ekonomigã¼ndemi

Ahval yazarı Güldem Atabay, Prof. Dr. Eser Karakaş ile ekonomi gündemini değerlendiriyor.

Türkiye ekonomisinde bir yanda döviz krizi yaşanmaya devam ederken diğer yanda işsizlik rakamları üzerindeki tartışmalar da sürüyor.

TÜİK verilerine göre Türkiye'de işsizlik oranı, martta bir önceki aya göre 0,1 puan azalarak yüzde 13,1 oldu.

Geniş tanımlı işsizlik rakamları ise hâlâ gerçek tablonun önüne geçiyor. Zira Metropoll’ün anketlerine göre halkın yüzde 26,6’sı temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor. Yüzde 53,6’sı ise sadece barınma ihtiyaçlarını karşılayabiliyor.

Öte yandan Türk ekonomisini de yakından ilgilendiren mafya-siyaset-devlet üçgeninde sıcak gelişmeler yaşanıyor. 

Suç örgütü lideri Sedat Peker’in “kısmi ifşa” olarak yorumlanan açıklamaları kamu kaynaklarının nerelere kullanıldığını, uyuşturucu işinde siyasetin ne denli etkin olduğunun sorgulanmasına yol açıyor. 

Ahval ekonomi uzmanları Güldem Atabay ve Prof Eser Karakaş, Ekonomi Gündemi’nde son durum analizi yapıyorlar. 

Ekonomistlerin yorumlarından öne çıkan dört başlık şöyle:

- Kriz dönemlerinde zaten sorunlu olan işsizlik verileri gerçeklerden iyice kopuyor

-TÜİK kendi verisine güvense ENAG ile uğraşmaz

- Kamu kaynakları AKP'de, uyuşturucu işi MHP'de; "mukayeseli üstünlük" kavramına göre paylaşım

-Türkiye'de açlık pandeminin kötü yönetilmesi ile çoğaldıÂ

Ahval ekonomi yazarları Güldem Atabay ve Prof Eser Karakaş, İstanbul Sözleşmesi, Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal'ın görevden alınması ve Kanal istanbul gibi gündem başlıklarını Ekonomi Gündemi'nde değerlendirdi.

Ekonomistler, "TL'de beklenen sert değer kaybının ekonomide nelere kapı açabileceği" sorusuna cevap aradılar.

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, piyasaların merakla beklediği 'Ekonomi Reform Paketi’ni cuma günü açıkladı.

Konuşmasının başında Cumhur İttifakı birlikteliğindeki Cumhurbaşkanlığı sisteminin süreceği mesajını veren Erdoğan, "Siyasi istikrarı kurumsallaştıdık" iddiasını öne sürdü. 

"İlk reform alanımız, risklere karşı daha güçlü bir kamu maliyesi yapısını oluşturmak olacaktır" diyen Erdoğan, "Makroekonomik istikrar kapsamında, kamu maliyesi, enflasyon, finansal sektör, cari açık ve istihdam alanlarına odaklandık. "Açıklayacağımız reformların omurgasını, makroekonomik ve yapısal politikalar oluşturuyor" ifadesini kullandı.

Erdoğan, "Salgın döneminde esnafımızın yaşadığı zorlukları biliyoruz" diyerek, "850 bin esnafa gelir bildiriminden muaf tutuyoruz. Dar gelirli küçük esnafa yönelik vergi muafiyeti reform paketimizde yer alıyor" dedi.

Erdoğan ayrıca yandaş firmalara verilen usulsüz kamu ihaleleri konusunda da, "Uluslararası yatırımcıların vergi hususunda karşılaştıkları sorunları da reform kapsamına aldık. Kamu alım ihalelerinde yeni ve dijital bir sisteme geçiyoruz. Vergi denetiminde standart, öngörülebilir ve haksız rekabeti önleyen modellere geçiyoruz. Kamunun ithal ürün kullanımını azaltmak için Sanayileşme İcra Komitemizin çatısı altında merkezi izleme sistemi kuruyoruz" vaadini dile getirdi.

Erdoğan'ın açıkladığı ekonomi paketi, piyasada ciddi bir değişiklik yaratmadı.

Ahval ekonomi yazarları Güldem Atabay ve Prof Eser Karakaş, açıklanan paketi Ekonomi Gündemi’nde değerlendirdi.

Ekonomistlerin ortak görüşü, “bunun bir reform olmadığı” yönünde.

Güldem Atabay, 2015 yılında dönemin başbakanı Ahmet Davutoğlu tarafından açıklanan paket üzerinden kopyala-yapıştır yapıldığını belirterek, “Karman çorman bir paket ortaya çıkartılmış” ifadesini kullanıyor ve ekliyor:

“20 yıla yakın bir iktidar dönemi sonucunda bana ilginç gelen, öyle çaresiz bir programla çıkılmış ki; bu da aslında AKP iktidarının en azından ekonomi tarafında vizyonun sona geldiğini gösteriyor. Ekonomik sorunları hissetmesine rağmen yeni bir şey üretemediğini ortaya koyuyor. Dolayısıyla buradan bir yere varılamayacaktır.”

 Eser Karakaş da çok özensiz bir paket hazırlandığını ifade ediyor.

