The Review

Το «Dune: Μέρος Δεύτερο» μονοπωλεί το κινηματογραφικό ενδιαφέρον αυτές τις μέρες. Ο Γιάννης Βασιλείου και ο Πάνος Γκένας συζητούν για το απορροφητικό worldbuilding της ταινίας,  για το αν ο Βιλνέβ είναι ένας εστέτ Ρίντλεϊ Σκοτ, για ομοιότητες και διαφορές με το βιβλίο, για τον «Τελευταίο Πειρασμό» του Πολ Ατρείδη, για το casting του Τιμοτέ Σαλαμέ, για τη Ζεντάγια και τον Μπαρδέμ, για την απουσία ψυχεδέλειας, για τις μουσικές του Χανς Ζίμερ και για την παραλία του Σίμου στην Ελαφόνησο. 

Το True Detective επέστρεψε με νέα δημιουργική ομάδα και υπότιτλο «Night Country». Ο Γιάννης Βασιλείου και ο Γιώργος Τσαγκόζης συζητούν για τις προσδοκίες του πρώτου επεισοδίου της τέταρτης σεζόν, για το αμφιλεγόμενο φινάλε της, για τη σχέση της με την πρώτη σεζόν, για την αδικημένη δεύτερη, για τις παράλογες αντιδράσεις μερίδας των fanboys πριν την πρεμιέρα, για την Τζόντι Φόστερ, τον Λάβκραφτ, τους Beatles, την αυτοδικία και τα συλλαλητήρια.

Το «All of us Strangers», η μελαγχολική φαντασία του Άντριου Χέιγκ, συγκινεί βαθιά θεατές, όπου προβάλλεται. Με αφορμή την έξοδο της ταινίας στις ελληνικές αίθουσες, ο Γιάννης Βασιλείου και ο Χρήστος Πολίτης (aka o Xρήστος δεν μένει πια εδώ) συζητούν για την αύρα της, για τους Pet Shop Boys, για γονείς και φαντάσματα, για τη μοναξιά και την αγάπη στη μεγάλη πόλη, για τον αλλαγμένο Άντριου Σκοτ και για το queer cinema και αποκαλύπτουν αν έκλαψαν στο τέλος.

Οι κριτικές χλιαρές, οι οσκαρικές ελπίδες διαψεύστηκαν νωρίς, οι εισπράξεις χαμηλές, σε κάποιες χώρες σαν τη δική μας η ταινία δεν βγήκε καν στις αίθουσες. Κι όμως, το Saltburn της Έμεραλντ Φενέλ είναι η πιο πολυσυζητημένη κινηματογραφική παραγωγή των τελευταίων εβδομάδων. 

Ο Γιάννης Βασιλείου και ο Αλέξανδρος Παπαγεωργίου (aka Aλεκσάντερ Πλατς) συζητούν για αυτό το παράδοξο, για τα (πολλά) μειονεκτήματα και για τα προτερήματα της ταινίας, για την δεύτερη ζωή που έδωσε στο Murder on the Dancefloor της Sophie Ellis-Bextor, για τα challenges στο TikTok και για τους λόγους που ο πρώτος σκεφτόταν τον δεύτερο όσο έβλεπε την ταινία.  

Τι εξυπηρετεί η αναβίωση του «Τσίου» στο θέατρο; Πόσο πετυχημένη είναι μια μεταφορά μιας «χειροποίητης» ταινίας από την οθόνη στη σκηνή; Εξακολουθεί να αντανακλά τη ζωή της Αθήνας 18 χρόνια μετά την πρώτη της προβολή; 

«Δεκαπενταύγουστο στη Αθήνα μένουνε μόνο οι μπατίρηδες και όσοι δεν έχουν κόσμο για να πάνε έξω. Εκείνος ο Δεκαπενταύγουστος ήταν πολύ δύσκολος. Φράγκα δεν υπήρχανε, δηλαδή ίσα - ίσα το πιώμα μου... Εκείνη τη μέρα θυμάμαι, όλος ο κόσμος που είχε μείνει στην Αθήνα ήταν πολύ τρελαμένος...».

Κάπως έτσι ξεκινάει η αφήγηση του Τσίου ένα τυπικό αθηναϊκό καλοκαίρι που, μόνος στην Αθήνα, προσπαθούσε να βρει τη δόση του και μαζί του και ένας ολόκληρος κόσμος από γνωστούς και άγνωστους του, ένα μωσαϊκό ανθρώπων της διπλανής πόρτας, σε μια διαρκή αναζήτηση της πρέζας και της πραγματικής τους ταυτότητας.

Η ταινία «Τσίου» αποτέλεσε το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Μάκη Παπαδημητράτου και προβλήθηκε  πρώτη φορά τον Μάρτιο του 2005 στον κινηματογράφο «Μικρόκοσμος». Λίγο αργότερα την ίδια χρονιά στο 46ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης απέσπασε το βραβείο FIPRESCI της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου και τα βραβεία καλύτερου σεναρίου και πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη στα κρατικά βραβεία ποιότητας. Έκτοτε ταξίδεψε σε σημαντικά Φεστιβάλ ανά την υφήλιο, όπως στο Σαν Φρανσίσκο, το Παρίσι, το Λουξεμβούργο, το Σικάγο και την Ισπανία, αποσπώντας αξιοζήλευτες κριτικές. Στην Ελλάδα αποτέλεσε μια ταινία αναφοράς μιας ολόκληρης εποχής. 

