Kokle – łotewski instrument, tożsamość i sztuka medytacji

W jednej z wież okalającego Tallin pierścienia średniowiecznych murów znajduje się mała niepozorna kaplica ekumeniczna. Pod malowidłem Maryi jest tam zapisana modlitwa za to, co szczególnie bliskie Estończykom - za przyrodę. Za ukrytymi drzwiami znajdują się tam wykonane ręcznie księgi, przywodzące na myśl te, które sporządzali mnisi w klasztorach. Te pochodzą ze Szkoły Sztuk Klasztornych, a za ich wykonaniem stoi Anatolij Ljutjuk, oblat św. Benedykta.

Wilno stało się bezpieczną przystanią dla wielu białoruskich aktywistów, dziennikarzy i artystów, którzy musieli wyjechać z kraju zwłaszcza po sfałszowanych wyborach i nieudanej rewolucji 2020 roku. Tym samym Białorusini powrócili do miasta, które przez długi czas było istotnym ośrodkiem białoruskiego życia kulturalnego i intelektualnego. O wileńskim życiu artystycznym diaspory białoruskiej, o grożących za działalność artystyczną nacechowaną politycznie wyrokach, a także o swojej sztuce opowiadają Hanna Rusinova i małżeństwo artystów Sviatlana Petushkova i Andrej Shaporov.

O Słoweńskim Muzeum Etnograficznym, jego historii i zbiorach, a także dlaczego wiele eksponatów nie pochodzi wcale ze Słowenii mówi jego dyrektor Natalija Polenec.
Czym jest organizowana przez strażaków veselica i dlaczego niektórzy Słoweńcy uznają ją za obciach, a inni chętnie tańczą do skocznej muzyki akordeonu opowiada Adela Pukl z Departamentu Kultury Duchowej tego muzeum.

Dawna architektura łotewska związana jest nieodłącznie z historią kraju, różnymi obcymi rządami i stanowionymi przez nie prawami. Jednak w Łotewskim Skansenie w Rydze najlepiej można poznać tę część architektury, która stanowiła przez wieki esencję łotewskości - drewnianą architekturę ludową. Zaskakuje zwłaszcza rola sauny, którą utożsamia się najczęściej jednak z Finlandią i Estonią. Opowiada o tym Rozīte Katrīna Ponne, Kierowniczka Departamentu Edukacji i Informacji w Łotewskim Muzeum Etnograficznym.

Małe Muzeum Wileńskie nakierowane jest na różnych odbiorców, chociaż głównie opowiada o mieście jego własnym mieszkańcom. O wystawie czasowej poświęconej twarzom Wilna z przeszłości, jego mieszkańcom, z których wielu już zniknęło, a także o historii miasta w jego siedemsetlecie opowiada historyk z Muzeum Wileńskiego Povilas Andrius Stepavičius.

Estonia musiała zmierzyć się z problematycznym pałacem Kadriorg, zbudowanym przez Piotra I. Z jednej strony symbol rosyjskiego imperializmu i okupacji, z drugiej dzieło sztuki i zabytek. Pojawiały się różne propozycje. Dzisiaj jednak jest on integralną częścią estońskiego dziedzictwa kulturowego, mieszcząc w sobie muzeum sztuki i będąc jedynym barokowym pałacem w Estonii. O historii obiektu opowiada Dyrektor Muzeum Sztuki Kadriorg Aleksandra Murre.

Dlaczego rumuńskie Narodowe Muzeum Sztuki Współczesnej zamyka rzeźby w klatce, jak artyści funkcjonowali w czasach reżimu Nicolae Ceaușescu i dlaczego muzeum znajduje się w budynku parlamentu opowiada Dyrektor Programów Sandra Demetrescu.

Na obrzeżach Tallina na wietrznym wybrzeżu Morza Bałtyckiego znajduje się Estoński Skansen, który przedstawia historię estońskiej wsi od początku XIX wieku poniekąd do czasów współczesnych. Znaleźć tam można nawet pojedyncze starsze obiekty, takie jak kaplica protestancka Szwedów z wybrzeża. Gospodarstwa, wiatraki, karczmy, sklepy- w większości zbudowane z drewna, dają świadectwo tego, jak żyli Estończycy jeszcze sto lat temu. Czym jest rehemaja i dlaczego pośrodku skansenu stoi betonowy blok opowiada Vivian Siirman, dyrektorka departamentu architektury wiejskiej Estońskiego Skansenu.

Historia Żydów na ziemiach dzisiejszej Rumunii sięga być może nawet II wieku po Chrystusie. Średniowiecze to okres przybycia Sefardyjczyków, a później dołączyli do nich Aszkenazyjczycy. Rumuńscy Żydzi przez wieki walczyli o uznanie, oddając nie raz swoje życie za Rumunię. Spośród nich wyrośli artyści, lekarze, bankierzy, społecznicy, pisarze, a nawet odkrywca i podróżnik Julius Popper. O historii i teraźniejszości rumuńskich Żydów opowiada Carmen Iovițu, dyrektor Muzeum Historii Żydów w Bukareszcie, prowadzonego przez Federację Gmin Żydowskich Rumunii.

Nieopodal słoweńsko-włoskiej granicy w Alpach Julijskich od dziesięciu lat młodzi artyści z różnych państw obcują z naturą i ze sobą nawzajem i pod kierunkiem mentorów tworzą swoje prace. Każda rezydencja artystyczna z cyklu "Art of Nature" zakończona jest wystawą ich dzieł. O projekcie opowiadają: Jana Kruh, Dyrektor Centrum Młodzieży w Novej Goricy, Łukasz Paprotny, radca w Ambasadzie RP w Lublanie, Klemen Brun, jeden z pomysłodawców projektu, artysta, młodzi artyści z Polski - Oskar Lubos, Bartłomiej Frączek i Aleksander Politański oraz Maša Gala, artystka, mentorka w projekcie.