dezinformacja

• Profesjonalna komunikacja w biznesie - https://tiny.pl/cjngf

Utonęliśmy w liczbie informacji, jakie przetwarzamy na co dzień. To taki moment, kiedy trudno odróżnić prawdę od kłamstwa, a my sami musimy nauczyć się weryfikować dane, szukać rzetelnych źródeł, tworzyć niezależne opinie. Jeżeli nie wiecie, od czego zacząć, zacznijcie od wysłuchania tego odcinka. Wiedza moich gości opiera się na nauce i solidnej dziennikarskiej pracy – ta rozmowa to prawdziwa perła w świecie dezinformacji.

Gośćmi podcastu są profesorka Akademii Leona Koźminskiego oraz doktorka habilitowana w dziedzinie nauk o zarządzaniu Aleksandra Przegalińska i dziennikarz Maciej Okraszewski (Dział Zagraniczny).

Zapraszam! 

Jagna Niedzielska 

https://www.instagram.com/jagna.niedzielska/

***

Podcast postał we współpracy z portalem Noizz.pl oraz festiwalem Audioriver, który każdego roku odbywa się w Płocku, w ostatnim tygodniu lipca. Bilety do kupienia na stronie ebilet: https://www.ebilet.pl/muzyka/festiwale/audioriver/

Bądź na bieżąco, śledząc kanały: 

https://www.instagram.com/noizzpl/

https://www.instagram.com/audioriver/

Wojna dezinformacyjna toczy się dłużej niż inwazja zbrojna w Ukrainie. Jak rozpoznać dezinformację w świecie cyfrowym i jak się przed nią bronić – w podcaście Aleksandry Karasińskiej dla Forbes Women Polska dyskutowały dziennikarki: Sylwia Czubkowska ze Spider’s Web i Agnieszka Filipiak, redaktorka wicenaczelna Forbes Women Polska.

Granica między kłamstwem a dezinformacją jest cienka. Dezinformacja opiera się na manipulacji, która potrafi być czasem bardzo wyrafinowana. Na granicy polsko – białoruskiej Mińsk stosuje tradycyjne podejście do dezinformacji z użyciem wszelkich, dostępnych mediów, od telewizji po internet. Często  są to działania "siermiężne" i podejmowane przede wszystkim z myślą o samych Białorusinach, na co  wskazuje dr Martyna Mildziukiewicz, szefowa East Stratcom Task Force. 

W rozmowie z Piotrem Pogorzelskim szefowa unijnej grupy do walki z rosyjską dezinformacją podkreśla współpracę mediów białoruskich i rosyjskich. Jej zdaniem problemem jest dostęp do granicy tylko z jednej strony, czyli od strony Białorusi. Co prawda dziennikarze międzynarodowi starają się pokazać jak najbardziej wyważony i prawdziwy obraz sytuacji, lecz już sam fakt, że są po jednej stronie granicy wpływa na przekaz. 

Baza danych dotyczących dezinformacji prowadzona przez East Stratcom Task Force pokazuje, że celem  propagandowych  wysiłków Moskwy od lat jest  Ukraina. Od dawna główne narracje dotyczą Krymu, lecz ostatnio powróciła kwestia niepodległości i suwerenności Ukrainy. Do grupy głównych narracji wyraźnie inspirowanych przez Kreml dołączyła kwestia szczepień przeciwko Covid-19, a w szczególności podważanie skuteczności szczepionek zachodnich. 

Dezinformacja i propaganda podlega ciągłej ewolucji, co utrudnia jej zwalczanie. Kampanie dezinformacji zmieniają się w miarę doskonalenia narzędzi ich zwalczania. Stąd coraz mniej wielkich kampanii, a coraz więcej niszowych, lokalnych, których sponsorzy nadrabiają  ograniczone zasięgi rosnącą liczbą równocześnie podejmowanych działań. Zdaniem Martyny Mildziukiewicz odpowiedzią jest rozpowszechnianie rzetelnych informacji na temat dezinformacji i zwiększanie świadomości tego, jak bardzo przekaz jest zmanipulowany. 

Trzeba przy tym pamiętać, że nie tylko Moskwa używa narzędzi dezinformacyjnych. Fakt, że Kreml  dysponuje obecnie najlepszymi narzędziami do manipulacji informacją, czego  przykładem jest skuteczne pranie, czy wybielanie informacji fałszywych powoduje, że ze wzorów rosyjskich korzysta też wielu graczy państwowych i niepaństwowych z różnych części świata.  