Ποιοι είναι οι λόγοι που η όπερα «Μαντάμα Μπατερφλάι» παραμένει τόσο δημοφιλής έναν αιώνα και περισσότερο αφότου γράφτηκε; Τι το κανούριο έρχεται να προτείνει η μεταφορά του έργου από τον Γάλλο σκηνοθέτη Ολιβιέ Πι; Σε ποιο βαθμό λειτουργούν οι αναφορές στην αμερικανική πολιτιστική κυριαρχία επί της ιαπωνικής παράδοσης;

Η «Μαντάμα Μπαττερφλάι», η «γιαπωνέζικη τραγωδία» του Τζάκομο Πουτσίνι, από τις διασημότερες όπερες του παγκόσμιου ρεπερτορίου, χαρακτηρίζεται από υπέροχες άριές, πρόδηλα μελωδική μουσική και δραματική θεατρικότητά. Η υπόθεση της όπερας αφορά τον μοιραίο έρωτα της δεκαπεντάχρονης γκέισας Τσο-Τσο-Σαν για τον Πίνκερτον, υποπλοίαρχο του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Ύστερα από τρία χρόνια απουσίας, ο αξιωματικός επιστρέφει με την Αμερικανίδα σύζυγό του στην Ιαπωνία, όπου μαθαίνει ότι έχει αποκτήσει γιο από την Μπαττερφλάι. Εκείνη δέχεται να παραδώσει το παιδί μονάχα στον ίδιο τον Πίνκερτον και στη συνέχεια αυτοκτονεί.

Στην παράσταση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Ηρώδειο, η οποία άνοιξε και το Φεστιβάλ Αθηνών – Επιδαύρου 2023, τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Ολιβιέ Πυ, τη μουσική διεύθυνση ο Βασίλης Χριστόπουλος, σκηνικά, κοστούμια ο Πιερ-Αντρέ Βάιτς, φωτισμούς ο Μπερτράν Κιγύ, χορογραφία -κινησιολογία ο Ντανιέλ Ιζό, και τη διεύθυνση της χορωδίας ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος. Τους κεντρικούς ρόλους ερμηνεύουν οι Άννα Σον ( Τσο-Τσο-Σαν), η Αλίσα Κολόσοβα (Σουτζούκι), ο Αντρέα Καρέ (Πίνκερτον), ο Διονύσης Σούρμπης (Σάρπλες) και ο Γιάννης Καλυβάς (Γκόρο).

Στην «αστυκωμική» σειρά του IQ 160  (αυθεντικός τίτλος HPI - Haut potentiel intellectuel) η Πηνελόπη Μουρίκη (Σμαράγδα Καρύδη), αρχικά εργάζεται στη Διεύθυνση Εγκλημάτων κατά Ζωής της Ελληνικής Αστυνομίας ως καθαρίστρια. Ένα βράδυ, καθώς πέφτει τυχαία πάνω στα στοιχεία του φακέλου μίας δολοφονίας παρεμβαίνει στα συμπεράσματα της έρευνας, κάνοντας πολύ σημαντικές διορθώσεις. 

Το επόμενο πρωί, ο υπαστυνόμος Αργύρης Καλατζής (Νίκος Κουρής) μαζί με την αρχηγό του ανακαλύπτουν την παρέμβασή της και την καλούν για εξηγήσεις. Τότε βρίσκονται μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη καθώς διαπιστώνουν ότι η Πηνελόπη έχει εντοπίσει λεπτομέρειες που οι ίδιοι δεν είχαν προσέξει. Βέβαια αποδεικνύεται ότι πρόκειται για μια προικισμένη γυναίκα με πολύ υψηλή ευφυΐα και διαθέτει IQ 160. Η εντυπωσιασμένη αρχηγός παίρνει την τολμηρή απόφαση να την προσλάβει με τη βεβαιότητα ότι θα συνεισφέρει σημαντικά στη δουλειά του τμήματος. Προς μεγάλη έκπληξη και τον εκνευρισμό του υπαστυνόμου. 

Η παρορμητική και απείθαρχη Πηνελόπη δεν ακολουθεί το αστυνομικό πρωτόκολλο και αυτό οδηγεί συχνά τον τυπολάτρη Καλατζή στα πρόθυρα νευρικής κρίσης. Μετά από μια σειρά επιτυχιών της προτείνεται η μόνιμη θέση της συμβούλου της ομάδας στην οποία και εντάσσεται. Παράλληλα όμως έχει τρία παιδιά, μια έφηβη, ένα οκτάχρονο και ένα έξι μηνών μωρό από δύο συντρόφους και η ζωή της είναι ένας αγώνας δρόμου να προλάβει όλες τις υποχρεώσεις της. Κι ενώ το ανατρεπτικό της μυαλό παίρνει ταχύτατες στροφές, συγκρατεί εικόνες, πληροφορίες και αριθμούς, συνδυάζει τα δεδομένα και οδηγείται στα σωστά συμπεράσματα, όλες αυτές οι επιδόσεις δεν την βοηθάνε και τόσο στην προσωπική της ζωή. 

Παρόλο που ο Αργύρης διαφωνεί κάθετα με τον τρόπο που χειρίζεται τις υποθέσεις οδηγώντας τους σε συνεχείς κόντρες και καυγάδες στο τέλος πάντα βρίσκουν τον τρόπο να συνεργαστούν αποτελεσματικά και να εξιχνιάζουν τις υποθέσεις που αναλαμβάνουν. Έτσι, σε κάθε επεισόδιο μία νέα, περίπλοκη υπόθεση οδηγείται στην επίλυσή της, συνήθως χάρη στην Πηνελόπη και στην υψηλή της νοημοσύνη. Με πολλά παρατράγουδα και κωμικές καταστάσεις.

