Hello VOA - វីអូអេ

សាកល​លោក​និង​តំបន់​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​កំពុង​ហ៊ុម​ព័ទ្ធ​ដោយ​វិបត្តិធំៗ​នានា​ តួ​យ៉ាង​សង្គ្រាម​ឈ្លាន​ពាន​របស់​រុស្ស៊ី​លើ​អ៊ុយក្រែន អស្ថិរភាព​ក្រោយ​រដ្ឋ​ប្រហារ​យោធា​នៅ​ភូមា និង​ការ​ប្រជែង​ឥទ្ធិពល​ក្នុង​តំបន់​រវាង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​និង​ចិន។ ក្នុងកម្មវិធី Hello VOA ប្រចាំ​ខែ​ ក្រោម​ប្រធានបទ​ «អាស៊ាន» នា​រាត្រីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី ៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២២ លោក ពុយ គា ប្រធាន​ឆ្លើយ​ឆ្លង​ព័ត៌មាន​ ឱ្យ​ទីភ្នាក់​ងារ​ព័ត៌មាន​ជប៉ុន​ក្យូដូ លើក​ឡើង​ថា វិបត្តិ​ទាំង​នេះ​នឹង​គ្រប​ដណ្ដប់​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន​និង​កិច្ច​ប្រជុំ​ពាក់ព័ន្ធ​ដ៏​ច្រើនផ្សេង​ទៀត​ នៅ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​ ក្នុង​ខែ​វិច្ឆិកា​ ឆ្នាំ​២០២២ នេះ៕

គិត​មក​ត្រឹម​ដើម​ឆ្នាំ ២០២២ ពលករ​ចំណាកស្រុក​កម្ពុជា​ដែល​កំពុង​ធ្វើការ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ដោយ​ស្រប​ច្បាប់​មាន​ចំនួន​ប្រហែល​ជា​១,៣​លាន​នាក់។ ខណៈ​ពេល​ដែល​ការធ្វើ​ចំណាកស្រុក​នៅតែ​បន្ត​កើត​មាន អ្នកជំនាញ​មើលឃើញ​ថា ពលករ​ចំណាក​ស្រុក​កម្ពុជា​អាច​រង​ឥទ្ធិពល​នៃ​ការផ្លាស់ប្ដូរ​វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ ភាសា និង​ប្រពៃណី។ កញ្ញា ថោង សារីបុត្ត អ្នកស្រាវជ្រាវ​វ័យក្មេង​ប្រចាំ​វេទិកា​អនាគត​ថ្លែង​ក្នុង​កម្មវិធី Hello VOA ស្តីពី​ពលករ​ចំណាក​ស្រុក​ថា ពលករ​គួរតែ​ផ្សព្វផ្សាយ​អំពី​វប្បធម៌​ខ្មែរ​នៅ​ប្រទេស​ដែល​ពួកគេ​កំពុង​ធ្វើការ ដើម្បី​រក្សា​អត្តសញ្ញាណ​ជាតិ​របស់​ពលករ​នៅ​ប្រទេស​ទាំងនោះ៕ (កាន់ វិច្ឆិកា, Hello VOA, ភ្នំពេញ, ២៧ តុលា ២០២២)