Podcast został udostępniony bezpłatnie w ramach współpracy pomiędzy autorem i portalem Nowa Europa Wschodnia. Projekt "Po prostu Wschód" można wesprzeć na Patronite.

W kolejnym odcinku General Talks rozmawiamy z Patrykiem Zakrzewskim, Koordynatorem Akademii Fact-Checkingu ze Stowarzyszenia Demagog. W rozmowie poruszamy kwestię edukacji medialnej oraz systemowej zdolności polskiej oświaty do nauczania kompetencji XXI wieku: krytycznego myślenia oraz zdolności medialnych i cyfrowych. Posłuchaj również o problemie dezinformacji oraz jak stworzyć sobie osobistą zdrową przestrzeń informacyjną!

W pierwszym odcinku General Talks w języku polskim, rozmawiamy z Igą Hołówką, liderką licealnego projektu społecznego Zdezinformowani. W rozmowie poruszamy kwestię dezinformacji w kontekście młodych osób oraz platform społecznościowych jak Instagram i TikTok. Porozmawialiśmy również o samym projekcie Zdezinformowani i sposobach dotarcia do młodych osób z pokolenia Z.

W różnych częściach świata choroby, w tym covid-19 przebiegają w sposób odmienny i w nierównomiernym tempie. Stąd fale pandemii wirusa, który lepiej się rozprzestrzenia w miesiącach chłodnych, uzależnione są od zmian pór roku na poszczególnych kontynentach. Intensywność pandemii zależy także od mobilności ludzi i interakcji między nimi. 

Kluczowe znaczenie mają próby zaburzania naturalnego cyklu krążenia wirusa w środowisku. Szczepienia, maseczki i lockdowny skutecznie spowalniają rozprzestrzenianie się choroby, choć jej nie eliminują. W miejscach, w których wirus intensywnie się namnaża, zaczyna się zmieniać i mutować w sposób często niemożliwy do przewidzenia. 

Ludzkość odzwyczaiła się od zagrożeń. Ludzie oczekują, że wszystko będzie miało swój początek i koniec. Pandemia tak nie przebiega i możliwe, że trzeba przygotować się na długą obecność wirusa w naszym otoczeniu. O ile początek pandemii wyglądał stosunkowo optymistycznie dzięki szybkiemu wynalezieniu szczepionek, to nowe warianty wirusa częściowo przełamują odporność poszczepienną. To zwiększa niepewność wśród ludzi, którzy niejednokrotnie otrzymują sprzeczne komunikaty od władz i ekspertów.

- Z tego powodu wiele osób odrzuca naukę, bo ktoś, kto tyle razy zmienia zdanie w krótkim czasie, traci wiarygodność – mówi Paweł Grzesiowski. – Cały czas musimy mówić o tym, że wiarygodnym jest tylko ten, kto modyfikuje swoje zdanie w świetle faktów.

Zdaniem eksperta, Sars-CoV-2 jest młodym wirusem, który z łatwością mutuje, a nowe warianty są roznoszone po całym świecie w wyniku ruchu ludności. Stąd szybie rozprzestrzenienie się wariantu Dela pochodzącego z Indii i szansa, że wariant Mu z Ameryki Południowej, czy niebezpieczny wariant C1 zaobserwowany w RPA, nie uzyska zasięgu globalnego. Jest szansa, że z czasem, w miarę nabywania odporności przez ludzi, którzy chorowali lub się zaszczepili, Covid-19 stanie się stosunkowo łagodną chorobą dziecięcą, podobnie do innych koronawirusów. Grzesiowski przestrzega, że nie można mieć pewności, że tak się stanie, bo zawsze może pojawić się nowy, groźny wariant nieznany dla pamięci immunologicznej.

O ile w przypadku grypy istnieje system przewidywania, jaki wariant może dominować w kolejnym sezonie, co pozwala na dostosowywanie szczepionek, to w przypadku Sars-CoV-2 taki mechanizm nie istnieje. Także żadna z koncepcji walki z chorobą nie przyniosła dotychczas pełnego sukcesu, jednak poszczególnym krajom udaje się zmniejszyć liczbę zachorowań. Dlatego dla spowolnienia pandemii konieczna jest ścisła ochrona granic obejmująca kwarantannę, testy czy paszporty covidowe. Nie chodzi o zamykanie granic, ale o kontrolowanie zdrowia podróżnych, jak Tajwan czy Nowa Zelandia.