“Mesela anayasa ile başlıyor” diyen Karakaş, şunları kaydediyor:

“Mesela böyle bir programla anayasa arasında nasıl bir ilişki olabilir. Sayıştay lafı mesela hiç geçmedi programda. Öyle ifadeler var ki, insan inanamıyor. Kamu ihalelerinin istisnalarını disiplin altına alıyoruz diyor. 19 yıldır iktidardasın, bugüne kadar 21B olmak üzere demek ki bunlar tamamen kanunlara uygun bir şekilde yapılmamış demektir. Bu şunu gösteriyor; bunun adı ekonomide reform paketi değil, 19 yıllık kanunsuzluk itirafnamesidir.”

Ekonomistler Güldem Atabay ve Prof Eser Karakaş, Ekonomi Gündemi'nde bu hafta gidişatın nereye doğru evrildiğini analiz ediyorlar.

Merkez Bankası'nın faizi sabit tutması ve bu adımın yakın gelecekteki yansımalarından, kamu borcu ve reform vaatlerine kadar geniş yelpazede gündem başlıklarını masaya yatıran Atabay ve Karakaş, Türkiye ekonomisi için "saatli bomba" benzetmesi yaparken, nedenlerini madde madde sıralıyor.

Ahval ekonomi yazarları Güldem Atabay ve Eser Karakaş, ekonomi gündemini analiz ediyor.

Ekonomistlere göre, üçüncü çeyrek itibarıyla zor büyüme dönemi başladı...

"Gerçek ekonomik kriz işte bu" diyen Eser Karakaş, "Yüzde beş büyüme ya bütçe açığını daha da artıracak gelecek, ya borç sorununa kaynak yaratarak çözümle ya da mevcut şekilde devam edersek gelemeyecek" görüşünü dile getiriyor ve ekliyor:

"Oynaklık ne kadar yüksekse uzun vadede büyüme ortalaması o kadar düşük olur. Türkiye yapısal reformları yapmayarak oynaklığı yükseltiyor. OECD Türkiye raporunda kriz ortamları yapısal dönüşümler için en uygun zamandır diye vurgu aslında Türkiye için reform konusunda bir önemli davet."

Ahval ekonomi yazarı Güldem Atabay, Profesör Eser Karakaş ile ekonomideki son durumu analiz ediyor. 

IMF ve TÜSİAD'dan gelen borç uyarılarına dikkat çeken ekonomistler, "IMF kapınızı kırarak girmez, çağırırsanız gelir" görüşünü dile getiriyor.

Ahval ekonomi yazarlarına göre, ekonomide büyümeye geçiş başladı ancak kalitesi, sürmesi ve dengesizlikler yaratmadan devamı sorunlu...

Güldem Atabay ve Eser Karakaş, Ekonomi Gündemi'de son durum analizi yapıyor.

Gözlerin çevrildiği Merkez Bankası'nın 25 Temmuz'da açıklayacağı faiz indiriminin konut sektörünü canlandırmak için yapıldığını söyleyen ekonomistler, ancak bunun işsizliği düşürmede sınırlı etkisi olacağını kaydediyor.

Genel kanaat ise faiz indiriminin 300 baz puandan aşağı olmayacağı yolunda...

2001'de banka kurtarmanın maliyeti olan 60 milyar doların bankalara verilen uzun vadeli tahvillerle halka ödetildiğini hatırlatan ekonomistler, bir benzerinin yolda olduğu uyarısını yapıyor.

IMF'siz yeniden yapılandırma yapmak için yeterli kaynak olmadığını söyleyen ekonomistler, "25 Temmuz'da beklenen ilk faiz indiriminin lira üzerindeki etkisi sınırlı olacaktır; satır araları sonraki dönem için önemli" notunu düşüyor.

Ekonomist Güldem Şanlı ve Prof. Eser Karakaş ekonomi gündemini değerlendiriyor...

Güldem Atabay:

- İlk çeyrek büyüme verisi çok tartışılacak. Ama zaten Mayıs'tan itibaren yapılan hatalar nedeniyle ekonomide zayıflık yeniden elle tutulur halde.
- Merkez'in döviz munzam karşılık oran değişikliği ve SPK'nın emeklilik fon yönetmelik değişikliği hep günü kurtarıcı  adımlar; ekonomiyi düzlüğe çıkarmıyor.
- ISO 500 şirketlerinin son 30 senedir aynı olması Türkiye'nin geleceği kaçırdığı anlamına geliyor.   

Eser Karakaş:

- Kamu bankalarına zorunlu harcamalar, işsizlik fonundan aktarmalar, emeklilik fonlarına zorunlu yatırım kararları hep sorunlu adımlar.  Sayıştay'dan da izleyemiyoruz. Devletin yedek akçeleri gibi kullanılması çok büyük yanlışlar.
- Avrupa Parlamentosu seçimlerinde sonuçlar merkezin düşerken hem sağdan hem soldan güçlenme izleniyor.  Umutlu olmak için neden var. 
- Keynesçi politikaları sonsuza kadar uygulamak mümkün değil, özünde verimlilik olması gerek.  Oradan buradan aktar... Bir yere varmayacak.
- Kamu bankalarına bir kaç sene içinde yeniden neşter atmak gerekecek böyle giderse.