មិនដល់​មួយ​ឆ្នាំទេ​ ការ​បោះ​ឆ្នោត​ថ្នាក់​ជាតិ​នៅ​កម្ពុជា​ នឹង​ឈាន​មក​ដល់។ លោក សេង សារី​ អ្នកស្រាវជ្រាវ​សង្គម​កម្ពុជា បាន​លើក​ឡើង​ថា មក​ដល់​ពេល​នេះ​ ភាព​អយុត្តិធម៌​និង​វិសមភាព​នៅ​ក្នុង​ការ​ប្រកួត​ប្រជែងនយោបាយ ​កំពុង​កើតឡើង​ខ្លាំង​ ចំពោះ​អ្នក​នយោបាយថ្មី​របស់​ក្រុម​គណបក្ស​ប្រឆាំង។ បញ្ហា​នេះ​កំពុង​បង្ក​ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យពួកគេ​មិនមាន​ឱកាស​នៅក្នុង​ការ​រៀបចំ​ខ្លួនឲ្យ​បាន​ល្អ​ ដើម្បី​ចូលរួម​នៅ​ក្នុង​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង ស្រប​ពេល​ការ​បន្ត​ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ​កើត​មានឡើង។ លោក សេង សារី​ បាន​បញ្ជាក់​នៅ​ក្នុង​កម្មវិធី Hello VOA ថា ស្ថានភាព​នយោបាយ​មិន​ប្រែប្រួល​អ្វី​ច្រើន​ទេ ខណៈ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​នៅ​តែ​ក្តាប់​ណែន​ក្នុង​ដៃ​នូវ​ស្ថានភាព​នយោបាយ​បច្ចុប្បន្ន។ លោក​ក៏​បាន​កត់សម្គាល់​ផង​ដែរ​ថា នៅ​ក្នុង​ការ​ប្រកួតប្រជែងនយោបាយ ចាប់ពី​ពេល​នេះ​រហូត​ដល់​ឆ្នាំ​ ២០២៣ ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​នឹង​បន្ត​បង្ហាញ​មុខ​អ្នក​ដឹកនាំ​ជំនាន់​ថ្មី​កាន់តែ​ច្រើន​របស់​ខ្លួន ដែល​មាន​វ័យ​ក្រោម​ ៥០ឆ្នាំ ​ដោយ​ផ្តល់ឱកាស​និងតួនាទី​នៅ​ក្នុងការ​ដឹកនាំ​ជាតិ៕ (ខាន់ សុគុំមនោ, Hello VOA, ភ្នំពេញ, ១៧ តុលា ២០២២)

កម្ពុជា​នឹង​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត​ថ្នាក់​ជាតិ​នៅ​ថ្ងៃទី ២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៣ ខាងមុខ។ ប៉ុន្តែ​លោក ថាច់ សេដ្ឋា អនុ​ប្រធាន​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​ដែល​ជា​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដ៏​ធំ​មួយ បាន​ថ្លែង​នៅ​ក្នុង​កម្មវិធី Hello VOA ថា ប្រព័ន្ធ​បោះឆ្នោត​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ មិន​ទាន់​មាន​ភាព​ល្អ​ប្រសើរ​នៅ​ឡើយ​ទេ ហើយ​លោក​កំពុង​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​ការ​កែប្រែ ដើម្បី​ធានា​ថា ការបោះឆ្នោត​នា​ពេល​ខាង​មុខ​នេះ អាច​ទទួល​យក​បាន៕ (ស៊ុន ណារិន, Hello VOA, ភ្នំពេញ, ១៣ តុលា ២០២២)

គម្រោង«តោះអាន» ឬ Let’s Read របស់អង្គការមូលនិធិអាស៊ី ​គឺ​ជា​កម្មវិធី​បច្ចេកវិទ្យា​មួយ​ ឬហៅ​ថា App ដែលមាន​សៀវភៅអាន​ភ្ជាប់​ជាមួយ​រូបភាពជាច្រើន​សម្រាប់​កុមារ​ មាន​ទាំង​ជា​ភាសាខ្មែរ និង​ភាសា​បរទេសមួយចំនួន​ទៀត។​ នៅ​ក្នុង​បទសម្ភាសន៍​ជាមួយអ្នកស្រី​ កាន់ វិច្ឆិកា​ នៃ​វីអូអេ លោក សរ វីរៈ​តារា មន្ត្រី​កម្មវិធី​នៃ​អង្គការ​មូលនិធិអាស៊ី ​បាន​ឲ្យ​ថា គម្រោង​«តោះអាន» ឬ​ Let’s Read មាន​សៀវភៅ និង​កម្ម​វិធី​មិនគិត​ថ្លៃ ​ដែល​ជួយ​ជំរុញ​ឱ្យ​កុមារ​បង្កើន​ទម្លាប់​ក្នុងការ​អាន​កាន់តែ​ច្រើន។ សូម​លោក​អ្នក​នាង​ស្ដាប់​បទសម្ភាសន៍​នេះ​ទាំងស្រុង​ដូចតទៅ៕

ក្នុងកម្មវិធី Hello VOA ប្រចាំ​ខែ​ ក្រោម​មូលបទ «អាស៊ាន» ដែល​ចាក់​ផ្សាយ​កាល​ ពី​រាត្រី​ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី០៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ បណ្ឌិត រ៉ូ វណ្ណៈ សាស្ត្រាចារ្យ​ជំនាញ​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ​ បាន​ចូល​មក​អន្តរាគមន៍ បកស្រាយ​អំពី​ទស្សនវិជ្ជា​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋ សេដ្ឋកិច្ច ចារកម្ម និង​យោធា របស់​ទិសាបាមោក្ខ​ឥណ្ឌា​សម័យ​បុរាណ កៅឌីល្យៈ និង​ការ​ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​នៃ​ទ្រឹស្ដី​របស់​លោក ទៅ​នឹង​ស្ថាន​ការណ៍​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​សកល​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន៕ ( អូន ឆេងប៉រ, Hello VOA, បែរឡាំង, ៦ តុលា ២០២២)