Πώς αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητα τον θυμό και τα τραύματά μας; Πόση υποκρισία κρύβεται πίσω από τις τέλειες ζωές των τριαντάρηδων της σύγχρονης Αμερικής, πίσω από τα καλοστημένα προφίλ της κοινωνικής δικτύωσης; Τι καινούργιο έρχεται να προσθέσει μία ακόμα σειρά με Ασιατές Αμερικανούς; Τελικά, ευτελίζει ή αναδεικνύει το μαζικό μέσο της τηλεόρασης τα μεγάλα υπαρξιακά θέματα που ταλανίζουν την υψηλή λογοτεχνία και την τέχνη ανά τους αιώνες; 

Όλα ξεκινάνε όταν ο μπουχτισμένος Ντάνι, ένας νέος Αμερικανο-Κορεάτης ιδιοκτήτης μιας μικρής τεχνικής εταιρείας, δέχεται ένα επίμονο κορνάρισμα στο πάρκινγκ ενός σούπερ μάρκετ από ένα λευκό πολυτελές SUV. Σε λίγα λεπτά εξελίσσεται μία λυσσαλέα καταδίωξη στους πολυσύχναστους δρόμους του Λος Άντζελες. Δεν ξέρει ότι το αυτοκίνητο το οδηγεί γυναίκα, αλλά θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του να μάθει για να εκδικηθεί.

Όταν ξαναβρεθεί με την αυτοδημιούργητη Έμι που ζει μια πλούσια ζωή στα ακριβά προάστια, θα προκληθεί μια σειρά εξωφρενικών και σουρεαλιστικών γεγονότων που θα αλλάξουν τις ζωές των δύο αλλά και όσων τους περιβάλλουν.

Η φρενήρης κωμωδία που σταδιακά αποκτά το προφίλ υπαρξιακού δράματος προβάλλεται εδώ και λίγες μέρες από το Netflix, είναι δημιουργία του Lee Sung Jin και αποτελείται από 10 επεισόδια. Στον ρόλο του Ντάνι ο πρωταγωνιστής του Minari, Danny Cho, και στον ρόλο της Έμι η stand-up κωμικός Ali Wong. Βeef δεν σημαίνει μόνο βοδινό κρέας αλλά και καυγάς μεταξύ φίλων.

Η μονόπρακτη όπερα «Ο πύργος του Κυανοπώγωνα» του Ούγγρου συνθέτη Μπέλα Μπάρτοκ η οποία βασίζεται στο παραμύθι του Σαρλ Περρώ «Ο Κυανοπώγωνας»(1697) διακρίνεται μιας σπάνιας συμπύκνωσης και συναισθηματικής έντασης καθώς περιλαμβάνει μόλις δύο χαρακτήρες, τον Κυανοπώγωνα και την πιο πρόσφατη σύζυγό του, την Ιουδίθ. Θέλοντας να μάθει για το παρελθόν του συζύγου της, ανοίγει μία - μία τις επτά πόρτες του κάστρου του Κυανοπώγωνα και πίσω από καθεμία ανακαλύπτει έναν διαφορετικό κόσμο, τα αμύθητα πλούτη, τον ηρωισμό και τη δόξα του συζύγου της, αλλά επίσης πόνο, δάκρυα, αίμα και σκληρότητα. Κυρίως αίμα. Το συμβολιστικό κείμενο του Μπέλα Μπαλάζ (καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του γερμανοεβραίου ποιητή Χέρμπερτ Μπάουερ) έδωσε την ευκαιρία στον Μπάρτοκ να συνθέσει μια από τις πιο εντυπωσιακές παρτιτούρες του, όπου συνδυάζει τις παραδοσιακές μπαλάντες της Τρανσυλβανίας με τη μουσική γλώσσα του μοντερνισμού και τις επιρροές του από τον Ντεμπυσσύ. 

Ο «Τζιάννι Σκίκκι» του Τζάκομο Πουτσίνι είναι μια μαύρη κωμωδία στα όρια του γκροτέσκου σε λιμπρέτο του Τζοβακκίνου Φορτσάνο ο οποίος βασίστηκε στην 30η Ωδή από την «Κόλαση» της «Θείας Κωμωδίας» του Δάντη. Διαπραγματεύεται ένα ιδιαίτερα προσφιλές θέμα και της Κομέντια ντελ’ άρτε, την παραχάραξη της διαθήκης ενός πλούσιου από τους συγγενείς του καθώς έκανε το «λάθος» να μην γράψει την περιουσία του σε εκείνους στερώντας τους την απόλαυση μιας ξεκούραστης και πλουσιοπάροχης κληρονομιάς. 

Στο «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο», βιβλίο που δημοσιεύτηκε λίγο μετά τη συγκλονιστική εμπειρία του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1928, και κατέληξε ένα από τα μεγαλύτερα μπεστ-σέλερ του 20ού αι., ο συγγραφέας Έριχ Μαρία Ρεμάρκ, ο οποίος πολέμησε και ο ίδιος στον Μεγάλο Πόλεμο, όπως ονομάστηκε, αφηγείται την ιστορία του εικοσάχρονου Πάουλ και των συντρόφων του που κατατάχθηκαν με ενθουσιασμό αρχικά, για να βιώσουν στη συνέχεια τον τρόμο των χαρακωμάτων, την απόγνωση και τη φρίκη του θανάτου, όπως όλη εκείνη η γενιά που δεν επέστρεψε ποτέ.  

