muzyka tradycyjna

Trochę kolęd, kilka piosenek biesiadnych, ogniskowe szlagiery, „Sto lat”, uzależniony od pokolenia zbiór przebojów muzyki popularnej. Onieśmieleni śpiewaniem, granie na instrumentach zostawiamy „profesjonalistom”. Muzykowanie jest w Polsce zajęciem niszowym, a zarazem przedmiotem marzeń wielu osób. Którędy wejść do tego świata? Czy drzwi muzyki tradycyjnej dobrze się do tego nadają? ► O zaletach, problemach i wyzwaniach związanych z edukacją muzyczną opartą na tradycyjnych wzorcach opowiadają: Violetta Łabanow-Jastrząb – klawesynistka, animatorka życia muzycznego, prezes Fundacji „Muzyka jest dla wszystkich”, która realizuje szereg działań programów związanych z edukacją muzyczną, Katarzyna Rosik – uczennica wiejskich śpiewaczek i muzykantów, koordynatorka projektu Laboratorium Zabaw Tradycyjnych, redaktorka portalu muzykatradycyjna.pl, członkini Forum Muzyki Tradycyjnej, Mateusz Smoczyński – wykształcony klasycznie skrzypek jazzowy, kompozytor, współzałożyciel Atom String Quartet, od 2017 roku prowadzi klasę skrzypiec jazzowych oraz world na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie, Maria Stępień – absolwentka Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi na kierunkach skrzypce oraz muzykoterapia. Od 2011 r. zajmuje się polską muzyką tradycyjną; skrzypaczka w ludowej Kapeli Dobrzeliniacy, a także w zespołach Kożuch, Radical Polish Ansambl, Raraszek, Trancexpress oraz Lunaria; prowadzi zajęcia dla dzieci i dorosłych oparte na tańcach i zabawach tradycyjnych z elementami muzykoterapii oraz warsztaty gry ludowej na skrzypcach. ► Podcast zrealizował Michał Nowak – dziennikarz, filozof, klarnecista ► Więcej: – Laboratorium Zabaw Tradycyjnych https://muzykatradycyjna.pl/do-czytania/laboratorium-zabaw-tradycyjnych-2023-materialy/ – Mały Kolberg https://www.akademiakolberga.pl/project/malykolberg/ – Fundacja „Muzyka jest dla wszystkich” https://www.muzykajest.pl/ – Mateusz Smoczyński https://www.smoczynski.pl/ ► Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki Tradycyjnej w ramach programu muzykatradycyjna.pl prowadzonego przez Pracownię Muzyki i Tańca Tradycyjnego w Narodowymi Instytucie Muzyki i Tańca. Program jest finansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Jej zawdzięczamy wiele melodii, przyśpiewek, barwnych opowieści o muzyce i jej wykonawcach. Postać charakterna i bezkompromisowa. Jest jedną z głównych mistrzyń Taboru Kieleckiego w Sędku, nauczycielek Tęgich Chłopów i bez wątpienia najważniejszą śpiewaczką Kielecczyzny. O życiu wie wszystko. W rozmowie opowie o wojnie, polityce, wsi, życiu sąsiedzkim, wiejskiej architekturze, o losie kobiet, o dzieciach, ale też o weselach, złych ludziach, o miłości i starości, o czasach dawnych i nowych. I o tym, co kocha – tańcu, muzyce, śpiewie. • Rozmowę z Marią Kowalik, śpiewaczką i jedną z najbarwniejszych postaci Sędka (woj. świętokrzyskie), przeprowadziła Dorota Murzynowska, bębnistka, antropolożka i animatorka kultury, a gdy grają inni – zamiłowana tancerka. • Wykorzystano nagrania: – Sędkowianin, wyk. Tęgie Chłopy, album „Wesele!”, wyd. Wodzirej, 2017 – Śpiwa Kowalikowej, wyk. Tęgie Chłopy, album „Dansing”, wyd. Muzyka Odnaleziona, 2015 • Podcast zrealizowała: Dorota Murzynowska – bębnistka, antropolożka i animatorka kultury, a gdy grają inni – zamiłowana tancerka. Uczestniczka i animatorka wielu wydarzeń popularyzujących muzykę tradycyjną in crudo (w surowej wersji, bez unowocześniania), szczególnie w ramach Stowarzyszenia Dom Tańca. Spiritus movens Ambasady Muzyki Tradycyjnej na warszawskim Jazdowie – miejsca spotkań, warsztatów i dyskusji, dedykowanego muzyce i kulturze wiejskiej. Mastering: Adam Mart • Polecamy: – film Maria Kowalik, prod. Akademia Kolberga 2015 https://www.youtube.com/watch?v=JskbVoTGK8A – Maria Kowalik i Tęgie Chłopy https://www.youtube.com/watch?v=hISwmhNoaso – KOBIETY ǀ Spotkanie IX – Opowiadanie świata – Maria Kowalik https://www.youtube.com/watch?v=SnIHqWeooCE – Maria Kowalikowa – Przyśpiewki dla Stanisława YouTube... – Orkiestra Taborowa / Maria Kowalik / Stanisław Witkowski / Tabor Kielecki w Sędku 2015 https://www.youtube.com/watch?v=9lSb5uEFHZ0 – Szlakiem Kolberga https://vod.tvp.pl/programy,88/szlakiem-kolberga-odcinki,280366/odcinek-44,S01E44,328366 *Tabor Domu Tańca https://muzykatradycyjna.pl/do-sluchania/letnie-tabory-domu-tanca/ • Na zdjęciu: Maria Kowalik (ur. 1928) i Dorota Murzynowska przed domem śpiewaczki. Sędek (woj. świętokrzyskie) 2023. Fot. Dorota Murzynowska

