saoedi

Behalve wanhoop en verdriet over Ida, is het ook de week van 9/11, nu precies twintig jaar geleden. Naast rouw, is er ook woede over geheime informatie over de rol die Saoedi-Arabië mogelijkerwijs in de aanval heeft gespeeld. De presidenten Bush, Obama en Trump weigerden inzage door nabestaanden, politici en journalisten. Biden heeft nu beloofd het dossier openbaar te maken.

Luister ook | Amerika Podcast #92: De laatste dag van de langste oorlog

En natuurlijk beantwoorden ze luisteraarsvragen. Er zitten weer heel slimme vragen tussen.

Over de Amerika Podcast

De wekelijkse Amerika Podcast wordt gepresenteerd door Jan Postma vanuit Washington DC en Bernard Hammelburg vanuit New York of Amsterdam. De podcast komt woensdag online en is te beluisteren via je favoriete podcastapp of via bnr.nl/amerika.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Amerika straft Saudi-Arabië voor het vermoorden en in stukken zagen van criticus Jamal Khashoggi. Maar ook weer niet te veel. Hoe president Biden probeert de Saudische kroonprins Bin Salman te temmen zonder het delicate machtsevenwicht in het Midden-Oosten te veel te verstoren.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Tien jaar Arabische Lente

Wat begon als een moment van optimisme over de toekomst, is verworden tot tien jaar van oorlog en bloedvergieten in het Midden-Oosten. Te gast is Koos van Dam, oud-ambassadeur, Syrië-gezant en schrijver van het boek: Granaten en Minaretten, Een diplomaat op zoek naar vrede in de Arabische en islamitische wereld.

Joe&Donald Show

Ook in Amerika kan het vaccineren tegen corona beginnen. De toekomstige president Biden wil zich laten vaccineren. Maar wat doet de huidige president Trump? En waar gaat de huidige president wonen als hij uit het Witte Huis vertrekt? Trump wil naar Florida, maar het is de vraag of hij daar welkom is. Daarover onze correspondent in Washington, Jan Postma.

Luister ook | Amerika Podcast #55: We maken het officieel

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Blik op Europa

Na vele jaren bij BNR en vier jaar als verslaggever in en rondom Brussel, is dit de laatste week van onze goede collega Jesse Pinster. Daarom in deze uitzending een speciaal afscheidsinterview in een extra lange Blik op Europa.

Luister ook | S02E12 Blufpoker met Orbán en Rutte

Joe&Donald Show

In de nadagen van zijn presidentschap is Trump begonnen met gratie te verlenen aan verschillende bekende figuren zoals Michael Flynn. En misschien wel Trump zelf? Verder is de enorme verdeeldheid in Amerika precies vandaag extra zichtbaar. Alle families zitten namelijk samen om tafel om Thanksgiving te vieren. Daarover onze correspondent in Washington, Jan Postma.

Luister ook | Amerika Podcast #51: 'Hij vecht voor ons, dus ik voor hem'

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Lees ook | Timmermans: Nederlandse opstelling grootste obstakel voor compromis coronasteunpakket

Saoedi Arabië

Voorzichtig aan krijgen vrouwen in Saoedi Arabië onder leiding van Mohammed Bin Salman iets meer vrijheden. Maar hoeveel rechten hebben vrouwen in het land? Te gast is Annemarie van Geel, arabist en schrijver van het boek: 'Hakken in het zand, Saoedische vrouwen over hun levens'.

Luister ook | Mot met Marokko

Nepnieuws

Sinds het uitbreken van de coronacrisis wordt Europa overspoeld door desinformatie. En dat komt volgens de Europese Commissie vaak uit Rusland én China. En dus wil Brussel de strijd tegen nepnieuws op voeren. Hoe? Daarover Europaverslaggever Jesse Pinster.

Luister ook | Het internetarchief speelt een grote rol in de verspreiding van nepnieuws

CNN

De Amerikaanse president Trump is boos op CNN vanwege een slechte peiling en eist excuses, maar ook andere peilingen laten zien dat Trump ver achter staat op zijn tegenstander Joe Biden. Amerika-correspondent jan Postma vertelt hoe de Trump-campagne het roer wil omgooien.

Luister ook | Extra editie Amerika Podcast: Vlam in de pan

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Saoedi Arabië

Amerika haalt Patriot raketsystemen weg uit Saoedi Arabië. Die werden vorig jaar geplaatst vanwege drone-aanvallen op olieraffinaderijen en Iraanse dreigementen. Is de Iraanse dreiging voorbij of heeft dit alles te maken met de prijzenoorlog op de oliemarkt? Daarover Peter Wijninga, defensie-expert, onder andere verbonden aan het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.