Γιατί έχει σημασία το ότι γυρίστηκε ξανά το «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπον» και τι δίνει στη νέα γενιά θεατών; Πόσο εθισμένοι είμαστε στη φρίκη; 

Η πρώτη απόπειρα της μεταφοράς στον κινηματογράφο έγινε το 1930 από τον Λούις Μάιλστοουν και απέσπασε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Θα κάνει η νέα εκδοχή του σκηνοθέτη Έντουαρντ Μπέργκερ ξανά την έκπληξη στα φετινά Όσκαρ;  

Ποια είναι η διαχρονική αξία του «Έκτου πατώματος» του Αλφρέντ Ζερί;  Γιατί έχει αγαπηθεί τόσο πολύ από το ελληνικό κοινό; Αποτελεί η φόρμουλα Παναναγιωτοπούλου-Κραουνάκης-Νικολακοπούλου, του 1991, εγγύηση για την επιτυχία του φετινού ανεβάσματός του; 

Τέλη δεκαετίας του ’30 σε μια λαϊκή πολυκατοικία στο Παρίσι εν μέσω οικονομικής κρίσης, όπου στο 6ο πάτωμα ζουν οι εκπρόσωποι των χαμηλότερων οικονομικά στρωμάτων. Στην ηθογραφία αλλά συνάμα κωμωδία του Ζερί μάς αποκαλύπτεται η καθημερινότητα τους και ξεδιπλώνονται οι έρωτες τους, οι ζήλιες, οι καυγάδες τους, τα όνειρα που κάνει ο καθένας για τη ζωή του. Όνειρα που συνήθως αποδεικνύονται αυταπάτες, αλλά που τους δίνουν δύναμη να αντέξουν τις δυσκολίες της καθημερινότητάς. Μέσα από την εξέλιξη του έργου, οι ήρωες συνειδητοποιούν ότι πάνω και πέρα από τα όνειρα –που σχεδόν ποτέ δεν γίνονται πραγματικότητα– υπάρχει η αγάπη, η συντροφικότητα, η αλληλεγγύη, η αίσθηση ότι παραμένουμε ενωμένοι απέναντι σε κάθε δυσκολία. Ότι μόνο μέσα από την ειλικρινή συμπόρευση μπορούν να βγούνε αληθινοί νικητές στο άνισο αγώνα της ζωής.

Η παράσταση «Το έκτο πάτωμα» ανεβαίνει στο θέατρο Ακροπόλ σε διασκευή της Άννας Παναγιωτοπούλου, μουσική του Σταμάτη Κραουνάκη και στίχους τραγουδιών της Λίνας Νικολακοπούλου. Η σκηνοθεσία είναι του Γιώργου Βάλαρη ενώ στο κείμενο συμμετείχαν και οι ηθοποιοί της παράστασης. Τα σκηνικά υπογράφει ο Μανόλης Παντελιδάκης και τα κοστούμια ο Χάρης Σουλιώτης. Ο σχεδιασμός φωτισμού είναι του Λευτέρη Παυλόπουλου.

Πρωταγωνιστούν οι Υρώ Μανέ, Κώστας Μακεδόνας, Ελένη Καστάνη, Δανάη Λουκάκη, Μαριαλένα Ροζάκη, Αρμάν Εδουάρδος Μενετιάν, Βασίλης Αθανασόπουλος, Δημήτρης Φραγκιόγλου και η Ευαγγελία Μουμούρη. Στο ρόλο του Οσπό ο Δημήτρης Πιατάς, ενώ αφηγήτρια είναι η Μίρκα Παπακωνσταντίνου. 

Επίσης συμμετέχουν οι μουσικοί Δημήτρης Κίκλης (πιάνο), Αποστόλης Παρασκευαΐδης (ακουστικό μπάσο) και Άρτεμις Βαβάτσικα.

Τι ακριβώς πραγματεύεται η παράσταση «Χάπι» του Enda Walsh που ανεβαίνει στο Θέατρο Σταθμός; Σε τι υπερτερεί σε σχέση με άλλα έργα του σύγχρονου δραματολογίου που παρουσιάζονται στην τρέχουσα αθηναϊκή σκηνή; Ποιες ανομολόγητες περιοχές της ψυχικής υγείας και της άσκησης της εξουσίας επάνω στο ανθρώπινο σώμα διαπραγματεύεται το έργο του διάσημου Ιρλανδού συγγραφέα που το κάνει να ξεχωρίζει σε διεθνές επίπεδο; 

Ο Χρήστος Παρίδης μιλάει με τη ψυχίατρο- ψυχαναλύτρια Χλόη Κολύρη για θέματα και ερωτήματα που προκύπτουν με αφορμή την παράσταση «Χάπι» του Enda Walsh που ανεβαίνει στο Θέατρο Σταθμός σε σκηνοθεσία του Μάνου Καρατζογιάννη. 