អ្នកស្រី លឹម ​ប៊ួយហៀក បាន​ចាប់​ផ្តើម​សិក្សាថ្នាក់​បណ្ឌិត​ជំនាញចិត្តវិទ្យា​ព្យាបាល​ ដោយ​ផ្តោត​លើ​កុមារ​តូចៗ និង​មនុស្ស​វ័យជំទង់ នៅ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ Vietnam National University នៅទីក្រុង​ហាណូយ ប្រទេស​វៀតណាម។ អ្នកស្រីចូលចិត្ត​ចែក​រំលែកចំណេះដឹង​អំពី​សុខភាព​ផ្លូវចិត្ត​កុមារ​ តាម​រយៈ​ការ​បង្កើត​មាតិកាវីដេអូតាម​បណ្តាញ​សង្គម​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ ក្រោម​គម្រោងមួយ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា​ «ដឹងគុណ-ចិត្តសាស្ត្រ​ និង​ការ​ចិញ្ចឹម​បីបាច់​កូន»។ ​អ្នកស្រី​លើក​ឡើង​ថា ថ្វី​ត្បិត​អ្នក​ជំនាញ​ចិត្ត​វិទ្យាមាន​ការ​កើន​ឡើងនៅកម្ពុជា​ក្តី​ ក៏កា​រយក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ដល់​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​របស់​កុមារ​និង​មនុស្ស​វ័យ​ជំទង់នៅ​មាន​កម្រិតនៅ​ឡើយ​ ដោយ​អ្នក​ជំនាញ​ភាគ​ច្រើន​ផ្តោតលើ​មនុស្សពេញ​វ័យ។​ អ្នកស្រី​ លឹម ​ប៊ួយហៀក ថា ​អ្នកស្រី​នឹង​យក​ជំនាញដែល​ខ្លួន​ស្រលាញ់​នេះ ​ជួយ​ដល់​កុមារ​តូចៗ​ និង​មនុស្ស​វ័យ​ជំទង់​តាម​រយៈ​ការ​អប់រំ​ និងផ្តល់ការប្រឹក្សា​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​គ្រួសារ។ អ្នកស្រី​ក៏បាន​គូសបញ្ជាក់ថា ​ស្ត្រី​ក៏​ត្រូវតែ​តស៊ូមតិ​ដើម្បី​ឲ្យ​សង្គម​ឲ្យតម្លៃនិងគាំទ្រ​ខ្លួន​ឲ្យ​មាន​ពេល​មើលថែ​កូន ស្របពេល​ខ្លួន​បំពេញ​ការងាររកចំណូល៕ (ខាន់ សុគុំមនោ, Hello VOA, ភ្នំពេញ, ៣ តុលា ២០២២)

កសិករ​កម្ពុជា​ដែល​ពេញ​កម្លាំង ជារឿយៗ​ តែង​ធ្វើ​ចំណាក​ស្រុក​ពី​ស្រុក​កំណើតរបស់​ពួកគេ​ទៅកាន់​រាជធានី ឬ​តាម​បណ្តា​ប្រទេស​ផ្សេងៗ​ដើម្បី​ស្វែងរក​ការងារ​ធ្វើ ដោយ​បោះបង់​មុខរបរ​កសិកម្មរបស់​ពួកគេ។ លោក ថេង សាវឿន ប្រធានសមាគម​សម្ព័ន្ធ​សហគមន៍​កសិករ​កម្ពុជា​ ​(CCFC) ​ថ្លែង​ក្នុង​កម្មវិធី Hello VOA វិស័យ​កសិកម្ម និង​ការផ្គត់ផ្គង់​ស្បៀង​របស់​កម្ពុជា​នឹង​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ធ្ងន់ធ្ងរ​ ប្រសិន​បើ​កសិករ​ដែល​ពេញ​កម្លាំង​នៅ​តែ​បន្ត​ធ្វើ​ចំណាក​ ហើយបោះបង់ការ​ធ្វើ​កសិកម្ម។​ (អ្នកនាង កាន់ វិច្ឆិកា, Hello VOA, ភ្នំពេញ, ២២ កញ្ញា​ ២០២២)