Grzesiowski podkreśla, że ważnym elementem ochrony osobistej jest oddychanie powietrzem filtrowanym przez maski medyczne. Ponadto niezwykle istotne są szczepienia ograniczające ciężkie zachorowania. Obecne szczepionki nie są w pełni skuteczne, lecz zaszczepieni chorują lżej i krócej, dzięki czemu wirus słabiej mutuje. Z kolei powszechne, bezpłatne i częste testowanie pozwoli sprawne izolować chorych jeszcze bardziej zmniejszając ryzyko mutacji wirusa.

Najmniej medycznym, lecz nie mniej ważnym, elementem walki z pandemią jest informacja, a przeciwdziałanie dezinformacji jest równie ważne, jak pozostałe metody walki z pandemią, czyli kontrola granic, maseczki, szczepienia i testy. 

- Dezinformacja, infodemia jest równie niebezpieczna, a może wręcz bardziej niebezpieczna niż sama pandemia, a fałszywe informacje powodują wśród ludzi straszne szkody – mówi Grzesiowski. – Ludzie wierząc w fałszywe informacje mogą sobie bardziej zaszkodzić, niż gdyby w ogóle Internetu nie czytali.

Pandemia jest testem współpracy i myślenia globalnego. Zdaniem Grzesiowskiego choroba pokazała, że ludzie pozbawieni wyobraźni i wiedzy, ale posiadający władzę, potrafią spowodować ogromne szkody w miejscach, w których medycyna i nauka stały się zakładnikami celów politycznych. Poleganie na Świtowej Organizacji Zdrowia (WHO) i organizowanej przez nią wymianie informacji to za mało. Świat potrzebuje ujednoliconej niepodważalnej strategii, która nie jest podporządkowana lokalnym i doraźnym celom politycznym. Tymczasem ludzkość jest rozproszona i zagubiona w działaniach, których cele często nie są czyste. 

- Róbmy swoje, bądźmy przygotowani, dbajmy o swoje otoczenie – mówi Grzesiowski. - To jest bardzo ważne, choć dotyczy skali mikro. W skali globalnej te działania indywidualne niewiele dadzą, a decyzje muszą zapadać na zupełnie innym szczeblu. Pandemia pokazała, że jesteśmy słabi jako gatunek, bo rezygnujemy ze skutecznych środków walki z zagrożeniem, czego przykładem jest infodemia i niepohamowany zalew dezinformacji czy antynauki na całym świecie - dodaje. 

Podcast został sfinansowany z grantu przyznanego przez Departament Stanu USA. Opinie, stwierdzenia i wnioski zawarte w tym podcaście należą do jego autorów i nie muszą odzwierciedlać stanowiska Departamentu Stanu USA.

Poziom wiedzy i dyskusji na temat koronawirusa i pandemii nie jest zły, uważa Paweł Reszka, szef działu krajowego tygodnika Polityka i autor książek Mali bogowie i Stan krytyczny.  Początkowo władze usiłowały ograniczać dostęp do informacji, a dziennikarze musieli stosować "metody partyzanckie", żeby dostawać się do szpitali i pisać reportaże, albo przynajmniej rzetelnie informować społeczeństwo. Reszka, z własnego doświadczenia, pokazuje, jak udawało się zadać kłam oficjalnej propagandzie.  

Pomimo dostępu do danych i  niezwykłego postępu wiedzy naukowej, nie tylko medycznej, nie brak teorii spiskowych i ludzi, którzy w nie wierzą. Skoro nadal są ludzie kwestionujący krzywiznę ziemi, dziennikarza nie dziwi, że znajdują się tacy, którzy kwestionują coś, czego nie mogą zobaczyć na własne oczy. Nawet, jeśli jest to dla nich śmiertelne niebezpieczne. Najlepszym przykładem reagowania jest tutaj własny przykład, by niektórych żadne argumenty i tak przekonać nie zdołają.