Το έργο του Ιρλανδού συγγραφέα Enda  Walsh διαδραματίζεται μέσα σε μία ψυχιατρική δομή όπου βρίσκεται έγκλειστος για θεραπευτικούς λόγους ο Τζον Κέιν. Μία μέρα κάθε χρόνο είναι αφιερωμένη σε ένα διαφορετικό τρόφιμο, ο οποίος και συμμετέχει σε μια δράση δραματοθεραπείας κατά την οποία μέσω προηχογραφημένων συνεδριών αφηγείται την προσωπική του ιστορία.  Έτσι και στην περίπτωση του Τζον εμφανίζονται τη συγκεκριμένη ημέρα δύο νέες γυναίκες, με το συμβολικό όνομα «Μαρία», και με τη συμβολή ενός ντράμερ, ακολουθώντας οδηγίες βοηθούν να στηθεί η «αναπαράσταση» του. Παράλληλα όλα αυτά συμβαίνουν υπό την εποπτεία ειδικών γιατρών, κάτι σαν το άγρυπνο μάτι ενός  «Big Brther», οι οποίοι παρεμβαίνουν φωνητικά ώστε να τον επαναφέρουν στην τάξη όποτε χρειάζεται και για να του υπενθυμίζουν τις αιτίες και τις ανάγκες του μόνιμου εγκλεισμού του. Μία επίκαιρη αλληγορία για τους περιορισμούς της ελευθερίας του σύγχρονου ανθρώπου, τη βία που τού ασκείται, την άσκηση εξουσίας και τα συσσωρευμένα ψυχολογικά τραύματα του. 

Η παράσταση «Χάπι» (ο αυθεντικός τίτλος είναι «Medicine») ανεβαίνει σε μετάφραση Αντώνη Γαλέου, σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, και τους ρόλους ερμηνεύουν οι Μάνος Καρατζογιάννης, Βέρα Μακρομαρίδου, Κρυστάλλη Ζαχαριουδάκη ενώ επί σκηνής εμφανίζεται ο ντράμερ Βαγγέλης Παρασκευαϊδης. 

Επίσης ακούγονται οι φωνές των Δημήτρη ¨Ημελλου, Δημήτρη Καταλειφού, Τάσου Λέκκα, Θεοδώρας Μαστρομηνά, Νέας Μεντή, Λουκίας Μιχαλοπούλου, Περικλή Μουστάκη, Γιάννη Νταλιάνη, Νίκου Πουρσανίδη και της Σοφίας Φιλιππίδου. 

ι πραγματεύεται η μίνι σειρά του Netflix «Η απατηλή ζωή των ενηλίκων»; Γιατί τα μυθιστορήματα της Έλενα Φεράντε έχουν παγκόσμια αποδοχή; Σε ποιο βαθμό η εποχή και οι χαρακτήρες, τη ζωή των οποίων παρακολουθούμε στην τηλεοπτική σειρά, απέχουν από το σήμερα; 

Η Τζοβάνα είναι ένα όμορφο δεκαπεντάχρονο κορίτσι που πιστεύει ότι το πρόσωπό της έχει αρχίσει να αλλοιώνεται. Πιστεύει μάλιστα ότι το άκουσε να το λέει ο ίδιος της ο πατέρας. Έχει δίκιο ή η εφηβική της οργή την κάνει να μεταμορφώνεται σιγά σιγά σε μια επιθετική και ίσως λίγο «σκληρή» έφηβη; Σε ποιον καθρέφτη πρέπει να κοιταχτεί για να ξαναβρεί τον εαυτό της και να σωθεί; Μετά τα ευτυχισμένα παιδικά της χρόνια αναζητά ένα νέο πρόσωπο, ακροβατώντας ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς κόσμους. Δύο γειτονιές της Νάπολης που φοβούνται και απεχθάνονται η μία την άλλη. Τη Νάπολη των νοικοκυραίων και των πλούσιων ψηλά στον λόφο και τη Νάπολη χαμηλά, των φτωχών και των απόκληρων, που παριστάνει την αχαλίνωτη και την αγοραία. 

Η Τζοβάνα παραπαίει από τα ψηλά στα χαμηλά, προσπαθώντας να δώσει απαντήσεις στην υποκρισία των μεγάλων αλλά και στα μεγάλα αδιέξοδα της ζωής που την απασχολούν από πολύ νωρίς. Συναντάει για πρώτη φορά μια γυναίκα από το οικογενειακό παρελθόν, μια θεία από την οποία ο πατέρας της την έχει αποκλείσει, την αδελφή του τη Βιτόρια, κι εκείνη της ενεργοποιεί την περιέργεια αλλά και την αντισυμβατική της αντίληψη. Έτσι, ξαναβλέπει τους ανθρώπους γύρω της με μία εντελώς νέα οπτική. Ίσως και να τους συγχωρεί. Ωστόσο έρχεται η ώρα να τους γυρίσει την πλάτη και να προχωρήσει για να μπορέσει να ενηλικιωθεί. 

Βασισμένη στο τελευταίο μυθιστόρημα της Έλενα Φεράντε, η μίνι τηλεσειρά με τίτλο «Η απατηλή ζωή των ενηλίκων» (εκδ. Πατάκης) που προβάλλεται από το Netflix μας ταξιδεύει στην ηλιόλουστη Νάπολη της δεκαετίας του ’90. Το σενάριο υπογράφουν εκτός της ίδιας της συγγραφέως, ο σκηνοθέτης Εντοάρντο Ντε Άντζελις, η Λάουρα Παολούτσι και ο Φραντσέσκο Πίκολο. Τον ρόλο της Βιτόρια ερμηνεύει η Ιταλοελληνίδα ηθοποιός Βαλέρια Γκολίνο.