Od kłębka do nitki, czyli powieść o tym, jak z fragmentarycznych i chaotycznych zapisów udało się odzyskać melodię walca po muzykancie Bykasie z Sejn. ☛ Pocztówkę przesłał Piotr Fiedorowicz, skrzypek, dudziarz współzałożyciel zespołów Biele, Chłopcy z Nowoszyszek, Otako i Dautenis, od lat eksplorujący, dokumentujący i inspirujący się muzyką tradycyjną z Suwalszczyzny, członek stowarzyszenia Krusznia. ☛ Realizacja: Piotr Fiedorowicz Mastering: Adam Mart ☛ Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki Tradycyjnej w ramach programu muzykatradycyjna.pl prowadzonego przez Pracownię Muzyki i Tańca Tradycyjnego w Narodowymi Instytucie Muzyki i Tańca. Program jest finansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Dziedzictwo kulturowe, językowe i muzyczne Śląska Opolskiego to mozaika, której powstanie zdeterminowały przemiany polityczne i społeczne pierwszej połowy XX w. oraz wysiedlenia i migracje ludzi po zakończeniu II Wojny Światowej. Zakrojona na szeroką skalę powojenna inżynieria społeczna i działania propagandowe spowodowały, że tradycje muzyczne tych terenów, ich rozwój i przemiany są opisywane i przedstawiane nie zawsze adekwatnie do tego, jak czują się i definiują swoją tożsamość sami mieszkańcy i osoby tradycje te praktykujący. Rozmowę z Iwoną Wylęgałą – etnolożką, animatorką kultury i śpiewaczką przeprowadziła Ewa Grochowska – wykonawczyni i badaczka muzyki tradycyjnej ♦ Wykorzystano nagrania: – „Za tą nasą stódołą” – śpiewają Anna Smolczyk i Maria Mika z Dębskiej Kuźni. Nagr.Iwona Wylęgała – „Im Grunen Wald” („W zielonym lesie”) – śpiewa Eryka Świerc z Biestrzynnika. Nagr. Iwona Wylęgała – „Die Gedanken sind frei” („Myśli są wolne”) – śpiewa Maria Kwiecińska z Dębskiej Woli. Nagr. Iwona Wylęgała – „Moi mili łojcowie” – śpiewa Edeltrauda Krupopp z Kamienia Śląskiego. Nagr. Iwona Wylęgała – „Ach mój Boze, Boze mój” – śpiewa Iwona Wylęgała. Nagr. własne wykonawczyni ♦ Polecamy: – Pieśni śląskie do posłuchania: https://soundcloud.com/user-112794056 https://www.youtube.com/@piesnibezscenne7/videos – Folklor wielojęzyczny (filmy): https://www.youtube.com/watch?v=60ixykazvL4 https://www.youtube.com/watch?v=GD8yGTbqyAU – Dla dzieci: https://www.youtube.com/watch?v=MUhnGu3EeSk – Pieśnioopowieści – cykl audycji ludowych o pieśniach: https://radio.opole.pl/497,1508,piesnioopowiesci-o-spiewie-tradycyjnym-cykl-emit ♦ Podcast zrealizowała: Ewa Grochowska Mastering: Adam Mart ♦ Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki tradycyjnej w ramach zadania „Muzyka tradycyjna. Podaj dalej!” w 2023 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Pomorze Zachodnie to szczególne miejsce, opisywane współcześnie przez badaczy i etnomuzykologów jako obszar, gdzie miejscowe tradycje muzyczne są trudne do sklasyfikowania jako zjawiska typowe dla całego regionu i odnoszące się do wspólnych źródeł miejscowej kultury. Jest to związane z historią regionu po 1945 roku, jego stopniowym zasiedlaniem przez osadników z terenów dawnych Kresów Rzeczpospolitej i przybyszy z różnych regionów Polski. Ważnym elementem narracji o regionie jest także temat obecności dziedzictwa kulturowego wysiedlonych z Pomorza Zachodniego Niemców w pamięci i praktykach kulturowych obecnych mieszkańców. Rozmowę z Katarzyną Janiszewską,skrzypaczką, pracującą z tradycjami muzycznymi na Pomorzu Zachodnim przeprowadziła Ewa Grochowska, wykonawczyni i badaczka muzyki tradycyjnej. ♦ Wykorzystano nagrania: – „Quadrille” – melodia ze zbioru „Notenbuch des Onkel Ewert”, Bartelshagen na Pomorzu (Niemcy, ok. 1870) i „Polka radomska” – melodia z tradycji ustnej. Wykonanie: PoMore TanzOrkiestra (Ewa Grochowska, Katarzyna Janiszewska, Małgorzata Müller, Vivien Zeller, Krzysztof Janiszewski, Maciej Marcinkowski, Wolfgang Meyering, Ernst Poets). Nagranie: Janusz Bąbkiewicz (2020). – „Française” – melodia taneczna z Pomorza Zachodniego, ze zbiorów Pommersches Volksliedarchiv w Greifswaldzie (Niemcy). Wykonanie: Kapela Janiszewskich. Nagranie: Krzysztof Janiszewski (2023). – “Polka pomorska” ze zbioru przedwojennych melodii pomorskich dr Kittlera (1935). Wykonanie: Kapela Janiszewskich. Nagranie: Krzysztof Janiszewski (2023). ♦ Polecamy: – Melodie pomorskie ze zbioru „Notenbuch des Onkel Ewert”, Bartelshagen na Pomorzu (Niemcy, ok. 1870), na kanale YT TradTanzMusik: https://www.youtube.com/watch?v=n9oYpjbNFQc&list=PL8T34eFsvHmJISmwgFms7DaX5N3teyAVu https://www.youtube.com/watch?v=Adx2Z6HWNFg&list=PL8T34eFsvHmJISmwgFms7DaX5N3teyAVu&index=1 https://www.youtube.com/watch?v=_AVnRs97smw&list=PL8T34eFsvHmJISmwgFms7DaX5N3teyAVu&index=3 – strona internetowa Pommersches Volksliedarchiv przy Archiwum Uniwersyteckim w Greifswaldzie (Niemcy). Jest to obszerny zbiór (obecnie w procesie digitalizacji i udostępniania) pieśni, melodii i tańców zebranych na Pomorzu Zachodnim przed II Wojną Światową: https://pommersches-volksliedarchiv.de/ – Zachodniopomorski „Mały Kolberg” – materiały opracowane przez Kapelę Janiszewskich: https://www.youtube.com/watch?v=pIBj7C9WqzE https://www.youtube.com/watch?v=pk4Q8nFt93c https://www.youtube.com/watch?v=64SpW6fcXjM https://www.youtube.com/watch?v=As8B_W3VRBo – O tradycjach na Pomorzu Zachodnim po II Wojnie Światowej: https://culture.pl/pl/artykul/ewa-grochowska-tradycja-jest-w-ludziach-wywiad https://muzykatradycyjna.pl/do-czytania/pomorze-zachodnie-muzyczny-archipelag/ https://soundcloud.com/tutejsi ♦ Realizacja: Ewa Grochowska Mastering: Adam Mart ♦ Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki tradycyjnej w ramach zadania „Muzyka tradycyjna. Podaj dalej!” w 2023 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Czasem trzeba trzech pokoleń, by pojawił się kontynuator tradycji. Tak było i tym razem, gdy w rodzinie państwa Tomczyków uzdolniona muzycznie prawnuczka, Julia Grzelczyk, zaczęła się interesować muzyką swojego regionu. Dzięki zaangażowaniu Julii i jej członkostwie w zespole w Mroczkach Małych wróciła nie tylko nadzieja i nowa energia, ale też dawno zapomniany repertuar. To silny bodziec, by pobudzić pamięć i odkryć na nowo to, co zaniechane. ☛ Pocztówkę przesłała Joanna Szaflik, śpiewaczka i basistka zajmująca się muzyką sieradzką, kaliską i biskupiańską. ☛ Mastering: Adam Mart ☛ Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki tradycyjnej w ramach zadania „Muzyka tradycyjna. Podaj dalej!” w 2023 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Czasem musimy zwiększyć dystans, by spojrzeć na coś z innej perspektywy. Wyjazd na studia do kilkaset kilometrów dalej położonego miasta pozwolił mi dostrzec piękno kultury tradycyjnej okolic, z których pochodzę. Poszukiwania literatury, materiałów archiwalnych, a przede wszystkim spotkania z mistrzami tradycji, zaprowadziły mnie do tego, co według mnie jest najcenniejsze w moich rodzinnych stronach. Bez wątpienia na tej liście znajduje się repertuar weselny, do którego należy pieśń „Tulnijże się wianku lawendowy” zasłyszana od śpiewaczek Jadwigi Tomczyk i Janiny Lipińskiej ze wsi Mroczki Małe. ☛ Pocztówkę przesłała Joanna Szaflik, śpiewaczka i basistka zajmująca się muzyką sieradzką, kaliską i biskupiańską. ☛ Mastering: Adam Mart ☛ Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki tradycyjnej w ramach zadania „Muzyka tradycyjna. Podaj dalej!” w 2023 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Najczęściej można go spotkać w przestrzeni sztuki lub sportu. Jeśli ma się wyjątkowe szczęście, to