សេរី​ភាព​របស់​លោក កឹម សុខា គឺជា​អាទិភាពដំបូងដែល​ជម្រុញ​ឱ្យ​ក្រុមដែលមាន​និន្នាការ​គាំទ្រលោក កឹម សុខា​ អាចមកចូលរួមបោះឆ្នោត​នៅ​អាណត្តិក្រោយ។​ នេះជាការលើក​ឡើងរបស់​ លោក​ យឹម ស៊ីណន អតីត​ប្រធាន​ចលនា​យុវជន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិប្រចាំ​ប្រទេសកូរ៉េខាង​ត្បូង​ នៅ​ក្នុងបទសម្ភាស​ហេឡូវីអូអេ។ លោកបន្តទៀតថា បើគ្មាន​សេរីភាព​សម្រាប់​លោក​កឹម សុខា នោះ​គឺស្មើ​នឹងប្រជាធិបតេយ្យ​កម្ពុជា​មិនអាចដើរ​ដោយ​រលូន​ និងមិនអនុលោមតាមស្តង់ដាដែលសហគម​ន៍អន្តរជាតិត្រូវការ​នោះ​ទេ៕ (​ខាន់ សុគុំមនោ​, Hello VOA, ភ្នំពេញ​, ទី​១៩ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ២០២២​)

យុវជន​មួយ​ក្រុម​បាន​រួមគ្នា​បង្កើត​គម្រោង​មួយ​ឈ្មោះថា E-Robot ដើម្បី​ផ្ដល់​ការ​បណ្ដុះ​បណ្ដាលការ​សរសេរ​កូដ និង​មនុស្ស​យន្ត​ទៅ​កាន់​សិស្ស​នៅ​ជន​បទ និង​លើក​ទឹក​ចិត្ត​សិស្ស​ស្រី ក្នុង​ការ​រៀន​បច្ចេកវិទ្យា​ដោយ​ឥតគិតថ្លៃ។​ កញ្ញា ផែន ផល្លីដែត ប្រធាន​ក្រុម​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ផ្នែក​ការ​ចូលរួម​ការងារ​ស្ម័គ្រចិត្ត​ក្នុង​សង្គម​របស់​យុវជន​ E-Robot ថ្លែង​ក្នុងកម្មវិធី Hello VOA សំឡេង​ជំនាន់​ថ្មី​ថា ក្រុម​យុវជន​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​ E-Robot ជួយ​តម្រង់​ទិសសិស្ស​ឱ្យ​ស្គាល់​ពី​ខ្លួន​ឯង​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បច្ចេកវិទ្យា។ (អ្នកស្រី កាន់ វិច្ឆិកា, ភ្នំពេញ, ១២ កញ្ញា ២០២២)

ប្រទេស​កម្ពុជា​នឹង​រៀប​ចំ​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើស​តាំង​តំណាងរាស្រ្ត​ដែល​នឹង​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃទី២៣ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០២៣។ មុន​នឹង​ការ​បោះ​ឆ្នោត​មក​ដល់ គណបក្ស​ចំនួន​៤ រួម​មាន​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន ឆន្ទៈ​ខ្មែរ ប្រជាធិបតេយ្យ​មូលដ្ឋាន និង​គណបក្ស​កែទម្រង់​កម្ពុជា បាន​រួម​គ្នា​ដាក់​សំណើ​ចំនួន​១៦​ចំណុច​ទៅ​ស្ថាប័ន​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត ដើម្បី​ស្មើ​កែ​លម្អ​ប្រព័ន្ធ​បោះ​ឆ្នោត។ លោក​ គង់ មុនីកា ប្រធាន​គណបក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ បាន​ជំរុញ​ឱ្យ​ស្ថាប័ន​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត​ ធានា​ការ​បោះឆ្នោត​មួយ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ដោយ​សេរី ត្រឹម​ត្រូវ និងយុត្តិធម៌។ លោក​បញ្ជាក់​ថា៖ «ស្ថាប័ន​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​ហ្នឹង​ត្រូវ​តែ​មាន​គំនិត​របស់​ខ្លួន ក្នុង​ការ​ស្នើ​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​ ឬ​ក៏​ភាគី​ពាក់​ព័ន្ធ​ណាមួយ​ឲ្យ​មានការ​កែ​លម្អ​ចំណុច​ដែល​ខ្លួន​គិត​ថា​មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​ហ្នឹង។ មិន​អាច​ចេះ​តែ​អនុវត្ត​ទាំង​ទទឹង​ទើស»៕ (ស៊ុន ណារិន, Hello VOA, ភ្នំពេញ, ៨ កញ្ញា ២០២២)