Hongarije

Zowel vanuit het Europese hof in Luxemburg als vanuit het Europese parlement in Brussel komt vandaag stevige kritiek op Hongarije. Het land wordt aangesproken op het asielbeleid en de staat van de rechtstaat. Een bijdrage van Europaverslaggever Jesse Pinster.

'Obamagate'

Middenin de coronacrisis heeft Donald Trump een gigantische mediastorm veroorzaakt met wat hij noemt 'Obamagate'. Een schandaal dat de beroemde Watergate-affaire, die toenmalig president Nixon ten val bracht, doet verbleken. Althans, volgens Trump. Correspondent Jan Postma legt uit wat er aan de hand is.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Lees ook | Olieprijs keldert; handelaren betalen voor afname

Door het coronavirus gaat het zeer slecht met de energiesector en het conflict tussen oliemachten Saoedi-Arabië en Rusland. Het heeft gezorgd voor een halvering van de olieprijs. De OPEC-landen en Rusland zijn overeengekomen om minder olie op te gaan pompen, maar het is maar de vraag of dat genoeg is.

Luister ook | Saoedi-Arabië en Rusland: ongekende verlaging olieproductie

Het lijkt voor een Nederlander allemaal een ver-van-mijn-bedshow, maar dat is het allesbehalve. Deze crisis is namelijk wel degelijk van invloed op onze levens. In de Strateeg vertellen energie-expert Lucia van Geuns en financieel analist Anna Grebenchtchikova hierover. Ook bespreekt Paul van Liempt met hen de wortels van dit conflict en hoe de betrokken landen dit inzetten om hun geopolitieke doelen te bereiken.

Gasten:

Lucia van Geuns, energiedeskundige bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.

Anna Grebenchtchikova, financieel analist.

Over deze podcast:

De Strateeg verschijnt eens in de twee weken, abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen.

Host: Paul van Liempt

Redactie: Diederik de Groot

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Verbreekt België het eigen formatierecord?

Het wereldrecord formeren hebben de Belgen al in handen, en ze hoopten het niet te verbeteren. Maar de huidige gesprekken over een federale regering verlopen zó slecht, dat niets meer ondenkbaar is. Er wordt zelfs gesproken over een noodregering. Daarover Dave Sinardet, hoogleraar Politicologie aan de Vrije Universiteit Brussel.

Blik op Europa

In Frankfurt, in de toren van de Europese Centrale Bank, vragen ze zich af welke rol ze moeten spelen in de toekomst van Europa. Maar ECB-baas Christine Lagarde moet nog een beetje leren wat ze wel en niet moet doen, zegt de hoofdeconoom van ING in Frankfurt, Carsten Brzeski, tegen Europaverslaggever Jesse Pinster.

The Donald Show

De eerste dagen van het impeachment-proces in de Senaat zitten erop. Het zijn lange dagen voor de Senatoren en dat is aan ze te merken ook. En dan moeten ze zich ook nog eens aan allerlei regeltjes houden. Correspondent Jan Postma heeft het allemaal eens goed geobserveerd.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het islamdebat

We maken in Nederland al jarenlang opgewonden ruzie over de islam, maar waarover debatteren we eigenlijk en wat heeft het debat nou eigenlijk opgeleverd? Zijn er ook landen waar ze dat debat op een betere manier voeren dan wij dat doen? Dat bespreken we met Jan Jaap de Ruiter, arabist aan de Universiteit Tilburg en co-auteur van het nieuwe boek Wordt het nog wat met het Islamdebat?.

Blik op Europa

Wat als niet de Britten om uitstel van de Brexit vragen, maar de EU? In artikel 50 staat namelijk nergens geschreven dat de Britten dat zelf moeten doen. Zo zou er toch meer ruimte kunnen komen om een deal te bereiken, en hoeft Boris Johnson niet dood in een greppel te gaan liggen.

The Donald Show

Nu het impeachment onderzoek in gang is gezet, trekt Donald Trump werkelijk alle registers open. Hij valt de Democraten aan waar hij maar kan, en hij vestigt zelfs een nieuw twitter-record.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Met vandaag:

- Simon van Veen, Fondsmanager van het Sustainable Dividend Value Fund

- Reinder Wietsma, portfoliomanager bij IBS Capital Management

- Thijs Knaap, senior strateeg APG

En zakenpartner Jill Dierikx, Bestuurslid bij de Nederlandse vereniging van Commissarissen en Directeuren.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald Show

Trump is druk bezig met de verkiezingscampagne voor 2020. Als een ander land informatie zou hebben over zijn tegenstanders, dan zou hij dat zeker willen ontvangen. Daarover Jan Postma, onze correspondent in Washington.