można się z nim zetknąć na którymś ze szczebli edukacji. W muzyce tradycyjnej pojawia się za to wyjątkowo często. Przynajmniej jeśli wierzyć osobom, które się nią zajmują. Rozmowa o mistrzu, jego wyjątkowości, spotkaniu z nim i tym, co to spotkanie sprawiło. ► Z: Rafałem Bałasiem – kontrabasistą, dudziarzem, budowniczym instrumentów ludowych, animatorem kultury ludowej na Żywiecczyźnie, uczniem Zbigniewa Wałacha oraz Edwarda i Władysława Byrtków, Ewą Grochowską – śpiewaczką i nauczycielką śpiewu tradycyjnego, badaczką tradycji muzycznych wsi polskiej, doktorem nauk humanistycznych, uczennicą między innymi Jana Gacy i Stanisława Witkowskiego, Antonim Hasso-Agopsowiczem – skrzypkiem młodego pokolenia, który zagłębia się w nagrania muzyki kajockiej, w szczególności Józefa Kędzierskiego, Justyną Piernik – dziennikarką radiową, śpiewaczką, animatorką kultury, zafascynowaną śpiewem Zofii Wojnickiej oraz tradycją muzyczną naszych wschodnich sąsiadów Maciejem Żurkiem – skrzypkiem, pszczelarzem, animatorem kultury, uczniem Jana Gacy rozmawiał Michał Nowak – dziennikarz, filozof, klarnecista. ► W rozmowie wspominano o mistrzach i mistrzyniach: – braciach Byrtkach z Pewli Wielkiej (Beskid Żywiecki) – Janie Gacy z Przystałowic Małych (Radomskie) – Józefie Kędzierskim z Rdzuchowa (Radomskie) – Zofii Wojnickiej z Osięcin (Kujawy) Więcej informacji o ww. osobistościach na stronie: https://muzykatradycyjna.pl/do-sluchania/mistrz-czyli-chemia-w-muzyce-tradycyjnej-wspomnienia-zakochanych-edukacja/ ► Zdjęcie: Nagrania u skrzypka Tadeusza Jedynaka (ur. 1924–2020), basował mu skrzypek Jan Gaca (1933–2013). Przystałowice Małe 1983. Fot. Andrzej Bieńkowski, Muzyka Odnaleziona

Starodawna muzyka kaliskiej wsi, ta archaiczna z samymi basami przy skrzypcach, jest dla nas dziś niepojęta, bazuje na ptasich, plemiennych skalach. To ona jest winna zbiorowej euforii tańczących, to ona prowadziła społeczność przez wszystkie obrzędy w roku. Była językiem wsi i kodem komunikacji. Nagle zniknęła jak wyklęta. Ale przeżył człowiek, ostatni tradycyjny skrzypek w Kaliskiem i zarazem całej Wielkopolsce, urodzony sporo przed II wojną. To Leon Lewandowski, który, kiedy go odnalazłem, czekał już spokojnie na śmierć. Poznajmy go. • Rozmowę z Leonem Lewandowskim przeprowadził Mateusz Raszewski, skrzypek, budowniczy instrumentów i badacz terenowy, uczeń wiejskich muzykantów. • Wykorzystano nagrania z płyty: Leon Lewandowski – skrzypek znad Prosny, wyd. Muzyka Odnaleziona, nagr. terenowe fundacji Kulturalny Ruch Oporu – Polka / Tabor Kaliski – Owijak solo – Okrągły, „Jechałem z góreczki” – Oberek i polka na organkach – Okrąglak, „Jak jo jechał od Kalisza” – Marsz do ślubu – Owijak „Kureczki” / wiązanka mazurków na Festiwalu Wszystkie Mazurki Świata • Realizacja: Mateusz Raszewski Mastering: Adam Mart

Okres zimowy, a szczególnie świąteczny, to czas, kiedy granica między światem niematerialnym a realnym jest najcieńsza. To bardzo ważny moment przejścia w cyklu rocznym. Posłuchajcie rodzinnej opowieści apokryficznej o ucieczce Matki Bożej przed żołnierzami Heroda oraz kolędy ze starymi, pełnymi magii motywami. ☛ Pocztówkę przesłała Joanna Szaflik, śpiewaczka i basistka zajmująca się muzyką sieradzką, kaliską i biskupiańską. ☛ Źródła: – „Gdy Pan Jezus w drzwi puka”, wyk. Janina Kosatka z Kliczkowa Małego, z płyty Tradycje Muzyczne Polski Środkowej. Łęczyckie, Sieradzkie, Wieluńskie, wyd. Łódzki Dom Kultury, 2007 http://folklor.muzeum-sieradz.com.pl/muzyka_piesniS.html ☛ Mastering: Adam Mart