- Tak, w tym tygodniu widziałem już trzech takich - powiedział Reszka taksówkarzowi wiozącego go do szpitala w czasie, gdy dziennikarz zatrudnił się jako sanitariusz, żeby zbierać materiały do książki. Kierowca kwestionował pandemię i stąd pytanie do pasażera, czy widział kogoś, kto zmarł na Covid-19.

Włosi szybko zrozumieli, że rzetelne, szczere informowanie o sytuacji potrafi ratować życie. Zawsze jest szansa, że przekaz, zwłaszcza bolesny, czy wręcz brutalny, przebije się przez barierę negacji i przekona do zadbania o siebie i ludzi wokół. Co więcej, otwarta informacja ma także wymiar polityczny w sytuacji, gdy pandemia wykorzystywana jest jako narzędzie do dezinformacji.

Reszka podkreśla, że Rosjanie mają długą historię wykorzystywania wolności słowa przeciwko Zachodowi. Wykorzystują sytuację, w której kraje demokratyczne nie mogą po prostu zakazać dezinformacji, bo to godziłoby w jeden z fundamentów demokracji, którym jest wolność słowa. Nie jest więc przypadkiem, że tuby propagandowe Kremla wykorzystują pandemię, żeby w sposób zmanipulowany pokazywać, jak bardzo Zachód sobie nie radzi z problemami - nawet, gdy sytuacja w Rosji nie jest lepsza.

Rzetelne informowanie  jest więc odpowiedzią zarówno na wykorzystywanie Covid-19 w celach propagandowych, jako narzędzie dezinformacji czy poprostu przez ludzi, którzy odrzucają fundamenty nauki. Jest to zadanie zarówno dla zawodowych dziennikarzy, jak i dla dziennikarzy obywatelskich wykorzystujących media społecznościowe. Świetnym przykładem byli i są tutaj lekarze dzielący się własnych, niekiedy bardzo trudnymi doświadczeniami. 

Podcast został sfinansowany z grantu przyznanego przez Departament Stanu USA. Opinie, stwierdzenia i wnioski zawarte w tym podcaście należą do jego autorów i nie muszą odzwierciedlać stanowiska Departamentu Stanu USA.

Podcast został sfinansowany z grantu przyznanego przez Departament Stanu USA. Opinie, stwierdzenia i wnioski zawarte w tym podcaście należą do jego autorów i nie muszą odzwierciedlać stanowiska Departamentu Stanu USA.

Informacja i dezinformacja pojawiająca się w związku z trwającą pandemią wykorzystywana jest do walki politycznej. Przywódcy wykorzystują tragedię dla wpływania na własne społeczeństwa i oddziaływanie na sąsiadów. Gen. rez. Mirosław Różański, prezes fundacji Stratpoints, powołuje się na starożytnego, chińskiego myśliciela Sun Tzu, który stwierdził, że sekret zwycięstwa polega na myleniu wroga, aby nie mógł pojąć naszych zamiarów.

Pandemia powinna być także lekcją dla organizacji międzynarodowych, takich jak WHO, UE czy NATO. Nie wszystkie ich działania okazały się chybione, ale wiele wymaga naprawy czy chociażby poprawy. Usprawnić należy przede wszystkim globalny przepływ informacji i współpracy zmierzającej do zapobiegania powtarzaniu się tragedii na taką skalę. 

Podcast został sfinansowany z grantu przyznanego przez Departament Stanu USA. Opinie, stwierdzenia i wnioski zawarte w tym podcaście należą do jego autorów i nie muszą odzwierciedlać stanowiska Departamentu Stanu USA.

Trollami są sieciowi napastnicy, a nie są internauci, którzy nie zgadzają się wyrażanymi opiniami. Każdy ma prawo do własnego zdania, a media społecznościowe dają możliwość przedstawienia i przedyskutowania poglądu czy stanowiska. Anton Saifullayeu z Instytutu Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego za trolli uważa ludzi, którzy samodzielnie lub zawodowo usiłują wpływać na dyskusję, wywoływać reakcje emocjonalne innych użytkowników i wypaczać debatę.

 Czasem absurdalnymi stwierdzeniami usiłują poddawać w wątpliwość rzeczy wydające się nie budzić kontrowersji. Ich celem jest sprawienie wrażenia, że nawet oczywistości podlegają dyskusji. 