អ្នកស្រី យ៉ាង សុភ័ណ្ឌ មិន​ដែល​រំពឹង​ថា​ខ្លួន​ក្លាយ​ជា​ថ្នាក់ដឹកនាំ​សហជីព​មួយ​រូប​នោះ​ទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកស្រីបាន​ជម្នះឧបសគ្គ​ ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង ដោយ​ឆ្លៀត​រៀនសូត្រ​បណ្តើរ​ធ្វើការ​បណ្តើរ ដើម្បី​បង្កើន​ចំណេះ​ដឹង​ខ្លួន​ឱ្យ​ទាន់​តាម​សម័យ​កាល​ និង​ដើម្បី​ឱ្យ​ខ្លួន​អាច​ក្លាយ​ទៅ​ជា​អ្នកដឹកនាំ​មួយ​រូប​ដែល​គេ​ទុកចិត្ត។ អ្នកស្រី​បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា​ ការ​ជម្នះ​ភាព​ភ័យខ្លាច​របស់​ខ្លួន​ និង​ការ​ខិតខំ​រៀនសូត្រ បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​អ្នកស្រីស្គាល់​រស់​ជីវិត​ច្រើន។ ទោះ​ជាយ៉ាងណា​ ក្រោយ​ប្រឡូក​ការងារ​សហជីព​ជាង​២​ទសវត្សរ៍​មកនេះ​ ក៏​ធ្លាប់​ធ្វើ​ឱ្យ​អ្នកស្រី​មាន​អារម្មណ៍​ហត់នឿយ​ខ្លាំង ហើយ​ក៏ចង់​សម្រាក។ ក៏​ប៉ុន្តែដោយ​សារ​ នៅ​មាន​ទឹកចិត្ត​ស្រឡាញ់​អ្វី​ដែល​ខ្លួន​ធ្វើ​ និង​បាន​ឃើញ​ឥទ្ធិពល​នៃ​ការងារ​នេះ​ទៅ​លើ​ក្រុម​កម្មករ​ដែល​រង​ការ​រំលោភ​បំពាន​ អ្នកស្រី​ថា​ខ្លួន​មិន​ទាន់​អាច​ដើរ​ចេញ​ពី​តួនាទី​នេះ​បាន​នៅ​ឡើយ៕ (ខាន់ សុគុំមនោ, Hello VOA, ភ្នំពេញ, ទី០៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២)

តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ពិត​ជា​ចៀស​មិន​រួច​ពី​ផល​ប៉ះពាល់​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​និង​សន្ដិសុខ​ធ្ងន់ធ្ងរ​នោះ​ទេ បើ​សិន​ជា​មាន​ជម្លោះ​ប្រដាប់​អាវុធ​នៅ​ច្រក​សមុទ្រ​តៃវ៉ាន់​មែន​នោះ។ នេះ​ជា​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក ស៊ុន គីម គ្រូ​ឧទ្ទេស​ជំនាញ​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ​ នៅ​សាកល​វិទ្យាល័យ​បញ្ញាសាស្ត្រ​កម្ពុជា​ ថ្លែង​ក្នុង​កម្មវិធី​ហេឡូវីអូអេ​ប្រចាំ​ខែ​ក្រោម​មូល​បទ​«អាស៊ាន​» ជាមួយ​លោក អូន ឆេងប៉រ ដែល​បាន​ចាក់​ផ្សាយ​កាល​ពី​រាត្រី​ថ្ងៃ​ទី០១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២៕