Ποιες κοινωνικό-πολιτικές συνθήκες του Μεσοπολέμου γέννησαν το θρυλικό μυθιστόρημα Berlin Alexanderplatz του Άλφρεντ Ντέμπλιν; Ποια ανάγκη εξυπηρετεί  μια θεατρική του μεταφορά σήμερα;
 

Βερολίνο τέλη δεκαετίας του 1920. Ο Φραντς Μπίμπερκοπφ αποφυλακίζεται μετά από καταδίκη για φόνο κι ορκίζεται σε όλους, αλλά προπαντός στον εαυτό του, ότι από δω και μπρος θα μείνει τίμιος έχει δεν έχει λεφτά. Αρχίζει να ψάχνει δουλειά, πρέπει οπωσδήποτε να κερδίσει λεφτά, συχνά απογοητεύεται αλλά δεν χάνει την ψυχραιμία του. Ωστόσο το σωματεμπόριο ανθεί, γύρω του κυκλοφορούν ατέλειωτες μάζες ανέργων, πεινασμένων, προλετάριων αλλά και υποκριτών μικροαστών. Τα σύγχρονα Σόδομα και Γόμορρα λίγο πριν από την καταιγίδα, μια μητρόπολη λίγο πριν πέσει στα χέρια του ναζισμού. Τα γεγονότα της ζωής του Φραντζ επιταχύνονται με το που γνωρίζει τον Ράινχολντ. Και η μονομαχία ξεκινάει.
 

Ο συγγραφέας Άλφρεντ Ντέμπλιν λέει για το βιβλίο του:
 

«Ο κόσμος μας είναι ο κόσμος δύο θεών. Είναι ο κόσμος της δημιουργίας και της διάλυσης. Η αντιπαράθεσή τους διαδραματίζεται πάνω στη γη κι εμείς συμμετέχουμε σ' αυτή. Συνδέω τώρα αυτή τη συλλογιστική με την εγκληματικότητα. Η κοινωνία είναι ζυμωμένη με το έγκλημα. Τι σημαίνει αυτό; Ότι υπάρχει τάξη και διάλυση. Δεν είναι δυνατόν να υφίσταται τάξη χωρίς να υπάρχει ταυτόχρονα τάση για διάλυση και de facto καταστροφή. Στο βιβλίο Μπερλίν Αλεξάντερπλατς ο Φραντς Μπίμπερκοπφ αποφυλακίζεται. Είναι από φυσικού του καλός και επιπλέον έχοντας καεί στο χυλό φυσά και το γιαούρτι. Βγαίνοντας στην κοινωνία θέλει να μείνει τίμιος, να εφαρμόσει τους νόμους της κοινωνίας ή τουλάχιστον αυτούς που εκείνος θεωρεί νόμους. Αλλά δεν το καταφέρνει. Δέχεται το ένα χτύπημα μετά το άλλο και καταρρέει. Μαζί του καταρρέουν και οι θεωρητικές μας παραδοχές»

Ποια ανάγκη οδήγησε σε μία ακόμα κινηματογραφική μεταφορά του «Εραστή της λαίδη Τσάτερλι»; Αποκαλύπτει κάτι καινούργιο η εκδοχή του Netflix ; Φωτίζει κάποιες πλευρές που δεν είχαν προσεγγίσει παλιότερες μεταφορές η γυναικεία οπτική της σκηνοθέτιδας;        

Έχοντας μεγαλώσει σε φιλελεύθερο περιβάλλον στο Λονδίνο, η Κόνστανς νοιώθει παγιδευμένη στον πύργο του συζύγου της λόρδου Τσάτερλι, καθηλωμένο σε αναπηρικό καροτσάκι μετά την επιστροφή του από τον πόλεμο. Δεν είναι μόνο ότι δεν μπορεί να της προσφέρει πια ηδονή αλλά σταδιακά συνειδητοποιεί ότι πρόκειται για έναν άνθρωπο χωρίς αισθήματα για όσους ανήκουν σε χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα από εκείνον και στυγνό εκμεταλλευτή των εργαζόμενων στα κτήματα και στα μεταλλεία του. 

Χωρίς να το επιδιώξει αποκτά ερωτικές σχέσεις με τον ελκυστικό θηροφύλακα του πύργου Όλιβερ Μέλορς και σταδιακά τον ερωτεύεται. Ενάντια στην κυρίαρχη ηθική και αψηφώντας την ταξική τους διαφορά αναπτύσσουν μια σκανδαλώδη σχέση με αμφίβολο μέλλον. Ο σπουδαίος λογοτέχνης Ντ.Χ. Λόρενς έγραψε το μυθιστόρημα «Ο εραστής της λαίδης Τσάτερλι» το 1928 το οποίο λόγω της λογοκρισίας ήταν αδύνατον να κυκλοφορήσει στην Αγγλία. Έτσι, τυπώθηκε πρώτη φορά στη Φλωρεντία το ίδιο έτος ως ιδιωτική έκδοση. Αν και εξαιρετικά τολμηρό ακριβώς χάρη στις ιδιαίτερα αισθησιακές περιγραφές του έγινε τρομερά δημοφιλές καθώς κυκλοφορούσε σε πειρατικές εκδόσεις από χέρι σε χέρι. 

