چاوی واشنتن - Voice of America

هەڵسەنگاندنێک بۆ هەڵبژاردنی خولی دوازدەهەمی پەرلەمانی کۆماری ئیسلامی ئێران بە پێوانەکانی هەڵبژاردنی ئازاد و ڕەوا. هەڵبژاردنەکانی سێشەممەی تایبەتی ئەمەریکا و گرنگییەکانی لە پرۆسەی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی و پێشبینیکردنی ئەگەرەکان.

ئەو بڕیارانە ناکۆکی و نیگەرانی دروستکردووە لەناو هەندێک لایەنی سیاسی و لەناو بەشێکی کەمایەتییەکانیشدا لە هەرێمی کوردستاندا. دەنگدەرانی کۆماریی و دیموکراتەکانیش لە چاوەڕوانیی دەنگدانی سێشەممەی تایبەتدان و ئەگەرەکانیش بۆ سەرکەوتنی تاقە ڕکابەرەکەی دانۆڵد ترامپ هەروادێ و کەم دەبنەوە.

لێکەوتەکانی ئەگەری کشانەوەی ئەمەریکا زۆرن بەتایبەتیش ئەگەر لە ناوچە کوردنشینەکەی سوریادا بکشێتەوە. نیکی هەیلی و سەرۆکایەتی ئەمەریکا: خانم هەیلی فەرمانڕەوای پێشووی ستانی کارۆلاینای باشور جەخت دەکاتەوە لەوەی هێندەی بتوانێت و بۆی بلوێت لەم پێشەبڕکێی هەڵبژاردنەی سەرۆکایەتیدا بەردەوام دەبێت.

یەکەم: قەیرانی سیاسی و ئاسایشیی عێراق هاوکاتی دانوستانەکانی بەغدا و واشنتۆن لەسەر ئەگەر و نەگەری کشانەوەی هێزە سەبازەکانی ئەمەریکا. دووهەم: ناتۆ لە هەڵبژاردنەکانی ئەمەریکادا، دانۆڵد ترامپ ئاگاهی دەداتە وڵاتانی ئەندامی ناتۆ.

دکتۆر گونول توڵ لە نێوەندی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست میوانی بەرنامەکەیە. ئەمەریکا گورزی گەورەی لە هێزە میلیشیاییەکانی سەر بە ئێران داوە لە عێراق و سوریا و یەمەنیشدا. ترامپ خاوەنی دەنگدەر و لایەنگرێکی زۆرە، دەشێت ئەمەش بە هێند وەربگیرێت بۆ هەر بڕیارێکی کۆمارییەکان لە کاتی کۆنگرەکەیاندا.

لە چاوی واشنتۆنی ئەم هەفتەیەدا دوو تەوەر تاووتوێ دەکرێن. یەکەمیان، *سەرکردە باڵاکانی ئێران و تورکیا لە ئانکەرە کۆدەبنەوە هاوکاتی شەڕی حەماس ئیسرائیل و دەشڵێن پێکەوە شەڕی دژی تێرۆریزم دەکەن لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا. دووهەم، ژن لە هەڵبژاردنەکانی ئەمەریکادا.

یەکەمیان: ئێران و تورکیا بەردەوامن لەسەر هێرش و بۆرومانکردنی کورد لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا. دووهەمیشیان: لەستانی نیو هامشەر هەڵبژاردنێکی تری بەرایی کۆمارییەکان کرا و دانۆڵد ترامپ بە جیاوازییەکی زۆری دەنگ لە ڕکابەرە کۆمارییەکەیی بردەوە.

یەکەمیان، ئەگەر و نەگەری کشانەوەی ئەمەریکا لە عێراق و پاراستنی سەروەرییەکانی عێراق. دووهەمیشیان، بەرەنجامی هەڵبژاردنی بەرایی ستانی ئایەوا و کاریگەرییەکانی لەسەر تەواوی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمەریکا.

تەوەری یەکەم: لە ئێراندا کوشتنەکان و تەقینەوەکان و ناڕەزایی خەڵک چی دەگەیەنن و چەندێکیش بەشداریی دەبێت لە داڕشتنی نەخشەی ئایندەی ئەو وڵاتەدا. تەوەری دووهەم: ئەمساڵ ساڵی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمەریکایە؛ دۆسێی چەک لە هەموو هەڵبژاردنەکانی ئەمەریکادا یەکێکە لە فاکتەرە سەرەکییەکان.

چاوی واشنتۆن بۆ ئەم هەفتەیە دوو بابەت تاووتوێ دەکات. یەکەمیان دۆسێی سیاسەتی دەرەوەیی ساڵی 2024ی تورکیا؛ دووهەمیش هەڵبژاردنەکانی ئەمساڵی 2024ی سەرۆکایەتی ئەمەریکا.