Blik op Europa

In Moldavië vechten twee regeringen om de macht. Europaverslaggever Jesse Pinster over Venezolaanse toestanden in Europa.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald Show

Een shutdown van de Amerikaanse overheid lijkt te zijn voorkomen. Onze correspondent Jan Postma in Washington over wat dat betekent voor de muur van Trump.

Blik op Europa

Het Catalaanse conflict laait weer op. Europaverslaggever Jesse Pinster over 'dreigend bloedvergieten' en mogelijke rellen in Barcelona.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald Show

De Verenigde Staten staat stil bij het overlijden van oud-president Bush. Onze correspondent in Washington Jan Postma de ongemakkelijke spanning tussen Donald Trump en de andere oud-presidenten.

Blik op Europa

Het CDU, de Christendemocraten in Duitsland maken zich op om te stemmen over een nieuwe partijleider. Europaverslaggever Jesse Pinster over wie het meeste kans maakt om Merkel op te volgen.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

1. Wie zijn de belangrijkste leveranciers?

Met stip is Amerika nummer één. In 2017 kocht Saoedi-Arabië voor bijna 18 miljard aan Amerikaanse wapens, dat is een derde van de totale Amerikaanse wapenexport. Het Verenigd Koninkrijk verkocht in 2017 1,5 miljard, Frankrijk ruim 600 miljoen, Duitsland zon 250 miljoen. Duitsland heeft de export trouwens door de affaire-Khashoggi stopgezet.

2. Wat moeten de Saoedis met zoveel wapens?

Ze beschouwen zichzelf in toenemende mate als regionale supermacht. De belangrijkste vijand is in soennitische Saoedische ogen het sjiitische Iran. Irak, met zijn sjiietische meerderheid, wordt ook als vijand gezien, evenals de alawitische Syriër Assad. Hetzelfde geldt voor de Huthis in Jemen, tegen wie zij een meedogenloze oorlog voeren. Maar ook in het soennitische buurstaatje Bahrein, waar de Saoedische krijgsmacht in 2011 een sjiitische opstand neersloeg.

3. De westerse regeringen wisten toch al lang voor de moord op Khashoggi dat Saoedi-Arabië een brute dictatuur is?

Zeker, maar het gaat om veel geld, en veel werkgelegenheid. Trump overdreef met een half miljoen banen, maar alleen in Amerika gaat het wel over vele duizenden. Er is ook een strategische overweging: ook het westen ziet Saoedi-Arabië als belangrijke regionale macht en bondgenoot. En, oh ja, Saoedi-Arabië heeft ook nog een hoop olie.

4. Merkel stopt de leveranties, Rutte heeft de EU opgeroepen daar ook over na te denken. Gaat de EU om?

Nee, ik zie Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk echt niet stoppen met deze lucratieve en volgens hen strategisch belangrijke export. Het gaat bovendien vooral om Amerika.

5. Is een wapenboycot realistisch en zou die werken?

Realistisch niet, effectief wel. Kroonprins Mohammed bin Salman zegt wel dat hij, als het westen met een boycot komt, zaken gaat doen met China en Rusland. Maar een omschakeling naar Chinese of Russische systemen is technisch vrijwel onmogelijk. Maar nogmaals: er komt geen boycot.

Dank, Niels Klarenbeek.

In de Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag vijf vragen over een internationaal thema. Hebt u een onderwerp? Stuur dan een tweet naar @BNR of mail naar onlineredactie@bnr.nl

See omnystudio.com/listener for privacy information.

1. Wie zijn de belangrijkste leveranciers?

Met stip is Amerika nummer één. In 2017 kocht Saoedi-Arabië voor bijna 18 miljard aan Amerikaanse wapens, dat is een derde van de totale Amerikaanse wapenexport. Het Verenigd Koninkrijk verkocht in 2017 1,5 miljard, Frankrijk ruim 600 miljoen, Duitsland zon 250 miljoen. Duitsland heeft de export trouwens door de affaire-Khashoggi stopgezet.

2. Wat moeten de Saoedis met zoveel wapens?

Ze beschouwen zichzelf in toenemende mate als regionale supermacht. De belangrijkste vijand is in soennitische Saoedische ogen het sjiitische Iran. Irak, met zijn sjiietische meerderheid, wordt ook als vijand gezien, evenals de alawitische Syriër Assad. Hetzelfde geldt voor de Huthis in Jemen, tegen wie zij een meedogenloze oorlog voeren. Maar ook in het soennitische buurstaatje Bahrein, waar de Saoedische krijgsmacht in 2011 een sjiitische opstand neersloeg.