Απαγορευμένο για δεκαετίες στη χώρα καταγωγής του συγγραφέα του, ο οίκος Penguin χρειάστηκε να κάνει δίκη για να καταφέρει να το εκδώσει το 1960 στην Μεγάλη Βρετανία. Έκτοτε συγκαταλέγεται ανάμεσα στα σημαντικότερα μυθιστορήματα του 20ού αι. ενώ έχει μεταφερθεί αρκετές φορές στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση με μεγάλη πάντα επιτυχία. 

Έξι επεισόδια της δημοφιλούς πλατφόρμας Netflix με ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο «Harry&Meghan» που σαρώνει σε τηλεθέαση παγκοσμίως και βάζει σε μπελάδες το παλάτι εξοργίζοντας μεγάλο τμήμα της βρετανικής κοινωνίας που μένει πιστό στις πατροπαράδοτες αξίες της πάλαι ποτέ αυτοκρατορίας και στην μακραίωνη παράδοση της βασιλείας. 

Οι «αποστάτες» δούκες του Σάσεξ επέλεξαν να πουλήσουν στο διεθνές φιλοθεάμον κοινό την ιστορία τους κι έτσι παρακολουθούμε ένα ρομάντζο που ξεκινάει από τη γνωριμία τους, το πρώτο ταξίδι στην Αφρική και τα μυστικά ραντεβού πριν την αποκάλυψη της σχέσης τους και φτάνει μέχρι την οριστική ρήξη τους με το παλάτι. 

Ωστόσο, σαν να παρακολουθούμε reality, ζούμε μαζί με τους πρωταγωνιστές και σχεδόν σε πραγματικό χρόνο τις πιο πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με την οργή που προκαλούν οι δηλώσεις τους που φθάνουν από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ποιος υπήρξε ο ρόλος της Κέιτ Μιντλετον και ποια η στάση του πρίγκιπα Γουίλιαμ; Γιατί ξεκίνησε πόλεμο εναντίον τους ο βρετανικός Τύπος και τα ταμπλόιντ; Τι τους ανάγκασε να φύγουν στην Αμερική; Εντέλει έχει να κάνει με την καταγωγή της Μέγκαν Μαρκλ; Δικαιούται ο Χάρι να την παραλληλίζει με τη μητέρα του Νταϊάνα; 

Είναι δυνατόν να μεταφέρεις μια βουβή ταινία του ΄30 στο θέατρο; Τι λόγο έχει να ανεβάσει το Εθνικό Θέατρο «Τα φώτα της πόλης» του Τσάπλιν σήμερα; Τελικά η πρόκειται για μιούζικαλ, χορό ή θέατρο; 

Το διαχρονικό και αξεπέραστο αριστούργημα του Τσάρλι Τσάπλιν «Τα φώτα της πόλης» του 1931 είναι μια ξεκαρδιστική κωμωδία και ταυτόχρονα μια αστική παραβολή που πραγματεύεται την κοινωνική αδικία με φόντο το οικονομικό Κραχ της δεκαετίας του ΄30. Μέσα στο οποίο ωστόσο χωράει και μια ιστορία άδολης αγάπης. Μια ταινία με το ωραιότερο φινάλε στην ιστορία του κινηματογράφου, ένα έργο-καθρέφτης της τραχιάς μεσοπολεμικής εποχής που αποθεώνει την ασυμβίβαστη ζωή, την ανιδιοτελή προσφορά και τον έρωτα χωρίς όρια.

Η παράσταση του θεάτρου Ρεξ διαδραματίζεται στον χώρο ενός κινηματογραφικού στούντιο και ακολουθεί την πλοκή της ταινίας όπου ο Τσάπλιν, ως άνεργος περιπλανώμενος Σαρλό, ερωτεύεται μια τυφλή ανθοπώλισσα και κάνει τα πάντα προκειμένου να εξασφαλίσει τα χρήματα για την εγχείρηση που θα της χαρίσει την όραση. Ο ρακένδυτος ήρωας αγωνίζεται να επιβιώσει στο βίαιο περιβάλλον της ανώνυμης μεαγαλούπολης και με όπλο του τον αλτρουισμό και τη γενναιοδωρία, καταφέρνει να προσφέρει στην αγαπημένη του το πολυτιμότερο δώρο.

Η παράσταση που υπογράφει η Αμάλια Μπένετ έχει ζωντανή μουσική του Θοδωρή Οικονόμου ενώ τα τραγούδια, η δράση και η ενέργεια τόσο των δημιουργών όσο και όλων των ερμηνευτών επί σκηνής συσπειρώνονται για να αποτίσουν φόρο τιμής στον ανυπέρβλητο Τσάρλι Τσάπλιν, στην καλοσύνη του ρακένδυτου Σαρλό και τις αρχετυπικές αξίες της ζωής.

Γιατί το Θέατρο Τέχνης επιστρέφει με μια νέα εκδοχή της «Στέλλας»; Πόσο διαφέρει το έργο του Ιάκωβου  Καμπανέλη από τη θρυλική ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη; Υπάρχει αναγκαιότητα ενός ανεβάσματος του έργου σήμερα;

