θάνατος

Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η κύρια αιτία καρκινικού θανάτου παγκοσμίως, με τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας σε άνδρες και γυναίκες. Δυστυχώς, η συγκεκριμένη μορφή καρκίνου διαγιγνώσκεται συχνά σε προχωρημένο στάδιο, όπου οι προοπτικές επιβίωσης είναι λιγότερες. Με την βοήθεια του πνευμονολόγου κ. Ιωάννη Γκιόζου, συζητάμε την μεγάλη σημασία του προληπτικού ελέγχου στις ομάδες υψηλού κινδύνου, αλλά και όλες τις εξελίξεις για την αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα στην χώρα μας.

Πώς γίνεται η ύπαρξή σου να συνταραχθεί διπλά μέσα σε λίγους μήνες; Να έρθει ο θάνατος και να αρπάξει τα πιο αγαπημένα πρόσωπά σου, σε διαφορετική στιγμή το καθένα, με διαφορετικό τρόπο; Ένα χρόνο προτού ξεσπάσει η κρίση στην Ελλάδα, ο Χρήστος Χωμενίδης έχασε τη γη κάτω από τα πόδια του. Βίωσε άφατες, προσωπικές συμφορές, οι οποίες προμήνυαν -θαρρείς- τη γενική καταστροφή που ερχόταν. Την Πρωτοχρονιά του 2009 δεν έκοψε βασιλόπιτα γιατί κανείς δεν είχε απομείνει στο σπίτι του για να του βγάλει κομμάτι…Άντεξε όμως, κρατήθηκε με νύχια και με δόντια. Και στη στροφή του δρόμου τον περίμενε ένας καινούργιος έρωτας. Μία νέα ζωή.

Σκληρός, οξύθυμος, αθυρόστομος και προληπτικός. Πάνω από όλα, όμως, ήταν δίκαιος και φυσικά νικητής. Γι αυτό, η κληρονομιά που αφήνει πίσω του δεν μετριέται σε τίτλους. Μεγαλύτερη παρακαταθήκη του είναι ο απεριόριστος σεβασμός που λάμβανε από εχθρούς και αντιπάλους. Ένα podcast για τον προπονητή που έβαλε το μπάσκετ στα σπίτια των Ελλήνων και αγαπήθηκε όσο ελάχιστοι από τους οπαδούς του Άρη και του Ολυμπιακού.

Όχι! Δεν πρέπει να αρκεστούμε στο λατινικό: Ο άνθρωπος για τον άνθρωπο είναι λύκος. Πρέπει να αναρωτηθούμε… Από που πηγάζει αυτό το θράσος των ναυτικών; Γιατί νοιώθουν παντοδύναμοι να αφαιρέσουν μια ζωή και να μην κοιτάξουν καν πίσω τους; Δεν φοβούνται το λιμενικό; Γιατί πιστεύουν ότι θα την γλυτώσουν; Ποιος θα τους καλύψει; Ο βουλευτής τους; Το αφεντικό τους; Το σωματείο τους; Ποιος; Ποιος «θεός»; Ο Σταύρος Θεοδωράκης εξηγεί γιατί ο πνιγμός του Αντωνιού – του παιδιού που σκορπούσε μόνο χαμόγελα στο πέρασμα του - είναι η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.

Το πλήρωμα ενός επιβατηγού πλοίου πέταξε στην θάλασσα επιβάτη που επιχείρησε να επιβιβαστεί τελευταία στιγμή, με αποτέλεσμα, εκείνος να πνιγεί. Αν αυτό δε σε κάνει να νιώθεις άβολα, να νιώθεις ντροπή και τρόμο, τότε, ίσως κάτι σάπιο υπάρχει στο Βασίλειο της Δανιμαρκίας. Κινήσεις γεμάτες θυμό που σε κάνουν να νιώθεις ανακούφιση που δεν βρέθηκες εσύ μπροστά στο συγκεκριμένο πλήρωμα εκείνο το βράδυ. Η Βασιλική Μπούρα σχολιάζει την τραγωδία στον Πειραιά. 

Ο Σταύρος Θεοδωράκης αποκαλύπτει αθέατες πλευρές από «το σύμπαν Μαριάννα». Οι μέρες της εξορίας του Βαρδή στην Αμοργό. Η φιλία της με την Μπριζίτ Μακρόν, τον Ομπάμα και τους Κένεντι. Η αγάπη της για τον Νέλσον Μαντέλα. Το πάθος της για την ζωγραφική και την αρχαιολογία. Η υπόσχεση στην Μελίνα για τα γλυπτά. Το καταφύγιο της στην Ερμιόνη. Τα μεσημέρια της με τον Βαρδή. Η επίδραση της κυρίας Ευαγγελίας. Η σχέση της με την Κική Δημουλά.

