ཆོས་ཉིད་ལགས་ནི་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་སྤྱི་དམངས་ཞབས་ཞུའི་ལས་དོན་སྣ་མང་བསྒྲུབས་མྱོང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། ཕྲུ་གུ་གཉིས་གསོ་སྐྱོང་ལེགས་པར་གནང་སྟེ་ཕྲུ་གུ་གཅིག་ནི་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་མཁས་པ་ཞིག་དང་གཅིག་ནི་ཁྲིམས་རྩོད་པ།

༄༅།། གཟའ་འཁོར་འདིའི་བུད་མེད་ལེ་ཚན་ལ་དགེ་བཤེས་མའི་ལག་འཁྱེར་ཐོབ་མཁན་བཙུན་མ་གཉིས་དང་། དེ་བཞིན་ལས་འཆར་འདིར་ལོ་མང་རིང་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་མཁན་འབྲེལ་ཡོད་ཞིག་ལ་དགེ་བཤེས་མའི་ལས་འཆར་གྱིས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་དང་ཤེས་ཡོན་གོང་འཕེལ་གཏོང་ཕྱོགས་དགེ་མཚན་ཅི་ཙམ་བྱུང་ཡོད་པ་སོགས་ལ་གླེང་སློང་ཞུ་ཡི་ཡིན།།

བོད་ཀྱི་བུད་མེད་སྤྱི་དང་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་ཡོད་མེད། དེ་བཞིན་དུ་བོད་ལ་དུས་འགྱུར་མ་བྱུང་བའི་སྔོན་གྱི་བོད་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་གནས་བབ་དང་། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བོད་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་གནས་བབ་བཅས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་སོགས་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་བྷེང་ལོར་གྲོང་ཁྱེར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་འགན་འཛིན་འབུམ་རམས་པ་བུ་མོ་ཚེ་རིང་ལགས་ལ་ཀུན་བཟང་སྒྲོལ་མ་ལགས་ཀྱིས་གླེང་མོལ་ཞུས་པ་ཞིག་གསན་རོགས་གནང་།།

བོད་ནང་གི་སྤྲུམ་མ་དང་བྱིས་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་སྐོར་གྱི་སྙན་ཐོར་གཞིགས་ན་བོད་ནང་དུ་སྤྲུམ་མ་དང་བྱིས་པ་འཆི་སྐྱོན་གྱི་གྲངས་འབོར་ནི་རྒྱ་ནག་སྤྱི་ཡོངས་ལས་མང་ཤོས་ཡིན་ཞིང་། བོད་ནང་དུ་སྦྲུམ་མ་དང་བྱིས་པ་འཆི་སྐྱོན་གྱི་གྲངས་འབོར་ཧ་ཅང་མཐོན་པོ་ཡིན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་སྤྲུམ་མ་ཚོས་རང་དང་བྱིས་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་གཟབ་ནན་ཅི་ཞིག་བྱ་དགོས་པ་སོགས་ལ་ལོ་༡༥་ཙམ་གྱི་རིང་དུ་བོད་ནང་དུ་བུད་མེད་ཀྱི་སྨན་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་བའི་སྨན་པ་འཕགས་མོ་འཚོ་ལགས་ལ་བཅའ་འདྲི་ཞུས་ཡོད།།

ཕྱི་ལོ་༡༩༥༩་ལོར་རྒྱ་ནག་གི་དབང་སྒྱུར་འོག་ཏུ་བོད་ལ་དུས་གྱུར་བྱུང་སྟེ་རྒྱ་གར་ལ་བཙན་བྱོལ་དུ་བྲོས་པའི་ལམ་དུ་ཕ་མ་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་པའི་དྭ་ཕྲུག་དང་ཕྱེད་དྭ་ཕྲུག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཡོད་ཅིང་། ཕྲེང་རིང་ལྷ་ལྕམ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་བཞིན་ཆེས་དཀའ་སྡུག་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རི་ཁུལ་མ་སུ་རིར་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེ་རྩ་འཛུགས་གནང་མཁན་དང་འཛིན་སྐྱོང་གནང་མཁན་སོགས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་མཛད་རྗེས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ།

འདི་ག་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་བོད་སྐད་སྡེ་ཚན་གྱིས་བུད་མེད་ལེ་ཚན་གསར་པ་ཞིག་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་ནས་འགོ་འཛུགས་ཞུས་ཏེ། བདུན་རེའི་གཟའ་མིག་དམར་ནམ་ཡིན་ལ་རྒྱང་སྲིང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་རིང་གི་ལས་རིམ་འདིར་བུད་མེད་ལེ་ཚན་གྱི་ངོ་བོ་དང་དམིགས་ཡུལ། དེ་བཞིན་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་བཅས་པ་ངོ་སྤྲོད་ཞུ་ཡི་ཡིན།།