Στο συνοικιακό υπαίθριο «Νυχτερινό κέντρο η Μαρία» τραγουδάει η Στέλλα, μια γυναίκα ανεξάρτητη, ανυπότακτη και αδιάφορη για τον κοινωνικό αντίκτυπο που προκαλεί η ελεύθερη ζωή της. H Στέλλα επιμένει να ορίζει η ίδια τον εαυτό της, να ζει τον έρωτα χωρίς όρια και να μην συμβιβάζεται με τα κοινωνικά «πρέπει». Στο πρόσωπο του Μίλτου, η Στέλλα θα βρει το αρσενικό αντίρροπο του δικού της δαιμονίου. Ο έρωτάς τους θα τους οδηγήσει αναπόφευκτα σε σύγκρουση καθώς ο Μίλτος θα προσπαθήσει, προτείνοντάς της γάμο, να υποτάξει την ελεύθερη φύση της. Η Στέλλα εγκαταλείπει τον Μίλτο στα σκαλιά της εκκλησίας και με την απόφασή της αυτή προσβάλει τόσο την «ανδρική τιμή» του, όσο και τις κατεστημένες αντιλήψεις του κοινωνικού τους περιγύρου. Ο δρόμος του αίματος που από καιρό έχει ανοίξει, τώρα πρέπει να κλείσει. Ένα «άγριο γλέντι, ακόμα πιο άγριο», όπως προειδοποιεί ο Μίλτος, ετοιμάζεται…

Το έργο, γραμμένο το 1954, είναι κυρίως γνωστό από την κινηματογραφική του εκδοχή του Μιχάλη Κακογιάννη που σημείωσε τεράστια επιτυχία. Στην παράσταση του Θεάτρου Τέχνης (συμπαραγωγή με το Εθνικό Θέατρο) η τραγική ερωτική ιστορία διαδραματίζεται μέσα σε έναν κόσμο που με τα ρεμπέτικα τραγούδια και το γλέντι προσπαθεί να αποδράσει από την καταπιεστική καθημερινότητα, τα έμφυλα στερεότυπα και τα οικονομικά αδιέξοδατης μεταπολεμικής και μετεμφυλιακής Ελλάδας, αναζητώντας παράλληλα την ταυτότητά του. 

Πώς αποτυπώνεται ο εμβληματικός ήρωας του Νίκου Καζαντζάκη, Αλέξης Ζορμπάς, στην παράσταση του Ελληνικού Κόσμου; Πώς αναπαριστάται το τοπίο της Κρήτης; Γιατί ο Ζορμπάς παραμένει στη συνείδηση μας η ενσάρκωση της ελληνικής υπερηφάνειας και του ελεύθερου πνεύματος;

Μια παράσταση βασισμένη στο διάσημο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη. Ο σημαντικός Έλληνας συγγραφέας το εμπνεύστηκε από την προσωπικότητα ενός ιδιαίτερου ανθρώπου, του Γιωργή Ζορμπά, τον οποίο πρωτογνώρισε στο Άγιο Όρος και αργότερα πήρε μαζί του στη Μάνη.

Στο βιβλίο του έδωσε το όνομα «Αλέξης Ζορμπάς» ενώ τοποθέτησε τη δράση στην Κρήτη. Η ιστορία ξεκινάει από το λιμάνι του Πειραιά όπου ένας νεαρός διανοούμενος συναντάει τον Ζορμπά. Το πάθος του για ζωή και ο αντισυμβατικός του χαρακτήρας τον κάνει να τον προσλάβει ως αρχιεργάτη στο λιγνιτωρυχείο του που σκοπεύει να ανοίξει στη Μεγαλόνησο.

Φτάνουν στην Κρήτη και πιάνουν δωμάτιο στο ξενοδοχείο της ξεπεσμένης αρτίστας Μαντάμ Ορτάνς, που σύντομα γίνεται ερωμένη του Ζορμπά, ενός ακαταπόνητου εραστή γυναικών. Ωστόσο το χωριό που έχουν εγκατασταθεί είναι ένας τόπος αρχέγονων αξιών που προσφέρουν στον νεαρό άντρα αφορμές για συζητήσεις με τον χαρισματικό συνοδοιπόρο του –τον περιπετειώδη και πολυμήχανο Ζορμπά–, θέτοντάς του ερωτήματα για τη ζωή, τον θεό και το θάνατο.

Ο συγγραφέας και αφηγητής αναζητεί απαντήσεις στα φιλοσοφικά ερωτήματα που τον τυραννούν και εκείνος με την πολυτάραχη ζωή δείχνει να έχει τις απαντήσεις. Και μπορεί να μην είναι τα λόγια ενός φιλόσοφου, του λέει όμως ότι οι απαντήσεις αν υπάρχουν, δεν βρίσκονται στα βιβλία, αλλά μέσα στην ίδια τη ζωή, αρκεί να τη ζει κανείς με πάθος και χωρίς τους περιορισμούς των ανελεύθερων ανθρώπων.

Το μυθιστόρημα που περιλαμβάνεται ανάμεσα στα 100 σημαντικότερα του 20ού αι. έγινε παγκοσμίως γνωστό χάρη στην κλασική σήμερα ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη και τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Οι ηθοποιοί Άντονι Κουίν, Άλαν Μπέιτς, Ειρήνη Παπά και Λίλα Κέντροβα ενσάρκωσαν τους κεντρικούς χαρακτήρες του έργου με ερμηνείες αξεπέραστες.

Μοιάζει αδύνατο για όσους ξέρουν την κινηματογραφική ταινία να φανταστούν τα ίδια πρόσωπα με άλλους πρωταγωνιστές. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει δικαίωμα ένας θίασος να παρουσιάσει το εμβληματικό μυθιστόρημα σε νέα θεατρική εκδοχή. Αλλά οπωσδήποτε θα έχει να αντιμετωπίσει τις ανεξίτηλες αναμνήσεις του κοινού από τη θρυλική ταινία του 1964.