3. De westerse regeringen wisten toch al lang voor de moord op Khashoggi dat Saoedi-Arabië een brute dictatuur is?

Zeker, maar het gaat om veel geld, en veel werkgelegenheid. Trump overdreef met een half miljoen banen, maar alleen in Amerika gaat het wel over vele duizenden. Er is ook een strategische overweging: ook het westen ziet Saoedi-Arabië als belangrijke regionale macht en bondgenoot. En, oh ja, Saoedi-Arabië heeft ook nog een hoop olie.

4. Merkel stopt de leveranties, Rutte heeft de EU opgeroepen daar ook over na te denken. Gaat de EU om?

Nee, ik zie Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk echt niet stoppen met deze lucratieve en volgens hen strategisch belangrijke export. Het gaat bovendien vooral om Amerika.

5. Is een wapenboycot realistisch en zou die werken?

Realistisch niet, effectief wel. Kroonprins Mohammed bin Salman zegt wel dat hij, als het westen met een boycot komt, zaken gaat doen met China en Rusland. Maar een omschakeling naar Chinese of Russische systemen is technisch vrijwel onmogelijk. Maar nogmaals: er komt geen boycot.

Dank, Niels Klarenbeek.

In de Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag vijf vragen over een internationaal thema. Hebt u een onderwerp? Stuur dan een tweet naar @BNR of mail naar onlineredactie@bnr.nl

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Saoedische kroonprins kreeg carte-blanche van Trump. De kroonprins ging helaas iets te voortvarend te werk. Iran lacht in zijn vuistje. Over bloed, botzagen en bondgenootschap

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald show

Onze correspondent in Washington Jan Postma over de felle campagnestrijd in aanloop naar de verkiezingen.

Blik op Europa

Europaverslaggever Jesse Pinster over waarom Italië cyberaanvallen in Europa niet te hard wil aanpakken.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Voorop gaat Mohammed bin Salman, bijgenaamd MBS, de machthebber in Saoedi-Arabië. Of het nu voortdurende executies zijn in Riyad, of de massale opsluiting en marteling van critici en dwarsliggers, of de ontvoering van de Libanese premier, hij slaat bij kritiek keihard terug. Canadas commentaar op schendingen van mensenrechten leidde tot het terughalen van alle Saoedische burgers en studenten uit Canada. Dreigende Amerikaanse politici krijgen lik op stuk: nog één woord, of de Saoedis dumpen hun miljarden aan Amerikaanse staatsobligaties. Wil Amerika af van zijn wapendeal met Saoedi-Arabië? Geen punt, Rusland en China staan te popelen. MBS trekt een lange neus.

De tweede winnaar is Donald Trump. Hij dreigt met sancties, maar niet met het annuleren van de wapendeals. Van de 55 miljard dollar die Amerika in 2017 aan wapens exporteerde, ging een derde, 18 miljard, naar Saoedie-Arabië. Daarmee is zo veel Amerikaanse werkgelegenheid gemoeid, dat Trump die niet op het spel zet. Dat hoort zijn achterban graag, want die vindt banen belangrijker dan een aan mootjes gehakte journalist. Maar belangrijker: Trump slaagde erin de Amerikaanse dominee Andrew Brunson vrij te krijgen uit Turkse gevangenschap. Natuurlijk ontkent iedereen het verband, maar de deal was duidelijk: Trump steunt Erdogan in zijn woede op de Saoedis, maar daar moest wat tegen overstaan. En hup, daar lag in de Ovale Kamer Brunson op zijn knieën te bidden voor Trump.

De derde winnaar is Erdogan. Zijn verontwaardiging over de moord op een journalist op het Saoedische consulaat, midden in Istanbul, krijgt bijval uit de hele westerse wereld. Die keert zich dus in felle bewoordingen tegen Saoedi-Arabië, en Erdogan krijgt een aai over zijn bol. Maar let op: op het symbolisch boycotten van een conferentie, of annulering van een incidentele deal, na, gaat geen enkel land de betrekkingen verbreken of de handel stilzetten. Ook Turkije niet. En die mootjes mensenvlees? Acht, er is nu eenmaal veel mis in de wereld....