Rzeczą charakterystyczną jest gromadzenie się trolli wokół konkretnych tematów, takich jak zagadnienia Białoruskie, i forsowanie przez nich opinii często zasadniczo odbiegających od sentymentów społecznych czy powszechnego przekazu medialnego. W tej sytuacji internetowi napastnicy usiłują tworzyć sztuczny dyskurs i forsować bardzo jasno określone, na przykład antyzachodnie narracje, bo czyż Białorusin nie powinien tęsknić za porządkiem pod rządami Baćki, zamiast ryzykować zniewolenie przez Zachód z Polską na czele? 

Saifullayeu zwraca przy tym uwagę, że trolle zazwyczaj nie głoszą oczywistych poglądów prorosyjskich, które zbyt łatwo zdemaskowałyby źródło dezinformacji. Zdaniem eksperta, niekiedy można dostrzec pewną sztuczność języka, ale także sztampowość wypowiedzi. Trolle równie szybko znikają z dyskusji, jak je inicjują. Jeżeli wzbudzą kontrowersje, wypromują zadaną narrację i skutecznie rozpoczną dyskusję, której w przeciwnym wypadku by nie było, uznają zadanie za wykonane i porzucają wątek.

Rozwiązaniem nie jest cenzurowanie wypowiedzi. Paradoksalnie takie działania jedynie uwiarygadniają informacyjnych napastników stwarzając wrażenie, że publikujący treść ma coś do ukrycia, jakiś tajny cel ujawniany przez trolli. Najskuteczniejszą metodą neutralizacji ludzi siejących dezinformację jest uzbrajanie się w rzetelną wiedzę, obserwowanie własnych emocji i unikanie wątków, które wyraźnie je wzbudzają, ale także, a może przede wszystkim, ignorowanie - nie karmienie - trolli.

Projekt dofinansowany przez Fundację Solidarności Międzynarodowej w ramach polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.

Publikacja wyraża wyłącznie poglądy autora i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Fundacji Solidarności Międzynarodowej ani Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.

Szczególnie podatne na dezinformacje są kraje, narody czy grupy, które postrzegają się w roli ofiar otoczenia, podkreślają własny heroizm, a równocześnie idealizują swój obraz, uważa Adam Balcer, dyrektor programowy Kolegium Europy Wschodniej. To cechy, które sprzyjają tworzeniu mitów i teorii spiskowych. Wrodzy propagandyści z  żerują na takiej łatwowierności dając politykom, zwłaszcza autorytarnym, narzędzia scalające naród.  U rywali te same cechy można wykorzystać dla wzmacniania podziałów wewnętrznych i międzynarodowych. Robią to Rosjanie, ale można także znaleźć przykłady takiego oddziaływania wewnątrz NATO czy Unii Europejskiej.

Stosunkowo łatwo bronić się przed wrogą propagandą, gdy opiera się ona na kłamstwie. Jednak skuteczna dezinformacja wykorzystuje przeinaczenia, półprawdy i manipulacje. "Przepracowanie" historii, zwłaszcza tej trudnej, działa tu jak szczepionka. Rzetelna, otwarta debata na temat historii, pięknej, a także tej trudnej i jej ciemnych kart, pomaga chronić społeczeństwo.  To się jednak nie uda bez  edukacji uczącej krytycznego myślenia, odpowiedzialnych mediów i godnych zaufania autorytetów. 

Cykl podcastów jest realizowany we współpracy z Fundacją Bezpieczeństwa i Rozwoju "Stratpoints"

Podcast został zrealizowany ze wsparciem Departamentu Dyplomacji Publicznej NATO

Gromadzenie ogromnych ilości danych  i profilowanie informacji zagraża prawom człowieka. Dzięki nowych technologiom stosunkowo łatwo jest wykluczyć i stygmatyzować całe społeczności. Co więcej, fejki i dezinformacja pozbawiają ludzi możliwości, a raczej prawa świadomego wyboru. Te zagrożenia powodują, że prawa człowieka w sferze cyfrowej są coraz lepiej definiowane.

Draginia Nadażdin, szefowa polskiego oddziału Amnesty International, przekonuje, że warto zachować pewną dozę naiwności żądając dostępu do prawdy. To wymaga nie tylko wytykania kłamstw politykom, ale także uregulowania funkcjonowania  platform internetowych rozsiewających dezinformację. Nie może to jednak być cenzura. Ważniejsze jest poczucie odpowiedzialności użytkowników. Każdy z nas powinien pamiętać, że jest nie tylko odbiorcą, ale również przekaźnikiem informacji, a więc potencjalnym filtrem odsiewającym dezinformację.