Archaiczna muzyka dudziarzy wielkopolskich – niegdyś powszechna we wsiach centralnej, południowo-zachodniej i południowej Wielkopolski – przetrwała dziesięciolecia kulturowych zmian i doczekała się powrotu na potańcówki i wesela. W rozmowie pojawiają się odpowiedzi na pytania, gdzie dziś można usłyszeć muzykę dudziarską, skąd wzięli się dudziarze w Poznaniu, a także wiele innych historii. Rozmowę z Romualdem Jędraszakiem, mistrzem gry na dudach wielkopolskich, nauczycielem i popularyzatorem wielkopolskiej muzyki tradycyjnej, przeprowadził Karol Majerowski, trębacz i dudziarz wielkopolski, jego uczeń. • Wykorzystano nagrania: – „Oberek lotany”, wyk. Romuald Jędraszak (dudy wielkopolskie), nagr. z płyty „Romuald Jędraszak. Portret dudziarza wielkopolskiego”, wyd. Szamotulski Ośrodek Kultury, 2018 – „Oberek od Stęszewa”, wyk. Romuald Jędraszak (dudy wielkopolskie), Karol Majerowski (dudy wielkopolskie), nagr. Karol Majerowski, 2023 – „Wiwat przyjacielski”, wyk. Kapela Dudziarzy Wielkopolskich, nagr. z archiwum Radia Poznań – „Oberek”, wyk. Kapela Korzenie, Romuald Jędraszak (dudy wielkopolskie), Tomasz Kiciński (skrzypce podwiązane), Przemysław Wawrzyniak (bębenek obręczowy), z płyty Grajcie dudy, dudy wielkopolskie, wyd. własne Kapeli Korzenie, Poznań 1998 – „Oberek Motała”, wyk. Romuald Jędraszak (dudy wielkopolskie), Marcin Jędraszak (skrzypce podwiązane), nagr. z płyty Romuald Jędraszak. Portret dudziarza wielkopolskiego, wyd. Szamotulski Ośrodek Kultury, 2018 • Polecamy: – dudziarze.pl – Tabor Wielkopolski http://taborwielkopolski.pl/ Źródła: – Jadwiga i Marian Sobiescy, Polska Muzyka Ludowa i jej problemy – Jadwiga Sobieska, Ze studiów nad folklorem muzycznym Wielkopolski • Podcast zrealizował: Karol Majerowski Mastering: Adam Mart

O dźwiękach spoza klawiatury. Pocztówkę dźwiękową przesłał Mateusz Kowalski, skrzypek, multiinstrumentalista, śpiewak ☛ Realizacja: Katarzyna Rosik, Adam Mart Koordynacja zadania: Julita Charytoniuk Fot. Grzegorz Domański ☛ Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki tradycyjnej w ramach zadania „Muzyka tradycyjna. Podaj dalej!” w 2023 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Urodzona w 1930 r. śpiewaczka opowiada o swoim życiu i pracy: pasieniu krów, noszeniu wody, nauce, weselach w „karczmie”, rodzinnej olejarni.  Przypomina o okazjach do śpiewania w czasie powojennym, gdy pieśni towarzyszyły pracy (na przykład darciu pierza, prasowaniu tytoniu czy przędzeniu), zabawie i weselom, jak również modlitwom podczas majówek, pogrzebów i „przy obrazie”. Śpiewano także pieśni aktualne, ułożone specjalnie na okazje, komentujące ważne dla społeczności wydarzenia i działanie instytucji. Z Janiną Pydo, śpiewaczką z Zastawia koło Goraja, rozmawiała Agnieszka Szokaluk, śpiewaczka i uczennica wiejskich śpiewaczek. • Wykorzystano nagrania: – „Zarżyjże, zarżyj”, Janina Pydo, „Dajcie stołka cisowego. Muzyka tradycyjna Roztocza Gorajskiego i jej wykonawcy”, wyd. Towarzystwo dla Natury i Człowieka, Goraj – Lublin 2016. – „Jakżem była mało”, Janina Pydo, nagr. Filip Majerowski, Zastawie 2023. – „Tatusiu, mamusiu”, Janina Pydo, nagr. Agnieszka Szokaluk, Goraj 2015. – „Raz mi przez Zastawie dróżka wypadła”, Janina Pydo i Agnieszka Szokaluk, Zastawie 2020. – „Z poniedziałejku o godzinie rannej”, Janina Pydo, „Dajcie stołka cisowego. Muzyka tradycyjna Roztocza Gorajskiego i jej wykonawcy”, wyd. Towarzystwo dla Natury i Człowieka, Goraj – Lublin 2016. – „Już idę do grobu”, Janina Pydo, nagr. Agnieszka Szokaluk, Zastawie 2023. – „Matko niebieskiego Pana”, Janina Pydo, „Śpiewy nabożne parafii gorajskiej”, wyd. Towarzystwo dla Natury i Człowieka, 2020. – „U stóp Twoich Maryjo”, Janina Pydo, nagr. Agnieszka Szokaluk, Zastawie 2023. – „Zawianą drożyną”, Janina Pydo, „Dajcie stołka cisowego. Muzyka tradycyjna Roztocza Gorajskiego i jej wykonawcy”, wyd. Towarzystwo dla Natury i Człowieka, Goraj – Lublin 2016. – „Już nasza Marysia po ślubie”, „Dajcie stołka cisowego. Muzyka tradycyjna Roztocza Gorajskiego i jej wykonawcy”, wyd. Towarzystwo dla Natury i Człowieka, Goraj – Lublin 2016. – „Czarna je se czarna”, Janina Pydo, nagr. Filip Majerowski, Zastawie 2023. – „Witaj Jutrzenko rano powstająca”, Janina Pydo, „Śpiewy nabożne parafii gorajskiej”, wyd. Towarzystwo dla Natury i Człowieka, 2020. – „Bóg w Trójcy świętej sprawił to w niebie”, nagr. Agnieszka Szokaluk, Goraj 2015. • Polecamy: – Janina Pydo – biogram i pieśni www.muzykaroztocza.pl/muzyk/282/name/Pydo+Janina+.html – Śpiewy na Zielnej — Janina Pydo [Lubelska Szkoła Tradycji] https://www.youtube.com/watch?v=Ddj7k9Pwio4 – Koncert "Roztocze – bliski wschód" - Wszystkie Mazurki Świata 2020 https://www.youtube.com/watch?v=8c16Qk1YGEc – Pieśni na kanale muzykazakorzeniona: https://www.youtube.com/watch?v=O-WsjUz5a2o – Re: tradycja 2019: Dorota i Henryk Miśkiewicz z Janiną Pydo i kapelą Butryn/Pikula/Deptuła: https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=mVe9QkF9woc • Podcast zrealizowała: Agnieszka Szokaluk Mastering: Adam Mart