ពលករ​កម្ពុជា​យ៉ាង​ហោច​ណាស់​ជាង​មួយ​លាន​នាក់​ បាន​និង​កំពុង​ធ្វើ​ចំណាក​ស្រុក​ទៅ​ធ្វើ​ការនៅ​ប្រទេស​ថៃ។ ពលករ​ខ្មែរ​យ៉ាង​ច្រើន​នៅ​មិន​ទាន់​ទទួល​បាន​ការ​ការពារ​សមស្រប​ និង​ការ​គោរពសិទ្ធិ​ជា​មូលដ្ឋាន​ក្នុង​ការ​រស់នៅ​របស់​ពួកគេ​ឲ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ​នៅ​ឡើយ។ ហើយ​ជា​រឿយៗ គេ​តែង​ឮ​អំពី​ការ​ចាប់​ខ្លួន​ពលករ​ខ្មែរ​ដែល​ឆ្លង​ដែន​ខុស​ច្បាប់​ទៅ​ធ្វើ​ការ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ។​ កញ្ញា ទ្រី សុភា មន្រ្តី​ផ្នែក​ទេសន្តរប្រវេសន៍​នៃ​មជ្ឈមណ្ឌល​សម្ពន្ធភាព​ការងារ និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស ហៅ​កាត់​ថា​សង់ត្រាល់​ថ្លែង​ក្នុង​កម្មវិធី Hello VOA ស្តី​ពី​ពលករ​ចំណាក​ស្រុក​ថា អាជ្ញាធរ​គួរ​សម្រួល​ឱ្យ​ពលករ​ខ្មែរ​ដែល​ធ្វើ​ចំណាកស្រុក​ទៅក្រៅ​ប្រទេសទទួល​បាន​ឯកសារ​ស្រប​ច្បាប់ ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​ការ​ចាប់​ខ្លួនដែល​បណ្ដាល​មក​ពី​ការ​ធ្វើ​ចំណាក​ស្រុកធ្វើ​ការ​ដោយ​គ្មាន​ឯកសារ។​ (អ្នកនាង កាន់ វិច្ឆិកា, Hello VOA ពលករ​ចំណាក​ស្រុក, ភ្នំពេញ, ២៥ សីហា​ ២០២២)

សមាជិក​គណបក្សភ្លើង​ទៀន​ដែលបានឈ្នះ​អាសនៈ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំសង្កាត់ចំនួន​ ២១៩៨ ក្រោយ​ពីការ​បោះ​ឆ្នោតជ្រើសរើស​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំសង្កាត់អាណត្តិទី៥នេះ​ ភាគច្រើន​បានទទួល​តំណែងត្រឹមជា​ជំទប់ទី២​ និង​ជា​សមាជិក​។​ នេះ​បើតាម​លោក​ សុន​ ឆ័យ​ អនុប្រធានគណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន ផ្តល់​បទ​សម្ភាស​ដល់វីអូអេ​។ លោក​បញ្ជាក់​ថា ប្រមាណជាង​មួយខែ​ ដែល​សមាជិក​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំសង្កាត់​មកពី​គណបក្សភ្លើងទៀន ​ចូលកាន់​តំណែង​រៀងៗ​ខ្លួន​ ពួកគេ​បាន​រាយការណ៍ថា​ នៅ​ជួប​ការ​លំបាកមួយ​ចំនួន ដូចជា​ភាព​យឺតយ៉ាវ​នៃ​ការ​រៀប​ចំឲ្យ​មាន​បន្ទប់​ធ្វើ​ការ​ងារ​ និង​ការផ្តល់​ឯកសណ្ឋាន​ជាដើម​ ដែល​អាច​នាំឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ការ​បំពេញ​ភារកិច្ច​ និងបង្ហាញវប្បធម៌​រើសអើង​នៅតាម​ថ្នាក់មូលដ្ឋាន។ លោក​បន្តទៀតថា​ មកដល់​ពេល​នេះ​គណបក្សភ្លើងទៀន​ នៅ​មិនទាន់​គិតគូរ​នៅឡើយ​ ​ថាតើគណបក្សខ្លួននឹង​ជ្រើស​រើសបុគ្គលណាមួយជា​បេក្ខភាព​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​សម្រាប់​ការ​ប្រកួតប្រជែង​ការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិ​ខាងមុខ។​ លោកថា អ្វីដែលជាអទិភាព​គឺការ​ការរៀបរចនា​សម្ព័ន្ធ​នៅថ្នាក់ក្រោម​អោយ​រឹងមាំ ​និងការដា​ក់​ចេញគោល​នយោបាយ​សម្រាប់​ការ​បោះឆ្នោត​នៅឆ្នាំ​ក្រោយ​៕