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Voorop gaat Mohammed bin Salman, bijgenaamd MBS, de machthebber in Saoedi-Arabië. Of het nu voortdurende executies zijn in Riyad, of de massale opsluiting en marteling van critici en dwarsliggers, of de ontvoering van de Libanese premier, hij slaat bij kritiek keihard terug. Canadas commentaar op schendingen van mensenrechten leidde tot het terughalen van alle Saoedische burgers en studenten uit Canada. Dreigende Amerikaanse politici krijgen lik op stuk: nog één woord, of de Saoedis dumpen hun miljarden aan Amerikaanse staatsobligaties. Wil Amerika af van zijn wapendeal met Saoedi-Arabië? Geen punt, Rusland en China staan te popelen. MBS trekt een lange neus.

De tweede winnaar is Donald Trump. Hij dreigt met sancties, maar niet met het annuleren van de wapendeals. Van de 55 miljard dollar die Amerika in 2017 aan wapens exporteerde, ging een derde, 18 miljard, naar Saoedie-Arabië. Daarmee is zo veel Amerikaanse werkgelegenheid gemoeid, dat Trump die niet op het spel zet. Dat hoort zijn achterban graag, want die vindt banen belangrijker dan een aan mootjes gehakte journalist. Maar belangrijker: Trump slaagde erin de Amerikaanse dominee Andrew Brunson vrij te krijgen uit Turkse gevangenschap. Natuurlijk ontkent iedereen het verband, maar de deal was duidelijk: Trump steunt Erdogan in zijn woede op de Saoedis, maar daar moest wat tegen overstaan. En hup, daar lag in de Ovale Kamer Brunson op zijn knieën te bidden voor Trump.

De derde winnaar is Erdogan. Zijn verontwaardiging over de moord op een journalist op het Saoedische consulaat, midden in Istanbul, krijgt bijval uit de hele westerse wereld. Die keert zich dus in felle bewoordingen tegen Saoedi-Arabië, en Erdogan krijgt een aai over zijn bol. Maar let op: op het symbolisch boycotten van een conferentie, of annulering van een incidentele deal, na, gaat geen enkel land de betrekkingen verbreken of de handel stilzetten. Ook Turkije niet. En die mootjes mensenvlees? Acht, er is nu eenmaal veel mis in de wereld....

See omnystudio.com/listener for privacy information.

1. De rel begon met een Canadese eis dat een groep vrouwen, die zijn opgepikt wegens een actie voor gelijke rechten, wordt vrijgelaten. Waarom zijn de Saoedis daar zo woest over?

Ze noemen het inmenging in hun interne aangelegenheden. Daarmee is Canada zijn boekje te buiten gegaan, is de klacht. Eerlijk gezegd zit er wel iets in. Een regering of ambassadeur kan best op diplomatieke wijze een kwestie aanhangig maken in het gastland, maar via een tweet in het openbaar tekeer gaan was niet handig. Dat kwam omdat één van de vrouwen, Samar Badawi, Canadees en Saoedisch staatsburger is. Canada ging er met gestrekt been in.

2. Is zon felle reactie normaal?

Nee, dit gaat wel heel ver. Het uitzetten van een ambassadeur en een fel protest dat gebeurt in zulke gevallen. Maar het stilleggen van het luchtverkeer, het onmiddellijk verkopen van investeringen, het weghalen van Saoedische patiënten uit Canadese ziekenhuizen dat is een soort diplomatieke hysterie.

3. De Saoedis eisen excuus en vragen andere landen om bemiddeling. Dat zijn toch goede tekenen?

Misschien, maar niemand hapt. Canada weigert pertinent excuses aan te bieden, en geen enkel land wil bemiddelen. Dat maakt de Saoedis extra kwaad, dus het werkt averechts.

4. Is het nog steeds slecht gesteld met de mensenrechten?

Ik vind het een barbaars land. Deze week werd in Mecca een man die werd verdacht van moord, verkrachting en diefstal, gekruisigd. In Riyad worden mensen regelmatig in het openbaar met de sabel onthoofd. Vrouwen mogen nu autorijden, maar de vrouwen die daarvoor actie voerden, zitten in de gevangenis. Dus, ja, Canada heeft gelijk.

5. Amerika zegt: wij bemoeien ons er niet mee. Is dat niet raar?

Ja, dat is raar, maar het is ook de ironie van de politiek. Saoedi-Arabië is veruit de grootste wapenklant van de Verenigde Staten. Het land steunt Trump volledig in zijn strijd tegen Iran. En met Canada is hij verwikkeld in een handelsoorlog. Dus Washington zwijgt. Ik weet niet of Trudeau zit te wachten op de steun van Trump, maar het is onder zulke oude bondgenoten wel navrant.

Dank, Sam Verbakel.

In de Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag vijf vragen over een internationaal thema. Hebt u een onderwerp? Stuur dan een mail naar onlineredactie@bnr.nl

See omnystudio.com/listener for privacy information.