Czy można wyobrazić sobie brzmienie muzyki łowickiej bez harmonii trzyrzędowej? Dziś w tym regionie coraz częściej harmonie zastępują akordeony, choć trzeba przyznać, że bogato inkrustowane, o wyjątkowym dźwięku trzyrzędówki mają wciąż grono zagorzałych miłośników. I wciąż pojawiają się nowi. Jednym z mistrzów tego instrumentu jest Sławomir Czekalski – pochodzący z Żychlina, muzykant w trzecim pokoleniu. Pierwsze samodzielne wesele zagrał w wieku 14 lat i od tamtej pory gra nieprzerwanie do tańca. Dziś jest liderem znanej i cenionej Kapeli Dobrzeliniacy. O trudach życia muzykanckiego, o tym, dlaczego muzykanci przestali grać, o repertuarze, który najchętniej grywano na zabawach, a który na weselach, o tym, czym były zabawy kawałkowe i co to znaczy „przycinanie kawałka”, ze Sławomirem Czekalskim rozmawiał Marcin Lorenc. • W nagraniu wykorzystano utwory: – kujawiak „Rokita” – kujawiak „Skierniewicki” – kujawiak „Żychliński” z płyty Kapela Dobrzeliniacy „Do tańca”, wyd. Muzyka Zakorzeniona, 2022 Utwory wykonuje kapela w składzie: Sławomir Czekalski (ur. 1944) – harmonia trzyrzędowa Maria Stępień (ur. 1989) – skrzypce Mirosław Stańczyk (ur. 1953) – baraban ze stalką • Nagranie i montaż: Marcin Lorenc Montaż i mastering: Lucyna Wielopolska-Lorenc • Podkast został zrealizowany przez Forum Muzyki Tradycyjnej w ramach zadania „Muzyka tradycyjna. Podaj dalej!” w 2023 r. • Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

O odkrywaniu Ameryki, czyli jak łatwo nie zauważyć czegoś, co mamy na wyciągnięcie ręki. Pocztówkę dźwiękową przesłał Mateusz Kowalski, skrzypek, multiinstrumentalista, śpiewak ☛ Przypisy: – Kapela Józefa Kędzierskiego ze Rdzuchowa, Radomskie 1986, nagr. Muzyka Odnaleziona https://www.youtube.com/watch?v=WcH0h0F1la0 – Józef Piecyk i Jan Kietli w Kolonii Bąków, Radomskie 1988, nagr. Muzyka Odnaleziona https://www.youtube.com/watch?v=SuYn26S5kQ4 – Maria Hałas – Złapał pies kanarka, nagr. Posag [Rosik] https://www.youtube.com/watch?v=QLJjAqxOGm0 ☛ Realizacja: Katarzyna Rosik, Adam Mart Koordynacja zadania: Julita Charytoniuk ☛ Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki tradycyjnej w ramach zadania „Muzyka tradycyjna. Podaj dalej!” w 2023 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Podkast przybliża sylwetkę muzykanta Orkiestry Dętej ze Starej Wsi (obecnie Zakrzew), jednego z najlepszych w swoim fachu tubistów na Roztoczu. Orkiestrant opowiada jak (ekspresowo) zaczęła się jego kariera, z czym wiązało się granie w dętej kapeli i o roli basisty. W rozmowie pojawiają się również śpiewane melodie i liczne anegdoty, a towarzyszą im fragmenty nagrań archiwalnych z wesela sprzed czterdziestu lat. • Rozmowę z Wiesławem Gozdalem (1947 r.) z Orkiestry Dętej z Zakrzewa przeprowadził Filip Majerowski, badacz roztoczańskich orkiestr dętych, a także ich członek • Wykorzystano nagrania: – Oberek, Marsz Rzeczpospolita, Foxtrot, Slowfox – Orkiestra Dęta ze Starej Wsi (z wesela w 1983 r.) • Podcast zrealizował: Filip Majerowski • Polecamy: – Więcej o Orkiestrze Dętej ze Starej Wsi: http://muzykaroztocza.pl/muzyk/195/name/Orkiestra+Szubartowskiego+ze+Starej+Wsi.html – Wydawnictwo „Ostatnia Przysługa. Marsze pogrzebowe w repertuarze tradycyjnych roztoczańskich orkiestr dętych”, na którym znajdują się nagrania Orkiestry Dętej z Zakrzewa z Wiesławem Gozdalem w składzie, wyd. Fundacja Piszczałka

