på‚eä‡

W tej edycji programu chcielibyśmy oddać hołd kobietom, których przez wieki mało kto słuchał, mało kto liczył się z ich opiniami, refleksjami, uczuciami, oczekiwaniami i pragnieniami. Poświęcimy czas kobietom żyjącym w cieniu patriarchatu. Autorki tej wyjątkowej na polskim rynku wydawniczym, nowej książki, przyglądają się statusowi kobiet w średniowieczu oraz ścieżkom, na które wstępowały one w okresie rewolucji przemysłowej – jako migrantki, robotnice, służące, nauczycielki czy pracownice seksualne. Dotykają kwestii płci kulturowej, pisząc o kształtowania się takich form kobiecej tożsamości jak nowożytna czarownica i kobieta niehetero-normatywna, XIX-wieczna chłopka i nowoczesna dziewczyna. Gościem Michała Poklękowskiego jest Anna Sosnowska, socjolożka historyczna z Ośrodka Studiów Amerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego. Jedna z autorek książki pt. "Ludowa Historia Kobiet".

Świat mody niezmiennie kojarzy się z blichtrem i luksusem, ale także - z wyrzeczeniami, kultem ciała i ostracyzmem środowiska. Dla Adriany Hyzopskiej, przez lata był to niedostępny świat marzeń. Po latach niechęci do własnego ciała i rosnącego sprzeciwu wobec rzeczywistości, zdecydowała się na tranzycję i podbój świata modelingu. Choć w Polsce żyje coraz więcej osób transpłciowych, to temat ten w wielu kręgach wciąż pozostaje tabu. To ogromna zmiana nie tylko dla osób które poddają się tranzycji, ale także dla ich rodzin oraz społeczności, szczególnie poza tzw. dużymi miastami. Jak zaznacza Adriana, zdecydowała się na ten krok dopiero po osiągnięciu pełnoletności właśnie dlatego, by uchronić własnych rodziców przed licznymi procedurami i nieprzyjemnościami. Dalej swoje kroki skierowała w stronę modelingu, do tej pory znanego jej z drugiej strony: zajmowała się makijażem i w tej dziedzinie odnosiła liczne sukcesy. Występ w telewizyjnym programie dla początkujących modelek otworzył jej drzwi do dalszej kariery. Dziś nie tylko pojawia się na wybiegach i w sesjach zdjęciowych, ale także opowiada swoją historię, by przekonać że warto walczyć o siebie. Do wysłuchania rozmowy zaprasza Aleksandra Galant.

Według statystyk z 2021 r. w Polsce żyje około 240 tysięcy osób transpłciowych. Jak podkreślają eksperci, transpłciowość nie jest chorobą i nie wymaga leczenia. Może być potrzebna korekta płci, po to żeby dopasować ciało do poczucia tożsamości. Osoby transpłciowe w Polsce mierzą się z wieloma wyzwaniami: to poczucie niedopasowania do świata, odrzucenie przez bliskich, rodzinę i środowisko, tęsknota za życiem w zgodzie ze sobą. Dodatkowo medyczna korekta płci i związane z tym zabiegi są bardzo kosztowne. Wszystko to może skutkować myślami samobójczymi, samookaleczeniami czy depresją. Transpłciowość członka rodziny to także duże wyzwanie dla jego rodziny. Mimo okazywania wsparcia i sympatii także dla nich jest to "trzęsienie ziemi". Jak wygląda transpłciowość w Polsce, jak przebiegają losy osób które zdecydowały się na coming-out, z jakimi reakcjami się spotykają i jakie mają plany na przyszłość opowiedziała w Drogowskazach Paula Szewczyk, dziennikarka i autorka książki "Ciała obce. Opowieści o transpłciowości". Do wysłuchania rozmowy zaprasza Aleksandra Galant.

Czy męskość jest w kryzysie? Czy współcześni Panowie – przynajmniej niektórzy – pogubili się w gąszczu, często sprzecznych ze sobą oczekiwań społecznych i kulturowych? Czy nadal czują się niejako przymuszeni do tego, by zbudować dom, spłodzić syna i posadzić drzewo? Jak mężczyźni w Polsce radzą sobie z męską tożsamością? Czy zawsze muszą być odważni, waleczni, kreatywni? Czy potrafią swobodnie mówić o swoich emocjach, nawet tych najtrudniejszych i głęboko skrywanych? Jaki jest współczesny mężczyzna? Gośćmi Michała Poklękowskiego będą Katarzyna Matusz, dziennikarka i pisarka oraz Stanisław Szlassa, kapłan, psychoterapeuta, trener umiejętności społecznych i mediator. Autorzy książki pod tytułem „Mężczyzna, ale jaki?”

"Płeć" to odcinek o tym gdzie znajduje się w nas nasza płeć. Opowiadam w nim o tym co dla mnie oznacza męskość, jak definiuję kobiecość, dzielę się sposobem myślenia, który pozwolił mi zrozumieć pojęcie niebinarności. Płeć nie jedno ma imię, więc poznajmy ją bliżej.

Janda-Dębek, B. (2005). Znaczenie dotyku w komunikacji międzyludzkiej. W J. Klebaniuk (Red.), Psychologiczne konteksty komunikacji (s. 59–66). Oficyna Wydawnicza ATUT.

Serafińska-Kleczyk, K., & Szmajke, A. (2005). Inklinacja makiaweliczna a umiejętność odczytywania kłamstwa w komunikowaniu się. W J. Klebaniuk (Red.), Psychologiczne konteksty komunikacji. Oficyna Wydawnicza ATUT.

Strzelczyk, J. (2009). Kobieta w średniowieczu. W M. Brzostowicz, M. Przybył, & J. Wrzesiński (Red.), Miłość, damy i rycerze (s. 19–34). Muzeum Archeologiczne w Poznaniu.