Πόσο σημαντικό είναι τελικά να πλένουμε τα χεράκια μας; Είναι τόσο σημαντικό όσο το να σωθεί μια ανθρώπινη ζωή από βέβαιο θάνατο; Κι όμως είναι! Ο Ignaz Semmelweis ήταν ένας μαιευτήρας που έβλεπε τις γυναίκες να πεθαίνουν η μία μετά την άλλη κατά τη διάρκεια του τοκετού. Ώσπου μια μέρα έπλυνε τα χέρια του και ω! του θαύματος, η γυναίκα που ξεγεννούσε εκείνη τη στιγμή, όχι μόνο δεν πέθανε, αλλά δεν εμφάνισε και κάποιο σημάδι αρρώστιας. Αλληλούια!

12 Ιουλίου του 2023: η μέρα που πέθανε ο Μίλαν Κούντερα. Αποτελεί αδιαμφισβήτητα έναν από τους σημαντικότερους συγγραφείς που υπήρξαν ποτέ.  Με την γραφή του ο Κούντερα προσέγγισε τον άνθρωπο δίνοντας ιδιαίτερη βάση στα υπαρξιακά του ζητήματα. Επικεντρώθηκε στα συναισθήματά του, στα θέματα που τον απασχολούν, την ουσία της ζωής του με έναν τρόπο γραφής που σε σημεία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πειραματικός και δοκιμιακός, με ύφος συχνά σαρκαστικό. Η Κυριακή Μπεϊόγλου αποδίδει φόρο τιμής στον Μίλαν Κούντερα.

 Ένας στους 3 εργαζόμενους στην Ελλάδα κινδυνεύει από το φαινόμενο της θερμικής καταπόνησης. Έλληνες επιστήμονες δημιούργησαν νέα δωρεάν εφαρμογή για android που μετρά και συνδυάζει σε έναν δείκτη τις συνθήκες θερμοκρασίας, υγρασίας, ταχύτητας αέρα και ηλιακής ακτινοβολίας. 

 Νέο πόρισμα της τροχαίας δίνει μία πρώτη απάντηση αλλά δημιουργεί και νέα ερωτηματικά για την πυρκαγιά που εστιάστηκε στο κυλικείο και σκότωσε το 50% των θυμάτων. 

Ακόμη δεν έχουμε ξεμπερδέψει με την covid και οι επιστήμονες μιλούν για νέους ιούς. 

Πρέπει όμως αλήθεια να μας ανησυχεί; 

Το ζούμε σχεδόν σε κάθε σπίτι. Τα παιδιά, σε κάποια φάση της ζωής τους μοιράζονται (ή και όχι) μαζί μας έναν φόβο τους. Το σκοτάδι, ο θάνατος, η απώλεια ενός πράγματος, η συμπεριφορά ενός φίλου, η απώλεια του παππού, οι αρρώστιες πρωταγωνιστούν αλλά η παλέτα του παιδικού φόβου είναι εξαιρετικά μεγάλη. Τι πρέπει να κάνουμε όταν το παιδί μας φοβάται; Πώς να μην φοβόμαστε τον φόβο του και πώς θα τον εξομαλύνουμε; Η Μυρτώ Κάζη δίνει μαμαδένιες συμβουλές προς τις άλλες μαμάδες.

Η δημοσιογράφος, Λένα Παγώνη, μιλά για τον πληθωρικό, εκρηκτικό bon viveur Θεόδωρο Πάγκαλο.  Έβλεπε όχι αφ’ υψηλού, αλλά από ψηλά πρόσωπα και πράγματα διότι η ευφυϊα του ήταν πάνω από το μέτριο. Εκείνος ήταν από την Ελευσίνα. Η Λένα Παγώνη από τα Βίλλια. Οι δυο τους είχαν πολλά κοινά. Απολάμβανε την ταβέρνα του χωριού και όχι τόσο την πολυτέλεια που έτσι κι αλλιώς είχε  έχοντας τα ηνία της εξωτερικής πολιτικής της χώρας.  

Ο Θεόδωρος Πάγκαλος ήταν μία προσωπικότητα με τόσες πτυχώσεις, ώστε μπορούσε να περνά από την ευφυία στον κυνισμό και από το χιούμορ σε μία στυγνή ωμότητα που για τον ίδιο ήταν η αλήθεια του. Από όποια πλευρά και αν κοιτάξεις το πορτρέτο του Πάγκαλου, θα δεις γοητευτικές όψεις που καταλήγουν πάντα σε γωνίες. Ο Κώστας Γιαννακίδης αποχαιρετά τον Θ.Πάγκαλο θυμίζοντάς μας τους μεγάλους σταθμούς της ζωή του.