Jak liczne byłoby dziś w Polsce grono osób uprawiających muzykę tradycyjną na sposób in crudo, gdyby w 1999 roku dwaj olsztyniacy,  Maciej Żurek wraz z Markiem Ruczko, nie zapukali do drzwi kajockiego skrzypka Jana Gacy? Tego nie wiadomo, z perspektywy lat widać jednak, że był to moment, który okazał się niezwykle istotny dla całkiem sporej grupy ludzi. Jednym z działań, sprowokowanych bezpośrednio tym spotkaniem były wędrowne spotkania „Serce dzwonu”, które co roku gromadziły dziesiątki osób chcących poznać wiejską kulturę i czynnie brać w niej udział. Między innymi o spotkaniu z Janem Gacą – w dziesiątą rocznicę jego śmierci – i o tym co z tego  wyniknęło, z Maciejem Żurkiem, skrzypkiem i animatorem działań twórczych, rozmawiał Marcin Lorenc ■ W nagraniu wykorzystano utwory: – Oberek „Jak jechałem z Potworowa”, wyk. Jan Gaca (skrzypce), Stefan Gaca (bębenek), nagr. Macieja Żurka – Mazurek „A gdzie idziesz kochanko”, wyk. Maciej Żurek (skrzypce), Marek Ruczko (bębenek), nagr. z płyty „Mazurki do wynajęcia”, wydawnictwo „Muzyka Odnaleziona”, Warszawa 2010 – pieśń „Umarł, ach umarł”, wyk. Memento mori dance club, nagr. Macieja Żurka ■ Nagranie, montaż: Marcin Lorenc Mastering, montaż: Lucyna Wielopolska-Lorenc ■ Koordynacja zadania: Julita Charytoniuk ■ Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki tradycyjnej w ramach zadania „Muzyka tradycyjna. Podaj dalej!” w 2023 r. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Rozmowa o życiu w pieśni śpiewaczek i polaniorek. O tym jak na przestrzeni ich życia funkcjonowała pieśń regionu Żywiecczyzny, kiedy była śpiewana, tworzona oraz jak była uczona. Jest to droga od pieśni śpiewanych maleństwu na uspokojenie, kołysanek poprzez pieśni młodych dziewcząt przy pracy na polanie, pstorałek, pieśni pobożnych maryjnych weselnych czy oczepinowych.  • Rozmowę z Zofią i Józefą Sordyl, śpiewaczkami i polaniorkami z Żywiecczyzny, przeprowadziła Brygida Sordyl, etnomuzykolożka, skrzypaczka i śpiewaczka ludowa. • Podcast zrealizowała: Brygida Sordyl Mastering: Adam Mart • Podkast został zrealizowany przez Forum Muzyki Tradycyjnej w ramach zadania „Muzyka tradycyjna. Podaj dalej!” w 2023 r. • Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Na dawnej lubelskiej wsi muzyka i śpiew były wszechobecne. Towarzyszyły codziennym czynnościom, świętowaniu, obrzędom. Śpiewano przy pracy, na majówkach, pogrzebach i weselach. W każdej niemal wsi była orkiestra dęta, skrzypków i bębnistów też nie brakowało, zatem i zabawy organizowano dosyć często, w wiejskich chatach, a choć miejsca nie było wiele, tańcowali wszyscy. Było biednie, ale wesoło. • O dzieciństwie, młodości, śpiewie i tańcu, o piórzaczkach, prządkach, zabawach i weselach opowiada Janina Chmiel – wybitna śpiewaczka, tancerka i gawędziarka z Wólki Ratajskiej. • Rozmowę przeprowadziła Marta Graban-Butryn, folklorystka, etnolożka, uczennica wiejskich śpiewaków i muzykantów. • Wykorzystano nagrania: – Kołys mi się, kołys, trad., wyk. Janina Chmiel, Muzyka źródeł, „Od narodzin do śmierci” , wyd. Polskie Radio 2006. – Mamo, mamo, mamuniu moja, trad., wyk. Janina Chmiel, Anna Chmiel, Krzysztof Butryn, „Na rozstajnych drogach”, wyd. Wydawnictwo Stara Droga 2012. – Jedzie, jedzie Pan Zedman, trad. zabawa dziecięca, wyk. Janina Chmiel, nagranie M. Graban-Butryn – Chodź kureczko tańcować, trad. Zabawa dziecięca, wyk. Janina Chmiel, nagranie M. Graban-Butryn – Pada deszczyk, pada, trad., wyk. Janina Chmiel, „Festiwal muzyki tradycyjnej Na rozstajnych drogach”, wyd. Fundacja Stara Droga 2019. – Wesele, wesele, wyk. Janina Chmiel, Anna Chmiel, Marta Graban-Butryn, Krzysztof Butryn, Zbigniew Butryn, „Na rozstajnych drogach”, wyd. Wydawnictwo Stara Droga 2012. – Zasiała nam się drobna rutejka, trad., wyk. Janina Chmiel, „Spod niebieskiej góry. Muzyka Roztocza”, wyd. In Crudo 2009. – Szła sierota przez wieś, wyk. Janina Chmiel, „Na rozstajnych drogach”, wyd. Wydawnictwo Stara Droga 2012. – Na zielonej łące sierota płakała, trad., wyk. Janina