لەبەشێکی بەرنامەی چاوی واشنتنی ئەم هەفتەیە، خالید ئەلناسر، شیکەرەوەی کاروباری عێراق لێکدانەوە بۆ ئەنجامەکانی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکانی عێراق دەکات و لەبەشی دیکەی بەرنامەکەدا هێرۆ زەنگەنە وەڵامی پرسیارەکان سەبارەت بە پرسی لادانی ترامپ لە هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی ئەمەریکا لە کۆلۆڕادۆ دەداتەوە.

لەبەرنامەی ئەم هەفتەیەی چاوی واشنتن، دوو پرسی بەرزبوونەوەی هەستی دژە جوو و دژە موسڵمان لە نێو کۆمەڵگەی ئەمەریکا و هەروەها دابەزینی جەماوەری جۆو بایدن لەنێو خەڵکی وڵاتەکە دەخرێنە بەرباس.

لەم بەرنامەیەدا لەگەڵ جاناتان سپایەر، نووسەر و شرۆڤەکاری کاروباری ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە ئۆرشەلیمەوە سەبارەت بە ئەگەری پەرەسەندنی شەرەکە لە ناوچەکەدا و کۆمەڵێک بابەتی دیکە گفتوگۆ کراوە.

لەبەرنامەی چاوی واشنتنی ئەم هەفتەیە، ئامانجە سەرەکییەکانی لوتکەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ گۆڕانی کەشوهەوا و هەروەها بابەتی دەرکردنی جۆرج سانتۆس، نوێنەری کۆماری لە ئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمەریکا بە تۆمەتی گەندەڵی و خراپ بەکارهێنانی پارەی هەڵمەتەکانی هەڵبژاردنی، دەخرێنە بەرباس.

لەبەرنامەی ئەم هەفتەیەی چاوی واشنتن، گرنگترین هەواڵەکانی هەفتە، لەوانەش پرسی کۆچبەران، کێشەی ماددە هۆشبەرەکان، پرسی هێزەکانی ئەمەریکا لە سوریا و هەڵبژاردنە سەرەتاییەکانی نێو حزبەکان بۆ دەستنیشانکردنی کاندیدی سەرۆکایەتی بۆ ساڵی 2024ی ئەمەریکا دەخرێنە بەرباس.

لە بەرنامەی ئەم هەفتەیەی چاوی واشنتن، پرسی هەڵبژاردنە سەرەتاییەکان بۆ سەرۆکایەتی 2024ی ئەمەریکا و هەروەها هۆکارەکانی هێرشی گرووپە چەکدارەکانی سەر بە ئێران بۆ سەر هێزەکانی ئەمەریکا لە عێراق و سوریا دەخرێنە بەر باس.

تەوەری دووهەمی چاوی واشنتن سەنگ دەخاتە سەر هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی ئەمەریکا، هێرۆ زەنگەنە، لە بەشی کوردی دەنگی ئەمەریکا نوێترین ڕا وەرگرتنەکان و دواترین هەڵوێستەکان لەسەر پرسی هەڵبژاردن لەم تەوەرەدا دەخاتەڕوو.

ئەگەرەکانی فراوانبوون و پەرەسەندنی شەڕی غەززە و بەکارهێنانی عێراق لەلایەن میلیشیاکانی سەر بە ئێرانەوە؛ مونتەزیر ناسر، نووسەر و شیکەرەوەی سیاسی وەڵامی پرسیارەکان لەسەر ئەو تەوەرە دەداتەوە. نوێترین زانیارییەکان لەسەر هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی ئەمەریکا، تەوەری دووهەممانە.

بەشێک لە سیاسەتمەدارانی تورکیا ڕایان وەهایە، دەبێت تورکیا لەو سنورانەی بۆی دانراوە دەربچێت و دەشڵێن پەیماننامەی لۆزان کە ئەتاتورکیش پێی قایل بووە و پەسەندیشی کردووە، وەک ئەوەیە چوارچێوەیەک بۆ تورکیا دانرابێت و نەتوانێت لەو چوارچێوەیە بێتە دەرەوە.

لەوەتای شەڕی حەماس ئیسرائیل لە ڕۆژی حەوتی مانگی دەی ڕابردووەوە دەستیپێکردووە ئێران دەڵێت نایەوێت ئەم شەڕە ناوچەکە بگرێتەوە و دەشڵێت هێزەکانی بەرەنگاربوونەوە لە ناوچەکە نەخشە و پلانی خۆیانیان هەیە و هەر خۆیشیان خاوەنی بڕیارن.