Cykl podcastów jest realizowany we współpracy z Fundacją Bezpieczeństwa i Rozwoju "Stratpoints"

Podcast został zrealizowany ze wsparciem Departamentu Dyplomacji Publicznej NATO

Dzieci należy uczyć krytycznego myślenia od najmłodszych lat i robić to tak długo, jak się tylko da, a  szkoła powinna odpowiadać za uodpornienie dzieci na dezinformację. Pomóc mógłbym w tym przedmiot dający odpowiednie narzędzia, lecz twórcze i krytyczne myślenie powinno być częścią każdego przedmiotu. "Dobra edukacja jest opłacalna dla każdego" - podkreśla Staroń.

Edukacja, myślenie krytyczne czy nauka nie kłóci się z emocjami, które są częścią kreatywności. Te wszystkie elementy są i muszą być ze sobą powiązane. Warto przy tym pamiętać o roli świata nauki i obowiązujących w nim zasadach, które czynią z niego jedyne źródło wiarygodnych informacji. Naukowcy, dzięki swojej rzetelności wpisanej w wykonywaną przez nich pracę, dają odpowiedzi na dezinformację i pomagają ustrzec się przed manipulacjami.

Cykl podcastów jest realizowany we współpracy z Fundacją Bezpieczeństwa i Rozwoju "Stratpoints"

Podcast został zrealizowany ze wsparciem Departamentu Dyplomacji Publicznej NATO

Białoruś jest przykładem zastosowania przez Rosję nowoczesnych mechanizmów dezinformacji. Jest też krajem, w którym propaganda prokremlowska działa nawet na poziomie regionalnym.  Co więcej, widać także dostosowanie narracji reżimu Aleksandra Łukaszenki do treści propagowanych przez Moskwę. Andrei Yeliseyeu mówi o 20-25 głównych narracjach, które udało się zidentyfikować jako przewodnie wątki tej kampanii. Jednym z głównych motywów jest utrwalanie przekonania, że wszyscy sąsiedzi, za wyjątkiem Rosji, są dla Białorusinów źli, a zgniły Zachód jedynie chce ich zniewolić i wykorzystać.

Część treści treści wydaje się niedorzeczna, inne opierają się na półprawdach, manipulacjach i przeinaczeniach. Wszystko zależy od grupy odbiorców, do których kierowany jest przekaz. Na przykład młodzi Białorusini nie wierzą w agresywne ambicje Polski, ale starsi już tego pewni nie są, więc ziarno niepewności zostało zasiane. Inną narracją jest systematyczne ośmieszanie języka, symboli narodowych i ambicji wolnościowych Białorusinów.

Cykl podcastów jest realizowany we współpracy z Fundacją Bezpieczeństwa i Rozwoju "Stratpoints"

Podcast został zrealizowany ze wsparciem Departamentu Dyplomacji Publicznej NATO

Informacja zawsze była częścią wojen i konfliktów. Jej waga wzrosła jeszcze bardziej we współczesnej  wojnie hybrydowej. Z jednej strony pozwala skutecznie używać  siły militarnej, ale równocześnie umożliwia oddziaływanie, wpływania, a nawet kontrolowania przeciwnika bez jednego wystrzału.

Gen. rez. Mirosław Różański mówi o przygotowaniach, których wymaga stawienie czoła informacyjnych agresorom. Kluczem jest edukacja i podnoszenie społecznej świadomości, ale także odpowiedzialność mediów. Państwa demokratyczne muszą prowadzić debatę i wypracować równowagę między wolnością słowa i dostępu do informacji a  konieczną kontrolą służącą bezpieczeństwu kraju. 

Opracowanie form funkcjonowania i prowadzenia wojen w świecie informacyjnym jest zadaniem nie tylko dla poszczególnych krajów, ale także dla organizacji międzynarodowych takich jak NATO czy ONZ. To może być właściwy moment, aby zacząć prace nad nową, cyfrową  Konwencją genewską.

Cykl podcastów jest realizowany we współpracy z Fundacją Bezpieczeństwa i Rozwoju "Stratpoints"

Podcast został zrealizowany ze wsparciem Departamentu Dyplomacji Publicznej NATO