Έζησε 10 ευτυχισμένα χρόνια με τον πρωταθλητή του τάε κβον ντο Αλέξανδρο Νικολαΐδη, που έφυγε χτυπημένος από τον καρκίνο στα 43 του, αφήνοντας μια επιστολή για τα social media που συγκλόνισε το πανελλήνιο. Η Δώρα Τσαμπάζη εξομολογείται στην Ιωάννα Παλιοσπύρου πώς βίωσε αυτόν τον αποχαιρετισμό και πώς είναι η ζωή μετά την απώλειά του και είναι σίγουρη ότι ο Αλέξανδρος κέρδισε την πιο δύσκολη μάχη: απέναντι στον φόβο του θανάτου. Μια συγκινητική εξομολόγηση αλλά και ένα σπουδαίο μάθημα ζωής.

Η απώλεια είναι ένα κομμάτι της ζωής που αργά ή γρήγορα βιώνουμε όλοι. Αφήνει μέσα μας ένα κενό και σαν συναίσθημα μας προκαλεί θλίψη και ταραχή. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν να την αντιμετωπίσουμε. Σε αυτό το επεισόδιο ακολουθούμε έναν διαλογισμό ο οποίος θα μας βοηθήσει να διαχειριστούμε την απώλεια. Η απώλεια αυτή μπορεί να είναι ενός αγαπημένου προσώπου ή μιας κατάστασης η οποία μας έφερνε ευτυχία και τώρα δεν τη ζούμε πλέον. 

Άφωνη η διεθνής κοινότητα, άφωνοι όλοι μας μπροστά στο αβάσταχτο δράμα που παρακολουθούμε από τους δεκτές την τεράστιων διαστάσεων καταστροφή στην Τουρκία μετά τον μεγάλο σεισμό και τους μετασεισμους που ακολουθούν. Τα «γκετζέ κοντού», τα σπίτια των φτωχών, χτίστηκαν γρήγορα, με φθηνά υλικά και ανύπαρκτο αντισεισμικό κανονισμό από διεφθαρμένους και αδίστακτους εργολάβους, τη «συμμορία των 5», όπως αποκαλεί ο τουρκικός και διεθνής τύπος τους ευνοούμενους του Ερντογάν.

Η απώλεια, το πένθος, ο θρήνος σε μια εποχή που δεν υπάρχει χρόνος να βιωθεί και να γίνει μοίρασμα, να γίνει τραγούδι.  Κυρίες και κύριοι, η ψυχαναλύτρια, μουσικοθεραπεύτρια, διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, Ξανθούλα Ντακοβάνου, στο MusiCast, με την Όλγα Λασκαράτου.

Γιατί κοινοποιούμε το πένθος μας και τι συμβαίνει με την ψηφιακή παρουσία ενός χρήστη που έχει εγκαταλείψει τα εγκόσμια;
 

Η συγγραφέας Μαρία Γιαγιάννου διερευνά το χώρο του Facebook όχι ως μια αχανή περιοχή όπου η ζωή κάνει το παιχνίδι της αλλά ως ένα νεκροταφείο υπό διαμόρφωση κι ένα σκευοφυλάκιο μνήμης. Το βιβλίο της R.I.F. (Rest in Facebook), που αποτελείται από μια διαδοχή posts, συνδυάζει μυθοπλασία, δοκίμιο και επιτάφια επιγράμματα, μερικά από τα οποία αποτελούν παρωδία ποιημάτων της Παλατινής Ανθολογίας.

Η αγωνία (επιθανάτια;)  για τη γραφή διαπερνά αυτό το υβριδικό πεζογράφημα. Αλλά παρά το θέμα του, το βιβλίο της Μαρίας Γιαγιάννου δημιουργεί αισιοδοξία  για το μέλλον της γραφής, που ίσως ξαναβρεί την ελευθερία της επιστρέφοντας στο αναλογικό παρελθόν της.

Ο Δημήτρης Γιαννούσης είναι χειρουργός των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. Στις αποστολές του σε εμπόλεμες ζώνες γύρω του πέφτουν συνεχώς βόμβες. Εκείνος όμως έχει μάθει πια να μην αποσπάται, να κάνει γρήγορα και κυρίως να μη μισεί αυτούς που «πατούν το κουμπί». Φοβάται, κουράζεται, αλλά το ξεπερνά από το κουράγιο των ανθρώπων που προσπαθούν να επιβιώσουν με αξιοπρέπεια. Χαρακτηριστικά δύναμη του έχει χαρίσει το χαμόγελο μιας ασθενούς που αιμορραγούσε για μέρες.