Chmiel, Anna Chmiel, „Spod niebieskiej góry. Muzyka Roztocza”, wyd. In Crudo 2009. – Na rozstajnych drogach, trad., wyk. Janina Chmiel, Zbigniew Butryn, „Na rozstajnych drogach”, wyd. Wydawnictwo Stara Droga 2012. • Polecamy: – SoundCloud/Janina Chmiel https://soundcloud.com/janinachmiel – Janina Chmiel – koncert Nowa Tradycja 2014 https://www.youtube.com/watch?v=SzoToCxgm7U – Janina Chmiel z Kapelą Butrynów i Włodek Pawlik – koncert re:tradycja https://www.youtube.com/watch?v=tRXesYjjSPs – KOBIETY ǀ Spotkanie X – Śpiewanie z miłości do świata – Janina Chmiel https://www.youtube.com/watch?v=c6uUPyiYqTE – Janina Chmiel i Skubas – Kołysz mi się kołysz https://www.facebook.com/watch/?v=585170785594835 • Nagranie i montaż: Marta Graban-Butryn Mastering: Adam Mart • Podkast został zrealizowany przez Forum Muzyki tradycyjnej w ramach zadania „Muzyka tradycyjna. Podaj dalej!” w 2023 r. • Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Karolina Idkowiak przeniosła poznane zabawy tam, gdzie ich podstawowe miejsce – do domu. Kiedy rodzic jest psują w zabawie a kiedy ekspertem? Czy rodzice nie oddają zbyt wielu pól specjalistom od wychowania i wykształcenia ich dzieci? Co może wnieść w jakość naszych więzi 15 minut codziennych zabaw tradycyjnych oraz czy warto je zmieścić między obiadem, angielskim, basenem i praniem? Czy z takiego pomysłu można uczynić nową tradycję i co by było, gdybyśmy zaczęli bawić się na całego? Rozmawiamy o psychologicznym oddziaływaniu zabaw i zabawy jako takiej, lecz tym razem przede wszystkim z perspektywy… dywanu w dużym pokoju. Z Karoliną Idkowiak, psycholożką i psychoterapeutką systemową rozmawia Karolina Ociepka, animatorka kultury, twórczyni Teatru Mozaika. ● Karolina Idkowiak – psycholożka (absolwentka psychologii UAM w Poznaniu), psychoterapeutka systemowa (w trakcie certyfikacji w Wielkopolskim Towarzystwie Terapii Systemowej). Prowadzi praktykę terapeutyczną, pracując głównie z osobami dorosłymi. Kocha metafory i opowieści. Klientów zapewnia, że w jej gabinecie jest ekspert, ale nie jest nim ona. Lubi pracę z lękiem i twierdzi, że można się z nim dogadać. Prywatnie żona i mama trójki dzieci. Zapalona edukatorka domowa, która łapie wiatr w żagle aplikując aktualną wiedzę z zakresu psychologii, pedagogiki i neurodydaktyki. Doświadczenie w pracy z dziećmi zdobywała realizując szereg projektów artystycznych (m. in. w ramach stypendium MKiDN). Karolina Ociepka – językoznawczyni (UAM), menedżerka i animatorka kultury (Łotewska Akademia Kultury), autorka scenariuszy spektakli i koncertów dla dzieci, aktorka teatru opowieści i muzykantka – gra na polskich bębnach tradycyjnych. Pomysłodawczyni i współtwórczyni „Teatru Mozaika”, programu edukacji regionalnej „Alfabet Tradycji”, cyklu „Pograjki – interaktywne koncerty w Bramie Poznania” oraz innych inicjatyw wspierających dzieci i osoby pracujące z dziećmi w dostępie do polskiej kultury tradycyjnej. ● Wszystkie materiały Laboratorium Zabaw Tradycyjnych 2023: https://muzykatradycyjna.pl/do-czytania/laboratorium-zabaw-tradycyjnych-2023-materialy/ Wykorzystano nagrania: – „Cim cum caj” – nagr. Laboratorium Zabaw Tradycyjnych 2023 – Zabawy paluszkowe – nagr. Laboratorium Zabaw Tradycyjnych 2023 Mastering: Adam Mart ● Organizator: – Forum Muzyki Tradycyjnej https://muzykatradycyjna.pl/forum-muzyki-tradycyjnej/o-forum-mt/ Partnerzy: – Teatr Mozaika (Poznań) https://mozaikadzieciom.pl/ https://www.facebook.com/mozaikadzieciom – Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu http://etnomuzeum.pl/ https://www.facebook.com/etnomuzeum.torun – Alfabet Tradycji https://alfabettradycji.pl/ – Fundacja „Muzyka Jest Nieskończona” https://www.facebook.com/MuzykaNieskonczona – Mały Kolberg malykolberg.pl https://www.facebook.com/malykolberg – Fundacja Prymus https://www.facebook.com/prymusbukwald/ – Centrum społeczno-kulturalne w Złotorii k. Torunia Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: EtnoPolska. Edycja 2023