borç

"Ramazan" ayı diye bildiğimiz ayda “oruc”lu olmak, sağlığı yerinde olan her müslümanâ; yani "İslâm"ı farketmiş, idrâk etmiş, kabul etmiş her kişiye zorunlu!. İdrak etmemiş, anlamamış, kabul etmemiş kişiye zorunlu değil! Ermeni, Yahudi, Museviye “oruc” zorunlu değil... Onlar “oruc”lu olmayabilir!... Çünkü "Allah"ı anlayıp, İslâm’ı anlayıp, gereğini idrâk edene zorunlu hâle geliyor “oruc”! Peki “oruc” nedir? Kaç türlü “oruc” vardır? Orucun da "avam"a dönük yönü var… "Havas"a dönük yönü var... "Mukarreb"lere yani "hass-ül havas"a dönük yönü var! Kur’ân-ı Kerîm’de pekçok yerde geçen “akıymüs salâte ve âtüz zekât”= “namazı ikâme ediniz; zekâtı veriniz” tanımlamasından soruldu bana... -Niçin bu iki ifade birbiriyle yanyana? Birisi mânevî, Allah’a borcumuz; öteki dünyalık, kula borcumuz.. Ne bağlantısı var ki bu iki ayrı fiilin, daima ikisi bir arada ifade ediliyor? Allah’ın bahşetmiş olduğu ilim kadarıyla anlatayım efendim… “Hak’tan alıp halka vermek” diye anlatılan ve Mevlevî’liğe mâl edilen bir görüş vardır.. Bunun, Mevlevî’likte sembolü de “semâ” denilen kendi etrafında dönme hareketidir.. Mevlevî’lerin bazılarının Mevlâna Celâleddin’i taklit ederek yaptıkları bu dönüşte en önemli nokta ellerin durumudur.. Sağ kol yukarı kalkık vaziyette; sağ avuçta göğe bakar bir haldedir…Sol kol ise sol yana iyice açılmıştır yaklaşık 75 derecelik bir açıyla… Sol avuç içi ise yere bakar, el parmakları aralıklı olarak… İşte bu görünüş, “sağ elle Hak’tan alıp, sol elle halka dağıtmanın” sembolüdür… Hızlı bir dönüş, gözün gördüklerinin kaybolmasını, fâni dünya değerlerinin ortadan kalkıp, “Allah” isminin manâsına “urûc” etmeyi ifade eder.. “Namaz”, Hak’ka urûctur boyutsal anlamda!.. “Zekât” ta Hak’tan aldığını halka dağıtmaktır!..