The Thinker Cambodia គឺជាវេទិកាអត្ថាធិប្បាយនិងវិភាគទៅលើកិច្ចការបរទេស ផ្តោត​សំខាន់​ទៅ​លើ​ភូមិសាស្រ្ត​នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសន្តិសុខ។ វេទិកា​នេះ​បង្កើត​ឡើង​ក្នុង​គោល​បំណង​ឲ្យ​យុវជន សិស្សនិស្សិត អ្នកស្រាវជ្រាវ អ្នករៀបចំគោលនយោបាយ និងសាធារណជនទូទៅ​អាច​បញ្ចេញគំនិត និងទស្សនៈទៅលើបញ្ហាព្រួយបារម្ភរបស់ពួកគេ​ ដើម្បី​ធ្វើ​ឲ្យ​សំឡេង​របស់​ពួកគាត់​អាច​ត្រូវ​បាន​ឮ​ជា​សាធារណៈ និង​ត្រូវ​បាន​ពិចារណា​ដាក់​បញ្ចូល​ទៅក្នុង​ដំណើរការ​រៀបចំ​គោល​នយោបាយ។ លោក វណ្ណ ប៊ុនណា ប្រធានវេទិកា​ The Thinker Cambodia ​ថ្លែង​ក្នុងកម្មវិធី Hello VOA សំឡេង​ជំនាន់​ថ្មី​ថា វេទិកា​ The Thinker Cambodia បង្កើន​ចំណេះដឹង និង​ផ្តល់ឱកាសឱ្យ​យុវជន​បញ្ចេញ​សំឡេង និង​កង្វល់ ជាពិសេស​ពាក់ព័ន្ធនឹង​ផ្នែក​នយោបាយការបរទេស៕ (អ្នកស្រី​ កាន់ វិច្ឆិកា, ភ្នំពេញ, ៨ សីហា ២០២២)

ប្រមុខ​ការ​ទូត​អាស៊ាន​និង​ដៃគូ​សរុប​៣៧​ប្រទេស​បាន​ជួប​ប្រជុំ​គ្នា​នៅ​ជ្រោយ​ចង្វា​ រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​ក្នុង​សប្ដាហ៍​នេះ។ ការ​ប្រមូល​ផ្ដុំ​កម្រិត​ខ្ពស់​នេះ​កើត​មាន​ចំ​ពេល​មាន​ភាព​តាន​តឹង​ក្រៃលែង​នៅ​ច្រក​សមុទ្រ​តៃវ៉ាន់ ភូមា និង​ជុំវិញ​សំណុំ​រឿង​រុស្ស៊ី​ចូល​ឈ្លាន​ពាន​អ៊ុយក្រែន។ បណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធ ប្រធាន​វិទ្យាស្ថាន​ចក្ខុ​វិស័យ​អាស៊ី​ បាន​ចូល​មក​វិភាគ​អំពី​បរិបទ​ និង​លទ្ធផល​ជាក់​ស្ដែង​នៃ​សំណុំរឿង​រសើបៗ​ខាង​លើ​អំឡុង​កិច្ច​ប្រជុំ​ដ៏​សំខាន់​ដឹកនាំ​ដោយ​អាស៊ាន ក្នុង​កម្ម​វិធី​ហេឡូ​វីអូអេ​ប្រចាំ​ខែ​ក្រោម​មូល​បទ​«អាស៊ាន» ជាមួយ​លោក អូន ឆេងប៉រ ដែល​បាន​ចាក់​ផ្សាយ​កាល​ពី​រាត្រី​ថ្ងៃ​ទី០៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២៕

កញ្ញា ពេជ្រ រតនា អ្នកគ្រប់គ្រងកម្មវិធីនៃក្រុមហ៊ុន 500 Global បានថ្លែងថា ធនធានមនុស្សនៅ​ក្នុងវិស័យថាមពលស្អាតនៅប្រទេសកម្ពុជានៅមានកម្រិតនៅឡើយ ជាពិសេសគឺស្រ្តី បើទោះ​បីជាវិស័យនេះមានសារៈសំខាន់ក៏ដោយ។ យោងតាមបទពិសោធន៍របស់កញ្ញា រតនា មុខវិជ្ជា​នេះ​មិនសូវត្រូវបានគេចាប់អារម្មណ៍ទេ ហើយ​អ្នក​ដែល​បញ្ចប់ការសិក្សាមុខវិជ្ជានេះពិបាករក​ការងារ​ធ្វើ។ កញ្ញាបានបញ្ជាក់ថាវិស័យថាមពលស្អាតនេះមានសារៈសំខាន់ និងមាន​សក្ដានុពល​យ៉ាងខ្លាំង ជាពិសេសនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍៕ (អ្នកស្រី ស៊ូ ពេជ្រចិន្តា, Hello VOA ស្ត្រីនិង​ភាពជាអ្នក​ដឹកនាំ, វ៉ាស៊ីនតោន, ថ្ងៃចន្ទ ទី១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២)

ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​យ៉ាង​ហោច​ណាស់​ពីរលាននាក់ បាន​និង​កំពុង​ធ្វើ​ចំណាក​ស្រុកទៅ​ធ្វើ​ការ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស។ ការ​សិក្សា​មួយចំនួន​បាន​រក​ឃើញ​ថា​ ​ជាច្រើន​ឆ្នាំមក​នេះ​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ចំណាក​ស្រុក​ទៅ​ធ្វើការ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស គឺ​ដោយសារ​កង្វះ​ទី​ផ្សារការងារ​ក្នុង​ស្រុក និងប្រាក់​ឈ្នួល​ទាប។​ អ្នកស្រី​ កៅ សុគន្ធ​ផារ៉ាឌី មន្រ្តី​គម្រោង​ថ្នាក់​ជាតិ​នៃអង្គការ​អន្តរជាតិ​ទេសន្តរប្រវេសន៍ ហៅកាត់​ថា IOM ថ្លែង​ក្នុង​កម្មវិធី Hello VOA ស្តី​ពី​ពលករ​ចំណាក​ស្រុក​ថា ការ​ធ្វើ​ចំណាក​ស្រុក​គួរតែ​ជា​ជម្រើស ក្នុង​ករណី​ដែល​ពលរដ្ឋ​មិនមាន​ការងារ​ធ្វើ​ក្នុង​ប្រទេស​កំណើត ជាជាង​គិត​ថា ជាភាព​ចាំ​បាច់​ដែល​ត្រូវ​តែធ្វើ​ចំណាក​ស្រុក៕ (អ្នកនាង កាន់ វិច្ឆិកា, ភ្នំពេញ, ២៨ កក្កដា, ២០២២)

ក្រោយលទ្ធផលបោះឆ្នោត​ឃុំសង្កាត់ គណបក្ស​នយោបាយទាំង៩ បាន​ព្រមទទួល​យកកៅអី​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំសង្កាត់រៀងៗ​ខ្លួន។ នៅ​ក្នុងចំណោម​កៅអី​ក្រុមប្រឹក្សាសរុប ១១.៦២២​ មាន​គណបក្ស​ធំៗ​ពីរ គឺគណបក្សប្រជាជន​កម្ពុជា និង​គណបក្សភ្លើង​ទៀន​។ ​គណបក្ស​ប្រជា​ជន​ទទួលបាន​តំណែងមេឃុំ​ស្ទើរតែ​ទាំងអស់​ ដែល​មាន​ចំនួន​ ១៦៤៨ ឃុំសង្កាត់​ ឯ​គណបក្ស​ភ្លើងទៀនទទួលបានតែ៤ឃុំ​ទេ​ គឺ ឃុំ​ចំណារ​លើ​ ឃុំដូង និង​ឃុំក្រយា នៅក្នុងខេត្តកំពង់ធំ និងឃុំ​ផ្តៅជុំ ​នៅខេត្តកំពង់​ចាម​។ ​ក្នុង​បទ​សម្ភាសនៃ​កម្មវិធី​ហេឡូវីអូអេនេះ លោក​ប៉ា ច័ន្ទ​រឿន ប្រធាន​មជ្ឈមណ្ឌល​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​កម្ពុជា​ ​បាន​លើកឡើង​ថា​ បើ​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់​ដែល​ទើបនឹង​ឡើង​តំណែងថ្មី​ៗនេះ ធ្វើការដោយ​មិនរើសអើង​ មិនប្រកាន់បក្ខពួក និង​ធ្វើការងារ​ជាក្រុម​ នោះពួកគេ​នឹងជាធនធានដ៏ប្រសើរ​សម្រាប់​ជួយដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ៕ (​ខាន់ សុគុំមនោ​, Hello VOA, ភ្នំពេញ​, ទី​១៨ ខែកក្កដា​ ឆ្នាំ២០២២​)